มัตสึโอะ บาโช
มัตสึโอะ บาโช | |||||
ชื่อภาษาญี่ปุ่น | |||||
---|---|---|---|---|---|
คันจิ | 松尾 芭蕉 | ||||
ฮิรางานะ | まつお ばしょう | ||||
|
มัตสึโอะ บาโช (ญี่ปุ่น: 松尾芭蕉 Matsuo Bashō, ค.ศ. 1644 – 28 พฤศจิกายน ค.ศ. 1694) หรือ บาโช เป็นนามแฝงของ มัตสึโอะ มูเนฟูซะ (Matsuo Munefusa) เป็นกวีชาวญี่ปุ่น ผู้ซึ่งได้รับสมญานามเป็นปรมาจารย์ทางด้านบทกวีไฮกุ (Haiku) ในงานกวีที่เขาได้แต่งขึ้นเขียนเพียงชื่อ 芭蕉 (はせを ฮาเซโอะ) เขาเป็นหนึ่งในกวีที่อยู่ในช่วงยุคสมัยเอโดะ
บาโช เกิดในอิงะ ซึ่งปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของจังหวัดมิเอะ ในตระกูลซามูไร ภายหลังจากการใช้ชีวิตหลายปีภายใต้วิถีชีวิตซามูไร เข้าได้ค้นพบว่าการเป็นนักประพันธ์นั้นเหมาะกับเขามากกว่า เขาจึงได้ละทิ้งวิถีชีวิตซามูไร บาโชได้เริ่มใช้ชีวิตแบบกวีเมื่อได้รับใช้เจ้านายในฐานะซามูไร ในตอนแรกเขาได้ตั้งชื่อตนเองว่า โทเซ (桃青 Tosei) ตามบทกวีโทเซ ซึ่งหมายถึงผลพีชเล็ก ๆ ด้วยบาโชมีความยกย่องนับถือในตัวกวีจีนชื่อหลี่ไป๋ (李白 Lǐ Bái) ซึ่งหมายถึงลูกพลัมสีขาว
ในปี ค.ศ. 1666 เมื่อเจ้านายเก่าได้สิ้นชีวิตลง และมีเจ้านายใหม่ซึ่งเป็นพี่น้องของเจ้านายเดิมขึ้นมาปกครอง เขาได้เลือกกลับไปบ้าน แทนที่จะรับตำแหน่งต่อในฐานะซามูไร และย้ายไปเอโดะในปี ค.ศ. 1675 (ปัจจุบันคือโตเกียว) ต่อมาในปี ค.ศ. 1678 ที่เอโดะ เขาได้รับตำแหน่งให้เป็นปรมาจารย์ไฮกุ [Haiku master (Sosho)] และเริ่มชีวิตของกวีอาชีพ ในปี ค.ศ. 1680 ได้ย้ายไปยังฟูกูงาวะ (ส่วนหนึ่งของเอโดะ) และได้เริ่มปลูกต้นบาโช (芭蕉 Bashō ต้นกล้วย) ที่เขาชื่นชอบในบริเวณสวน ภายหลังจากเขาที่ได้ใช้ชื่อตัวเองว่าบาโช
ในช่วงชีวิต บาโชได้ออกเดินทางท่องเที่ยวไปหลายแห่ง สถานที่ที่มีชื่อเสียงในประวัติศาสตร์ของญี่ปุ่น และสถานที่ที่ปรากฏในงานประพันธ์ การท่องเที่ยวเหล่านี้มีส่วนสำคัญในงานเขียนของเขา สถานที่บางแห่งได้ส่งเสริมให้มีจินตนาการที่ยิ่งใหญ่ ในการเดินทางบะโชได้พบสานุศิษย์ และสอนพวกเขาด้วยเร็งงะ (連歌 renga)
หนังสือที่มีชื่อเสียงที่สุดคือ เส้นทางสายเล็ก ๆ ไปสู่ทางเหนือ (The Narrow Road Through the Deep North, 奥の細道 Oku no Hosomichi) เขียนขึ้นภายหลังจากการเดินทางของบาโชและลูกศิษย์ ซึ่งเริ่มจากเอโดะในวันที่ 24 มีนาคม ค.ศ. 1689 และพวกเขาเดินทางไปโทโฮกุและโฮกูริกุ จากนั้นจึงกลับสู่เอโดะในปี ค.ศ. 1691 การเดินทางในหนังสือนี้จบลงที่โองากิและมิโนะ (ปัจจุบันคือจังหวัดกิฟุ) ด้วยบทหนึ่งในไฮกุที่เขาแสดงความหมายโดยนัยว่า จะเดินทางไปศาลเจ้าอิเซะต่อ ภายหลังจากการพักอยู่ที่โองากิ
บาโชเสียชีวิตเพราะโรคภัยไข้เจ็บในช่วงต้นฤดูใบไม้ผลิในปี ค.ศ. 1694 ที่โอซากะ ภายในบ้านของลูกศิษย์ที่เขาร่วมเดินทางไปด้วย ก่อนสิ้นใจ บาโชได้เขียนไฮกุสุดท้าย
- ในการเดินทางฉันป่วย
- ความฝันวิ่งอยู่รอบกาย
- ในทุ่งที่ปกคลุมด้วยหญ้าแห้ง
- Tabini yande
- Yume ha kareno wo
- Kake meguru
- On travel I am sick
- My dream is running around
- A field covered with dried grasses
บทกวีที่มีชื่อเสียงของบะโช[แก้]
"ในสระเก่า" "furuike ya" ("oh, old pond!")
- อา ในสระเก่า
- กบกระโดด
- ป๋อม!
- Furuike ya
- Kawazu tobikomu
- Mizu no oto
- Oh, an old pond!
- A frog jumps in
- The sound of water
เกร็ด[แก้]
เกี่ยวกับ บาโช Bashō (芭蕉) หรือ ต้นกล้วย
เนื่องจากสภาพอากาศนั้นหนาวเย็นเกินกว่าที่กล้วยจะมีผลได้ ว่ากันว่า เขาตั้งใจว่าจะสื่อความหมายของบทกวีที่มิอาจมีผล หรือไร้ผล (useless poet) และเนื่องจากบาโชได้ศึกษาเซน เช่นนี้ เป็นไปตามแนวคิดของเซน
บทความและลิงก์ที่เกี่ยวข้อง[แก้]
![]() |
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: มัตสึโอะ บาโช |
- ไฮกุ (Haiku)
- มัตสึโอะ บาโช [1]
- เร็งงะ [2]
- มัตสึโอะ บาโช [3]
- มัตสึโอะ บาโช [4] เก็บถาวร 2005-03-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ไฮกุ [5]
- เส้นทางสายเล็ก ๆ ไปสู่ทางเหนือ Oku no Hosomichi เก็บถาวร 2005-04-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ในภาษาญี่ปุ่นและอังกฤษ
- Bosque de Bambú, camino del haiku - Bashô - Oku no Hosomichi Japones - Español