มอร์ตาเดลลา

มอร์ตาเดลลาซึ่งผลิตเป็นท่อนใหญ่ ก่อนจะนำมาฝาน

มอร์ตาเดลลาฝานเป็นแผ่น ๆ พบได้ทั่วไปตามร้านค้า

มอร์ตาเดลลา (อิตาลี: mortadella) เป็นไส้กรอกอิตาลีขนาดใหญ่ ทำจากเนื้อหมูบด ผสมเกลือ พริกไทย น้ำตาล และไขมันหมูก้อนเล็ก ๆ (ส่วนมากเป็นไขมันจากคอหมู) อย่างน้อยร้อยละ 15 จากนั้นอัดเป็นไส้กรอกขนาดใหญ่ แล้วนำไปต้มในเตาอบพิเศษที่ 90 องศาเซลเซียส (194 องศาฟาเรนไฮต์) มอร์ตาเดลลาบางชนิดยังมีส่วนผสมอื่น ๆ อีก เช่น กระเทียม พิสตาชีโอ ทรัฟเฟิล ผลเมอร์เทิล เป็นต้น

ในอิตาลี

มอร์ตาเดลลามีต้นกำเนิดในโบโลญญา เมืองหลักของแคว้นเอมีเลีย-โรมัญญา ที่อื่น ๆ ในอิตาลีอาจทำมอร์ตาเดลลาด้วยกรรมวิธีแบบโบโลญญาหรือกรรมวิธีเฉพาะของท้องถิ่นนั้น เช่น เมืองปราโตในแคว้นตอสคานาจะแต่งกลิ่นรสมอร์ตาเดลลาด้วยกระเทียมโขลกและอัลแคร์เมส (เหล้าเครื่องเทศชนิดหนึ่ง) ส่วนเมืองอามาตรีเชทางตอนเหนือของแคว้นลัตซีโยจะรมควันมอร์ตาเดลลาเล็กน้อย เป็นต้น เนื่องจากมอร์ตาเดลลามีต้นกำเนิดจากโบโลญญา จึงมีการตั้งชื่อไส้กรอกอเมริกันชนิดที่มีลักษณะคล้ายกันว่า "ไส้กรอกโบโลญญา" ตามไปด้วย อย่างไรก็ตาม "มอร์ตาเดลลาโบโลญญา" (Mortadella Bologna) เป็นชื่ออาหารที่ได้รับการคุ้มครองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ สินค้าที่จะใช้ชื่อดังกล่าวได้จะต้องผลิตในแคว้นเอมีเลีย-โรมัญญาและพื้นที่ข้างเคียงบางแห่งเท่านั้น

นอกอิตาลี

นอกจากในอิตาลีแล้ว ยังมีการทำและบริโภคมอร์ตาเดลลาในประเทศอื่น โดยเป็นที่รู้จักในสเปนและโปรตุเกสซึ่งนิยมใส่พริกไทยและมะกอกออลิฟ

ชาวอิตาลีหลายคนอพยพไปอเมริกาใต้ในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 ด้วยเหตุผลนี้ มอร์ตาเดลลาจึงเป็นที่นิยมอย่างมากในอาร์เจนตินา, โบลิเวีย, เปรู, บราซิล, เอกวาดอร์, ชิลี, โคลอมเบีย, อุรุกวัย และเวเนซุเอลา โดยมีสูตรค่อนข้างคล้ายคลึงกับมอร์ตาเดลลาแบบดั้งเดิมจากอิตาลี

แหล่งข้อมูลอื่น

• Mortadella. Istituto per Valorizzazione dei Salumi. (ในภาษาอังกฤษ)
• Mortadella di Bologna. prodottitipici.com.