รีโอเดจาเนโร

ระวังสับสนกับ รัฐรีโอเดจาเนโร

รีโอเดจาเนโร Rio de Janeiro ฮิวจีจาเนย์รู
เทศบาล
Município do Rio de Janeiro เทศบาลรีโอเดจาเนโร
สถานที่ต่าง ๆ ในรีโอเดจาเนโร บนสุด: รูปปั้นพระเยซูกริชตูเรเดงโตร์ สัญลักษณ์ที่สำคัญของเมือง
ธง ตราอาร์ม
สมญา:  Cidade Maravilhosa (เมืองมหัศจรรย์) Princesa Maravilhosa (เจ้าหญิงมหัศจรรย์) Cidade dos Brasileiros (เมืองของชาวบราซิล)
ที่ตั้งในรัฐรีโอเดจาเนโร
รีโอเดจาเนโร ที่ตั้งภายในประเทศบราซิล รีโอเดจาเนโร ที่ตั้งภายในทวีปอเมริกาใต้
พิกัด: 22°54′40″S 43°12′20″W
ประเทศ	บราซิล
ภูมิภาค	ตะวันออกเฉียงใต้
รัฐ	รีโอเดจาเนโร
ประเทศในประวัติศาสตร์	ราชอาณาจักรโปรตุเกส สหราชอาณาจักรโปรตุเกส บราซิล และอัลการ์วึ จักรวรรดิบราซิล
ตั้งถิ่นฐาน	1555 (1555)
ก่อตั้ง	1 มีนาคม 1565 (1565-03-01)
ตั้งชื่อจาก	นักบุญเซบาสเตียน
การปกครอง
• ประเภท	นายกเทศมนตรี–สภา
• องค์กร	สภาเทศบาลรีโอเดจาเนโร
• นายกเทศมนตรี	เอดูอารโด พาแอส (PSD)
พื้นที่
• เทศบาล	1,221 ตร.กม. (486.5 ตร.ไมล์)
• รวมปริมณฑล	4,539.8 ตร.กม. (1,759.6 ตร.ไมล์)
ความสูง	2 เมตร (7 ฟุต)
ความสูงจุดสูงสุด	1,020 เมตร (3,349 ฟุต)
ความสูงจุดต่ำสุด	0 เมตร (0 ฟุต)
ประชากร  (ค.ศ. 2020)
• เทศบาล	6,211,223 คน
• อันดับ	ที่ 4 ในอเมริกาใต้ ที่ 2 ในบราซิล
• ความหนาแน่น	5,526.4 คน/ตร.กม. (14,313 คน/ตร.ไมล์)
• เขตเมือง	11,616,000 คน
• รวมปริมณฑล	12,280,702 คน
• ความหนาแน่นรวมปริมณฑล	2,705.1 คน/ตร.กม. (7,006 คน/ตร.ไมล์)
เดมะนิม	Carioca
จีดีพี
• ปี	ค.ศ. 2023
• ทั้งหมด (เขตมหานคร)	285.9 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ
• ต่อหัว	23,700 ดอลลาร์สหรัฐ
เขตเวลา	UTC−3 (เวลาบราซิเลีย)
รหัสไปรษณีย์	20000-001 ถึง 23799-999
รหัสพื้นที่	21
เอชดีไอ (ค.ศ. 2010)	0.799 – สูง
เว็บไซต์	prefeitura.rio
แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก
ชื่อที่ขึ้นทะเบียน	รีโอเดจาเนโร: ภูมิทัศน์การียอการะหว่างภูเขากับทะเล (Rio de Janeiro: Carioca Landscapes between the Mountain and the Sea)
ประเภท	มรดกทางวัฒนธรรม
เกณฑ์	vi
ขึ้นเมื่อ	ค.ศ. 2012 (คณะกรรมการสมัยที่ 36)
เลขอ้างอิง	1100

รีโอเดจาเนโร (โปรตุเกส: Rio de Janeiro; เสียงอ่านภาษาอังกฤษ: /ˌriːoʊdeɪdʒəˈneroʊ/) หรือ ฮีอุ จี ฉะเนย์รุ (เสียงอ่านภาษาโปรตุเกสสำเนียงบราซิล: [ˈʁi.u dʒi ʒaˈnejɾu] ) มีความหมายว่า "แม่น้ำเดือนมกราคม") หรือมักเรียกโดยย่อว่า รีโอ (Rio) เป็นเมืองหลวงของรัฐรีโอเดจาเนโร ประเทศบราซิล โดยเป็นเมืองที่กล่าวขานกันว่างดงามที่สุดแห่งหนึ่งในโลก และเป็นที่รู้จักในด้านการท่องเที่ยว โดยเฉพาะชายหาดกอปากาบานาและอีปาเนมา เทศกาลรื่นเริงประจำปีของบราซิล และรูปปั้นพระเยซูขนาดใหญ่ที่รู้จักในชื่อ กริชตูเรเดงโตร์ บนยอดเขากอร์โกวาดู

รีโอเดจาเนโรตั้งอยู่ที่ละติจูด 22 องศา 54 ลิปดาใต้ และลองจิจูด 43 องศา 14 ลิปดาตะวันตก รีโอมีประชากรประมาณ 6,729,894 คน (ค.ศ. 2024) และพื้นที่ 1,221 ตารางกิโลเมตร (471 ตารางไมล์) และเป็นเมืองใหญ่อันดับสองของประเทศบราซิลรองจากเซาเปาลู

ริโอเดจาเนโรถูกก่อตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 1565 โดยผู้ล่าอาณานิคมชาวโปรตุเกส เมืองนี้ในช่วงแรกยังไม่ได้มีความสำคัญมากนัก เนื่องจากศูนย์กลางเศรษฐกิจของอาณานิคมอยู่ที่ภูมิภาคปลูกอ้อยทางตะวันออกเฉียงเหนือของบราซิล การเติบโตของริโอเกิดขึ้นเป็นพิเศษหลังจากการค้นพบทองคำในจังหวัดใกล้เคียงอย่าง Minas Gerais ในปี ค.ศ. 1763 เมืองนี้ได้กลายเป็นเมืองหลวงแห่งที่สองของอาณานิคมโปรตุเกสในทวีปอเมริกาแทนที่เมือง Salvador และคงสถานะเมืองหลวงไว้จนถึงปี ค.ศ. 1960 เมื่อมีการก่อตั้งกรุงบราซิเลีย เมืองหลวงสมัยใหม่แห่งใหม่ขึ้นมาแทน

ด้วยความสำคัญทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม ริโอเดจาเนโรจึงกลายเป็นสัญลักษณ์ของบราซิลที่เป็นที่รู้จักมากที่สุดในต่างประเทศ และเป็นแหล่งกำเนิดของการแสดงออกทางวัฒนธรรมและบุคคลสำคัญมากมายที่สะท้อน “ความเป็นบราซิล” สู่เวทีโลก ริโอเป็นต้นกำเนิดของดนตรี samba, Bossa Nova และ funk carioca ซึ่งเป็นจังหวะดนตรีที่ทำให้บราซิลมีชื่อเสียงไปทั่วโลก ที่นี่เป็นบ้านเกิดของบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์บราซิล เช่น Machado de Assis, Oscar Niemeyer, Chico Buarque, Tom Jobim, Vinícius de Moraes และ Chiquinha Gonzaga

เมืองนี้ยังมีพิพิธภัณฑ์จำนวนมาก แกลเลอรีศิลปะ ศูนย์กลางทางวัฒนธรรม และหอจดหมายเหตุทางประวัติศาสตร์ อีกทั้งยังเป็นที่ตั้งของมหาวิทยาลัยรัฐบาลกลางที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ คือ มหาวิทยาลัยรัฐบาลกลางริโอเดจาเนโร (UFRJ)

รีโอเดจาเนโรได้รับเลือกจากคณะกรรมการโอลิมปิกสากล ให้เป็นเมืองเจ้าภาพในการจัดการแข่งขันมหกรรมกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนครั้งที่ 31 ประจ ค.ศ. 2016 ซึ่งเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์การจัดการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกที่จะจัดขึ้นในเขตทวีปอเมริกาใต้นับตั้งแต่มีการริเริ่มแข่งขันกีฬาโอลิมปิกเป็นต้นมา

กริชตูเรเดงโตร์ เขาเปาจีอาซูการ์ และอ่าวกวานาบารา

แหล่งข้อมูลอื่น

• วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Rio de Janeiro (หมวดหมู่)
• คู่มือการท่องเที่ยว รีโอเดจาเนโร จากวิกิท่องเที่ยว (ในภาษาอังกฤษ)
• เว็บไซต์ศาลาว่าการเทศบาลรีโอเดจาเนโร (ในภาษาโปรตุเกส)