ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระแม่มาเหศวรี"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Teeratep pannong (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขด้วยแอปสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
Anggorn1 (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 3: บรรทัด 3:
| ไฟล์ภาพ = [[ภาพ:Maheshvari.jpg|thumb|]]
| ไฟล์ภาพ = [[ภาพ:Maheshvari.jpg|thumb|]]
| คำอธิบายภาพ =
| คำอธิบายภาพ =
| พระนาม = พระแม่มเหศวรี
| พระนาม = พระแม่มเหศวรี
[[ภาษาสันสกฤต|สันสกฤต]]:माहेस्वरी
| เทวนาครี =
| เทวนาครี =माहेस्वरी
| กันนาดา =
| กันนาดา =
| สันสกฤต = माहेस्वरी
| สันสกฤต = माहेस्वरी
| เตลูกู =
| เตลูกู =
| ทมิฬ =
| ทมิฬ =
| จำพวก = [[เทวสตรี|เทวนารี]]
| จำพวก = [[มาตฤกา|พระแม่มาตฤกา]]
| เทวฉายา =ศักติแห่งมหาเทพ,ศักติแห่งพระศิวะ,มเหศวรศักติเทวี
| เทวฉายา =
| มนต์ =
| มนต์ =
| อาวุธ = [[ตรีศูล]]
| อาวุธ = [[ตรีศูล]]
บรรทัด 17: บรรทัด 18:
| เทวพาหนะ = [[โค]]
| เทวพาหนะ = [[โค]]
}}
}}
'''พระแม่มเหศวรี'''({{lang-sa|माहेस्वरी }}{{lang-en|Maheshvari}})เป็น[[เทวีในศาสนาฮินดู]]องค์หนึ่งในคณะของ[[พระแม่สัปตมาตฤกา]] โดยถือว่าเป็นพลังของ[[พระศิวะ|พระอิศวร]]และ[[พระแม่ปารวตี|พระอุมาเทวี]] ใน[[ศาสนาฮินดู]]และยังปรากฏ[[เทวรูป]]ใน[[ประเทศไทย]]ที่[[ประเทศไทย]][[เทวสถานโบสถ์พราหมณ์]] [[กรุงเทพมหานคร]]โดยประดิษฐานในบุษบกขนาบข้างร่วมกับ[[เทวรูป]][[พระวิษณุ|พระนารายณ์]]และ[[เทวรูป]][[พระลักษมี]] ในหอพระนารายณ์. ทั้งยังปารกฎใน[[จิตรกรรม]]ฝาผนัง[[วัดบวรสถานสุทธาวาส]]และสมุดข่อยตำราเทพเจ้าในช่วงต้นของกรุงรัตนโกสินทร์.
'''พระแม่มเหศวรี'''({{lang-sa|माहेस्वरी }}{{lang-en|Maheshvari}})หรือ '''มเหศวรีเทวี''' หรือ '''พระเทวีมเหศวรี''' หรือ '''พระแม่มาเหศวรี''' เป็น[[เทวีในศาสนาฮินดู]]องค์หนึ่งในคณะของ[[พระแม่สัปตมาตฤกา|พระแม่มาตฤกา]] โดยถือว่าเป็นพลังของ[[พระศิวะ|พระอิศวร]]และ[[พระแม่ปารวตี|พระอุมาเทวี]] ใน[[ศาสนาฮินดู]]และยังปรากฏ[[เทวรูป]]ใน[[ประเทศไทย]]ที่[[ประเทศไทย]][[เทวสถานโบสถ์พราหมณ์]] [[กรุงเทพมหานคร]]โดยประดิษฐานในบุษบกขนาบข้างร่วมกับ[[เทวรูป]][[พระวิษณุ|พระนารายณ์]]และ[[เทวรูป]][[พระลักษมี]] ในหอพระนารายณ์. ทั้งยังปารกฎใน[[จิตรกรรม]]ฝาผนัง[[วัดบวรสถานสุทธาวาส]]และสมุดข่อยตำราเทพเจ้าในช่วงต้นของกรุงรัตนโกสินทร์.


==เทวตำนาน==
==เทวตำนาน==
'''พระแม่มเหศวรี''' เป็นเทวีในรูปศักติของ[[พระศิวะ]] ในคราวหนึ่ง มีศึกสงครามของเหล่า[[เทพ]] กับ อสูร ศุมภะ({{lang-sa|शुमभअ}}{{lang-en|Shumbha}}) และ นิศุมภะ({{lang-sa|निशुम्भउ}}{{lang-en|Nishumbha}}) นิสุมภะได้ถูกพระแม่เกาศิกีหรืออัมพิกาฆ่าตายไป แต่อสูรศุมภะได้ขอพรต่อ[[พระพรหม]]ว่า ให้ตนตายเพราะฝีมือของ[[สตรี]]ที่เกิดจาก[[บุรุษ]]เท่านั้น พระแม่เกาศิกีหรืออัมพิกา จึงให้เหล่า[[เทพ]]ปลุกพลัง[[สตรี]]เพศในตัวทุกคนออกมา ได้เหล่า[[พระแม่สัปตมาตฤกา|พระแม่มาตฤกา]] เพื่อรบกับอสูรศุมภะ
{{โครงส่วน}}

== ความเข้าใจผิดใน[[ประเทศไทย]] ==
== ความเข้าใจผิดใน[[ประเทศไทย]] ==
ในภาษาสันสกฤต คำว่า มเหศวร นั้นหมายถึง [[พระศิวะ|พระอิศวร]]และคำว่า มเหศวรี นั่นย่อมหมายถึง [[พระแม่ปารวตี|พระอุมาเทวี]]พระชายาของ [[พระศิวะ|พระอิศวร]]และใน[[ศาสนาฮินดู|ศาสนาพราหมณ์]]ใน[[ประเทศอินเดีย]]ซึ่งเป็นต้นฉบับนั้น หาก[[เทวรูป]][[พระวิษณุ|พระนารายณ์]]แล้วขนาบข้างด้วย[[เทวรูป]][[เทวี]]สองพระองค์นั้น คือ [[พระลักษมี]]และ[[พระแม่ภูมี|พระภูเทวี]] ซึ่งลักษณะนี้ส่วนใหญ่นิยมปารากฏในภาคใต้ของ[[ประเทศอินเดีย]]แต่ปรากฏว่าเมื่อเข้ามาถึง[[ประเทศไทย]] คติได้ผันแปรไป กลายเป็นพระลักษมีและพระมเหศวรีไปแทน [[พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว]](รัชกาลที่6)ทรงพระราชวิจารณ์ไว้ในหนังสือพระเป็นเจ้าของพราหมณ์ในทำนองว่า เป็ฯความเข้าใจผิดของพราหมณ์ไทย ที่คิดว่าชื่อ [[พระลักษมี]]และชื่อมเหศวรี เป็นคนละองค์กัน แต่ที่แท้แล้วทรงเห็นว่าทั้งสองชื่อหมายถึงพระเทวีพระองค์เดียวกันคือ [[พระลักษมี]] ดังนั้นจึงอาจอนุมานได้ว่า[[พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว]]ทรงเป็นต้นทางของคติในเมืองไทยที่ว่า[[พระนารายณ์]]ทรงมีพระชายาเพียงพระองค์เดียวคือ[[พระลักษมี]] ซึ่งตรงกับพระราชประสงค์จำนงหมายในเวลานั้นเช่นกัน.
ในภาษาสันสกฤต คำว่า มเหศวร นั้นหมายถึง [[พระศิวะ|พระอิศวร]]และคำว่า มเหศวรี นั่นย่อมหมายถึง [[พระแม่ปารวตี|พระอุมาเทวี]]พระชายาของ [[พระศิวะ|พระอิศวร]]และใน[[ศาสนาฮินดู|ศาสนาพราหมณ์]]ใน[[ประเทศอินเดีย]]ซึ่งเป็นต้นฉบับนั้น หาก[[เทวรูป]][[พระวิษณุ|พระนารายณ์]]แล้วขนาบข้างด้วย[[เทวรูป]][[เทวี]]สองพระองค์นั้น คือ [[พระลักษมี]]และ[[พระแม่ภูมี|พระภูเทวี]] ซึ่งลักษณะนี้ส่วนใหญ่นิยมปารากฏในภาคใต้ของ[[ประเทศอินเดีย]]แต่ปรากฏว่าเมื่อเข้ามาถึง[[ประเทศไทย]] คติได้ผันแปรไป กลายเป็นพระลักษมีและพระมเหศวรีไปแทน [[พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว]](รัชกาลที่6)ทรงพระราชวิจารณ์ไว้ในหนังสือพระเป็นเจ้าของพราหมณ์ในทำนองว่า เป็ฯความเข้าใจผิดของพราหมณ์ไทย ที่คิดว่าชื่อ [[พระลักษมี]]และชื่อมเหศวรี เป็นคนละองค์กัน แต่ที่แท้แล้วทรงเห็นว่าทั้งสองชื่อหมายถึงพระเทวีพระองค์เดียวกันคือ [[พระลักษมี]] ดังนั้นจึงอาจอนุมานได้ว่า[[พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว]]ทรงเป็นต้นทางของคติในเมืองไทยที่ว่า[[พระนารายณ์]]ทรงมีพระชายาเพียงพระองค์เดียวคือ[[พระลักษมี]] ซึ่งตรงกับพระราชประสงค์จำนงหมายในเวลานั้นเช่นกัน.

รุ่นแก้ไขเมื่อ 16:17, 5 มีนาคม 2562

พระแม่มเหศวรี สันสกฤต:माहेस्वरी
จำพวกพระแม่มาตฤกา
อาวุธตรีศูล
สัตว์พาหนะโค

พระแม่มเหศวรี(สันสกฤต: माहेस्वरीอังกฤษ: Maheshvari)หรือ มเหศวรีเทวี หรือ พระเทวีมเหศวรี หรือ พระแม่มาเหศวรี เป็นเทวีในศาสนาฮินดูองค์หนึ่งในคณะของพระแม่มาตฤกา โดยถือว่าเป็นพลังของพระอิศวรและพระอุมาเทวี ในศาสนาฮินดูและยังปรากฏเทวรูปในประเทศไทยที่ประเทศไทยเทวสถานโบสถ์พราหมณ์ กรุงเทพมหานครโดยประดิษฐานในบุษบกขนาบข้างร่วมกับเทวรูปพระนารายณ์และเทวรูปพระลักษมี ในหอพระนารายณ์. ทั้งยังปารกฎในจิตรกรรมฝาผนังวัดบวรสถานสุทธาวาสและสมุดข่อยตำราเทพเจ้าในช่วงต้นของกรุงรัตนโกสินทร์.

เทวตำนาน

พระแม่มเหศวรี เป็นเทวีในรูปศักติของพระศิวะ ในคราวหนึ่ง มีศึกสงครามของเหล่าเทพ กับ อสูร ศุมภะ(สันสกฤต: शुमभअอังกฤษ: Shumbha) และ นิศุมภะ(สันสกฤต: निशुम्भउอังกฤษ: Nishumbha) นิสุมภะได้ถูกพระแม่เกาศิกีหรืออัมพิกาฆ่าตายไป แต่อสูรศุมภะได้ขอพรต่อพระพรหมว่า ให้ตนตายเพราะฝีมือของสตรีที่เกิดจากบุรุษเท่านั้น พระแม่เกาศิกีหรืออัมพิกา จึงให้เหล่าเทพปลุกพลังสตรีเพศในตัวทุกคนออกมา ได้เหล่าพระแม่มาตฤกา เพื่อรบกับอสูรศุมภะ

ความเข้าใจผิดในประเทศไทย

ในภาษาสันสกฤต คำว่า มเหศวร นั้นหมายถึง พระอิศวรและคำว่า มเหศวรี นั่นย่อมหมายถึง พระอุมาเทวีพระชายาของ พระอิศวรและในศาสนาพราหมณ์ในประเทศอินเดียซึ่งเป็นต้นฉบับนั้น หากเทวรูปพระนารายณ์แล้วขนาบข้างด้วยเทวรูปเทวีสองพระองค์นั้น คือ พระลักษมีและพระภูเทวี ซึ่งลักษณะนี้ส่วนใหญ่นิยมปารากฏในภาคใต้ของประเทศอินเดียแต่ปรากฏว่าเมื่อเข้ามาถึงประเทศไทย คติได้ผันแปรไป กลายเป็นพระลักษมีและพระมเหศวรีไปแทน พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว(รัชกาลที่6)ทรงพระราชวิจารณ์ไว้ในหนังสือพระเป็นเจ้าของพราหมณ์ในทำนองว่า เป็ฯความเข้าใจผิดของพราหมณ์ไทย ที่คิดว่าชื่อ พระลักษมีและชื่อมเหศวรี เป็นคนละองค์กัน แต่ที่แท้แล้วทรงเห็นว่าทั้งสองชื่อหมายถึงพระเทวีพระองค์เดียวกันคือ พระลักษมี ดังนั้นจึงอาจอนุมานได้ว่าพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเป็นต้นทางของคติในเมืองไทยที่ว่าพระนารายณ์ทรงมีพระชายาเพียงพระองค์เดียวคือพระลักษมี ซึ่งตรงกับพระราชประสงค์จำนงหมายในเวลานั้นเช่นกัน.

ดูเพิ่ม

อ้างอิง