ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ซารีนามารีเยีย เตมรีอูคอฟนาแห่งรัสเซีย"
Novaskosia (คุย | ส่วนร่วม) |
Novaskosia (คุย | ส่วนร่วม) ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัด 40: | บรรทัด 40: | ||
==พระชนม์ชีพ== |
==พระชนม์ชีพ== |
||
===เสกสมรส=== |
|||
เป็นธิดาของเตมรูค (ติมูร์ หรือ เตมูร์) แห่ง[[คาบาร์เดีย]] นับถือศาสนาอิสลาม พระนามเดิมของมารีเยีย คือ '''โคเชนีย์ บินท์ เตมูร์''' [Qochenay bint Teymour] (Кученей) เป็นพระนามเดิมก่อนที่เข้าพิธีศีลจุ่ม มารีเยียได้ถูกส่งตัวไปเสนอต่อ[[ซาร์อีวานที่ 4 แห่งรัสเซีย]]ใน[[มอสโก]] หลังจากที่[[ซารีนาอนาสตาเซีย โรมานอฟนา]] พระมเหสีพระองค์แรกสิ้นพระชนม์ นิทานพื้นบ้านของรัสเซียได้มีการกล่าวว่า ก่อนที่ซารีนาอนาสตาเซียจะสิ้นพระชนม์ ได้ทรงเตือนพระเจ้าซาร์ว่าขออย่าโปรดนำหญิงนอกรีตขึ้นเป็นพระมเหสี แต่ซาร์อีวานทรงหลงใหลในความงามของมารีเยียอย่างมาก และทรงตัดสินพระทัยอภิเษกสมรสกับพระนางทันที ในวันที่ 21 สิงหาคม ค.ศ. 1561 ได้มีการจัดพิธีอภิเษกสมรสขึ้นก่อนจะถึงวันคล้ายวันพระราชสมภพของซาร์อีวาน 4 วัน ซาร์อีวานจะมีพระชนมายุ 31 พรรษา |
|||
[[ไฟล์:Maria Temryukovna's ring.jpg|thumb|left|พระธำมรงค์ประจำพระองค์ของซารีนามารีเยีย เตมรีอูคอฟนาแห่งรัสเซีย]] |
[[ไฟล์:Maria Temryukovna's ring.jpg|thumb|left|พระธำมรงค์ประจำพระองค์ของซารีนามารีเยีย เตมรีอูคอฟนาแห่งรัสเซีย]] |
||
มารีเยียเป็นธิดาของเตมรูค (ติมูร์ หรือ เตมูร์) แห่ง[[คาบาร์เดีย]] นับถือศาสนาอิสลาม พระนามเดิมของมารีเยีย คือ '''โคเชนีย์ บินท์ เตมูร์''' [Qochenay bint Teymour] (Кученей) เป็นพระนามเดิมก่อนที่เข้าพิธีศีลจุ่ม หลังจากที่[[ซารีนาอนาสตาเซีย โรมานอฟนา]] พระมเหสีพระองค์แรกสิ้นพระชนม์ได้ 8 วัน โดยมีเขียนบรรยายว่า "สังฆมณฑล คณะสงฆ์และขุนนางโบยาร์ได้เชื้อเชิญอย่างจริงจังให้พระองค์เสาะหาเจ้าสาว และแจ้งว่าจะผ่อนปรนกฏแห่งความเหมาะสม"<ref name="Карамзин">Карамзин Н. М. История государства Российского: в 12 томах. — СПб.: Тип. Н. Греча, 1816—1829.</ref> แต่เดิม[[ซาร์อีวานที่ 4 แห่งรัสเซีย]]ทรงตั้งพระทัยที่จะอภิเษกสมรสกับ[[คาทาริสนา จากีลอน]] พระขนิษฐาในกษัตริย์โปแลนด์ แต่กษัตริย์โปแลนด์ทรงเรียกร้องดินแดน[[ปัสคอฟ]] [[สโมเลนสค์]] และ[[เวลีคีนอฟโกรอด]] จึงทำให้พระองค์ล้มเลิกแผนการ |
|||
ในปีค.ศ. 1560 พระเจ้าซาร์ทรงส่งขุนนางดูตัวไปสองคน คือ โวคเชรีนและเมียคีนิน ไปยังแถบเทือกเขาคอเคซัส "เพื่อดูตัวธิดาของเหล่าเจ้านครแถบเชอกาซี" ในวันที่ 15 มิถุนายน ค.ศ. 1561 ก็ได้พบเจ้าหญิงโคเชนีย์ "สตรีชาวเชอกาจากเมือง[[ปียาตีกรอสค์]]" พวกเขาจึงให้เธอเดินทางมายังมอสโกพร้อมพี่ชายของเธอชื่อ ซัลตาลกุน (ต่อมามีการเปลี่ยนศาสนาและรับนามใหม่เป็น มีฮาอิล) พวกเขาได้พักที่ตึกใกล้พระราชวังเครมลิน ต่อมาพระเจ้าซาร์ทรงมี "พระบัญชาให้เจ้าหญิงเชอกาสกายาเข้าราชสำนัก พระองค์ทอดพระเนตรนางและตกหลุมรักนาง" ราชสำนักได้ส่งพระราชสาส์นไปถึงบิดาของเธอว่า |
|||
<blockquote> |
|||
"ท่านเตมีร์กา ด้วยความดีงามในหัวใจของธิดาท่าน องค์ซารีนามารีเยีย เตมรีอูคอฟนาจะทรงเป็นที่รักยิ่งของพระเจ้าเหนือหัว ซาร์และแกรนด์ดยุกอีวาน วาซีลีเยวิช พระองค์จะทรงประทานความดีความชอบอันยิ่งใหญ่แก่พวกเรานี้ และธิดาของท่านจะอยู่เคียงข้างพระองค์ พระประมุข อันเป็นเกียรติยศแก่รัชสมัย"<ref name="пов">[http://old-rus.narod.ru/08-52.html Повесть о женитьбе Ивана Грозного на Марии Темрюковне]</ref> |
|||
</blockquote> |
|||
นิทานพื้นบ้านของรัสเซียได้มีการกล่าวว่า ก่อนที่ซารีนาอนาสตาเซียจะสิ้นพระชนม์ ได้ทรงเตือนพระเจ้าซาร์ว่าขออย่าโปรดนำหญิงนอกรีตขึ้นเป็นพระมเหสี แต่ซาร์อีวานทรงหลงใหลในความงามของมารีเยียอย่างมาก และทรงตัดสินพระทัยอภิเษกสมรสกับพระนางทันที ในวันที่ 6 กรกฎาคม มีการประกอบพระราชพิธีหมั้นตามประเพณีรัสเซียโบราณ มีการมอบแหวนและผ้า่พันคอประดับมุกตามธรรมเนียม<ref name="исл">[http://mission-center.com/islams/opr.htm Российская царица, обратившаяся из ислама (Мария Темрюковна — кабардинская княжна Гошаней)]</ref> โคเชนีย์ได้รับการบัฟติศมาและรับพระนามใหม่เป็นมารีเยีย ตามพระนามของนักบุญ[[มารีย์ชาวมักดาลา]] หลังเสร็จสิ้นพิธีทางศาสนา พระเจ้าซาร์อีวานที่ 4 ทรงมอบไม้กางเขตสีทองแก่ซารีนามารีเยีย และซาเรวิชอีวานและซาเรวิชเฟโอดอร์ พระโอรสของพระเจ้าซาร์ทรงมอบไม้กางเขนประดับด้วยเพชรและไข่มุกแก่พระมารดาเลี้ยง ในวันที่ 21 สิงหาคม ค.ศ. 1561 ได้มีการจัดพิธีอภิเษกสมรสขึ้นก่อนจะถึงวันคล้ายวันพระราชสมภพของซาร์อีวาน 4 วัน ซาร์อีวานจะมีพระชนมายุ 31 พรรษา พระนางได้รับการสวมมงกุฎในมหาวิหารอัสสัมชัญ |
|||
การเสกสมรสกับมารีเยีย เตมรีอูคอฟนาเกิดขึ้นไม่นานหลังซารีนาอนาสตาเซีย สิ้นพระชนม์ กลุ่มเจ้าชายเชอคาสก์ ญาติพี่น้องของมารีเยียได้เข้ามามีบทบาทและมีความก้าวหน้าในราชการอย่างรวดเร็ว และต่อมาจะมีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์รัสเซีย หนึ่งในหลานชายของซารีนามารีเยียคือ โฮโรเชย์-มูร์ซา ที่ได้รับนามใหม่ว่า บอริส ได้แต่งงานกับมาร์ฟา น้องสาวของ[[อัครบิดรฟิลาเรตแห่งมอสโก]] |
|||
[[เจอโรม ฮอร์ซีย์]] นักการทูตอังกฤษได้บันทึกว่า "หลังจากนั้น (การสิ้นพระชนม์ของอนาสตาเซีย) พระองค์ (ซาร์อีวาน) ได้อภิเษกสมรสกับหนึ่งในเจ้าหญิงเซอคาสเซียนจากที่ห่างไกล เรารู้ว่าพระองค์ไม่มีทายาทกับพระนาง แต่การอภิเษกสมรสนี้เป็นพิธีเฉลิมฉลองและมีการจัดเทศกาลที่แปลกประหลาดและนอกรีตมากเสียจนอยากจะเชื่อว่ามันเกิดขึ้นจริง" |
|||
===พระชนม์ชีพสมรส=== |
|||
แต่ในไม่ช้าซาร์อีวานทรงรู้สึกเสียพระทัยที่อภิเษกสมรสกับพระนาง เพราะซารีนาองค์ใหม่ถูกมองว่าเป็นคนไม่รู้หนังสือและมีพระอุปนิสัยอาฆาตพยาบาท ซารีนามารีเยียไม่ทรงสนพระทัยในวิถีชีวิตสังคมมอสโกและถูกกล่าวขานว่าเป็นพระมารดาเลี้ยงที่แย่สำหรับพระโอรสทั้งสองของซาร์อีวาน คือ [[ซาเรวิชอีวาน อีวาโนวิชแห่งรัสเซีย|ซาเรวิชอีวาน อีวาโนวิช]]และ[[ซาร์เฟโอดอร์ที่ 1 แห่งรัสเซีย|ซาเรวิชเฟโอดอร์ อีวาโนวิช]] ซารีนามารีเยียมีพระประสูติกาลพระโอรส คือ ซาเรวิชวาซิลี อีวาโนวิช ในวันที่ 21 มีนาคม ค.ศ. 1563 ตั้งพระนามตามพระสัสสุระของพระนาง คือ [[วาซิลีที่ 3 เจ้าชายแห่งมอสโก]] แต่ซาเรวิชสิ้นพระชนม์ในวันที่ 3 พฤษภาคม ปีเดียวกัน ซารีนามารีเยียมักจะทรงเป็นที่่เกลียดชังในหมู่ข้าราชบริพาร ซึ่งเชื่อว่าพระนางทรงมีพฤติกรรมที่แปลกประหลาดและทรงประพฤติตนเป็น[[มด (บุคคล)|แม่มด]] นักประวัติศาสตร์บางคนได้เขียนว่า<ref>{{cite book |title="Ivan the Terrible" |pages=116-7 | authors= A. P. Pavlov and Maureen Perrie | publisher= Pearson Education |date=August 2003}}</ref> ซารีนามารีเยียทรงเป็นคนแรกๆที่ยุยงให้พระสวามีจัดตั้งกองกำลัง[[โอพริชนิก]] |
แต่ในไม่ช้าซาร์อีวานทรงรู้สึกเสียพระทัยที่อภิเษกสมรสกับพระนาง เพราะซารีนาองค์ใหม่ถูกมองว่าเป็นคนไม่รู้หนังสือและมีพระอุปนิสัยอาฆาตพยาบาท ซารีนามารีเยียไม่ทรงสนพระทัยในวิถีชีวิตสังคมมอสโกและถูกกล่าวขานว่าเป็นพระมารดาเลี้ยงที่แย่สำหรับพระโอรสทั้งสองของซาร์อีวาน คือ [[ซาเรวิชอีวาน อีวาโนวิชแห่งรัสเซีย|ซาเรวิชอีวาน อีวาโนวิช]]และ[[ซาร์เฟโอดอร์ที่ 1 แห่งรัสเซีย|ซาเรวิชเฟโอดอร์ อีวาโนวิช]] ซารีนามารีเยียมีพระประสูติกาลพระโอรส คือ ซาเรวิชวาซิลี อีวาโนวิช ในวันที่ 21 มีนาคม ค.ศ. 1563 ตั้งพระนามตามพระสัสสุระของพระนาง คือ [[วาซิลีที่ 3 เจ้าชายแห่งมอสโก]] แต่ซาเรวิชสิ้นพระชนม์ในวันที่ 3 พฤษภาคม ปีเดียวกัน ซารีนามารีเยียมักจะทรงเป็นที่่เกลียดชังในหมู่ข้าราชบริพาร ซึ่งเชื่อว่าพระนางทรงมีพฤติกรรมที่แปลกประหลาดและทรงประพฤติตนเป็น[[มด (บุคคล)|แม่มด]] นักประวัติศาสตร์บางคนได้เขียนว่า<ref>{{cite book |title="Ivan the Terrible" |pages=116-7 | authors= A. P. Pavlov and Maureen Perrie | publisher= Pearson Education |date=August 2003}}</ref> ซารีนามารีเยียทรงเป็นคนแรกๆที่ยุยงให้พระสวามีจัดตั้งกองกำลัง[[โอพริชนิก]] |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 11:08, 17 กันยายน 2563
มารีเยีย เตมรีอูคอฟนาแห่งรัสเซีย | |||||
---|---|---|---|---|---|
ภาพวาดเรื่องราวพระเจ้าซาร์และซารีนามารีเยีย พร้อมซาเรวิชอีวานและซาเรวิชเฟโอดอร์ เสด็จจากเมืองอะเลคซันดรอฟ กลับไปยังมอสโก | |||||
ซารีนาแห่งรัสเซีย | |||||
ครองราชย์ | 21 สิงหาคม ค.ศ. 1561- 1 กันยายน ค.ศ. 1569 | ||||
ก่อนหน้า | ว่าง อนาสตาเซีย โรมานอฟนา | ||||
ถัดไป | ว่าง มาร์ฟา โซบาคินา | ||||
ประสูติ | ราวค.ศ. 1544 คาบาร์เดีย | ||||
สวรรคต | ผิดพลาด: ต้องการวันเกิดที่ถูกต้อง (วันที่สอง): ปี เดือน วัน อะเลคซันดรอฟ, แคว้นวลาดีมีร์, อาณาจักรซาร์รัสเซีย | ||||
ฝังพระศพ | คอนแวนต์แอสเซนชัน โคโลเมนสโกเย วิหารเทวทูต เครมลินแห่งมอสโก (ค.ศ. 1929) | ||||
พระราชสวามี | ซาร์อีวานที่ 4 แห่งรัสเซีย | ||||
พระราชบุตร | ซารเรวิชวาซิลี อีวาโนวิช | ||||
| |||||
ราชวงศ์ | รูริค | ||||
พระราชบิดา | เตมรูคแห่งคาบาร์เดีย | ||||
ศาสนา | ออร์โธดอกซ์รัสเซีย เดิม อิสลาม |
ซารีนามารีเยีย เตมรีอูคอฟนาแห่งรัสเซีย (Maria Temryukovna, รัสเซีย: Мари́я Темрюко́вна, ราวค.ศ. 1544 - 1 กันยายน ค.ศ. 1569) เป็นซารีนาเชื่อสายชาวเซอร์คาสเซียน แห่งอาณาจักรซาร์รัสเซีย และเป็นพระมเหสีพระองค์ที่สองในซาร์อีวานที่ 4 แห่งรัสเซีย
พระชนม์ชีพ
เสกสมรส
มารีเยียเป็นธิดาของเตมรูค (ติมูร์ หรือ เตมูร์) แห่งคาบาร์เดีย นับถือศาสนาอิสลาม พระนามเดิมของมารีเยีย คือ โคเชนีย์ บินท์ เตมูร์ [Qochenay bint Teymour] (Кученей) เป็นพระนามเดิมก่อนที่เข้าพิธีศีลจุ่ม หลังจากที่ซารีนาอนาสตาเซีย โรมานอฟนา พระมเหสีพระองค์แรกสิ้นพระชนม์ได้ 8 วัน โดยมีเขียนบรรยายว่า "สังฆมณฑล คณะสงฆ์และขุนนางโบยาร์ได้เชื้อเชิญอย่างจริงจังให้พระองค์เสาะหาเจ้าสาว และแจ้งว่าจะผ่อนปรนกฏแห่งความเหมาะสม"[1] แต่เดิมซาร์อีวานที่ 4 แห่งรัสเซียทรงตั้งพระทัยที่จะอภิเษกสมรสกับคาทาริสนา จากีลอน พระขนิษฐาในกษัตริย์โปแลนด์ แต่กษัตริย์โปแลนด์ทรงเรียกร้องดินแดนปัสคอฟ สโมเลนสค์ และเวลีคีนอฟโกรอด จึงทำให้พระองค์ล้มเลิกแผนการ
ในปีค.ศ. 1560 พระเจ้าซาร์ทรงส่งขุนนางดูตัวไปสองคน คือ โวคเชรีนและเมียคีนิน ไปยังแถบเทือกเขาคอเคซัส "เพื่อดูตัวธิดาของเหล่าเจ้านครแถบเชอกาซี" ในวันที่ 15 มิถุนายน ค.ศ. 1561 ก็ได้พบเจ้าหญิงโคเชนีย์ "สตรีชาวเชอกาจากเมืองปียาตีกรอสค์" พวกเขาจึงให้เธอเดินทางมายังมอสโกพร้อมพี่ชายของเธอชื่อ ซัลตาลกุน (ต่อมามีการเปลี่ยนศาสนาและรับนามใหม่เป็น มีฮาอิล) พวกเขาได้พักที่ตึกใกล้พระราชวังเครมลิน ต่อมาพระเจ้าซาร์ทรงมี "พระบัญชาให้เจ้าหญิงเชอกาสกายาเข้าราชสำนัก พระองค์ทอดพระเนตรนางและตกหลุมรักนาง" ราชสำนักได้ส่งพระราชสาส์นไปถึงบิดาของเธอว่า
"ท่านเตมีร์กา ด้วยความดีงามในหัวใจของธิดาท่าน องค์ซารีนามารีเยีย เตมรีอูคอฟนาจะทรงเป็นที่รักยิ่งของพระเจ้าเหนือหัว ซาร์และแกรนด์ดยุกอีวาน วาซีลีเยวิช พระองค์จะทรงประทานความดีความชอบอันยิ่งใหญ่แก่พวกเรานี้ และธิดาของท่านจะอยู่เคียงข้างพระองค์ พระประมุข อันเป็นเกียรติยศแก่รัชสมัย"[2]
นิทานพื้นบ้านของรัสเซียได้มีการกล่าวว่า ก่อนที่ซารีนาอนาสตาเซียจะสิ้นพระชนม์ ได้ทรงเตือนพระเจ้าซาร์ว่าขออย่าโปรดนำหญิงนอกรีตขึ้นเป็นพระมเหสี แต่ซาร์อีวานทรงหลงใหลในความงามของมารีเยียอย่างมาก และทรงตัดสินพระทัยอภิเษกสมรสกับพระนางทันที ในวันที่ 6 กรกฎาคม มีการประกอบพระราชพิธีหมั้นตามประเพณีรัสเซียโบราณ มีการมอบแหวนและผ้า่พันคอประดับมุกตามธรรมเนียม[3] โคเชนีย์ได้รับการบัฟติศมาและรับพระนามใหม่เป็นมารีเยีย ตามพระนามของนักบุญมารีย์ชาวมักดาลา หลังเสร็จสิ้นพิธีทางศาสนา พระเจ้าซาร์อีวานที่ 4 ทรงมอบไม้กางเขตสีทองแก่ซารีนามารีเยีย และซาเรวิชอีวานและซาเรวิชเฟโอดอร์ พระโอรสของพระเจ้าซาร์ทรงมอบไม้กางเขนประดับด้วยเพชรและไข่มุกแก่พระมารดาเลี้ยง ในวันที่ 21 สิงหาคม ค.ศ. 1561 ได้มีการจัดพิธีอภิเษกสมรสขึ้นก่อนจะถึงวันคล้ายวันพระราชสมภพของซาร์อีวาน 4 วัน ซาร์อีวานจะมีพระชนมายุ 31 พรรษา พระนางได้รับการสวมมงกุฎในมหาวิหารอัสสัมชัญ
การเสกสมรสกับมารีเยีย เตมรีอูคอฟนาเกิดขึ้นไม่นานหลังซารีนาอนาสตาเซีย สิ้นพระชนม์ กลุ่มเจ้าชายเชอคาสก์ ญาติพี่น้องของมารีเยียได้เข้ามามีบทบาทและมีความก้าวหน้าในราชการอย่างรวดเร็ว และต่อมาจะมีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์รัสเซีย หนึ่งในหลานชายของซารีนามารีเยียคือ โฮโรเชย์-มูร์ซา ที่ได้รับนามใหม่ว่า บอริส ได้แต่งงานกับมาร์ฟา น้องสาวของอัครบิดรฟิลาเรตแห่งมอสโก
เจอโรม ฮอร์ซีย์ นักการทูตอังกฤษได้บันทึกว่า "หลังจากนั้น (การสิ้นพระชนม์ของอนาสตาเซีย) พระองค์ (ซาร์อีวาน) ได้อภิเษกสมรสกับหนึ่งในเจ้าหญิงเซอคาสเซียนจากที่ห่างไกล เรารู้ว่าพระองค์ไม่มีทายาทกับพระนาง แต่การอภิเษกสมรสนี้เป็นพิธีเฉลิมฉลองและมีการจัดเทศกาลที่แปลกประหลาดและนอกรีตมากเสียจนอยากจะเชื่อว่ามันเกิดขึ้นจริง"
พระชนม์ชีพสมรส
แต่ในไม่ช้าซาร์อีวานทรงรู้สึกเสียพระทัยที่อภิเษกสมรสกับพระนาง เพราะซารีนาองค์ใหม่ถูกมองว่าเป็นคนไม่รู้หนังสือและมีพระอุปนิสัยอาฆาตพยาบาท ซารีนามารีเยียไม่ทรงสนพระทัยในวิถีชีวิตสังคมมอสโกและถูกกล่าวขานว่าเป็นพระมารดาเลี้ยงที่แย่สำหรับพระโอรสทั้งสองของซาร์อีวาน คือ ซาเรวิชอีวาน อีวาโนวิชและซาเรวิชเฟโอดอร์ อีวาโนวิช ซารีนามารีเยียมีพระประสูติกาลพระโอรส คือ ซาเรวิชวาซิลี อีวาโนวิช ในวันที่ 21 มีนาคม ค.ศ. 1563 ตั้งพระนามตามพระสัสสุระของพระนาง คือ วาซิลีที่ 3 เจ้าชายแห่งมอสโก แต่ซาเรวิชสิ้นพระชนม์ในวันที่ 3 พฤษภาคม ปีเดียวกัน ซารีนามารีเยียมักจะทรงเป็นที่่เกลียดชังในหมู่ข้าราชบริพาร ซึ่งเชื่อว่าพระนางทรงมีพฤติกรรมที่แปลกประหลาดและทรงประพฤติตนเป็นแม่มด นักประวัติศาสตร์บางคนได้เขียนว่า[4] ซารีนามารีเยียทรงเป็นคนแรกๆที่ยุยงให้พระสวามีจัดตั้งกองกำลังโอพริชนิก
ซารีนามารีเยียสิ้นพระชนม์ในวันที่ 1 กันยายน ค.ศ. 1569 ขณะมีพระชนมายุ 25 พรรษา ณ อะเลคซันดรอฟ, แคว้นวลาดีมีร์ มีการเล่าลือว่าพระนางทรงถูกลอบปลงพระชนม์ด้วยยาพิษโดยพระสวามี แต่พระเจ้าซาร์ไม่ทรงเคยยอมรับข่าวลือนี้ และมีผู้คนจำนวนมากถูกทัณฑ์ทรมานในข้อหาเป็นผู้ต้องสงสัยในการปลงพระชนม์ซารีนา
อ้างอิง
- ↑ Карамзин Н. М. История государства Российского: в 12 томах. — СПб.: Тип. Н. Греча, 1816—1829.
- ↑ Повесть о женитьбе Ивана Грозного на Марии Темрюковне
- ↑ Российская царица, обратившаяся из ислама (Мария Темрюковна — кабардинская княжна Гошаней)
- ↑ A. P. Pavlov and Maureen Perrie (August 2003). "Ivan the Terrible". Pearson Education. pp. 116–7.
{{cite book}}
: CS1 maint: uses authors parameter (ลิงก์)
- Troyat, Henri Ivan le Terrible. Flammarion, Paris, 1982
- de Madariaga, Isabel Ivan the Terrible. Giulio Einaudi editore, 2005
ก่อนหน้า | ซารีนามารีเยีย เตมรีอูคอฟนาแห่งรัสเซีย | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
ว่าง ก่อนหน้าคือ อนาสตาเซีย โรมานอฟนา |
ซารีนาแห่งรัสเซีย ใน ซาร์อีวานที่ 4 (21 สิงหาคม ค.ศ. 1561 - 1 กันยายน ค.ศ. 1569) |
ว่าง ถัดมาคือ มาร์ฟา โซบาคินา |