รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 แบบ 50/51

รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 แบบ 50/51
แบบ 51บี ติดสัญญาณไฟวับวาบ
ชนิด	รถอเนกประสงค์ขนาดเล็กทางทหาร
ชาติกำเนิด	ประเทศไทย
บทบาท
ผู้ใช้งาน	กองทัพบกไทย กองทัพอากาศไทย
ประวัติการผลิต
ช่วงการออกแบบ	พ.ศ. 2543
ผู้ผลิต	กรมสรรพาวุธทหารบก จ้างผลิตและประกอบ: ปรีชาถาวรอุตสาหกรรม เอส.เอส.เอส.ออโตโมทีฟ อินดัสตรี และคู่สัญญาจ้างอื่น ๆ
ช่วงการผลิต	พ.ศ. 2543–ปัจจุบัน
จำนวนที่ผลิต	แบบ 50: 727+ คัน แบบ 51: 186+ คัน โดยประมาณ
ข้อมูลจำเพาะ
มวล	1/4 ตัน
ลูกเรือ	พลขับ 1 นาย,
ผู้โดยสาร	3+ นาย
อาวุธหลัก	แบบ 51เอ: ปืนกล หรืออาวุธอื่น ๆ
เครื่องยนต์	เครื่องยนต์ดีเซล
เครื่องถ่ายกำลัง	เกียร์ธรรมดา 5 สปีด
กันสะเทือน	ขับเคลื่อน 4 ล้อ
ความสูงจากพื้นรถ	250 มิลลิเมตร (9.8 นิ้ว)
ความเร็วสูงสุด	100 กม./ชม.

รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 แบบ 50/51 เป็นรถอเนกประสงค์ขนาดเล็กทางทหารของกองทัพบกไทยในการบรรทุกกำลังพลและสัมภาระต่าง ๆ

รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 แบบ 50/51 มีชื่อเรียกอย่างไม่เป็นทางการโดยกำลังพลว่า เอ็ม 50/51 และเรียกขานในภาษาอังกฤษว่าชัยปราการ (Chaiprakarn) และพลเรือนส่วนใหญ่เข้าใจว่ามันคือฮัมวี

ประวัติ

รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 แบบ 50/51 มีจุดเริ่มต้นมาจากความต้องการรถยนต์บรรทุกเบา 1 ขนาด 1/4 ตัน เอ็ม 151 ของกรมสรรพาวุธทหารบกในปี พ.ศ. 2543 โดยนำรถยนต์พลเรือนในเวลานั้นมาดัดแปลง ได้แก่ โตโยต้า ไทเกอร์, มิตซูบิชิ สตราด้า, อีซูซุ และฟอร์ด จนได้รถยนต์บรรทุกขนาดเบา แบบ 50 ดำเนินการผลิตโดย บริษัท ปรีชาถาวรอุตสาหกรรม จำกัด โดยมียอดการสั่งซื้อในระหว่างปี พ.ศ. 2551–2553 จำนวน 727 คันพร้อมกับชิ้นส่วนอื่น ๆ วงเงิน 756.2 ล้านบาท

ต่อมาได้มีการพัฒนารถยนต์บรรทุกเบา แบบ 51 โดยมีรุ่นย่อย ได้แก่ แบบ 51เอ ใช้โครงสร้างของรถกระบะมิตซูบิชิ ไทรทัน แบบ 51บี ใช้โครงสร้างของทั้งรถกระบะมิตซูบิชิ ไทรทัน โตโยต้า ไฮลักซ์ วีโก้และรีโว๋ ดำเนินการผลิตโดย บริษัท ปรีชาถาวรอุตสาหกรรม จำกัดเช่นกัน โดยมีการขึ้นบัญชีสิ่งประดิษฐ์ไทย ระบุว่าเป็นการวิจัยโดยสำนักงานวิจัยและพัฒนาการทางทหารกองทัพบก ขึ้นทะเบียนเมื่อปี พ.ศ. 2559 นอกจากนี้ยังมีการผลิตรุ่นสำหรับใช้งานทางการแพทย์เป็นรุ่นพยาบาล แบบ 51

ในปี พ.ศ. 2562 กรมสรรพาวุธทหารบกได้ดำเนินการจ้างผลิตและประกอบรถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 แบบ 51 ทั้ง 2 แบบ ได้แก่ แบบ 51เอ (แบบบังคับการและติดตั้งปืนกล) ราคาคันละ 1,493,000 บาท จำนวน 58 คัน, แบบ 51บี (ปรับปรุงใหม่) ราคาคันละ 1,366,000 บาท จำนวน 101 คัน และรถยนต์บรรทุกพยาบาล 4×4 แบบ 51 (4 เปล) ราคาคันละ 2,999,870 บาท จำนวน 27 คัน โดยผู้ชนะในการเสนอราคาคือ บริษัท เอส.เอส.เอส.ออโตโมทีฟ อินดัสตรี จำกัด ภายใต้วงเงินที่เสนอราคามาคือ 305,556,490,490 บาท

การออกแบบ

รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 ใช้ระบบการชับเคลื่อนแบบระบบสี่ล้อ ขนาด 1/4 ตัน ตัวรถใช้โครงสร้างของรถยนต์กระบะโตโยต้า ไทเกอร์, มิตซูบิชิ สตราด้า, อีซูซุ และฟอร์ด ตัวรถเป็นหลังคาแบบผ้าใบ ไม่มีระบบปรับอากาศภายใน

รุ่นต่อมาคือแบบ 51 เอ/บี นั้นได้รับการพัฒนาจากแบบ 50 โดยเปลี่ยนจากการใช้หลังคาผ้าใบและไม่มีระบบปรับอากาศ มาเป็นหลังคาที่ทำจากเหล็ก มีการติดตั้งเครื่องปรับอากาศเข้าไปเพิ่มเติม ประตูของรถทำจากเหล็กที่เสริมเกราะป้องกันกระสุนในการปกป้องผู้ใช้งานภายในรถ นอกจากนี้ยังมีรถยนต์บรรทุกพยาบาล แบบ 51 มีโครงเหล็กหลังคาแบบแข็ง รองรับผู้ป่วยได้สูงสุด 4 เปล

รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 มีคุณลักษณะของรถคือ ใช้กงล้อแบบ 7เจ-16 ยางขนาด 750-16 หรือ 265/75R-16 ชั้นผ้าใบเทียบเท่า 8 ชั้น มีลักษณะดอกยางสำหรับใช้งานในภูมิประเทศหรือดอกบั้ง ได้รับมาตรฐานทางการทหารโดย คณะกรรมการมาตรฐานยุทโธปกรณ์กระทรวงกลาโหม (กมย.กห.)

รายละเอียด

รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 แบบ 51บี มีรายละเอียดดังนี้

• น้ำหนักรถเปล่า 2,500 กิโลกรัม
• น้ำหนักที่ล้อคู่หน้า 1,200 กิโลกรัม
• น้ำหนักที่ล้อคู่หลัง 1,200 กิโลกรัม
• น้ำหนักบรรทุก 1,400 กิโลกรัม
• ระยะสูงพ้นพื้น 250 มิลลิเมตร
• มุมไต่ชันสูงสุด ร้อยละ 60
• มุมถึงลาด 40 องศา
• มุมจากลาด 40 องศา
• ระยะลุยน้ำลึก 500 มิลลิเมตร
• จุดศูนย์ถ่วง 1,500 มิลลิเมตร
• ทำความเร็วสูงสุด 100 กิโลเมตรต่อชั่วโมง

รุ่น

รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 ของกองทัพบกไทย ประกอบด้วยรุ่น ดังนี้

• แบบ 50
  • รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 แบบ 50 (รยบ.ขนาดเบา 4×4 แบบ 50) เป็นรุ่นที่ไม่ติดตั้งเครื่องปรับอากาศ โครงสร้างหลังคาแบบอ่อน
  • รถยนต์บรรทุกพยาบาล 4×4 แบบ 50 (รยบ.พยาบาล 4×4 แบบ 50) ใช้งานเป็นรถพยาบาลสามารถรองรับผู้ป่วยได้สูงสุด 4 เปล ใช้งานโครงสร้างของรถโตโยต้า ไฮลักซ์ วีโก แชมป์
• แบบ 51
  • รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 แบบ 51เอ (รยบ.ขนาดเบา 4×4 แบบ 51A) เป็นรุ่นที่ติดตั้งเครื่องปรับอากาศ โครงสร้างหลังคาแบบแข็ง หลังคาด้านหลังลาดลง เนื่องจากสามารถใช้เป็นรถบังคับการ และติดป้อมปืนกลบนแท่นที่หมุนได้รอบทิศทาง
  • รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 แบบ 51บี (รยบ.ขนาดเบา 4×4 แบบ 51B) เป็นรุ่นที่ติดตั้งเครื่องปรับอากาศ โครงสร้างหลังคาแบบแข็ง หลังคาด้านหลังไม่ลาดลง และไม่มีป้อมปืนด้านบน
  • รถยนต์บรรทุกพยาบาล 4×4 แบบ 51 (รยบ.พยาบาล 4×4 แบบ 51) เป็นรุ่นที่ติดตั้งเครื่องปรับอากาศ โครงสร้างหลังคาแบบแข็งต่ำ ใช้งานเป็นรถพยาบาลสามารถรองรับผู้ป่วยได้สูงสุด 4 เปล

ประจำการ

1. ไทย:
   • กองทัพบก - ปัจจุบันกองทัพบกเป็นผู้ใช้งานหลัก ไม่ทราบจำนวนที่ใช้งานแน่ชัด แต่มีการใช้งานทั้งในประเทศและนำไปใช้ในคณะผู้แทนสหประชาชาติในซูดานใต้
   • กองทัพอากาศ - กองทัพอากาศมีแบบ 50 ใช้งานโดยหน่วยบัญชาการอากาศโยธิน ไม่ทราบจำนวนที่ใช้งานแน่ชัด

ผลตอบรับ

รถยนต์บรรทุกขนาดเบา 4×4 แบบ 50/51 ได้รับกระแสตอบรับในทั้งสองด้าน โดยด้านบวกมีการชื่นชมโดยไทยอาร์มฟอร์ซ.คอม ว่าการดำเนินการจัดหารถยนต์ดังกล่าวช่วยสนับสนุนอุตสาหกรรมภายในประเทศ โดยเฉพาะอุตสาหกรรมป้องกันประเทศที่มีความชัดเจนและต่อเนื่องที่สุดโครงการหนึ่ง รวมถึงยังส่งกำลังบำรุงได้ง่าย เนื่องจากโครงสร้างภายในและเครื่องยนต์เป็นของพลเรือนที่สามารถผลิตได้โดยอุตสาหกรรมยานยนต์ภายในประเทศ

นอกจากนี้ยังมีข้อคิดเห็นจากช่องยูทูบของเวเลอร์แทคติคอล ให้ความเห็นในทั้งสองด้าน โดยในด้านบวกรถแบบดังกล่าวสามารถหาอะไหล่ในการซ่อมบำรุงได้ง่ายเพราะเป็นอะไหล่ของรถพลเรือน รถยนต์มีขนาดที่เล็กเมื่อเทียบกับฮัมวี ทำให้สามารถปฏิบัติการได้ดีในภูมิประเทศของไทย ประหยัดน้ำมัน และสนับสนุนอุตสาหกรรมป้องกันประเทศ ขณะที่ข้อด้อยของรถยนต์แบบดังกล่าวคือน้ำหนักที่มาก เนื่องจากใช้โครงสร้างของรถพลเรือน แต่ใช้ตัวถังเป็นโครงเหล็กแบบรถทหาร ส่งผลให้อุปกรณ์ภายในรถ เช่น คลัช เบรค สิ้นเปลืองกว่าปกติ สามารถกันกระสุนได้เพียงบางรุ่น และกระจกรถยังเป็นกลไกที่ต้องหมุนด้วยมือ

ระเบียงภาพ

• 
  รยบ.ขนาดเบา 4×4 แบบ 50 ตรวจการณ์ กองทัพอากาศ
• 
  รยบ.ขนาดเบา 4×4 แบบ 50 กองทัพอากาศ
• 
  รยบ.ขนาดเบา 4×4 แบบ 51เอ กองทัพบก ในคณะผู้แทนสหประชาชาติในซูดานใต้
• 
  ปืนกลที่ติดตั้งบน รยบ.ขนาดเบา 4×4 แบบ 51เอ กองทัพบก ในคณะผู้แทนสหประชาชาติในซูดานใต้
• 
  รยบ.ขนาดเบา 4×4 แบบ 51บี กองทัพบก
• 
  รยบ.พยาบาล 4×4 แบบ 51 กองทัพบก
• 
  รยบ.พยาบาล 4×4 แบบ 51 กองทัพบก ในคณะผู้แทนสหประชาชาติในซูดานใต้