ฟาโรห์เซเบคโฮเตปที่ 3
โซเบคโฮเทปที่ 3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ฟาโรห์โซเบคโฮเทปที่ 3 ทรงบูชาเทพีซาเทต (ด้านซ้าย) และเทพีอานูเคต (ด้านขวา) รูตรงกลางเกิดขึ้นเมื่อจารึกถูกเป็นหินบด ภายหลังจากการแกะสลักเดิม ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์บรูคลิน | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ฟาโรห์ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
รัชกาล | 3 ถึง 4 ปี ราวประมาณ 1740 ปีก่อนคริสตกาล หรือ 1700 ปีก่อนคริสตกาล | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ก่อนหน้า | เซธ เมอร์อิบเร | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ถัดไป | เนเฟอร์โฮเทปที่ 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
คู่เสกสมรส | เซเนบเฮนาส, เนนิ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
พระราชบุตร | ยูเฮติบู เฟนดิ ♀, เดเดตันเกต ♀ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
พระราชบิดา | เมนทูโฮเทป | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
พระราชมารดา | ยูเฮติบู | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ราชวงศ์ | ราชวงศ์ที่สิบสาม |
โซเบคโฮเทปที่ 3 (พระนามครองราชย์: เซเคมเร-เซวัดจ์ทาวี) เป็นฟาโรห์แห่งอียิปต์โบราณจากราชวงศ์ที่สิบสามในช่วงสมัยราชอาณาจักรกลาง ซึ่งทรงครองราชย์เป็นระยะเวลาสามถึงสี่ปี
พระราชวงศ์
[แก้]พระราชบิดา-มารดา
[แก้]ข้อมูลเกี่ยวกับพระราชวงศ์ของพระองค์ทราบมาจากแหล่งข้อมูลหลายแหล่ง โดยอนุสาวรีย์จากเกาะเซเฮลได้แสดงภาพของพระองค์กับพระราชบิดาพระนามว่า เมนทูโฮเทป และพระราชมารดาคือพระพันปีหลวงยูเฮติบู (ยาอูเฮเยบู) ส่วนพระเชษฐาหรือพระอนุชาก็ทรงพระนามว่า เซเนบ และคาคาอู และพระภคินีหรือพระขนิษฐาต่างบิดาพระนามว่า เรนิเซเนบ ซึ่งพระนางเรนิเซเนบ เป็นพระธิดาของพระนางยูเฮติบูกับพระสวามีพระองค์ที่สองนามว่า เดดูโซเบค[2]
พระมเหสีและพระราชโอรส-ธิดา
[แก้]พระองค์ทรงมีพระมเหสีสองพระองค์ คือ พระนางเซเนบเฮนาส และพระนางเนนิ บนจารึกจากคอปโตส (กิฟฏ์)[3] ซึ่งปัจจุบันอยู่ในพิพิธภัณฑ์ลูฟวร์ (C 8) กล่าวถึงพระราชธิดาของพระนางเนนิ พระนามว่า ยูเฮติบู เฟนดิ และเดเดตันเกต ยูเฮติบู เฟนดิ โดยเขียนพระนามของทั้งสองพระองค์ลงในคาร์ทูช[2] ซึ่งเรื่องดังกล่าวเป็นครั้งที่สองในประวัติศาสตร์อียิปต์โบราณที่พระราชธิดาของกษัตริย์ทรงได้รับเกียรตินี้
ภาพสลักของพระนางเซเนบเฮนาสปรากฏร่วมกับฟาโรห์โซเบคโฮเทปบนแท่นบูชาในเกาะเซเฮลและบนจารึกในวาดิ อัล-ฮอล[3] ที่แสดงภาพสลักของฟาโรห์โซเบคโฮเทปที่ 3 ประทับต่อหน้าเทพเจ้ามอนตู พระองค์ได้รับอังค์และคทาวาสจากเทพเจ้า โดยปรากฏภาพสลักของพระราชบิดามอนทูโฮเทป พระราชมารดายูเฮติบู และพระมเหสีเซเนบเฮนาส ประทับถัดจากพระองค์ตามลำดับ[2]
รัชสมัย
[แก้]ปรากฏหลักฐานโบราณวัตถุมากมายที่มีความเกี่ยวข้องกับพระองค์[4][5] ถึงแม้ในบันทึกพระนามแห่งตูรินจะบันทึกว่าพระองค์ทรงครองราชย์เป็นระยะเวลาเพียงแค่สี่ปีเท่านั้น[6] และอีกสองถึงสี่เดือนก็ตาม พระองค์ทรงได้โปรดให้เพิ่มคำจารึกในวิหารแห่งเทพมอนตูที่เมดามุด[7] และโปรดให้สร้างวิหารน้อยที่อัล กับ[8] บนเกาะเซเฮล[9] พบแท่นบูชา ซึ่งปรากฏพระนามของพระองค์
พบตราประทับสคารับจำนวนหนึ่ง ซึ่งมาจากเจ้าหน้าที่การบัญชีของกษัตริย์นามว่า โซเบคโฮเทป ซึ่งเกิดแต่เจ้าหน้าที่การบัญชีของกษัตริย์นามว่า มอนทูโฮเทป[10] ซึ่งเป็นไปได้ว่าตราประทับสคารับเหล่านี้เป็นของฟาโรห์โซเบคโฮเทปที่ 3 ก่อนหน้าที่พระองค์จะทรงเป็นกษัตริย์
พระองค์จัดอยู่ในกลุ่มแรกของฟาโรห์จากราชวงศ์ที่สิบสามที่ปรากฏอยู่ในบันทึกทางประวัติศาสตร์ โดยผู้ปกครองจากราชวงศ์ที่สิบสามกลุ่มนี้ล้วนเป็นที่รู้จักมากวัตถุโบราณหลายชิ้น และผู้ปกครองเหล่านี้ทรงได้โปรดให้ผลิตตราประทับจำนวนมากและมีอนุสรณ์สถานส่วนพระองค์มากมายที่สามารถระบุถึงรัชสมัยของผู้ปกครองเหล่านี้ได้ ซึ่งเหมือนจะบ่งบอกว่าพระราชอาณาจักรค่อนข้างมีเสถียรภาพในช่วงเวลาดังกล่าว
หลักฐานยืนยัน
[แก้]หลักฐานยืนยันหลักของพระองค์พบอยู่ในอียิปต์บน มีเพียงการค้นพบหลักฐานยืนยันเล็กๆ น้อยๆ (จากการแลกเปลี่ยน) ที่ถูกพบในอียิปต์ล่างและนิวเบีย สำหรับรายการทั้งหมด โปรดดูที่ ไรโฮลท์ 1997:343-44 ไฟล์ 13/26
อียิปต์ล่าง
[แก้]- ตราประทับสคารับหนึ่งชิ้นที่ซักกอเราะห์[11]ว่ากันว่าตราประทับดังกล่าวมาจากซักกอเราะห์
- รอยตราประทับสองชิ้นและตราประทับสคารับสองชิ้นที่ลิชต์
อียิปต์บน
[แก้]- ตราประทับสคารับหนึ่งชิ้นที่อไบดอส
- จารึกพระราชธิดาแห่งกษัตริย์สองพระองค์[12] และตราประทับสคารับหนึ่งชิ้นที่คอปโตส
- จารึกหิน (บันทึกพระราชวงศ์) ที่วาดิ อัล-ฮอล
- องค์ประกอบทางสถาปัตยกรรม (ถูกแย่งชิง) ฐานหนึ่งของรูปสลักขนาดมหึมาถูกนำมาใช้ซ้ำในภายหลังโดยฟาโรห์โซเบคเอมซาฟที่ 2 ที่เมดามุด
นิวเบีย
[แก้]ในป้อมปราการแห่งมิร์กิสซา (นิวเบีย) พบรอบตราประทับสคารับที่ปรากฏพระนามของฟาโรห์โซเบคโฮเทปที่ 3 และพระพันปีหลวงยูเฮติบู[13] นอกจากนี้ยังพบรอบตราประทับสคารับพร้อมพระนาม เซเคมเร เซวัดจ์ทาวี ซึ่งเป็นตราประทับที่มีประทับตราสองครั้ง[14]
หลักฐานยืนยันที่ไม่ร่วมสมัยกัน
[แก้]ในบันทึกพระนามแห่งตูรินคอลัมน์ที่ 7 แถวที่ 24 บันทึกไว้ว่า "กษัตริย์แห่งสองดินแดน เซเคม[คา]เร วัดจ์ทาวี โซเบคโฮเทป, 4 ปี, 2 เดือน x วัน" {nsw-bit sḫm-kꜢ-rꜤ wꜢḏ-tꜢ.wy sbk-ḥtp rnpt 4 Ꜣbd 2 hrw x}[15]
ดูเพิ่ม
[แก้]อ้างอิง
[แก้]- ↑ Flinders Petrie: A history of Egypt from the earliest times to the 16th dynasty (1897), available copyright free here
- ↑ 2.0 2.1 2.2 M. F. Laming Macadam, A Royal Family of the Thirteenth Dynasty, The Journal of Egyptian Archaeology, Vol. 37 (Dec., 1951), pp. 20-28
- ↑ 3.0 3.1 Dodson, Aidan and Hilton, Dyan. The Complete Royal Families of Ancient Egypt. Thames & Hudson. 2004. ISBN 0-500-05128-3
- ↑ A scarab of Sobekhotep III, at the Metropolitan Museum of Art
- ↑ Another scarab of Sobekhotep III, at the Metropolitan Museum of Art
- ↑ Following Ryholt: ''The Political Situation, p. 71. However, the four is partly destroyed; year 3 is also possible
- ↑ F. Bisson de la Roque, J. J. Clère, Fouilles de Médamoud (1927), Cairo 1928, p. 44; Porter & Moss V (1937), p. 146-49
- ↑ Ryholt, The Political Situation, p. 344
- ↑ M.F.L. Macadams: Gleanings from the Bankes MSSIn: Journal of Egyptian Archaeology 32 (1946), 60, pl. VIII; H.A. Wild: A Bas-Relief of SekhemRe-Sewadjtowe Sebkhotpe In: Journal of Egyptian Archaeology 37 (1951), p. 12-16
- ↑ G.T. Martin, Egyptian Administrative and Private Name Seals Oxford 1971, n. 575-588
- ↑ BM EA 30506
- ↑ Louvre Museum C8
- ↑ Mirgissa 32-1-120, [1]https://pnm.uni-mainz.de/4/inscription/11080
- ↑ BMFA, Ryholt 1997:344; unclear if this is the same impression as Mirgissa 32-1-120
- ↑ "Turin King List: Column 7".