ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สาธารณรัฐ"
ล เพิ่มคำอธิบายรูปแบบสาธารณรัฐโรมัน |
|||
บรรทัด 8: | บรรทัด 8: | ||
ส่วนใหญ่สาธารณรัฐมักเป็น[[รัฐเอกราช]] แต่ยังมีหน่วยต่ำกว่ารัฐที่เรียกว่า สาธารณรัฐ หรือมีการปกครองที่ถูกอธิบายว่า "เป็นสาธารณรัฐ" โดยธรรมชาติเช่นกัน ตัวอย่างเช่น มาตรา 4 ของ[[รัฐธรรมนูญแห่งสหรัฐอเมริกา]] "ประกันว่าทุกรัฐในสหภาพนี้มีระบอบการปกครองแบบสาธารณรัฐ"<ref>[http://www.archives.gov/exhibits/charters/constitution_transcript.html Constitution of the United States.]</ref> เขตการปกครองของ[[สหภาพโซเวียต]]ถูกอธิบายว่าเป็นสาธารณรัฐ และสองในนั้น คือ [[สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตยูเครน]]และ[[สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตเบลารุส|เบลารุส]] มีที่นั่งของตนใน[[สหประชาชาติ]] ขณะที่[[รัฐธรรมนูญแห่งสหภาพโซเวียต]]อธิบายสหภาพว่าเป็น "รัฐเดี่ยว สหพันธ์และพหุชาติ" ที่จริงแล้วเป็นรัฐเดี่ยวเพราะ[[พรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียต]]ใช้อำนาจในรูปรวมศูนย์เหนือ[[สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียต]]ซึ่งปกครองตนเองแต่ในนาม<ref>{{cite book |title=Understanding Principles of Politics and the State |first1=John J. |last1=Schrems |publisher=University Press of America |edition=revised |year=2007 |page=206 |isbn=9780761838258}}</ref> |
ส่วนใหญ่สาธารณรัฐมักเป็น[[รัฐเอกราช]] แต่ยังมีหน่วยต่ำกว่ารัฐที่เรียกว่า สาธารณรัฐ หรือมีการปกครองที่ถูกอธิบายว่า "เป็นสาธารณรัฐ" โดยธรรมชาติเช่นกัน ตัวอย่างเช่น มาตรา 4 ของ[[รัฐธรรมนูญแห่งสหรัฐอเมริกา]] "ประกันว่าทุกรัฐในสหภาพนี้มีระบอบการปกครองแบบสาธารณรัฐ"<ref>[http://www.archives.gov/exhibits/charters/constitution_transcript.html Constitution of the United States.]</ref> เขตการปกครองของ[[สหภาพโซเวียต]]ถูกอธิบายว่าเป็นสาธารณรัฐ และสองในนั้น คือ [[สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตยูเครน]]และ[[สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตเบลารุส|เบลารุส]] มีที่นั่งของตนใน[[สหประชาชาติ]] ขณะที่[[รัฐธรรมนูญแห่งสหภาพโซเวียต]]อธิบายสหภาพว่าเป็น "รัฐเดี่ยว สหพันธ์และพหุชาติ" ที่จริงแล้วเป็นรัฐเดี่ยวเพราะ[[พรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียต]]ใช้อำนาจในรูปรวมศูนย์เหนือ[[สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียต]]ซึ่งปกครองตนเองแต่ในนาม<ref>{{cite book |title=Understanding Principles of Politics and the State |first1=John J. |last1=Schrems |publisher=University Press of America |edition=revised |year=2007 |page=206 |isbn=9780761838258}}</ref> |
||
== แหล่งข้อมูล |
== แหล่งข้อมูลอื่น == |
||
* โจรี, แพทริค. (2561, ก.ค.-ธ.ค.). แนวคิดสาธารณรัฐนิยมในประวัติศาสตร์ไทย. แปลโดย ศรีฤทธิ์ สิริบำเพ็ญ. ''วารสารประวัติศาสตร์ ธรรมศาสตร์''. 5(2): 17-65. |
* โจรี, แพทริค. (2561, ก.ค.-ธ.ค.). แนวคิดสาธารณรัฐนิยมในประวัติศาสตร์ไทย. แปลโดย ศรีฤทธิ์ สิริบำเพ็ญ. ''วารสารประวัติศาสตร์ ธรรมศาสตร์''. 5(2): 17-65. |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 03:36, 3 มีนาคม 2563
ส่วนหนึ่งของชุดการเมือง |
ระบอบการปกครอง พื้นฐาน |
---|
รายชื่อระบอบการปกครอง รายชื่อประเทศตามระบอบการปกครอง |
สถานีย่อยการเมือง |
สาธารณรัฐ (อังกฤษ: Republic) เป็นระบอบการปกครองที่ประเทศถูกพิจารณาว่าเป็น "กิจสาธารณะ" (ละติน: res publica) มิใช่ธุระหรือทรัพย์สินส่วนตัวของผู้ปกครอง และที่ตำแหน่งหน้าที่ของรัฐได้รับเลือกตั้งโดยตรงหรือโดยอ้อม หรือได้รับแต่งตั้ง มิใช่ได้รับทอด ในสมัยใหม่ นิยามทั่วไปที่เข้าใจง่ายของสาธารณรัฐ คือ ระบอบการปกครองที่ประมุขแห่งรัฐมิใช่พระมหากษัตริย์[1][2] ปัจจุบัน รัฐเอกราช 135 จาก 206 รัฐใช้คำว่า "สาธารณรัฐ" เป็นส่วนหนึ่งชื่ออย่างเป็นทางการ
ทั้งสาธารณรัฐสมัยใหม่และสมัยโบราณแตกต่างกันอย่างมากทั้งในอุดมการณ์และองค์ประกอบ ในสมัยคลาสสิกและสมัยกลาง ต้นแบบของทุกสาธารณรัฐ คือ สาธารณรัฐโรมัน ซึ่งหมายถึงกรุงโรมยุคสาธารณรัฐ ในระหว่างสมัยที่ไม่มีกษัตริย์กับจักรพรรดิปกครองอยู่ช่วงหนึ่ง แต่หากปกครองโดยบุคคลที่มาจากการเลือกจากคณะผู้เลือกตั้ง ในประเพณีการเมืองสมัยกลางและสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยาอิตาลีปัจจุบันที่เรียกว่า "มนุษยนิยมพลเมือง" (civic humanism) นั้น บางครั้งถูกมองว่าได้รับมาจากนักสาธารณรัฐนิยมโรมันโดยตรง อย่างไรก็ดี นักประพันธ์โรมันที่ได้รับอิทธิพลจากกรีก อย่างพอลิเบียสและคิเคโร บางครั้งใช้คำดังกล่าวเป็นคำแปลของคำภาษากรีกว่า politeia ซึ่งอาจหมายถึงระบอบโดยทั่วไป แต่ยังสามารถใช้กับระบอบบางประเภทโดยเจาะจงซึ่งมิได้สอดคล้องพอดีกับสาธารณรัฐโรมัน สาธารณรัฐมิได้เทียบเท่ากับประชาธิปไตยในยุคคลาสสิก อย่างเช่น เอเธนส์ ซึ่งก็มีความเป็นประชาธิปไตยแตกต่างไปจากยุคศตวรรษที่ 19 อีเช่นกัน
ในสาธารณรัฐสมัยใหม่ เช่น สหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศส รัสเซีย และอินเดีย ฝ่ายบริหารมีความชอบธรรมจากทั้งโดยรัฐธรรมนูญและการออกเสียงเลือกตั้งของประชาชน เป็นอิทธิพลจาก มงแต็สกีเยอ ซึ่งรวมประชาธิปไตยมาจากระบบทั้งสองแบบ ที่ประชาชนทุกคนมีส่วนร่วมในการปกครอง ส่วนการปกครองแบบอภิชนาธิปไตยหรือคณาธิปไตย ซึ่งมีคนเพียงส่วนน้อยเท่านั้นที่ปกครอง เป็นระบอบการปกครองแบบสาธารณรัฐ[3]
ส่วนใหญ่สาธารณรัฐมักเป็นรัฐเอกราช แต่ยังมีหน่วยต่ำกว่ารัฐที่เรียกว่า สาธารณรัฐ หรือมีการปกครองที่ถูกอธิบายว่า "เป็นสาธารณรัฐ" โดยธรรมชาติเช่นกัน ตัวอย่างเช่น มาตรา 4 ของรัฐธรรมนูญแห่งสหรัฐอเมริกา "ประกันว่าทุกรัฐในสหภาพนี้มีระบอบการปกครองแบบสาธารณรัฐ"[4] เขตการปกครองของสหภาพโซเวียตถูกอธิบายว่าเป็นสาธารณรัฐ และสองในนั้น คือ สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตยูเครนและเบลารุส มีที่นั่งของตนในสหประชาชาติ ขณะที่รัฐธรรมนูญแห่งสหภาพโซเวียตอธิบายสหภาพว่าเป็น "รัฐเดี่ยว สหพันธ์และพหุชาติ" ที่จริงแล้วเป็นรัฐเดี่ยวเพราะพรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียตใช้อำนาจในรูปรวมศูนย์เหนือสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตซึ่งปกครองตนเองแต่ในนาม[5]
แหล่งข้อมูลอื่น
- โจรี, แพทริค. (2561, ก.ค.-ธ.ค.). แนวคิดสาธารณรัฐนิยมในประวัติศาสตร์ไทย. แปลโดย ศรีฤทธิ์ สิริบำเพ็ญ. วารสารประวัติศาสตร์ ธรรมศาสตร์. 5(2): 17-65.
อ้างอิง
- ↑ "republic", WordNet 3.0, Dictionary.com, สืบค้นเมื่อ 20 March 2009
- ↑ "Republic". Merriam-Webster. สืบค้นเมื่อ August 14, 2010.
- ↑ Montesquieu, Spirit of the Laws, Bk. II, ch. 2–3.
- ↑ Constitution of the United States.
- ↑ Schrems, John J. (2007). Understanding Principles of Politics and the State (revised ed.). University Press of America. p. 206. ISBN 9780761838258.