ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ดาวเทียมพ้องคาบโลก"
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
ย้อนการแก้ไขที่ 7216573 สร้างโดย อานนท์ เผือกอ่อน ([[User talk:อานนท์ เผือกอ่... |
||
บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
[[ไฟล์:Geostationaryjava3Dsideview.gif|thumb|ดาวเทียมในวงโคจรพ้องคาบโลก (หรือ วงโคจรค้างฟ้า)]] |
[[ไฟล์:Geostationaryjava3Dsideview.gif|thumb|ดาวเทียมในวงโคจรพ้องคาบโลก (หรือ วงโคจรค้างฟ้า)]] |
||
'''ดาวเทียมพ้องคาบโลก''' ({{lang-en|geosynchronous satellite}}) หมายถึงดาวเทียมที่โคจรอยู่ใน[[วงโคจรพ้องคาบโลก]] ซึ่งมี[[คาบการโคจร]]เท่ากับ[[คาบการหมุนรอบตัวเอง]]ของ[[โลก (ดาวเคราะห์)|โลก]] หรืออีกนัยคือ เมื่อเวลาผ่านไปหนึ่ง[[วันดาราคติ]] (23 ชั่วโมง |
'''ดาวเทียมพ้องคาบโลก''' ({{lang-en|geosynchronous satellite}}) หมายถึงดาวเทียมที่โคจรอยู่ใน[[วงโคจรพ้องคาบโลก]] ซึ่งมี[[คาบการโคจร]]เท่ากับ[[คาบการหมุนรอบตัวเอง]]ของ[[โลก (ดาวเคราะห์)|โลก]] หรืออีกนัยคือ เมื่อเวลาผ่านไปหนึ่ง[[วันดาราคติ]] (23 ชั่วโมง 56 นาที 4 วินาที) ดาวเทียมดวงนั้น จะกลับมาอยู่ที่ตำแหน่งเดิมเมื่อมองจากพื้นโลกจุดเดิม ทั้งนี้ในกรณีที่เป็นดาวเทียมที่โคจรอยู่ใน[[วงโคจรค้างฟ้า]] เราจะเรียกดาวเทียมประเภทนี้ว่า '''ดาวเทียมค้างฟ้า''' หรือ '''ดาวเทียมประจำที่''' ({{lang-en|geostationary satellite}}) แทน |
||
== นิยาม == |
== นิยาม == |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 17:45, 19 กันยายน 2560
ดาวเทียมพ้องคาบโลก (อังกฤษ: geosynchronous satellite) หมายถึงดาวเทียมที่โคจรอยู่ในวงโคจรพ้องคาบโลก ซึ่งมีคาบการโคจรเท่ากับคาบการหมุนรอบตัวเองของโลก หรืออีกนัยคือ เมื่อเวลาผ่านไปหนึ่งวันดาราคติ (23 ชั่วโมง 56 นาที 4 วินาที) ดาวเทียมดวงนั้น จะกลับมาอยู่ที่ตำแหน่งเดิมเมื่อมองจากพื้นโลกจุดเดิม ทั้งนี้ในกรณีที่เป็นดาวเทียมที่โคจรอยู่ในวงโคจรค้างฟ้า เราจะเรียกดาวเทียมประเภทนี้ว่า ดาวเทียมค้างฟ้า หรือ ดาวเทียมประจำที่ (อังกฤษ: geostationary satellite) แทน
นิยาม
ตาม "กฎของเคปเลอร์" ข้อที่สาม คาบการโคจรของดาวเทียมที่เป็นวงกลมจะเพิ่มตามระยะความสูงที่เพิ่ม
สถานีอวกาศและกระสวยอวกาศ ชนิดวงโคจรต่ำระหว่าง 320 - 640 กิโลเมตรเหนือผิวโลกจะโคจรรอบโลกวันละ 15 - 16 รอบต่อวัน ดวงจันทร์ที่อยู่ห่างจากผิวโลก 385,000 กิโลเมตรจะใช้เวลาโคจรรอบโลก 30 วันต่อรอบ และในระหว่างความสูงของวงโคจรดังกล่าวนี้เอง จะมีความสูง "พิศวง" ณ ระดับ 35,786 กิโลเมตร ที่วงโคจรรอบโลกของดาวเทียมจะเท่าการหมุนของโลกพอดี เท่ากับวันดาราคติ (sidereal day) คือ 23 ชั่วโมง 56 นาที เรียกว่า วงโคจรพ้องคาบโลก
แต่ถ้า วงโคจรของดาวเทียมพ้องคาบโลก ไม่เข้าแนบเส้นศูนย์สูตรพอดี เรียกว่า วงโคจรเอียง และถ้ามองจากพื้นดิน จะเห็นเหมือนว่า ดาวเทียมแกว่งกวัดที่จุดตายตัวจุดหนึ่งบนท้องฟ้าและถ้ามุมระหว่างวงจรและเส้นศูนย์สูตรแคบลง การแกว่งกวัดจะลดลงจนถ้าทับแนวเส้นศูนย์สูตรพอดี ดาวเทียมจะเข้าตำแหน่งสัมพันธ์ประจำที่กับจุดหนึ่งบนพื้นผิวโลก เรียกว่า ดาวเทียมประจำที่
การประยุกต์
ปัจจุบันมีดาวเทียมพ้องคาบโลกโคจรและใช้งานอยู่ประมาณ 300 ดวง ดาวเทียมประจำที่จะดูเหมือนอยู่นิ่งตายตัว ที่ตำแหน่งหนึ่งเหนือผิวโลก การรับและส่งสัญญาณวิทยุโทรทัศน์ จึงไม่ต้องใช้จานรับสัญญาณ ที่ต้องคอยหันเหติดตามดาวเทียม การก่อสร้างจึงสามารถประจำตำแหน่งโดยตายตัวได้ ทำให้ค่าก่อสร้างและค่าใช้จ่ายปฏิบัติการต่ำกว่าดาวเทียมรูปแบบหันเหติดตามมาก ดาวเทียมประเภทนี้ปฏิวัติระบบการสื่อสาร ทั้งการส่งสัญญาณวิทยุโทรทัศน์ การพยากรณ์อากาศ และการสอดแนมป้องกันประเทศ
ข้อเสียของการใช้ดาวเทียมรูปแบบนี้คือ ระดับความสูงที่มาก สัญญาณจึงต้องใช้เวลาเดินทางไปและกลับประมาณ 0.25 วินาที่ ทำให้เกิดการเหลื่อมเวลาที่สร้างปัญหาแก่สัญญาณวิทยุสื่อสารและสัญญาณโทรศัพท์ที่ต้องโต้ตอบกันไปมา แต่ก็ไม่มีปัญหาใดๆ สำหรับสัญญาณโทรทัศน์เพราะเป็นสัญญาณทางเดียว
ประวัติ
แนวคิดนี้เกิดจากข้อเสนอของนักเขียนนิยายวิทยาศาสตร์ชื่อ อาเทอร์ ซี. คลาร์ก ที่เคยเสนอบทความเรื่อง "โลกไร้สาย" เมื่อ พ.ศ. 2488