ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ราชพฤกษ์"
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
|||
บรรทัด 54: | บรรทัด 54: | ||
== สรรพคุณ == |
== สรรพคุณ == |
||
ส่วนต่างๆ ของต้นราชพฤกษ์มีประโยชน์ดังนี้ |
ส่วนต่างๆ ของต้นราชพฤกษ์มีประโยชน์ดังนี้ |
||
- ฝักแก่ เนื้อสีน้ำตาลดำและชื้นตลอดเวลา มีรสหวาน สามารถใช้เป็นยาระบายได้ โดยนำฝักมาต้มกับน้ำ และเติม[[เกลือ]]เล็กน้อย ดื่มก่อนนอนหรือก่อนรับประทานอาหาร นอกจากนั้น ฝักแก่ยังมีสารที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทของ[[แมลง]] เมื่อนำฝักมาบดผสมน้ำแช่ทิ้งไว้ประมาณ 2-3 วัน สารละลายที่กรองได้สามารถฉีดพ่นกำจัดแมลงและหนอนในแปลงผักได้ ฝักแก่ใช้เป็นเชื้อเพลิงในการหุงต้มด้วยเตาเศรษฐกิจ มีขนาดที่พอเหมาะ ไม่ต้องผ่า เลื่อยหรือตัด เนื้อของฝักแก่ใช้แทนกากน้ำตาลในการทำหัวเชื้อจุลินทรีย์และจุลินทรีย์ขยาย |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
นอกจากนั้น ราชพฤกษ์ยังเป็นพืชที่มีฤทธิ์ทาง[[อัลลีโลพาที]] สารสกัดจากฝักด้วยเอทานอลสามารถยับยั้งการเจริญของ[[คะน้า]]ได้<ref>ศานิต สวัสดิกาญจน์ สุวิทย์ เฑียรทอง เนาวรัตน์ ประดับเพ็ชร์ สิริวรรณ สมิทธิอาภรณ์ และวริสรา ปลื้มฤดี. 2553. ผลของสารสกัดจากพืชบางชนิดต่อการยับยั้งการเจริญเติบโตของคะน้า. เรื่องเต็มการประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 48. 3-5 ก.พ. 2553 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ หน้า 412-421</ref> |
นอกจากนั้น ราชพฤกษ์ยังเป็นพืชที่มีฤทธิ์ทาง[[อัลลีโลพาที]] สารสกัดจากฝักด้วยเอทานอลสามารถยับยั้งการเจริญของ[[คะน้า]]ได้<ref>ศานิต สวัสดิกาญจน์ สุวิทย์ เฑียรทอง เนาวรัตน์ ประดับเพ็ชร์ สิริวรรณ สมิทธิอาภรณ์ และวริสรา ปลื้มฤดี. 2553. ผลของสารสกัดจากพืชบางชนิดต่อการยับยั้งการเจริญเติบโตของคะน้า. เรื่องเต็มการประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 48. 3-5 ก.พ. 2553 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ หน้า 412-421</ref> |
||
บรรทัด 65: | บรรทัด 70: | ||
คนไทยในสมัยโบราณเชื่อว่า ควรปลูกต้นราชพฤกษ์ทาง[[ทิศตะวันตกเฉียงใต้]]ของที่อยู่อาศัย เพื่อให้ผู้ที่อยู่อาศัยในบ้านเรือนมีความเจริญรุ่งเรืองเป็นทวีคูณ ซึ่งความเป็นจริงคือทิศดังกล่าวจะได้รับแดดจัดตลอดช่วงบ่าย จึงควรปลูกต้นไม้ใหญ่เพื่อให้ลดความร้อนและทำให้ประหยัดพลังงานมากขึ้น<ref>[http://www.moe.go.th/intrask/www.beautypark.com/park9.htm หลักการเลือกพันธุ์ไม้ให้เหมาะสมกับทิศ]</ref> |
คนไทยในสมัยโบราณเชื่อว่า ควรปลูกต้นราชพฤกษ์ทาง[[ทิศตะวันตกเฉียงใต้]]ของที่อยู่อาศัย เพื่อให้ผู้ที่อยู่อาศัยในบ้านเรือนมีความเจริญรุ่งเรืองเป็นทวีคูณ ซึ่งความเป็นจริงคือทิศดังกล่าวจะได้รับแดดจัดตลอดช่วงบ่าย จึงควรปลูกต้นไม้ใหญ่เพื่อให้ลดความร้อนและทำให้ประหยัดพลังงานมากขึ้น<ref>[http://www.moe.go.th/intrask/www.beautypark.com/park9.htm หลักการเลือกพันธุ์ไม้ให้เหมาะสมกับทิศ]</ref> |
||
คนไทยในสมัยโบราณยังมีความเชื่อว่าบ้านใดปลูกต้นราชพฤกษ์ไว้ประจำบ้านจะช่วยให้มีเกียรติมีศักดิ์ศรี ด้วยคนไทยส่วนใหญ่ยอมรับว่าต้นราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ที่มีคุณค่าสูงและยังเป็นสัญลักษณ์ประจำชาติไทยอีกด้วย นอกจากนี้มีความเชื่อว่า ใบของต้นราชพฤกษ์เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์เพราะในพิธีทางไสยศาสตร์ให้ใบทำน้ำพุทธมนต์สะเดาะเคราะห์ได้ผลดีดังนั้นจึงถือว่าต้นราชพฤกษ์เป็นไม้มงคลนาม<ref>[http://www.maipradabonline.com/maimongkol/rachapouk.htm การเป็นมงคล]</ref> |
คนไทยในสมัยโบราณยังมีความเชื่อว่าบ้านใดปลูกต้นราชพฤกษ์ไว้ประจำบ้านจะช่วยให้มีเกียรติมีศักดิ์ศรี ด้วยคนไทยส่วนใหญ่ยอมรับว่าต้นราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ที่มีคุณค่าสูงและยังเป็นสัญลักษณ์ประจำชาติไทยอีกด้วย นอกจากนี้มีความเชื่อว่า ใบของต้นราชพฤกษ์เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์เพราะในพิธีทางไสยศาสตร์ให้ใบทำน้ำพุทธมนต์สะเดาะเคราะห์ได้ผลดีดังนั้นจึงถือว่าต้นราชพฤกษ์เป็นไม้มงคลนาม<ref>[http://www.maipradabonline.com/maimongkol/rachapouk.htm การเป็นมงคล]</ref>{{คอมมอนส์-หมวดหมู่|Cassia fistula| ''Cassia fistula''}} |
||
== สัญลักษณ์ต้นราชพฤกษ์ == |
|||
*ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ[[อุทยานหลวงราชพฤกษ์]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนบรมราชินีนาถราชวิทยาลัย]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนมัธยมสาธิตพัทยา (เมืองพัทยา 11)]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย นครปฐม (พระตำหนักสวนกุหลาบมัธยม)]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย กระบี่]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย กาฬสินธุ์]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย ฉะเชิงเทรา]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย ชัยภูมิ]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย เพชรบูรณ์]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย สุพรรณบุรี]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย สุราษฎร์ธานี)]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย อุทัยธานี]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ[[โรงเรียนสตรีนครสวรรค์]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ [[มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ]], [[สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์]], [[มหาวิทยาลัยมหาสารคาม]], [[มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์]], [[มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ]], [[มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร]], [[มหาวิทยาลัยเวสเทิร์น]] และ [[วิทยาลัยทองสุข]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ[[คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช]],[[คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล]], [[คณะวิทยาศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ[[โรงเรียนสตรีอ่างทอง]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนสาธิต "พิบูลบำเพ็ญ" มหาวิทยาลัยบูรพา]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนสุรศักดิ์มนตรี]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนบุญวัฒนา]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนวัดเขมาภิรตาราม]] จังหวัดนนทบุรี |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[กลุ่มโรงเรียนเฉลิมพระเกียรติ นวมินทราชูทิศ]] ได้แก่ [[โรงเรียนนวมินทราชูทิศ กรุงเทพมหานคร]] [[โรงเรียนนวมินทราชูทิศ มัชฌิม]] [[โรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ]] [[โรงเรียนนวมินทราชูทิศ อีสาน]] [[โรงเรียนนวมินทราชูทิศ ทักษิณ]] [[โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ หอวัง นนทบุรี]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนยานนาเวศวิทยาคม]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนวัดพุทธบูชา]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนบ้านโคกเจริญ จ.ศรีสะเกษ]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนเจริญผลวิทยา]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ[[โรงเรียนรัฐราษฎร์อุปถัมภ์]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ[[จังหวัดขอนแก่น]], [[จังหวัดนครศรีธรรมราช]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ[[โรงเรียนละหานทรายรัชดาภิเษก]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ประจำ โรงเรียนสวรรค์อนันต์วิทยา |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ[[โรงเรียนสุขุมนวพันธ์อุปถัมภ์]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ[[โรงเรียนสุคนธีรวิทย์]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ[[โรงเรียนบ้านโคกอิโด่ย]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ[[โรงเรียนกัลยาณีศรีธรรมราช นครศรีธรรมราช]] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ โรงเรียนเทศบาลบ้านมหาชัย สมุทรสาคร |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ [http://www.sci.rmutp.ac.th คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลีราชมงคลพระนคร] |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ โรงเรียนรัตนาธิเบศร์ จ.นนทบุรี |
|||
* ราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำ[[มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี]] |
|||
== อ้างอิง == |
|||
{{รายการอ้างอิง}} |
|||
== แหล่งข้อมูลอื่น == |
|||
* http://dok-koon-thai.blogspot.com |
|||
* http://www.dnp.go.th/Golden_Shower/Glodel.htm |
|||
{{wikispecies-inline|Cassia fistula}} |
|||
{{คอมมอนส์-หมวดหมู่|Cassia fistula| ''Cassia fistula''}} |
|||
{{สัญลักษณ์ประจำชาติไทย}} |
{{สัญลักษณ์ประจำชาติไทย}} |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 12:10, 18 กุมภาพันธ์ 2561
ราชพฤกษ์ (คูน) | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Plantae |
หมวด: | Magnoliophyta |
ชั้น: | Rosopsida |
อันดับ: | Fabales |
วงศ์: | Fabaceae |
วงศ์ย่อย: | Caesalpinioideae |
เผ่า: | Cassieae |
สกุล: | Cassia |
สปีชีส์: | C. fistula |
ชื่อทวินาม | |
Cassia fistula L. | |
ชื่อพ้อง[1] | |
|
ราชพฤกษ์ หรือ คูน ลมแล้ง ชัยพฤกษ์ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Cassia fistula) เป็นไม้ดอกในตระกูล Fabaceae เป็นพืชพื้นเมืองของเอเชียใต้ ตั้งแต่ทางตอนใต้ของปากีสถาน ไปจนถึงอินเดีย ศรีลังกา พม่า และ ไทย ดอกราชพฤกษ์เป็นดอกไม้ประจำชาติไทย
ลักษณะ
ราชพฤกษ์เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง มีความสูง 10-20 เมตร ดอกขึ้นเป็นช่อยาว 20-40 เซนติเมตร แต่ละดอกมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 4-7 เซนติเมตร มีกลีบดอกสีเหลืองขนาดเท่ากัน 5 กลีบ ผลยาว 30-62 เซนติเมตร และกว้าง 1.5-2.5 เซนติเมตร มีกลิ่นฉุน และมีเมล็ดที่มีพิษเป็นจำนวนมาก
เกี่ยวกับชื่อ
ชื่อของราชพฤกษ์นั้นมีการเรียกแตกต่างกันออกไปในแต่ละท้องถิ่น ซึ่งส่วนใหญ่จะเรียกราชพฤกษ์ว่า คูน เนื่องจากจำง่ายกว่า (แต่มักจะเขียนผิดเป็น คูณ) ทางภาคเหนือเรียกว่า ลมแล้ง ทางภาคใต้เรียกว่า ราชพฤกษ์ ลักเกลือ หรือ ลักเคย ชาวกะเหรี่ยงและในกาญจนบุรีเรียกว่า กุเพยะ
การปลูกและการดูแลรักษา
การปลูก
ในช่วงแรกๆต้นราชพฤกษ์จะเจริญเติบโตได้ช้าในระยะเวลาประมาณ 1-3 ปีแรก หลังจากนั้นต้นราชพฤกษ์จะเจริญเติบโตเร็วขึ้น เปลือกจะเป็นสีน้ำตาลเรียบ มีรากแก้วยาวสีเหลือง และ มีรากแขนงเป็นจำนวนมาก เมื่อต้นราพฤกษ์มีอายุ 4-5 ปี จึงออกดอกและเมล็ดและเจริญเติบโตต่อไป
การดูแลรักษา
- แสง ต้นราชพฤกษ์ต้องการแสงแดดจัด หรือกลางแจ้ง
- น้ำ ต้นราชพฤกษ์ต้องการปริมาณน้ำน้อย ควรให้น้ำ 7-10 วัน/ครั้ง อายุประมาณ 4 ปี สามารถทนต่อสภาพธรรมชาติได้
- ดิน ต้นราชพฤกษ์เจริยเติบโตได้ดีดินร่วนซุย ดินร่วนปนทราย ดินร่วนเหนียว
- ปุ๋ย ต้นราชพฤกษ์นิยมใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักในการบำรุงรักษา อัตรา 2-3 กิโลกรัม/ต้น ควรใส่ปีละ 3-4 ครั้ง
- การขยายพันธุ์ ต้นราชพฤกษ์นิยมขยายพันธุ์ด้วยการตอนกิ่ง การเพาะเมล็ด วิธีที่นิยมและได้ผลดี คือ การเพาะเมล็ด
- โรค ต้นราชพฤกษ์ไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องโรค เพราะเป็นไม้ที่ทนทานต่อสภาพธรรมชาติพอสมควร
- ศัตรู ต้นราชพฤกษ์มีศัตรูหนอนเจาะลำต้น (Stem boring caterpillars) จะมีอาการ ลำต้นหรือยอดเป็นรู เป็นรอยเจาะทำให้กิ่งหักงอ
- การป้องกัน ต้นราชพฤกษ์ควรปลูกโดยรักษาความสะอาดบริเวณแปลงปลูก หรือกำจัดแมลงพาหะ ใช้ยาเช่นเดียวกับการกำจัด
- การกำจัด ต้นราชพฤกษ์นิยมใช้ยาไดเมทโธเอท หรือ เมโธมิล อัตราและคำแนะนำระบุไว้ตามฉลาก
สรรพคุณ
ส่วนต่างๆ ของต้นราชพฤกษ์มีประโยชน์ดังนี้
- ฝักแก่ เนื้อสีน้ำตาลดำและชื้นตลอดเวลา มีรสหวาน สามารถใช้เป็นยาระบายได้ โดยนำฝักมาต้มกับน้ำ และเติมเกลือเล็กน้อย ดื่มก่อนนอนหรือก่อนรับประทานอาหาร นอกจากนั้น ฝักแก่ยังมีสารที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทของแมลง เมื่อนำฝักมาบดผสมน้ำแช่ทิ้งไว้ประมาณ 2-3 วัน สารละลายที่กรองได้สามารถฉีดพ่นกำจัดแมลงและหนอนในแปลงผักได้ ฝักแก่ใช้เป็นเชื้อเพลิงในการหุงต้มด้วยเตาเศรษฐกิจ มีขนาดที่พอเหมาะ ไม่ต้องผ่า เลื่อยหรือตัด เนื้อของฝักแก่ใช้แทนกากน้ำตาลในการทำหัวเชื้อจุลินทรีย์และจุลินทรีย์ขยาย
- ฝักอ่อน สามารถใช้ขับเสมหะได้
- ใบ สามารถนำมาใช้ในการฆ่าเชื้อโรคได้
- ดอก ช่วยแก้แผลเรื้อรัง ใช้เป็นยาถ่าย ยาระบาย ช่วยหล่อลื่นลำไส้ รักษาโรคที่เกี่ยวกับกระเพาะอาหาร
นอกจากนั้น ราชพฤกษ์ยังเป็นพืชที่มีฤทธิ์ทางอัลลีโลพาที สารสกัดจากฝักด้วยเอทานอลสามารถยับยั้งการเจริญของคะน้าได้[2]
ความเชื่อ
ต้นราชพฤกษ์เป็นต้นไม้มงคลนิยมใช้ประกอบพีธีที่สำคัญ เช่น พีธีเสาไม้หลักเมือง เป็นส่วนประกอบในการทำคฑาจอมพล และ ยอดธงชัยเฉลิมพลของกองทหาร ทำพิธีปลูกบ้าน ฯลฯ
คนไทยในสมัยโบราณเชื่อว่า ควรปลูกต้นราชพฤกษ์ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของที่อยู่อาศัย เพื่อให้ผู้ที่อยู่อาศัยในบ้านเรือนมีความเจริญรุ่งเรืองเป็นทวีคูณ ซึ่งความเป็นจริงคือทิศดังกล่าวจะได้รับแดดจัดตลอดช่วงบ่าย จึงควรปลูกต้นไม้ใหญ่เพื่อให้ลดความร้อนและทำให้ประหยัดพลังงานมากขึ้น[3]
คนไทยในสมัยโบราณยังมีความเชื่อว่าบ้านใดปลูกต้นราชพฤกษ์ไว้ประจำบ้านจะช่วยให้มีเกียรติมีศักดิ์ศรี ด้วยคนไทยส่วนใหญ่ยอมรับว่าต้นราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ที่มีคุณค่าสูงและยังเป็นสัญลักษณ์ประจำชาติไทยอีกด้วย นอกจากนี้มีความเชื่อว่า ใบของต้นราชพฤกษ์เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์เพราะในพิธีทางไสยศาสตร์ให้ใบทำน้ำพุทธมนต์สะเดาะเคราะห์ได้ผลดีดังนั้นจึงถือว่าต้นราชพฤกษ์เป็นไม้มงคลนาม[4]
- ↑ จาก itis.gov
- ↑ ศานิต สวัสดิกาญจน์ สุวิทย์ เฑียรทอง เนาวรัตน์ ประดับเพ็ชร์ สิริวรรณ สมิทธิอาภรณ์ และวริสรา ปลื้มฤดี. 2553. ผลของสารสกัดจากพืชบางชนิดต่อการยับยั้งการเจริญเติบโตของคะน้า. เรื่องเต็มการประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 48. 3-5 ก.พ. 2553 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ หน้า 412-421
- ↑ หลักการเลือกพันธุ์ไม้ให้เหมาะสมกับทิศ
- ↑ การเป็นมงคล