ถนน

บทความนี้เกี่ยวกับเส้นทางสัญจรทางบก สำหรับถนนสาธารณะ ดูที่ ทางหลวง

ถนน เป็นทางสัญจรทางบกระหว่างสถานที่สองแห่ง ที่ได้รับการปูพื้นผิว หรือได้รับการปรับปรุงเพื่อให้การเดินทางทางเท้าหรือยานพาหนะต่าง ๆ รวมถึงม้า เกวียน จักรยาน และยานยนต์ ถนนประกอบด้วยหนึ่งหรือสองช่องทาง ได้แก่ ทิศเดียวกัน กับทิศสวนทางกัน โดยแต่ละฝั่งมีช่องจราจรตั้งแต่หนึ่งช่องขึ้นไป และบางครั้งอาจมีทางเท้า ถนนที่สร้างขึ้นเพื่อส่วนรวมอาจเรียกว่าถนนสาธาณะ หรือทางหลวง

ผิวถนน

ผิวถนนสำหรับถนนรุ่นใหม่โดยทั่วไป จะนิยมสร้างด้วยคอนกรีตหรือยางมะตอยคุณภาพดี ขึ้นอยู่กับลักษณะการใช้งาน โดยถนนคอนกรีตค่าใช้จ่ายจะสูงกว่าในการก่อสร้าง แต่ค่าดูแลรักษาจะถูกกว่าถนนยางมะตอย ลักษณะของผิวถนนจะมีการลาดเอียงออกทั้งสองด้านเพื่อให้น้ำที่ผิวถนนสามารถไหลออกได้ง่ายเวลาเกิดฝนตก

การสร้างถนน

การสร้างถนนจะประกอบด้วยขั้นตอนหลักสองส่วน คือ ส่วนการออกแบบ และส่วนการก่อสร้าง การออกแบบถนนจะมีการคำนวณในหลายด้านรวมถึงการหาแนวเขตที่ดิน การออกแบบรูปร่างของถนนทั้งในแนวระดับ และแนวดิ่ง การคำนวณมุมมองที่ปลอดภัยและวิสัยทัศน์ของผู้ขับขี่ โดยคำนึงถึงความปลอดภัยเป็นหลัก โดยจะต้องไม่มีมุมอับ หรือสิ่งกีดขวางมาบังการมองเห็น และการคำนวณทิศทางการระบายน้ำของในพื้นที่นั้น เพื่อไม่ให้เกิดน้ำท่วมเนื่องจากถนนที่สร้างใหม่มาขวางทางน้ำเดิม สำหรับส่วนการก่อสร้างถนนจะเริ่มต้นจากการขุดดินหรือถมดินเพื่อให้ได้ระดับใกล้เคียงกับที่ออกแบบ โดยบริเวณที่เป็นอุโมงค์และสะพานจะมีโครงสร้างพิเศษสำหรับรองรับสิ่งก่อสร้างนั้น

ชั้นของถนนจะแบ่งเป็น 2 ส่วนหลักคือ "เบส" และ "ผิวถนน" โดยในชั้นเบส อาจจะแบ่งย่อยออกเป็น ซับเบส และ ซับเกรด ขึ้นอยู่กับลักษณะของถนนที่ออกแบบ โดยดินในชั้นจะต้องการตรวจสอบว่าสามารถรับน้ำหนักที่ต้องการได้เพียงพอ ดินในชั้นนี้จะมีหน้าที่ในการรับแรงที่ถ่ายลงมาจากพื้นถนนอีกทีหนึ่ง และขณะเดียวกันจะช่วยในการระบายน้ำจากผิวถนนลงสู่ผิวชั้นล่างต่อไป หลังจากการลงดินชั้นล่างเสร็จจะเริ่มทำการผิวถนน โดยสำหรับถนนคอนกรีตจะมีวิธีการสร้าง 2 วิธี คือวิธีการสมัยใหม่ ใช้การเทคอนกรีตในลักษณะสลิปฟอร์มเพฟเวอร์ ซึ่งเป็นเทคอนกรีตแบบไม่ต้องใช้แบบ โดยเครื่องเทคอนกรีตจะมีเหล็กใช้แทนแบบอยู่ใต้รถเทและจะเคลื่อนตัวไปขณะที่เทคอนกรีต และวิธีการแบบเก่าคือ การวางไม้แบบไว้สองข้างทางก่อนการเทคอนกรีต และเมื่อได้วางไม้แบบพร้อมแล้ว จะมีรถคอนกรีตมาเทคอนกรีตลงในระหว่างไม้แบบที่วางไว้ สำหรับถนนยางมะตอยจะก่อสร้างในลักษณะเดียวกัน โดยจะเทยางมะตอยภายหลังที่ได้เกลี่ยระดับให้ถนนชั้นเบสแล้ว

ภายหลังจากสร้างถนนเสร็จ จะมีการสร้างไหล่ทาง ป้ายถนน หรือตีเส้นแบ่งเลนถนนขึ้นอยู่กับการออกแบบ

การขับรถซ้ายและขวา

แผนที่ประเทศแสดงตำแหน่งพวงมาลัย สีน้ำเงินแสดงประเทศที่มีการขับพวงมาลัยขวา และสีแดงแสดงพวงมาลัยซ้าย

ถนนในหลายประเทศทั่วโลกจะออกแบบในลักษณะที่แตกต่างกัน เนื่องจากลักษณะการขับรถที่มีการขับพวงมาลัยขวา เหมือนในประเทศไทย และขับรถพวงมาลัยซ้าย ในหลายประเทศ โดย 26% ของระยะทางถนนทั่วโลก ในประเทศมีการขับพวงมาลัยขวาซึ่งรวมถึงประเทศไทย ญี่ปุ่น และอังกฤษ และ 74% ของประเทศทั่วโลกมีการขับพวงมาลัยซ้าย ได้แก่ สหรัฐอเมริกาและประเทศในทวีปยุโรป

ดูเพิ่ม

• ทางหลวง