ภาษากงกัณ

ภาษากอนกานี
कोंकणी Konknni ಕೊಂಕಣಿ കൊംകണീ koṃkaṇī
ประเทศที่มีการพูด	อินเดีย
ภูมิภาค	กอนกาน
จำนวนผู้พูด	7.6 ล้านคน(ค่าประมาณ)  (ไม่พบวันที่)
ตระกูลภาษา	อินโด-ยูโรเปียน ภาษากลุ่มอินโด-อิหร่าน ภาษากลุ่มอินโด-อารยัน ภาษากลุ่มอินโด-อายันใต้ ภาษากอนกานี
ระบบการเขียน	อักษรเทวนาครี(ทางการ), อักษรละติน, อักษรกันนาดา, อักษรมาลายาลัม และ อักษรอาหรับ
รหัสภาษา
ISO 639-2	kok
ISO 639-3	มีหลากหลาย: kok – ภาษากอนกานี (ทั่วไป) knn – ภาษากอนกานี (เฉพาะ) gom – ภาษากอนกานีถิ่นกัว

ภาษากอนกานี(อักษรเทวนาครี: कोंकणी ; อักษรกันนาดา:ಕೊಂಕಣಿ; อักษรมาลายาลัม:കൊംകണീ ; อักษรโรมัน: Konknni ) เป็นภาษากลุ่มอินโด-อารยัน โดยมีคำศัพท์จากภาษาดราวิเดียนปนอยู่ด้วย ได้รับอิทธิพลจากภาษาอื่นหลายภาษา ทั้งภาษาโปรตุเกส ภาษากันนาดา ภาษามราฐี ภาษาเปอร์เซีย และภาษาอาหรับ มีผู้พูดประมาณ 7.6 ล้านคน

ประวัติ

จุดกำเนิดของภาษานี้ เดิมเป็นภาษาถิ่นของภาษาสันสกฤต ซึ่งมีการใช้คำที่ผิดไปจากมาตรฐาน แต่เดิมเชื่อกันว่าภาษานี้เป็นภาษาถิ่นของภาษามราฐี แต่หลักฐานที่พบภาษากอนกานีเกิดก่อนภาษามราฐีนานมาก จารึกภาษากอนกานีพบครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 1730 ขณะที่จารึกภาษามราฐีพบครั้งแรก เมื่อราว พ.ศ. 2100

ภาษานี้เป็นภาษาที่ใกล้จะตาย เนื่องจากการเข้ามาแทนที่ของภาษาตะวันตกเช่นภาษาโปรตุเกสและภาษาอังกฤษในหมู่ผู้นับถือศาสนาคริสต์ ส่วนผู้นับถือศาสนาฮินดูหันไปพูดภาษามราฐี ปัจจุบันเป็นภาษาราชการของรัฐกัวและมีใช้แพร่หลายในรัฐนี้ หนังสือที่พิมพ์ด้วยภาษากอนกานีเล่มแรกคือ Doutrina Christan เขียนโดย โธมัส สตีเฟนส์ ชาวอังกฤษ การทำลายหนังสือของโปรตุเกสในราว พ.ศ. 2100 ทำให้หนังสือภาษากอนกานีเหลือน้อย จะมีอยู่บ้างเฉพาะนอกเขตอิทธิพลของโปรตุเกสเท่านั้น

การแพร่กระจาย

ภาษกอนกานีใช้พูดทั่วไปในเขตกอนกาน ซึ่งรวมถึง กัว ชายฝั่งตอนใต้ของรัฐมหาราษฏระ ชายฝั่งของรัฐการณาฏกะ และรัฐเกราลา แต่ละท้องถิ่นมีสำเนียงของตนเอง การแพร่กระจายของผู้พูดภาษานี้มีสาเหตุหลักจากการออพยพของชาวกัวเพื่อหลบหนีการปกครองของโปรตุเกส

ระบบการเขียน

ภาษากอนกานีเขียนด้วยอักษณหลายชนิด ทั้ง อักษรเทวนาครี อักษรโรมัน (เริ่มสมัยอาณานิคมของโปรตุเกส) อักษรกันนาดา ใช้ในเขตมันกาลอร์ และชายฝั่งของรัฐการณาฏกะ อักษรอาหรับในหมู่ผู้นับถือศาสนาอิสลามที่เรียกว่า ภัทกาลี ชนกลุ่มนี้หันมานับถือศาสนาอิสลามในสมัยสุลต่านทิบบู อยู่ในเขตรัฐการณาฏกะ มีผู้เขียนด้วยอักษรมาลายาลัมกลุ่มเล็กๆในเกราลา แต่ปัจจุบันเริ่มหันมาใช้อักษรเทวนาครีแทน