ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ภาษาเวียดนาม"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Potapt (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Potapt (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
{{กล่องข้อมูล ภาษา
{{กล่องข้อมูล ภาษา
| name = ภาษาเวียดนาม</br>
| name = ภาษาเวียดนาม</br>
| nativename = Tiếng Việt
| nativename = {{lang|vi|tiếng Việt}}
| pronunciation = {{IPA|[tjə̌ˀŋ vjə̀t]}} เตี๊ยงเหวียต<br /> (ทางเหนือ) <br />{{IPA|[tjə̌ŋ jə̀k]}} เตี๊ยงเหยียก<br /> (ทางใต้)
| pronunciation = {{IPA|[tjə̌ˀŋ vjə̀t]}} เตี๊ยงเหวียต<br /> (ทางเหนือ) <br />{{IPA|[tjə̌ŋ jə̀k]}} เตี๊ยงเหยียก<br /> (ทางใต้)
| familycolor = Austro-Asiatic
| familycolor = Austro-Asiatic
บรรทัด 11: บรรทัด 11:
| fam4 = [[ภาษากลุ่มเหวียด-เหมื่อง|เหวียด-เหมื่อง]]
| fam4 = [[ภาษากลุ่มเหวียด-เหมื่อง|เหวียด-เหมื่อง]]
| nation = [[ประเทศเวียดนาม|เวียดนาม]]
| nation = [[ประเทศเวียดนาม|เวียดนาม]]
| script = [[อักษรโกว๊กหงือ]]
| script = [[จื๋อโกว๊กหงือ|อักษรละติน]]
| iso1 = vi|iso2=vie|iso3=vie}}
| iso1 = vi|iso2=vie|iso3=vie}}


'''ภาษาเวียดนาม''' ({{lang|vi|Tiếng Việt, Việt ngữ}}) เป็นภาษาที่มี[[วรรณยุกต์]] และเป็น[[ภาษาทางการ]]ของ[[ประเทศเวียดนาม]] เป็นภาษาแม่ของประชากรเวียดนามถึง 87% รวมถึงผู้อพยพจากเวียดนามประมาณ 2 ล้านคน และรวมถึง[[ชาวเวียดนาม-อเมริกัน]]เป็นจำนวนพอสมควรด้วย ถึงแม้ว่าจะมีการยืมคำศัพท์จาก[[ภาษาจีน]] และเดิมใช้[[อักษรจีน]]เขียน แต่นักภาษาศาสตร์ยังคงจัดภาษาเวียดนามให้เป็น [[ภาษากลุ่มออสโตรเอเซียติก]] ซึ่งในกลุ่มนี้ภาษาเวียดนามมีผู้พูดมากที่สุด (10 เท่า ของภาษา ที่มีจำนวนคนพูดเป็นอันดับรองลงมา คือ [[ภาษาเขมร]]) ในด้านระบบการเขียนของภาษาเวียดนามนั้น แต่เดิมใช้ตัวเขียนจีน เรียกว่า "จื๋อญอ" ต่อมาชาวเวียดนามได้พัฒนาตัวเขียนจีนเพื่อใช้เขียนภาษาเวียดนาม เรียกว่า "[[อักษรจื๋อโนม]]" แต่ในปัจจุบันเวียดนามใช้ตัว[[อักษรโรมัน]]ที่พัฒนาขึ้นโดย[[มิชชันนารี]]ชาวฝรั่งเศส โดย[[เครื่องหมายเสริมสัทอักษร]]ใช้เป็นวรรณยุกต์
'''ภาษาเวียดนาม''' ({{lang|vi|tiếng Việt, tiếng Việt Nam, Việt ngữ}}) เป็นภาษาที่มี[[วรรณยุกต์]]และเป็น[[ภาษาทางการ]]ของ[[ประเทศเวียดนาม]] เป็นภาษาแม่ของประชากรเวียดนามถึงร้อยละ 87 รวมถึงผู้อพยพจากเวียดนามประมาณ 2 ล้านคน และรวมถึง[[ชาวเวียดนาม-อเมริกัน]]เป็นจำนวนพอสมควรด้วย ถึงแม้ว่าจะมีการยืมคำศัพท์จาก[[ภาษาจีน]]และเดิมใช้[[อักษรจีน]]เขียน แต่นักภาษาศาสตร์ยังคงจัดภาษาเวียดนามให้เป็น[[ภาษากลุ่มออสโตรเอเซียติก]]ซึ่งในกลุ่มนี้ภาษาเวียดนามมีผู้พูดมากที่สุด (10 เท่าของภาษาที่มีจำนวนคนพูดเป็นอันดับรองลงมา คือ [[ภาษาเขมร]]) ในด้านระบบการเขียนของภาษาเวียดนามนั้น แต่เดิมใช้ตัวเขียนจีน เรียกว่า "จื๋อญอ" ต่อมาชาวเวียดนามได้พัฒนาตัวเขียนจีนเพื่อใช้เขียนภาษาเวียดนาม เรียกว่า "[[จื๋อโนม]]" แต่ในปัจจุบันเวียดนามใช้ตัว[[อักษรโรมัน]]ที่พัฒนาขึ้นโดย[[มิชชันนารี]]ชาวฝรั่งเศส โดย[[เครื่องหมายเสริมสัทอักษร]]ใช้เป็นวรรณยุกต์


== ตระกูลภาษา ==
== ตระกูลภาษา ==
บรรทัด 20: บรรทัด 20:


== สำเนียงท้องถิ่น ==
== สำเนียงท้องถิ่น ==
ภาษาเวียดนามมีสำเสียงท้องถิ่นที่หลากหลาย แต่โดยมากถือว่ามี 3 หลัก ดังนี้
ภาษาเวียดนามมีสำเนียงท้องถิ่นที่หลากหลาย แต่โดยมากถือว่ามี 3 หลัก ดังนี้


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
บรรทัด 40: บรรทัด 40:
|}
|}


ภาษาถิ่นเหล่านี้มีน้ำเสียง การออกเสียง และบางครั้งก็มีคำศัพท์ที่แตกต่างไปบ้าง แม้ว่าภาษาถิ่นฮเว้จะมีคำศัพท์ที่แตกต่างค่อนข้างมากจากอื่นก็ตาม วรรณยุกต์ "หอย" และ "งะ" มีความแตกต่างในภาคเหนือ แต่กลืนเป็นวรรณยุกต์เดียวกันในภาคใต้
ภาษาถิ่นเหล่านี้มีน้ำเสียง การออกเสียง และบางครั้งก็มีคำศัพท์ที่แตกต่างไปบ้าง แม้ว่าภาษาถิ่นเฮว้จะมีคำศัพท์ที่แตกต่างค่อนข้างมากจากอื่นก็ตาม วรรณยุกต์ "หอย" และ "หงา" มีความแตกต่างในภาคเหนือ แต่กลืนเป็นวรรณยุกต์เดียวกันในภาคใต้


เสียง "ch" และ "tr" นั้นออกเสียงแตกต่างกันในถิ่นใต้และกลาง แต่รวมเป็นเสียงเดียวในถิ่นเหนือ สำหรับความแตกต่างด้านไวยากรณ์นั้นไม่ปรากฏ
เสียง "ch" และ "tr" นั้นออกเสียงแตกต่างกันในถิ่นใต้และกลาง แต่รวมเป็นเสียงเดียวในถิ่นเหนือ สำหรับความแตกต่างด้านไวยากรณ์นั้นไม่ปรากฏ
บรรทัด 137: บรรทัด 137:
|-
|-
! ''tr''
! ''tr''
| {{IPA|[tʂ]}} จ(ม้วนลิ้น) || {{IPA|[tʂ]}} จ(ม้วนลิ้น) || {{IPA|[tʂ]}} จ(ม้วนลิ้น)
| {{IPA|[tʂ]}} จ(ม้วนลิ้น) || {{IPA|[tʂ]}} จ (ม้วนลิ้น) || {{IPA|[tʂ]}} จ (ม้วนลิ้น)
|-
|-
! ''r''
! ''r''
| rowspan="3" | {{IPA|[z]}} ซ(ก้อง)
| rowspan="3" | {{IPA|[z]}} ซ (ก้อง)
| {{IPA|[ɻ]}} ร(ม้วนลิ้น) || {{IPA|[ɻ]}} ร(ม้วนลิ้น) || {{IPA|[ɻ]}} ร(ม้วนลิ้น)
| {{IPA|[ɻ]}} ร(ม้วนลิ้น) || {{IPA|[ɻ]}} ร (ม้วนลิ้น) || {{IPA|[ɻ]}} ร (ม้วนลิ้น)
|-
|-
! ''d''
! ''d''
บรรทัด 149: บรรทัด 149:
|-
|-
! ''gi''
! ''gi''
| {{IPA|[z]}} ซ(ก้อง)
| {{IPA|[z]}} ซ (ก้อง)
|-
|-
! ''v''<ref>In southern dialects, ''v'' is reported to have a [[spelling pronunciation]] (i.e., the spelling influences pronunciation) of {{IPA|[vj]}} or {{IPA|[bj]}} among educated speakers. However, educated speakers revert to usual {{IPA|[j]}} in more relaxed speech. Less educated speakers have {{IPA|[j]}} more consistently throughout their speech. See: Thompson (1959), Thompson (1965: 85, 89, 93, 97-98).</ref>
! ''v''<ref>In southern dialects, ''v'' is reported to have a [[spelling pronunciation]] (i.e., the spelling influences pronunciation) of {{IPA|[vj]}} or {{IPA|[bj]}} among educated speakers. However, educated speakers revert to usual {{IPA|[j]}} in more relaxed speech. Less educated speakers have {{IPA|[j]}} more consistently throughout their speech. See: Thompson (1959), Thompson (1965: 85, 89, 93, 97-98).</ref>
บรรทัด 224: บรรทัด 224:


=== เสียงวรรณยุกต์ ===
=== เสียงวรรณยุกต์ ===
นักภาษาศาสตร์ได้ศึกษาภาษาเวียดนามและจัดให้อยู่ในภาษาตระกูลออสโตรเอเชียติก เช่นเดียวกับภาษาเขมร ซึ่งเป็นภาษาระบบคำสองพยางค์ (Disyllable) และมีลักษณะน้ำเสียง (Register) เป็นลักษณะสำคัญของภาษา อีกทั้งเป็นภาษาที่ไม่มีระบบเสียง[[วรรณยุกต์]] แต่ภาษาเวียดนามปัจจุบันได้พัฒนาระบบเสียงวรรณยุกต์ขึ้นใช้ เนื่องจากอิทธิพลของภาษาที่มีเสียงวรรณยุกต์ อันได้แก่ ภาษาตระกูลไท (Tai familly) ที่อยู่โดยรอบ และภาษาจีนที่เข้ามาปกครองเวียดนามในขณะนั้น
นักภาษาศาสตร์ได้ศึกษาภาษาเวียดนามและจัดให้อยู่ในภาษาตระกูลออสโตรเอเชียติก เช่นเดียวกับภาษาเขมร ซึ่งเป็นภาษาระบบคำสองพยางค์ (disyllable) และมีลักษณะน้ำเสียง (register) เป็นลักษณะสำคัญของภาษา อีกทั้งเป็นภาษาที่ไม่มีระบบเสียง[[วรรณยุกต์]] แต่ภาษาเวียดนามปัจจุบันได้พัฒนาระบบเสียงวรรณยุกต์ขึ้นใช้ เนื่องจากอิทธิพลของภาษาที่มีเสียงวรรณยุกต์อันได้แก่[[ภาษาตระกูลไท]]ที่อยู่โดยรอบและภาษาจีนที่เข้ามาปกครองเวียดนามในขณะนั้น


สระในภาษาเวียดนามนั้น ออกเสียงโดยมีวรรณยุกต์ภายใน (thanh หรือ thanh điệu) โดยวรรณยุกต์ มีความแตกต่างกันที่
สระในภาษาเวียดนามนั้น ออกเสียงโดยมีวรรณยุกต์ภายใน ({{lang|vi|''thanh''}} หรือ {{lang|vi|''thanh điệu''}}) โดยวรรณยุกต์มีความแตกต่างกันที่
* ระดับเสียง
* ระดับเสียง
* ความยาว
* ความยาว
บรรทัด 233: บรรทัด 233:
* การออกเสียงคอหอย (ลักษณะเส้นเสียง)
* การออกเสียงคอหอย (ลักษณะเส้นเสียง)


เครื่องหมายกำกับวรรณยุกต์นั้น ปกติจะเขียนเหนือหรือใต้สระ (ส่วนใหญ่เขียนไว้เหนือสระ แต่วรรณยุกต์หนั่ง (nặng) เป็นจุดใต้สระ) วรรณยุกต์ทั้ง 6 ในภาษาถิ่นเหนือ (รวมฮานอยด้วย) มีดังนี้
เครื่องหมายกำกับวรรณยุกต์นั้น ปกติจะเขียนเหนือหรือใต้สระ [ส่วนใหญ่เขียนไว้เหนือสระ แต่วรรณยุกต์หนั่ง ({{lang|vi|''nặng''}}) เป็นจุดใต้สระ] วรรณยุกต์ทั้ง 6 ในภาษาถิ่นเหนือ (รวมฮานอยด้วย) มีดังนี้


{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5" class="wikitable"
{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5" class="wikitable"
บรรทัด 244: บรรทัด 244:
! align="center" | '''ออกเสียง'''
! align="center" | '''ออกเสียง'''
|-
|-
| '''ngang''' &nbsp; 'ระดับ'
| '''งาง''' ({{lang|vi|ngang}}) &nbsp; 'ระดับ'
| สูงระดับ {{IPA|˧}}
| สูงระดับ {{IPA|˧}}
| align = "center" | <small> (ไม่มีเครื่องหมาย) </small>
| align = "center" | <small> (ไม่มีเครื่องหมาย) </small>
| ''ma'' &nbsp;'ผี'
| {{lang|vi|''ma''}} &nbsp;'ผี'
| align = "center" | {{Audio|Vi ngang tone.ogg|a}}
| align = "center" | {{Audio|Vi ngang tone.ogg|a}}
| อา
| อา
|-
|-
| '''huyền''' &nbsp; 'แขวน'
| '''ฮเหวี่ยน''' ({{lang|vi|huyền}}) &nbsp; 'แขวน'
| ต่ำตก {{IPA|˨˩}}
| ต่ำตก {{IPA|˨˩}}
| align = "center" | '''`'''
| align = "center" | '''`'''
| ''mà'' &nbsp;'แต่'
| {{lang|vi|''mà''}} &nbsp;'แต่'
| align = "center" | {{Audio|Vi huyen tone.ogg|à}}
| align = "center" | {{Audio|Vi huyen tone.ogg|à}}
| อ่า
| อ่า
|-
|-
| '''sắc''' &nbsp; 'คม'
| '''ซัก''' ({{lang|vi|sắc}}) &nbsp; 'คม'
| สูงขึ้น {{IPA|˧˥}}
| สูงขึ้น {{IPA|˧˥}}
| align = "center" | '''´'''
| align = "center" | '''´'''
| ''má'' &nbsp;'แก้ม, แม่ (ถิ่นใต้) '
| {{lang|vi|''má''}} &nbsp;'แก้ม, แม่ (ถิ่นใต้) '
| align = "center" | {{Audio|Vi sac tone.ogg|á}}
| align = "center" | {{Audio|Vi sac tone.ogg|á}}
| อ๊า
| อ๊า
|-
|-
| '''hỏi''' &nbsp; 'ถาม'
| '''หอย''' ({{lang|vi|hỏi}}) &nbsp; 'ถาม'
| ต่ำขึ้น {{IPA|˧˩˧}}
| ต่ำขึ้น {{IPA|˧˩˧}}
| align = "center" | '''&nbsp;̉'''
| align = "center" | '''&nbsp;̉'''
| ''mả'' &nbsp;'หลุมศพ, สุสาน'
| {{lang|vi|''mả''}} &nbsp;'หลุมศพ, สุสาน'
| align = "center" | {{Audio|Vi hoi tone.ogg|ả}}
| align = "center" | {{Audio|Vi hoi tone.ogg|ả}}
|อ๋า
|อ๋า
|-
|-
| '''ngã''' &nbsp; 'ตก'
| '''หงา''' ({{lang|vi|ngã}}) &nbsp; 'ตก'
| สูงขึ้นหยุด {{IPA|˧˥ˀ}}
| สูงขึ้นหยุด {{IPA|˧˥ˀ}}
| align = "center" | '''˜'''
| align = "center" | '''˜'''
| ''mã'' &nbsp;'ม้า (จีน-เวียดนาม), รหัส'
| {{lang|vi|''mã''}} &nbsp;'ม้า (จีน-เวียดนาม), รหัส'
| align = "center" | {{Audio|Vi nga tone.ogg|ã}}
| align = "center" | {{Audio|Vi nga tone.ogg|ã}}
| อะ-อ๊ะ
| อะ-อ๊ะ
|-
|-
| '''nặng''' &nbsp; 'หนัก'
| '''หนั่ง''' ({{lang|vi|nặng}}) &nbsp; 'หนัก'
| ต่ำตกหยุด {{IPA|˧˨ˀ}}
| ต่ำตกหยุด {{IPA|˧˨ˀ}}
| align = "center" | '''&nbsp;̣'''
| align = "center" | '''&nbsp;̣'''
| ''mạ'' &nbsp;'สีข้าว'
| {{lang|vi|''mạ''}} &nbsp;'สีข้าว'
| align = "center" | {{Audio|Vi nang tone.ogg|ạ}}
| align = "center" | {{Audio|Vi nang tone.ogg|ạ}}
| อ่า*(เสียงหนัก)
| อะ (เสียงหนัก)
|}
|}


== ไวยากรณ์ ==
== ไวยากรณ์ ==
ภาษาเวียดนามเป็นภาษารูปคำโดดเช่นเดียวกับ[[ภาษาจีน]]และภาษาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อื่นๆ ไวยากรณ์เน้นที่การเรียงลำดับคำและโครงสร้างประโยคมากกว่าการผันคำ แสดงโดยการเพิ่มคำเช่นเดียวกับภาษาไทย ภาษาเวียดนามเป็นภาษาคำโดด แต่ก็มีคำสองพยางค์อยู่เป็นจำนวนมาก การเรียงคำในประโยคเป็น ประธาน-กริยา-กรรม
ภาษาเวียดนามเป็นภาษารูปคำโดดเช่นเดียวกับ[[ภาษาจีน]]และภาษาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อื่นๆ ไวยากรณ์เน้นที่การเรียงลำดับคำและโครงสร้างประโยคมากกว่าการผันคำ แสดงโดยการเพิ่มคำเช่นเดียวกับภาษาไทย ภาษาเวียดนามเป็นภาษาคำโดด แต่ก็มีคำสองพยางค์อยู่เป็นจำนวนมาก การเรียงคำในประโยคเป็นแบบประธาน-กริยา-กรรม

=== กาล ===
=== กาล ===
ปกติแล้วไม่จำเป็นต้องแสดง โดยทั่วไปอดีตแสดงโดยคำว่า đã ปัจจุบันกาลกำลังกระทำ เติม đang อนาคตเติม sẽ
ปกติแล้วไม่จำเป็นต้องแสดง โดยทั่วไปอดีตแสดงโดยคำว่า {{lang|vi|''đã''}} ปัจจุบันกาลกำลังกระทำ เติม {{lang|vi|''đang''}} อนาคตเติม {{lang|vi|''sẽ''}}

=== โครงสร้างแสดงหัวข้อ ===
=== โครงสร้างแสดงหัวข้อ ===
เป็นโครงสร้างประโยคที่สำคัญในภาษาเวียดนาม ตัวอย่างเช่น Toi đọc sách này rồi = ฉันอ่านหนังสือนี้แล้ว อาจเรียงประโยคใหม่เป็น Sách này thi toi đọc rồi = หนังสือนี้น่ะฉันอ่านแล้ว (thi เป็นตัวแสดงหัวข้อ)
เป็นโครงสร้างประโยคที่สำคัญในภาษาเวียดนาม ตัวอย่างเช่น {{lang|vi|''Toi đọc sách này rồi''}} = ฉันอ่านหนังสือนี้แล้ว อาจเรียงประโยคใหม่เป็น {{lang|vi|''Sách này thi toi đọc rồi''}} = หนังสือนี้น่ะฉันอ่านแล้ว ({{lang|vi|''thi''}} เป็นตัวแสดงหัวข้อ)


=== พหูพจน์ ===
=== พหูพจน์ ===
โดยทั่วไปไม่ต้องแสดง ถ้าแสดงจะใช้คำเติมเข้าไปในประโยค เช่น những, các, chúng
โดยทั่วไปไม่ต้องแสดง ถ้าแสดงจะใช้คำเติมเข้าไปในประโยค เช่น {{lang|vi|''những''}}, {{lang|vi|''các''}}, {{lang|vi|''chúng''}}

=== ลักษณนาม ===
=== ลักษณนาม ===
ภาษาเวียดนามมีคำลักษณนามใช้แสดงลักษณะของนามเช่นเดียวกับภาษาไทยและภาษาจีน เช่น con ใช้กับสัตว์ cái ใช้กับสิ่งของไม่มีชีวิต คำลักษณนามบางคำอาจใช้ร่วมกันได้ เช่น cái con
ภาษาเวียดนามมีคำลักษณนามใช้แสดงลักษณะของนามเช่นเดียวกับภาษาไทยและภาษาจีน เช่น {{lang|vi|''con''}} ใช้กับสัตว์ {{lang|vi|''cái''}} ใช้กับสิ่งของไม่มีชีวิต คำลักษณนามบางคำอาจใช้ร่วมกันได้ เช่น {{lang|vi|''cái con''}}


=== คำสรรพนาม ===
=== คำสรรพนาม ===
คำสรรพนามในภาษาเวียดนามต่างจากภาษาอังกฤษ คือคำสรรพนามแต่ละคำไม่ได้ถูกแบ่งอย่างชัดเจนว่าเป็นบุรุษที่ 1 2 หรือ 3 ขึ้นกับผู้พูดและผู้ฟัง นอกจากนั้นยังต้องระมัดระวังในการระบุความสัมพันธ์ทางสังคมซึ่งขึ้นกับอายุและเพศ
คำสรรพนามในภาษาเวียดนามต่างจากภาษาอังกฤษ คือคำสรรพนามแต่ละคำไม่ได้ถูกแบ่งอย่างชัดเจนว่าเป็นบุรุษที่ 1 2 หรือ 3 ขึ้นกับผู้พูดและผู้ฟัง นอกจากนั้นยังต้องระมัดระวังในการระบุความสัมพันธ์ทางสังคมซึ่งขึ้นกับอายุและเพศ

=== การซ้ำคำ ===
=== การซ้ำคำ ===
พบมากในภาษาเวียดนามซึ่งเป็นการสร้างคำใหม่ ซึ่งมีความหมายต่างไปจากเดิม เช่นเป็นการลดหรือเพิ่มความเข้มของคำคุณศัพท์
พบมากในภาษาเวียดนามซึ่งเป็นการสร้างคำใหม่ ซึ่งมีความหมายต่างไปจากเดิม เช่นเป็นการลดหรือเพิ่มความเข้มของคำคุณศัพท์


== คำศัพท์ ==
== คำศัพท์ ==
คำศัพท์ทางการเมืองและวิทยาศาสตร์โดยมากมาจากภาษาจีน กว่า 70% ของคำศัพท์มีรากศัพท์มาจากภาษาจีน คำประสมหลายคำเป็นการประสมระหว่างคำดั้งเดิมในภาษาเวียดนามกับคำยืมจากภาษาจีน ซึ่งคำเหล่านี้ปัจจุบันมักถูกแทนที่ด้วยคำเวียดนาม นอกจากนี้ยังมีคำยืมจาก[[ภาษาฝรั่งเศส]]และ[[ภาษาอังกฤษ]] เช่น tivi มาจาก TV
คำศัพท์ทางการเมืองและวิทยาศาสตร์โดยมากมาจากภาษาจีน กว่าร้อยละ 70 ของคำศัพท์มีรากศัพท์มาจากภาษาจีน คำประสมหลายคำเป็นการประสมระหว่างคำดั้งเดิมในภาษาเวียดนามกับคำยืมจากภาษาจีน ซึ่งคำเหล่านี้ปัจจุบันมักถูกแทนที่ด้วยคำเวียดนาม นอกจากนี้ยังมีคำยืมจาก[[ภาษาฝรั่งเศส]]และ[[ภาษาอังกฤษ]] เช่น {{lang|vi|''tivi''}} มาจาก TV


== ระบบการเขียน ==
== ระบบการเขียน ==
บรรทัด 311: บรรทัด 315:


ก่อนที่ฝรั่งเศสจะเข้ามายังเวียดนามนั้น ภาษาเวียดนามมีระบบการเขียนสองแบบ ซึ่งทั้งสองแบบก็มีที่มาจากอักษรจีนเช่นเดียวกัน
ก่อนที่ฝรั่งเศสจะเข้ามายังเวียดนามนั้น ภาษาเวียดนามมีระบบการเขียนสองแบบ ซึ่งทั้งสองแบบก็มีที่มาจากอักษรจีนเช่นเดียวกัน
* [[จื๋อญอ]] ({{lang|vi|chữ nho}}, 字儒) หรือฮ้านตึ ({{lang|vi|hán tự}}, 漢字) คือ[[อักษรจีน]ที่ใช้เขียนภาษาจีนโบราณ
* [[จื๋อญอ]] ({{lang|vi|chữ nho}}, 字儒) หรือฮ้านตึ ({{lang|vi|hán tự}}, 漢字) คือ[[อักษรจีน]]ที่ใช้เขียนภาษาจีนโบราณ
* [[จื๋อโนม]] ({{lang|vi|chữ nôm}}, 字喃) เป็นอักษรที่ใช้เขียนภาษาเวียดนาม โดยนำอักษรจีนมาดัดแปลงเล็กน้อย
* [[จื๋อโนม]] ({{lang|vi|chữ nôm}}, 字喃) เป็นอักษรที่ใช้เขียนภาษาเวียดนาม โดยนำอักษรจีนมาดัดแปลงเล็กน้อย
ปัจจุบันภาษาเวียดนามเขียนด้วย[[จื๋อโกว๊กหงือ]] ({{lang|vi|chữ quốc ngữ}} แปลว่า "อักษรของภาษาประจำชาติ") ซึ่งเป็น[[อักษรละติน]]ที่เพิ่มเติมเครื่องหมายต่าง ๆ เข้ามาเพื่อให้มีอักษรเพียงพอที่จะใช้เขียนภาษา อักษรดังกล่าวได้รับการคิดค้นขึ้นมาใน[[คริสต์ศตวรรษที่ 17]] โดย[[อาแล็กซ็องดร์ เดอ รอด]] ซึ่งเป็นมิชชันนารี[[ชาวฝรั่งเศส]]ที่เข้ามาเผยแผ่ศาสนา โดยมีรากฐานมาจากระบบที่มิชชันนารี[[ชาวโปรตุเกส]]คิดไว้ก่อนหน้านั้น ในระหว่างที่เวียดนามยังเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศสนั้น จื๋อโกว๊กหงือได้เป็นอักษรราชการของอาณานิคม ซึ่งได้ทำให้อักษรดังกล่าวเป็นที่แพร่หลายมากขึ้นเรื่อย ๆ จื๋อโกว๊กหงือในปัจจุบันมีรูปแบบการเขียนที่อ้างอิงการออกเสียงของภาษาถิ่นเวียดนามกลาง ซึ่งสระและพยัญชนะท้ายจะคล้ายคลึงกับภาษาถิ่นเหนือ ส่วนพยัญชนะต้นจะคล้ายกับภาษาถิ่นใต้
ปัจจุบันภาษาเวียดนามเขียนด้วย[[จื๋อโกว๊กหงือ]] ({{lang|vi|chữ quốc ngữ}} แปลว่า "อักษรของภาษาประจำชาติ") ซึ่งเป็น[[อักษรละติน]]ที่เพิ่มเติมเครื่องหมายต่าง ๆ เข้ามาเพื่อให้มีอักษรเพียงพอที่จะใช้เขียนภาษา อักษรดังกล่าวได้รับการคิดค้นขึ้นมาใน[[คริสต์ศตวรรษที่ 17]] โดย[[อาแล็กซ็องดร์ เดอ รอด]] ซึ่งเป็นมิชชันนารี[[ชาวฝรั่งเศส]]ที่เข้ามาเผยแผ่ศาสนา โดยมีรากฐานมาจากระบบที่มิชชันนารี[[ชาวโปรตุเกส]]คิดไว้ก่อนหน้านั้น ในระหว่างที่เวียดนามยังเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศสนั้น จื๋อโกว๊กหงือได้เป็นอักษรราชการของอาณานิคม ซึ่งได้ทำให้อักษรดังกล่าวเป็นที่แพร่หลายมากขึ้นเรื่อย ๆ จื๋อโกว๊กหงือในปัจจุบันมีรูปแบบการเขียนที่อ้างอิงการออกเสียงของภาษาถิ่นเวียดนามกลาง ซึ่งสระและพยัญชนะท้ายจะคล้ายคลึงกับภาษาถิ่นเหนือ ส่วนพยัญชนะต้นจะคล้ายกับภาษาถิ่นใต้


== ตัวอย่างประโยค ==
== ตัวอย่างประโยค ==

คำพูดที่ใช้ในชีวิตประจำวัน
คำพูดที่ใช้ในชีวิตประจำวัน
* Xin chào ซิน จ่าว = สวัสดี
* {{lang|vi|''Xin chào''}} [ซีนจ่าว] = สวัสดี
* Bạn บั่น = เพื่อน
* {{lang|vi|''Bạn''}} [บั่น] = เพื่อน


==อ้างอิง==
==อ้างอิง==

รุ่นแก้ไขเมื่อ 07:30, 11 ธันวาคม 2558

ภาษาเวียดนาม
tiếng Việt
ออกเสียง[tjə̌ˀŋ vjə̀t] เตี๊ยงเหวียต
(ทางเหนือ)
[tjə̌ŋ jə̀k] เตี๊ยงเหยียก
(ทางใต้)
ประเทศที่มีการพูดเวียดนาม สหรัฐอเมริกา กัมพูชา ฝรั่งเศส ออสเตรเลีย
จำนวนผู้พูด70–73 ล้าน  (ไม่พบวันที่)
ตระกูลภาษา
ออสโตรเอเชียติก
ระบบการเขียนอักษรละติน
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการเวียดนาม
รหัสภาษา
ISO 639-1vi
ISO 639-2vie
ISO 639-3vie

ภาษาเวียดนาม (tiếng Việt, tiếng Việt Nam, Việt ngữ) เป็นภาษาที่มีวรรณยุกต์และเป็นภาษาทางการของประเทศเวียดนาม เป็นภาษาแม่ของประชากรเวียดนามถึงร้อยละ 87 รวมถึงผู้อพยพจากเวียดนามประมาณ 2 ล้านคน และรวมถึงชาวเวียดนาม-อเมริกันเป็นจำนวนพอสมควรด้วย ถึงแม้ว่าจะมีการยืมคำศัพท์จากภาษาจีนและเดิมใช้อักษรจีนเขียน แต่นักภาษาศาสตร์ยังคงจัดภาษาเวียดนามให้เป็นภาษากลุ่มออสโตรเอเซียติกซึ่งในกลุ่มนี้ภาษาเวียดนามมีผู้พูดมากที่สุด (10 เท่าของภาษาที่มีจำนวนคนพูดเป็นอันดับรองลงมา คือ ภาษาเขมร) ในด้านระบบการเขียนของภาษาเวียดนามนั้น แต่เดิมใช้ตัวเขียนจีน เรียกว่า "จื๋อญอ" ต่อมาชาวเวียดนามได้พัฒนาตัวเขียนจีนเพื่อใช้เขียนภาษาเวียดนาม เรียกว่า "จื๋อโนม" แต่ในปัจจุบันเวียดนามใช้ตัวอักษรโรมันที่พัฒนาขึ้นโดยมิชชันนารีชาวฝรั่งเศส โดยเครื่องหมายเสริมสัทอักษรใช้เป็นวรรณยุกต์

ตระกูลภาษา

ภาษาเวียดนามจัดอยู่ในสาขาเหวียด-เหมื่อง (Viet-Muong) ซึ่งเป็นสาขาหนึ่งในตระกูลภาษามอญ-เขมร (Mon-Khmer) หรือตระกูลออสโตรเอเชียติก (Austroasiatic) ประกอบด้วยภาษาเขมร ภาษามอญ ภาษามุนดา เป็นต้น แต่นักภาษาศาสตร์บางส่วนเห็นว่าควรจัดภาษาเวียดนามให้เป็นอีกสาขาหนึ่ง แยกจากภาษามอญ-เขมร

สำเนียงท้องถิ่น

ภาษาเวียดนามมีสำเนียงท้องถิ่นที่หลากหลาย แต่โดยมากถือว่ามี 3 หลัก ดังนี้

ถิ่นหลัก ท้องถิ่น ชื่อในยุคอาณานิคมของฝรั่งเศส
เวียดนามตอนเหนือ ถิ่นฮานอย, ถิ่นอื่นทางเหนือ: ไฮฟอง และถิ่นระดับจังหวัดจำนวนมาก ตังเกี๋ย
เวียดนามตอนกลาง ถิ่นเว้, ถิ่นเหงะอาน, ถิ่นกว๋างนาม อันนัมสูง
เวียดนามตอนใต้ ถิ่นไซ่ง่อน, ถิ่นแม่น้ำโขง (ตะวันตกไกล) โคชินไชนา

ภาษาถิ่นเหล่านี้มีน้ำเสียง การออกเสียง และบางครั้งก็มีคำศัพท์ที่แตกต่างไปบ้าง แม้ว่าภาษาถิ่นเฮว้จะมีคำศัพท์ที่แตกต่างค่อนข้างมากจากอื่นก็ตาม วรรณยุกต์ "หอย" และ "หงา" มีความแตกต่างในภาคเหนือ แต่กลืนเป็นวรรณยุกต์เดียวกันในภาคใต้

เสียง "ch" และ "tr" นั้นออกเสียงแตกต่างกันในถิ่นใต้และกลาง แต่รวมเป็นเสียงเดียวในถิ่นเหนือ สำหรับความแตกต่างด้านไวยากรณ์นั้นไม่ปรากฏ

ระบบเสียง

เสียงพยัญชนะ

เสียงพยัญชนะในภาษาเวียดนามมีหน่วยเสียงตามตารางทางด้านล่าง โดยอักษรทางด้านซ้ายเป็นอักษรที่ใช้เขียนแทนหน่วยเสียงนั้น ๆ ในภาษาเวียดนาม อักษรตรงกลางเป็นสัทอักษร และด้านขวานั้นเป็นอักษรไทยที่นิยมทับศัพท์

ริมฝีปาก ปุ่มเหงือก ปลายลิ้นม้วน เพดานแข็ง เพดานอ่อน เส้นเสียง
กัก ไม่ก้อง p [p] ป t [t] tr [tʂ~ʈ] ch [c~tɕ] c/k [k]
ธนิต   th [tʰ]
ก้อง b [ɓ] đ [ɗ] d [ɟ]
เสียดแทรก ไม่ก้อง ph [f] x [s] s [ʂ] kh [x] h [h]
ก้อง v [v] gi [z] r [ʐ~ɹ] g/gh [ɣ]
นาสิก m [m] n [n] nh [ɲ] ng/ngh [ŋ]
เปิด u/o [w] l [l] y/i [j]
สำเนียงต่างๆของเวียดนาม
รูปแบบ ค่าเสียงอ่าน เหนือ กลางตอนเหนือ กลาง ใต้
พยัญชนะต้น x [s] [s] [s] [s]
s [ʂ] ส(ม้วนลิ้น) [ʂ] ส(ม้วนลิ้น) [ʂ] ส(ม้วนลิ้น)
ch [tɕ] [tɕ] [tɕ] [tɕ]
tr [tʂ] จ(ม้วนลิ้น) [tʂ] จ (ม้วนลิ้น) [tʂ] จ (ม้วนลิ้น)
r [z] ซ (ก้อง) [ɻ] ร(ม้วนลิ้น) [ɻ] ร (ม้วนลิ้น) [ɻ] ร (ม้วนลิ้น)
d [ɟ] กึ่ง จ กึ่ง ก (ก้อง) [j] [j]
gi [z] ซ (ก้อง)
v[1] [v] กึ่ง ฟ กึ่ง ว [v] กึ่ง ฟ กึ่ง ว
ตัวสะกด c [k] [k] [k] [k]
t [t] [t]
t
หลัง e
[k, t] ก/ต
t
หลัง ê
[t] [k, t] ก/ต
t
หลัง i
[t]
ch [ʲk] จ/ก [k]
ng [ŋ] [ŋ] [ŋ] [ŋ]
n [n] [n]
n
after i, ê
[n] [n]
nh [ʲŋ] ญ/ง [ŋ]

เสียงสระ

  หน้า กลาง หลัง
สูง i [i] /-ิ/ ư [ɨ/ɯ] /-ือ/ u [u] /-ู/
กลางสูง ê [e] /เ-/ ơ [əː/ɤː] /เ-อ/ ô [o] /โ-/
กลางต่ำ e [ɛ] /แ-/ â [ə/ɤ/ɜ] /เ-อะ/ o [ɔ] /-อ/
ต่ำ ă [a] /-ะ/ , a [aː] /-า/


เสียงวรรณยุกต์

นักภาษาศาสตร์ได้ศึกษาภาษาเวียดนามและจัดให้อยู่ในภาษาตระกูลออสโตรเอเชียติก เช่นเดียวกับภาษาเขมร ซึ่งเป็นภาษาระบบคำสองพยางค์ (disyllable) และมีลักษณะน้ำเสียง (register) เป็นลักษณะสำคัญของภาษา อีกทั้งเป็นภาษาที่ไม่มีระบบเสียงวรรณยุกต์ แต่ภาษาเวียดนามปัจจุบันได้พัฒนาระบบเสียงวรรณยุกต์ขึ้นใช้ เนื่องจากอิทธิพลของภาษาที่มีเสียงวรรณยุกต์อันได้แก่ภาษาตระกูลไทที่อยู่โดยรอบและภาษาจีนที่เข้ามาปกครองเวียดนามในขณะนั้น

สระในภาษาเวียดนามนั้น ออกเสียงโดยมีวรรณยุกต์ภายใน ([thanh] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) หรือ [thanh điệu] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)) โดยวรรณยุกต์มีความแตกต่างกันที่

  • ระดับเสียง
  • ความยาว
  • น้ำเสียงขึ้นลง
  • ความหนักแน่น
  • การออกเสียงคอหอย (ลักษณะเส้นเสียง)

เครื่องหมายกำกับวรรณยุกต์นั้น ปกติจะเขียนเหนือหรือใต้สระ [ส่วนใหญ่เขียนไว้เหนือสระ แต่วรรณยุกต์หนั่ง ([nặng] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)) เป็นจุดใต้สระ] วรรณยุกต์ทั้ง 6 ในภาษาถิ่นเหนือ (รวมฮานอยด้วย) มีดังนี้

ชื่อ ลักษณะ เครื่องหมาย ตัวอย่าง ตัวอย่างสระ ออกเสียง
งาง (ngang)   'ระดับ' สูงระดับ ˧ (ไม่มีเครื่องหมาย) [ma] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)  'ผี' a อา
ฮเหวี่ยน (huyền)   'แขวน' ต่ำตก ˨˩ ` [] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)  'แต่' à อ่า
ซัก (sắc)   'คม' สูงขึ้น ˧˥ ´ [] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)  'แก้ม, แม่ (ถิ่นใต้) ' á อ๊า
หอย (hỏi)   'ถาม' ต่ำขึ้น ˧˩˧  ̉ [mả] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)  'หลุมศพ, สุสาน' อ๋า
หงา (ngã)   'ตก' สูงขึ้นหยุด ˧˥ˀ ˜ [] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)  'ม้า (จีน-เวียดนาม), รหัส' ã อะ-อ๊ะ
หนั่ง (nặng)   'หนัก' ต่ำตกหยุด ˧˨ˀ  ̣ [mạ] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)  'สีข้าว' อะ (เสียงหนัก)

ไวยากรณ์

ภาษาเวียดนามเป็นภาษารูปคำโดดเช่นเดียวกับภาษาจีนและภาษาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อื่นๆ ไวยากรณ์เน้นที่การเรียงลำดับคำและโครงสร้างประโยคมากกว่าการผันคำ แสดงโดยการเพิ่มคำเช่นเดียวกับภาษาไทย ภาษาเวียดนามเป็นภาษาคำโดด แต่ก็มีคำสองพยางค์อยู่เป็นจำนวนมาก การเรียงคำในประโยคเป็นแบบประธาน-กริยา-กรรม

กาล

ปกติแล้วไม่จำเป็นต้องแสดง โดยทั่วไปอดีตแสดงโดยคำว่า [đã] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) ปัจจุบันกาลกำลังกระทำ เติม [đang] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) อนาคตเติม [sẽ] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)

โครงสร้างแสดงหัวข้อ

เป็นโครงสร้างประโยคที่สำคัญในภาษาเวียดนาม ตัวอย่างเช่น [Toi đọc sách này rồi] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) = ฉันอ่านหนังสือนี้แล้ว อาจเรียงประโยคใหม่เป็น [Sách này thi toi đọc rồi] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) = หนังสือนี้น่ะฉันอ่านแล้ว ([thi] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) เป็นตัวแสดงหัวข้อ)

พหูพจน์

โดยทั่วไปไม่ต้องแสดง ถ้าแสดงจะใช้คำเติมเข้าไปในประโยค เช่น [những] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ), [các] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ), [chúng] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)

ลักษณนาม

ภาษาเวียดนามมีคำลักษณนามใช้แสดงลักษณะของนามเช่นเดียวกับภาษาไทยและภาษาจีน เช่น [con] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) ใช้กับสัตว์ [cái] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) ใช้กับสิ่งของไม่มีชีวิต คำลักษณนามบางคำอาจใช้ร่วมกันได้ เช่น [cái con] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)

คำสรรพนาม

คำสรรพนามในภาษาเวียดนามต่างจากภาษาอังกฤษ คือคำสรรพนามแต่ละคำไม่ได้ถูกแบ่งอย่างชัดเจนว่าเป็นบุรุษที่ 1 2 หรือ 3 ขึ้นกับผู้พูดและผู้ฟัง นอกจากนั้นยังต้องระมัดระวังในการระบุความสัมพันธ์ทางสังคมซึ่งขึ้นกับอายุและเพศ

การซ้ำคำ

พบมากในภาษาเวียดนามซึ่งเป็นการสร้างคำใหม่ ซึ่งมีความหมายต่างไปจากเดิม เช่นเป็นการลดหรือเพิ่มความเข้มของคำคุณศัพท์

คำศัพท์

คำศัพท์ทางการเมืองและวิทยาศาสตร์โดยมากมาจากภาษาจีน กว่าร้อยละ 70 ของคำศัพท์มีรากศัพท์มาจากภาษาจีน คำประสมหลายคำเป็นการประสมระหว่างคำดั้งเดิมในภาษาเวียดนามกับคำยืมจากภาษาจีน ซึ่งคำเหล่านี้ปัจจุบันมักถูกแทนที่ด้วยคำเวียดนาม นอกจากนี้ยังมีคำยืมจากภาษาฝรั่งเศสและภาษาอังกฤษ เช่น [tivi] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) มาจาก TV

ระบบการเขียน

ก่อนที่ฝรั่งเศสจะเข้ามายังเวียดนามนั้น ภาษาเวียดนามมีระบบการเขียนสองแบบ ซึ่งทั้งสองแบบก็มีที่มาจากอักษรจีนเช่นเดียวกัน

  • จื๋อญอ (chữ nho, 字儒) หรือฮ้านตึ (hán tự, 漢字) คืออักษรจีนที่ใช้เขียนภาษาจีนโบราณ
  • จื๋อโนม (chữ nôm, 字喃) เป็นอักษรที่ใช้เขียนภาษาเวียดนาม โดยนำอักษรจีนมาดัดแปลงเล็กน้อย

ปัจจุบันภาษาเวียดนามเขียนด้วยจื๋อโกว๊กหงือ (chữ quốc ngữ แปลว่า "อักษรของภาษาประจำชาติ") ซึ่งเป็นอักษรละตินที่เพิ่มเติมเครื่องหมายต่าง ๆ เข้ามาเพื่อให้มีอักษรเพียงพอที่จะใช้เขียนภาษา อักษรดังกล่าวได้รับการคิดค้นขึ้นมาในคริสต์ศตวรรษที่ 17 โดยอาแล็กซ็องดร์ เดอ รอด ซึ่งเป็นมิชชันนารีชาวฝรั่งเศสที่เข้ามาเผยแผ่ศาสนา โดยมีรากฐานมาจากระบบที่มิชชันนารีชาวโปรตุเกสคิดไว้ก่อนหน้านั้น ในระหว่างที่เวียดนามยังเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศสนั้น จื๋อโกว๊กหงือได้เป็นอักษรราชการของอาณานิคม ซึ่งได้ทำให้อักษรดังกล่าวเป็นที่แพร่หลายมากขึ้นเรื่อย ๆ จื๋อโกว๊กหงือในปัจจุบันมีรูปแบบการเขียนที่อ้างอิงการออกเสียงของภาษาถิ่นเวียดนามกลาง ซึ่งสระและพยัญชนะท้ายจะคล้ายคลึงกับภาษาถิ่นเหนือ ส่วนพยัญชนะต้นจะคล้ายกับภาษาถิ่นใต้

ตัวอย่างประโยค

คำพูดที่ใช้ในชีวิตประจำวัน

  • [Xin chào] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) [ซีนจ่าว] = สวัสดี
  • [Bạn] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) [บั่น] = เพื่อน

อ้างอิง

  1. In southern dialects, v is reported to have a spelling pronunciation (i.e., the spelling influences pronunciation) of [vj] or [bj] among educated speakers. However, educated speakers revert to usual [j] in more relaxed speech. Less educated speakers have [j] more consistently throughout their speech. See: Thompson (1959), Thompson (1965: 85, 89, 93, 97-98).