ผลต่างระหว่างรุ่นของ "รายนามจุฬาราชมนตรี"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
มังกรคาบแก้ว (คุย | ส่วนร่วม)
ช่วงเวลานี้ขาดหายไป
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 4: บรรทัด 4:
รายนาม[[จุฬาราชมนตรี]]
รายนาม[[จุฬาราชมนตรี]]


== รายนาม ==
=== สมัยอยุธยา ===
=== สมัยกรุงศรีอยุธยา ===

สมัยกรุงศรีอยุธยา ปรากฏตำแหน่งจุฬาราชมนตรี กรมท่าขวา ในทำเนียบศักดินามาตั้งแต่รัชสมัย[[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]] แต่ไม่ทราบนามของจุฬาราชมนตรีคนดังกล่าว ต่อมาในรัชสมัยของ[[สมเด็จพระเอกาทศรถ]]ก็ปรากฏว่ามีผู้ดำรงตำแหน่งจุฬาราชมนตรีอยู่แต่ไม่ปรากฏนามเช่นกัน<ref>{{cite web | url = https://www.isranews.org/south-news/documentary/1807-2010-06-04-19-34-39.html |title = จุฬาราชมนตรีคนใหม่ที่ “ไม่ใช่ชาวไทยเชื้อสายมลายู” กับภารกิจดับไฟใต้ |author=| date = 5 มิถุนายน 2553 | publisher = | work = อิศรา |accessdate= 9 กันยายน 2561}}</ref> ในรายชื่อต่อไปนี้เป็นรายชื่อของจุฬาราชมนตรีที่ปรากฏในรัชกาล[[สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม]]เป็นต้นไป ดังนี้
{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="1" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; text-align:center; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
{| width=90% class="wikitable"
|- style="background:#000000"
| colspan="8" align="center"| {{flagicon|Thailand}}&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''[[จุฬาราชมนตรี|<font color="FFFFFF">จุฬาราชมนตรีของไทย</font>]]&nbsp;&nbsp;&nbsp;{{flagicon|Thailand}}<br><font color="FFFFFF">([[พ.ศ. 2145|<font color="FFFFFF">พ.ศ. 2145]] - [[พ.ศ. 2310|<font color="FFFFFF">พ.ศ. 2310]] )</font>'''
|- style="background:#cccccc"
| '''ลำดับ''' || '''รูป''' || '''รายนาม''' || '''เริ่มวาระ''' || '''สิ้นสุดวาระ'''
|-
| bgcolor="#E9E9E9"| '''1''' || [[ไฟล์:เจ้าพระยาบวรราชนายก (เฉกอะหมัด) .jpg|100px]] || '''[[เจ้าพระยาบวรราชนายก (เฉกอะหมัด)]]''' || [[พ.ศ. 2145]] || [[พ.ศ. 2170]]
|-
|-
! width=1% | ลำดับ
| bgcolor="#E9E9E9"| '''2''' || || '''[[พระยาจุฬาราชมนตรี (แก้ว)]]''' || [[พ.ศ. 2199]] || [[พ.ศ. 2225]]
! width=15% | นาม
! width=10% | ชื่ออิสลาม
! width=10% | ดำรงแหน่ง
! width=10% | พ้นจากตำแหน่ง
! width=7% | นิกาย
! width=7% | เชื้อสาย
! width=1% | หมายเหตุ
|-
|-
| 1.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''3''' || || '''[[พระยาจุฬาราชมนตรี (สน)]]''' || [[พ.ศ. 2275]] || [[พ.ศ. 2301]]
| [[เจ้าพระยาบวรราชนายก (เฉกอะหมัด)]]
|
| พ.ศ. 2145
| พ.ศ. 2170
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
|-
| 2.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''4''' || || '''[[พระยาจุฬาราชมนตรี (เซน)]]''' || ||
| [[พระยาจุฬาราชมนตรี (แก้ว)]]
|
| พ.ศ. 2199
| พ.ศ. 2225
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
| 3.
| [[พระยาจุฬาราชมนตรี (สน)]]
|
| พ.ศ. 2275
| พ.ศ. 2301
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
| 4.
| [[พระยาจุฬาราชมนตรี (เซน)]]
|
|
|
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
|-
|}
|}

=== สมัยธนบุรี ===

{{โครงส่วน}}


=== สมัยรัตนโกสินทร์ ===
=== สมัยรัตนโกสินทร์ ===
ช่วงต้นรัตนโกสินทร์ ตำแหน่งราชมนตรีจะเป็นขุนนางฝ่ายขวาซึ่งเป็นลูกหลาน[[วงศ์เฉกอะหมัด]]ซึ่งนับถือนิกาย[[ชีอะฮ์]] แต่หลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อปี พ.ศ. 2475 ตำแหน่งจุฬาราชมนตรีจึงตกสู่สามัญชนคือ[[แช่ม พรหมยงค์]] ถือเป็นชาวไทยเชื้อสายมลายูและเป็น[[มุสลิม]][[ซุนนี]]คนแรกที่ได้รับตำแหน่งดังกล่าว และจุฬาราชมนตรีคนหลังจากนี้ทั้งหมดล้วนเป็นมุสลิมนิกาย[[ซุนนี]]อันเป็นนิกายที่ชาวมุสลิมในไทยนับถือ<ref>{{cite web | url = http://alisuasaming.org/main/?p=3038 |title = ความเป็นมาและพัฒนาการของผู้ดำรงตำแหน่งจุฬาราชมนตรี |author= อาลี เสือสมิง | date = 23 พฤษภาคม 2555 | publisher = | work = อาลี เสือสมิง |accessdate= 9 กันยายน 2561}}</ref>

{| width=90% class="wikitable"
{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="1" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; text-align:center; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
|- style="background:#000000"
| colspan="8" align="center"| {{flagicon|Thailand}}&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''[[จุฬาราชมนตรี|<font color="FFFFFF">จุฬาราชมนตรีของไทย</font>]]&nbsp;&nbsp;&nbsp;{{flagicon|Thailand}}<br><font color="FFFFFF">([[พ.ศ. 2145|<font color="FFFFFF">พ.ศ. 2325]] – ปัจจุบัน
|- style="background:#cccccc"
| '''ลำดับ''' || '''รูป''' || '''รายนาม''' || '''เริ่มวาระ''' || '''สิ้นสุดวาระ'''
|-
| bgcolor="#E9E9E9"| '''5''' || || '''[[พระยาจุฬาราชมนตรี (ก้อนแก้ว)]]''' || [[พ.ศ. 2325]] || N/A
|-
|-
! width=1% | ลำดับ
| bgcolor="#E9E9E9"| '''6''' || || '''[[พระยาจุฬาราชมนตรี (อากายี)]]''' || N/A || N/A
! width=15% | นาม
! width=10% | ชื่ออิสลาม
! width=10% | ดำรงแหน่ง
! width=10% | พ้นจากตำแหน่ง
! width=7% | นิกาย
! width=7% | เชื้อสาย
! width=1% | หมายเหตุ
|-
|-
| 5.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''7''' || || '''[[พระยาจุฬาราชมนตรี (เถื่อน)]]''' || N/A || N/A
| [[พระยาจุฬาราชมนตรี (ก้อนแก้ว)]]
| มีระชาโมฮัมหมัดมะอ์ซูม
| พ.ศ. 2325
|
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
|-
| 6.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''8''' || || '''[[พระยาจุฬาราชมนตรี (น้อย)]]''' || || [[8 กุมภาพันธ์]] [[พ.ศ. 2410]]
| [[พระยาจุฬาราชมนตรี (อากายี)]]
| อามีรระชามุฮัมมัดการีม<br> มุฮัมมัดกาซิม
|
|
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
|-
| 7.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''9''' || || '''[[พระยาจุฬาราชมนตรี (นาม)]]''' || [[พ.ศ. 2410]] || [[10 มิถุนายน]] [[พ.ศ. 2432]]
| [[พระยาจุฬาราชมนตรี (เถื่อน)]]
| อามิรระชามุฮัมหมัด
|
|
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
|-
| 8.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''10''' || [[ไฟล์:พระยาจุฬาราชมนตรี (สิน อหะหมัดจุฬา).jpg|100px]] || '''[[พระยาจุฬาราชมนตรี (สิน อหะหมัดจุฬา)]]''' || [[พ.ศ. 2432]] || [[10 มิถุนายน]] [[พ.ศ. 2453]]
| [[พระยาจุฬาราชมนตรี (น้อย)]]
| มูฮัมหมัดบาเกร
|
| 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2410
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
|-
| 9.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''11''' || [[ไฟล์:พระยาจุฬาราชมนตรี (สัน อหะหมัดจุฬา) .jpg|100px]] || '''[[พระยาจุฬาราชมนตรี (สัน อหะหมัดจุฬา)]]''' || [[พ.ศ. 2454]] || [[22 เมษายน]] [[พ.ศ. 2466]]
| [[พระยาจุฬาราชมนตรี (นาม)]]
| มุฮัมหมัดตะกี
| พ.ศ. 2410
| 10 มิถุนายน พ.ศ. 2432
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
|-
| 10.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''12''' || [[ไฟล์:พระจุฬาราชมนตรี (เกษม อหะหมัดจุฬา) .jpg|100px]] || '''[[พระจุฬาราชมนตรี (เกษม อหะหมัดจุฬา)]]''' || [[พ.ศ. 2466]] || [[12 กรกฎาคม]] [[พ.ศ. 2469]]
| [[พระยาจุฬาราชมนตรี (สิน อหะหมัดจุฬา)]]
| มิรซากุลามฮูเซ็น
| พ.ศ. 2432
| 10 มิถุนายน พ.ศ. 2453
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
|-
| 11.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''13''' || [[ไฟล์:พระจุฬาราชมนตรี (สอน อหะหมัดจุฬา).jpg|100px]] || '''[[พระจุฬาราชมนตรี (สอน อหะหมัดจุฬา)]]''' || [[พ.ศ. 2473]] || [[12 พฤศจิกายน]] [[พ.ศ. 2493]]
| [[พระยาจุฬาราชมนตรี (สัน อหะหมัดจุฬา)]]
| มิซซาอาลีระชา
| พ.ศ. 2454
| 22 เมษายน พ.ศ. 2466
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
|-
| 12.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''14''' || [[ไฟล์:แช่ม พรหมยงค์.jpg|100px]] || '''[[แช่ม พรหมยงค์|นายแช่ม พรหมยงค์]]''' || [[พ.ศ. 2488]] || [[พ.ศ. 2490]]
| [[พระจุฬาราชมนตรี (เกษม อหะหมัดจุฬา)]]
| มุฮัมมัดระชา
| พ.ศ. 2466
| 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2469
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
|-
| 13.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''15''' || [[ไฟล์:ต่วน สุวรรณศาสน์.jpg|100px]] || '''[[ต่วน สุวรรณศาสน์|นายต่วน สุวรรณศาสน์]]''' || [[พ.ศ. 2490]] || [[พ.ศ. 2524]]
| [[พระจุฬาราชมนตรี (สอน อหะหมัดจุฬา)]]
|
| พ.ศ. 2473
| 8 เมษายน พ.ศ. 2482
| [[ชีอะฮ์]]
| [[ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย|เปอร์เซีย]]
|
|-
|-
| 14.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''16''' || [[ไฟล์:ประเสริฐ มะหะหมัด.jpg|100px]] || '''[[ประเสริฐ มะหะหมัด|นายประเสริฐ มะหะหมัด]]''' || [[8 กันยายน]] [[พ.ศ. 2524]] || [[พ.ศ. 2540]]
| [[แช่ม พรหมยงค์]]
| ซำซุดดิน มุสตาฟา
| พ.ศ. 2488
| พ.ศ. 2490
| [[ซุนนี]]
| [[ไทยเชื้อสายมลายู|มลายู]]
|
|-
|-
| 15.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''17''' || [[ไฟล์:sawat.jpg|100px]] || '''[[สวาสดิ์ สุมาลยศักดิ์|นายสวาสดิ์ สุมาลยศักดิ์]]''' || [[5 พฤศจิกายน]] [[พ.ศ. 2540]] || [[24 มีนาคม]] [[พ.ศ. 2553]]
| [[ต่วน สุวรรณศาสน์]]
| อิสมาแอล ยะห์ยาวี
| พ.ศ. 2490
| 22 มีนาคม พ.ศ. 2524
| [[ซุนนี]]
| [[ไทยเชื้อสายมลายู|มลายู]]
|
|-
|-
| 16.
| bgcolor="#E9E9E9"| '''18''' || [[ไฟล์:อาศิส_พิทักษ์คุมพล.jpg|100px]] || '''[[อาศิส พิทักษ์คุมพล|นายอาศิส พิทักษ์คุมพล]]''' || [[6 มิถุนายน]] [[พ.ศ. 2553]] || ปัจจุบัน
| [[ประเสริฐ มะหะหมัด]]
| อะหมัด บินมะหะหมัด
| 8 กันยายน พ.ศ. 2524
| 1 สิงหาคม พ.ศ. 2540
| [[ซุนนี]]
| [[ไทยเชื้อสายมลายู|มลายู]]
|
|-
| 17.
| [[สวาสดิ์ สุมาลยศักดิ์]]
| อะหมัด มะมูด ซัรกอวี
| 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540
| 24 มีนาคม พ.ศ. 2553
| [[ซุนนี]]
| [[ไทยเชื้อสายมลายู|มลายู]]
|
|-
| 18.
| [[อาศิส พิทักษ์คุมพล]]
| อับดุลอาซีซ บินอิสมาอีล
| 6 มิถุนายน พ.ศ. 2553
| ปัจจุบัน
| [[ซุนนี]]–[[ซาฟีอีย์]]
| อื่น ๆ
| <ref>{{cite web | url = http://www.skthai.org/th/pages/6792 |title = ประวัติจุฬาราชมนตรี |author=| date =| publisher = | work = สำนักจุฬาราชมนตรี |accessdate= 9 กันยายน 2561}}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.thairath.co.th/content/83364 |title = 'อาศิส พิทักษ์คุมพล' เป็นจุฬาราชมนตรีคนใหม่ |author=| date = 16 พฤษภาคม 2553| publisher = | work = ไทยรัฐออนไลน์ |accessdate= 9 กันยายน 2561}}</ref>
|-
|-
|}
|}

== สถิติ ==
{{col-begin}}
{{col-3}}

* '''แบ่งตามบรรดาศักดิ์''' จะได้
{| class="wikitable"
|-
| พระยาจุฬาราชมนตรี || 11 คน
|-
| พระจุฬาราชมนตรี || 2 คน
|-
| ไม่มีบรรดาศักดิ์|| 5 คน
|}

{{col-3}}

* '''แบ่งตามนิกาย''' จะได้
{| class="wikitable"
|-
| นิกายชีอะฮ์ || 13 คน
|-
| นิกายซุนนี || 5 คน
|}

{{col-3}}

* '''แบ่งตามเชื้อสาย''' จะได้
{| class="wikitable"
|-
| เชื้อสายเปอร์เซีย|| 13 คน
|-
| เชื้อสายมลายู || 4 คน
|-
| อื่น ๆ || 1 คน
|}
{{col-end}}


== อ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง}}


{{จุฬาราชมนตรีของไทย}}
{{จุฬาราชมนตรีของไทย}}

รุ่นแก้ไขเมื่อ 03:21, 9 กันยายน 2561

รายนามจุฬาราชมนตรี

รายนาม

สมัยกรุงศรีอยุธยา

สมัยกรุงศรีอยุธยา ปรากฏตำแหน่งจุฬาราชมนตรี กรมท่าขวา ในทำเนียบศักดินามาตั้งแต่รัชสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ แต่ไม่ทราบนามของจุฬาราชมนตรีคนดังกล่าว ต่อมาในรัชสมัยของสมเด็จพระเอกาทศรถก็ปรากฏว่ามีผู้ดำรงตำแหน่งจุฬาราชมนตรีอยู่แต่ไม่ปรากฏนามเช่นกัน[1] ในรายชื่อต่อไปนี้เป็นรายชื่อของจุฬาราชมนตรีที่ปรากฏในรัชกาลสมเด็จพระเจ้าทรงธรรมเป็นต้นไป ดังนี้

ลำดับ นาม ชื่ออิสลาม ดำรงแหน่ง พ้นจากตำแหน่ง นิกาย เชื้อสาย หมายเหตุ
1. เจ้าพระยาบวรราชนายก (เฉกอะหมัด) พ.ศ. 2145 พ.ศ. 2170 ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
2. พระยาจุฬาราชมนตรี (แก้ว) พ.ศ. 2199 พ.ศ. 2225 ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
3. พระยาจุฬาราชมนตรี (สน) พ.ศ. 2275 พ.ศ. 2301 ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
4. พระยาจุฬาราชมนตรี (เซน) ชีอะฮ์ เปอร์เซีย

สมัยรัตนโกสินทร์

ช่วงต้นรัตนโกสินทร์ ตำแหน่งราชมนตรีจะเป็นขุนนางฝ่ายขวาซึ่งเป็นลูกหลานวงศ์เฉกอะหมัดซึ่งนับถือนิกายชีอะฮ์ แต่หลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อปี พ.ศ. 2475 ตำแหน่งจุฬาราชมนตรีจึงตกสู่สามัญชนคือแช่ม พรหมยงค์ ถือเป็นชาวไทยเชื้อสายมลายูและเป็นมุสลิมซุนนีคนแรกที่ได้รับตำแหน่งดังกล่าว และจุฬาราชมนตรีคนหลังจากนี้ทั้งหมดล้วนเป็นมุสลิมนิกายซุนนีอันเป็นนิกายที่ชาวมุสลิมในไทยนับถือ[2]

ลำดับ นาม ชื่ออิสลาม ดำรงแหน่ง พ้นจากตำแหน่ง นิกาย เชื้อสาย หมายเหตุ
5. พระยาจุฬาราชมนตรี (ก้อนแก้ว) มีระชาโมฮัมหมัดมะอ์ซูม พ.ศ. 2325 ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
6. พระยาจุฬาราชมนตรี (อากายี) อามีรระชามุฮัมมัดการีม
มุฮัมมัดกาซิม
ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
7. พระยาจุฬาราชมนตรี (เถื่อน) อามิรระชามุฮัมหมัด ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
8. พระยาจุฬาราชมนตรี (น้อย) มูฮัมหมัดบาเกร 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2410 ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
9. พระยาจุฬาราชมนตรี (นาม) มุฮัมหมัดตะกี พ.ศ. 2410 10 มิถุนายน พ.ศ. 2432 ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
10. พระยาจุฬาราชมนตรี (สิน อหะหมัดจุฬา) มิรซากุลามฮูเซ็น พ.ศ. 2432 10 มิถุนายน พ.ศ. 2453 ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
11. พระยาจุฬาราชมนตรี (สัน อหะหมัดจุฬา) มิซซาอาลีระชา พ.ศ. 2454 22 เมษายน พ.ศ. 2466 ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
12. พระจุฬาราชมนตรี (เกษม อหะหมัดจุฬา) มุฮัมมัดระชา พ.ศ. 2466 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2469 ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
13. พระจุฬาราชมนตรี (สอน อหะหมัดจุฬา) พ.ศ. 2473 8 เมษายน พ.ศ. 2482 ชีอะฮ์ เปอร์เซีย
14. แช่ม พรหมยงค์ ซำซุดดิน มุสตาฟา พ.ศ. 2488 พ.ศ. 2490 ซุนนี มลายู
15. ต่วน สุวรรณศาสน์ อิสมาแอล ยะห์ยาวี พ.ศ. 2490 22 มีนาคม พ.ศ. 2524 ซุนนี มลายู
16. ประเสริฐ มะหะหมัด อะหมัด บินมะหะหมัด 8 กันยายน พ.ศ. 2524 1 สิงหาคม พ.ศ. 2540 ซุนนี มลายู
17. สวาสดิ์ สุมาลยศักดิ์ อะหมัด มะมูด ซัรกอวี 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540 24 มีนาคม พ.ศ. 2553 ซุนนี มลายู
18. อาศิส พิทักษ์คุมพล อับดุลอาซีซ บินอิสมาอีล 6 มิถุนายน พ.ศ. 2553 ปัจจุบัน ซุนนีซาฟีอีย์ อื่น ๆ [3][4]

สถิติ


อ้างอิง

  1. "จุฬาราชมนตรีคนใหม่ที่ "ไม่ใช่ชาวไทยเชื้อสายมลายู" กับภารกิจดับไฟใต้". อิศรา. 5 มิถุนายน 2553. สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2561. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  2. อาลี เสือสมิง (23 พฤษภาคม 2555). "ความเป็นมาและพัฒนาการของผู้ดำรงตำแหน่งจุฬาราชมนตรี". อาลี เสือสมิง. สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2561. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  3. "ประวัติจุฬาราชมนตรี". สำนักจุฬาราชมนตรี. สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2561. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  4. "'อาศิส พิทักษ์คุมพล' เป็นจุฬาราชมนตรีคนใหม่". ไทยรัฐออนไลน์. 16 พฤษภาคม 2553. สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2561. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)