ภาษาคินยาเรอวานดา
| ภาษาคินยาเรอวานดา | |
|---|---|
| Ikinyarwanda | |
| ประเทศที่มีการพูด | รวันดา ยูกันดา และสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก |
| ชาติพันธุ์ | บันยาเรอวานดา |
| จำนวนผู้พูด | 15 ล้าน (2014–2024)[1] |
| ตระกูลภาษา | |
| ภาษาถิ่น | Bufumbwa
Ikinyabwishya
Igikiga
Ikinyamurenge
Ikirera
Urufumbira
Urutwatwa
Igifefeko
ikijomba
|
| ระบบการเขียน | ละติน |
| สถานภาพทางการ | |
| ภาษาทางการ |  ประเทศรวันดา |
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-1 | rw |
| ISO 639-2 | kin |
| ISO 639-3 | kin |
| Guthrie code | JD.61[2] |
| Linguasphere | 99-AUS-df |
ภาษาคินยาเรอวานดา (คินยาเรอวานดา: Ikinyarwanda) เป็นภาษาในกลุ่มภาษาบันตูและเป็นภาษาประจำชาติของประเทศรวันดา[3] ภาษานี้เป็นสำเนียงหนึ่งของภาษารวันดา-รุนดีซึ่งมีการใช้ในพื้นที่ใกล้เคียงในสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกและยูกันดาด้วย โดยในยูกันดาจะมีชื่อเรียกต่างกันไป เช่น อิคินยาโคเร (Ikinyakore) รูฟุมบิรา (Rufumbira) หรือ อูรูฟุมบิรา (Urufumbira) ภาษาคินยาเรอวานดาเป็นภาษาหลักที่ใช้กันโดยทั่วไปในหมู่ชาวรวันดา และยังสามารถสื่อสารเข้าใจกันได้กับภาษาคิรุนดี ซึ่งเป็นภาษาราชการของประเทศบุรุนดีที่อยู่ติดกัน[4] นอกจากนี้ ยังมีสำเนียงย่อยอย่าง คินยาบวิชยา (Kinyabwishya) และคินยามูเลนเก (Kinyamulenge) ซึ่งสามารถเข้าใจกันได้และใช้พูดกันในจังหวัดกีวูเหนือและจังหวัดกีวูใต้ในสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกอีกด้วย
ในปี ค.ศ. 2010 ได้มีการก่อตั้งสถาบันภาษาและวัฒนธรรมแห่งรวันดา (Rwanda Academy of Language and Culture - RALC)[5] ขึ้น เพื่อส่งเสริมและอนุรักษ์ภาษาคินยาเรอวานดา ต่อมาในปี ค.ศ. 2014 ทางสถาบันได้พยายามปฏิรูปการสะกดคำ แต่ก็ถูกต่อต้านเนื่องจากถูกมองว่าเป็นการสั่งการจากเบื้องบนและมีนัยทางการเมือง รวมถึงเหตุผลอื่น ๆ ด้วย[6]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ ภาษาคินยาเรอวานดา ที่ Ethnologue (27th ed., 2024)
- ↑ Jouni Filip Maho, 2009. New Updated Guthrie List Online
- ↑ "Rwanda", Ethnologue, 27th Ed.
- ↑ "Rundi", Ethnologue, 27th Ed.
- ↑ Official Gazette n° Special of 27/07/2012, p. 37, https://docplayer.net/14679534-Ibirimo-summary-sommaire.html
- ↑ Niyomugabo, Cyprien; Uwizeyimana, Valentin (2017-03-20). "A top–down orthography change and language attitudes in the context of a language-loyal country". Language Policy. 17 (3): 307–318. doi:10.1007/s10993-016-9427-x. ISSN 1568-4555. S2CID 151319065.
