วัดเมืองปอน

วัดเมืองปอน
ที่ตั้ง	ตำบลเมืองปอน อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอน
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
เจ้าอาวาส	พระครูอนุวัตรสมณคุณ (อมรรัตน์)
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดเมืองปอน เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลเมืองปอน อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอน

วัดเมืองปอนตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 2410 ผู้สร้างวัดคือ พระยาน้อยศรีไพศาล เจ้าเมืองปอน และนายจองหม่อง คฤหบดีในหมู่บ้าน พร้อมกับชาวบ้านเมืองปอน ได้สร้างจองพารา (หอสวดมนต์) และศาลาการเปรียญ เมื่อ พ.ศ. 2397 นายเติ๊กอ่อง ได้สร้างกุฏิถวาย 1 หลัง เมื่อ พ.ศ. 2416 วัดได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2489

อาคารเสนาสนะและสิ่งก่อสร้างของวัด ได้แก่ เจดีย์ มีสภาพร้างปรากฏเหลือหลักฐาน ลักษณะเป็นองค์เจดีย์ มีเส้นผ่าศูนย์กลางเฉลี่ย 7 เมตร สูง 4–5 เมตร ลักษณะสถาปัตยกรรมแบบไทยใหญ่ วิหาร กุฏิและศาลาการเปรียญรวมหลังเดียวกันเป็นหลังคาไม้ หลังคาซ้อนแบบยกคอสองชั้นและมีชายคาสามตอน เฉพาะวิหารมีหลังคาผสมระหว่างหลังคาซ้อนขึ้นแบบยอดปราสาท ประดับตกแต่งด้วยไม้หรือโลหะฉลุลาย พร้อมตกแต่งรางผึ้งประดับด้านหน้าแบบฉลุลาย หอสรงน้ำพระพุทธรูป โบสถ์ พระพุทธรูปศิลปะมอญพม่า โดยมีพื้นที่อยู่ในเขตโรงเรียนวัดเมืองปอน บริเวณสนามกีฬาของโรงเรียนเป็นพื้นที่โล่ง เพราะได้รับการดูแลทำความสะอาดจากโรงเรียน โดยรอบเป็นหมู่บ้านที่มีผู้อยู่อาศัยหนาแน่น วัดมีโบราณวัตถุ คือ ธรรมาสน์ และคัมภีร์โบราณไทยใหญ่ เป็นต้น

รายนามเจ้าอาวาส

• พระอกโค่ง พ.ศ. 2397–2415
• พระตินแต่ม พ.ศ. 2416–2420
• พระกัน พ.ศ. 2420–2431
• พระครูบาโณ พ.ศ. 2431–2445
• พระญาณศรี สิริญาโณ พ.ศ. 2445–2454
• พระแก้ว พ.ศ. 2454–2461
• พระสวาท พ.ศ. 2461–2466
• พระปัญญา พ.ศ. 2466–2477
• พระถนอม พ.ศ. 2477–2485
• พระส่างหลี พ.ศ. 2485–2493
• พระเต็งห่าน พ.ศ 2493–2499
• พระมหาผาย พ.ศ. 2499–2505
• พระอารินทร์ พ.ศ. 2505–2508
• พระเกษม พ.ศ. 2508–2513
• พระครูสุภาจารคุณ พ.ศ. 2513–2527
• พระครูอนุวัตรสมณคุณ (อมรรัตน์) พ.ศ. 2528–