มุมทิศ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
มุมทิศ (สีน้ำเงิน) ที่ได้จากผู้สังเกต และดาวเหนือศีรษะ

มุมทิศ[1] ภาคทิศ[2] หรือ แอซิมัท[2] (อังกฤษ: azimuth) เป็นการวัดมุมในพิกัดทรงกลม เวกเตอร์จากผู้สังเกต (จุดกำเนิด) ไปยังจุดที่สนใจจะถูกฉายโดยตรง (ตั้งฉาก) ลงบนระนาบอ้างอิง มุมระหว่างเวกเตอร์จากการฉายและเวกเตอร์อ้างอิงบนระนาบอ้างอิงเรียกว่ามุมทิศ

ตัวอย่างของมุมทิศคือการวัดตำแหน่งของดวงดาวบนท้องฟ้า ดาวเป็นจุดที่สนใจ ระนาบอ้างอิงคือขอบฟ้าหรือผิวน้ำ และอ้างอิงเวกเตอร์จากจุดทางทิศเหนือ มุมทิศคือมุมระหว่างจุดทิศเหนือและการฉายตั้งตรงของดาวลงสู่ขอบฟ้า[3]

โดยทั่วไปมุมทิศมีหน่วยเป็นองศา (°) แนวคิดของมุมทิศนำไปประยุกต์ใช้ได้หลากหลาย ทั้งในการเดินเรือ, การวัดตำแหน่งดาว, การทำแผนที่, การทำเหมือง และ การใช้ปืนใหญ่ คำว่า azimuth กลายมาจาก คำในภาษาอาหรับ: السمت as-simt แปลว่า ทิศทาง ซึ่งหมายถึงเส้นทางหรือทิศทางของบุคคลที่หันหน้าออกไป

มุมทิศที่อ้างอิงทิศเหนือ[แก้]

จากทิศเหนือวนตามเข็มนาฬิกา
ทิศเหนือ 0° หรือ 360° ทิศใต้ 180°
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือกึ่งเหนือ 22.5° ทิศตะวันตกเฉียงใต้กึ่งใต้ 202.5°
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ 45° ทิศตะวันตกเฉียงใต้ 225°
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือกึ่งตะวันออก 67.5° ทิศตะวันตกเฉียงใต้กึ่งตะวันตก 247.5°
ทิศตะวันออก 90° ทิศตะวันตก 270°
ทิศตะวันออกเฉียงใต้กึ่งตะวันออก 112.5° ทิศตะวันตกเฉียงเหนือกึ่งตะวันตก 292.5°
ทิศตะวันออกเฉียงใต้ 135° ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ 315°
ทิศตะวันออกเฉียงใต้กึ่งใต้ 157.5° ทิศตะวันตกเฉียงเหนือกึ่งเหนือ 337.5°

อ้างอิง[แก้]

  1. นิพนธ์ ทรายเพชร, อารี สวัสดี และ บุญรักษา สุนทรธรรม. พจนานุกรมศัพท์ดาราศาสตร์ อังกฤษ-ไทย เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษาครบ 6 รอบ 5 ธันวาคม 2542. กรุงเทพฯ : สมาคมดาราศาสตร์ไทย, 2548. 267 หน้า. ISBN 974-93621-6-0
  2. 2.0 2.1 "ศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสถาน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-07-15. สืบค้นเมื่อ 2011-05-30.
  3. http://dictionary.reference.com/browse/azimuth
  • Rutstrum, Carl, The Wilderness Route Finder, University of Minnesota Press (2000), ISBN 0816636613
  • U.S. Army, Advanced Map and Aerial Photograph Reading, FM 21-26, Headquarters, War Department, Washington, D.C. (17 September 1941)
  • U.S. Army, Advanced Map and Aerial Photograph Reading, FM 21-26, Headquarters, War Department, Washington, D.C. (23 December 1944)
  • U.S. Army, Map Reading and Land Navigation, FM 21-26, Headquarters, Dept. of the Army, Washington, D.C. (7 May 1993)