พระเจ้าจิงกูจา

พระเจ้าจิงกูจา စဉ့်ကူးမင်း
พระมหากษัตริย์พม่า เจ้าชายจิงกู
ครองราชย์	10 มิถุนายน 1776 – 5 กุมภาพันธ์ 1782 (ถูกปลด)
ราชาภิเษก	23 ธันวาคม ค.ศ.1776
ก่อนหน้า	พระเจ้ามังระ
รัชกาลถัดไป	พระเจ้าหม่องหม่อง
ประสูติ	10 พฤษภาคม ค.ศ. 1756(1756-05-10) อังวะ
สวรรคต	14 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1782(1782-02-14) (25 ปี) อังวะ
ชายา	ชิน มิน พระชายาอีก 13 พระองค์
พระราชบุตร	6 ราชบุตร, 6 ราชธิดา
พระนามเต็ม มิน เย ฮลา
ราชวงศ์	ราชวงศ์คองบอง
พระราชบิดา	พระเจ้ามังระ
พระราชมารดา	เม ฮลา
ศาสนา	พุทธศาสนา

พระเจ้าจิงกูจา (อังกฤษ: Singu Min,พม่า: စဉ့်ကူးမင်း) พระโอรสของพระเจ้ามังระ ขึ้นครองราชย์ด้วยพระชันษาเพียง 20 ปี ภายหลังการสวรรคตของพระเจ้ามังระ พระเจ้าจิงกูจา ได้ทำการปราบบรรดาผู้ที่ต่อต้านน้อยใหญ่ ซึ่งประกอบไปด้วยเชื้อพระวงศ์ พระญาติ และเหล่าขุนนางด้วยวิธีการที่เด็ดขาด คือ ประหารชีวิตเสียหลายคน และหลายคนก็ถูกลดอำนาจหรือส่งไปอยู่หัวเมืองที่ห่างไกล เช่น พระเจ้าปดุง ทรงถูกส่งให้ไปครองเมืองสะกายและมีผู้ทำการควบคุมอีกชั้นหนึ่ง เมื่อได้อำนาจมาพระองค์ก็ทรงปลดอะแซหวุ่นกี้แม่ทัพคู่บารมีของพระเจ้ามังระพระราชบิดาของพระองค์ลง ทั้งที่แม่ทัพเฒ่าผู้นี้ยกกองทัพกลับมาจากการตีกรุงธนบุรี เพื่อมาควบคุมสถานะการในกรุงอังวะจนเรียบร้อยและมอบพระราชอำนาจเต็มแก่พระองค์ ซึ่งหากวิเคราะห์แล้วก็อาจเป็นเพราะอะแซหวุ่นกี้มีอำนาจและบารมีทางการทหารมากเกินไป รวมไปถึงแม่ทัพ ขุนนางเก่าในพระเจ้ามังระพระองค์ก็ทรงปลดทิ้งเสียจากตำแหน่งลงไปอีกหลายคน ซึ่งการใช้พระเดชเช่นนี้ทำให้ระหว่างการครองราชย์ผู้คนรอบตัวต่างหวาดระแวงภัยที่อาจมาถึงตัวเมื่อใดก็ได้

ในที่สุดหลังจากพระเจ้าจิงกูจาครองราชย์เพียง 5 ปี ก็ถูกเชื้อพระวงศ์พระองค์หนึ่ง คือ หม่องหม่อง โอรสของพระเจ้ามังลอก ทำการรัฐประหารยึดพระราชวัง ในระหว่างที่พระองค์เสด็จไปสักการะพระพุทธรูปสิงหดอที่ทางเหนือ โดยความช่วยเหลือของขุนนางและเชื้อพระวงศ์หลายคน (เชื่อว่ารวมทั้งอะแซหวุ่นกี้ที่ทนต่อการบริหารราชการของพระองค์ไม่ได้) แต่แรกพระเจ้าจิงกูจาคิดจะหนีไปอาศัยอยู่เมืองกะแซ แต่เป็นห่วงนางราชชนนีจึงลอบลงมาใกล้เมืองอังวะ แล้วมีหนังสือเข้าไปทูลให้ทราบว่าจะหนีไปเมืองกะแซ

พระราชชนนีให้มาห้ามปรามว่า

"ลูกเกิดมาอย่างพระมหากษัตริย์ หากจะตายก็จงตายอย่างพระมหากษัตริย์เถิด" ที่จะหนีไปพึ่งใบบุญเมืองน้อยของผู้อื่นนั้นไม่ควร พระเจ้าจิงกูจาจึงได้สติ เกิดความองอาจ แกล้วกล้า ทรงเดินนำเหล่าข้าราชบริพารกลับมา ประหนึ่งเสด็จกลับจากการประพาส คืนสู่พระนคร พวกพลไพร่ที่รักษาประตูเมืองเห็นพระเจ้าจิงกูจา เสด็จกลับมาโดยไม่หวาดหวั่นต่อภัยอันตราย ก็พากันเกรงกลัวในพระบรมเดชานุภาพ ไม่มีใครกล้าจับหรือต่อสู้ แม้เสด็จเข้ามาในตัวเมืองแล้วก็ไม่มีใครต้านทานพระบรมเดชานุภาพของพระองค์เลย พออะตวนหวุ่นซึ่งมีศักดิ์เป็นพ่อตาคนหนึ่งของพระองค์ทราบเข้า ก็เกิดบัลดาลโทสะ เนื่องจากพระองค์เคยเมามายแล้วฆ่าพระสนมเอกลูกสาวของอะตวนหวุ่น เขาจึงคุมรี้พลของตน มาล้อมจับพระเจ้าจิงกูจา จากนั้นอะตวนหวุ่นจึงลงมือสังหารพระเจ้าจิงกูจาสิ้นพระชนม์ที่เมืองอังวะนี้เอง พอพระเจ้าปดุงซึ่งมีศักดิ์เป็นอาของพระเจ้าจิงกูจาทราบความว่าอะตวนหวุ่นฆ่าพระเจ้าจิงกูจาก็ทรงพระพิโรธเป็นอย่างมาก เนื่องจากควรนำตัวมาถวายโดยละม่อม ไม่ควรจะฆ่าฟันเจ้านายโดยพลการ ให้เอาตัวอะตวนหวุ่นไปประหารชีวิตเสีย พระเจ้าจิงกูจาอยู่ในราชสมบัติได้ 5 ปีเศษก็สวรรคตที่เมืองอังวะนี้เอง

พระเจ้าจิงกูจา มีชื่อเรียกในภาษาพม่าว่า "เซงกูเมง"

อ้างอิง

• เทปสนทนาเรื่อง วาระสุดท้าย...ของ อาณาจักรอยุธยาและราชวงศ์อลองพญา โดย ดร.สุเนตร ชุตินธรานนท์ วีระ ธีรภัทร (เมษายน พ.ศ. 2544)
• กระโดดขึ้น ↑ "The Konbaung Dynasty Genealogy: King Singu".
• https://th.wikisource.org สงครามครั้งที่ ๓๕ คราวพม่ายกกองทัพมา ๕ ทาง ปีมะเส็ง พ.ศ. ๒๓๒๘

ก่อนหน้า		พระเจ้าจิงกูจา		ถัดไป
พระเจ้ามังระ		พระมหากษัตริย์พม่า (อาณาจักรพม่ายุคที่ 3) (พ.ศ. 2319 - พ.ศ. 2325)		พระเจ้าหม่องหม่อง