ผลต่างระหว่างรุ่นของ "คอคอดปานามา"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขเมื่อ 15:50, 22 สิงหาคม 2556

คอคอด ปานามา (สเปน: Istmo de Panamá) หรือในอดีตเรียก คอคอดดาเรียน (สเปน: Istmo de Darién) เป็นแผ่นดินกิ่วคอดซึ่งอยู่กลางทะเลแคริบเบียนและมหาสมุทรแปซิฟิก และเชื่อมทวีปอเมริกาเหนือเข้ากับทวีปอเมริกาใต้ ทั้งเป็นดินแดนประเทศปานามาและเป็นแหล่งคลองปานามา นอกจากนี้ ยังมีคุณค่าทางยุทธศาสตร์นานัปการเช่นเดียวกับคอคอดแห่งอื่น ๆ

คอคอดปานาเกิดขึ้นราวสามล้านปีก่อนในยุคไพลโอซีน ซึ่งทำให้มหาสมุทรแอตแลนติกและมหาสมุทรแปซิฟิกแยกจากกัน และก่อให้เกิดกระแสน้ำอุ่นในมหาสมุทรดังกล่าว

ประวัติ

ขณะแล่นเรือไปตามฝั่งทะเลแคริบเบียน บัสโก นูเญซ เด บัลโบอา (Vasco Núñez de Balboa) ขุนนางชาวสเปนคนหนึ่ง ได้ฟังชนพื้นเมืองร่ำลือถึง "ทะเลใต้" ครั้นวันที่ 25 กันยายน ค.ศ. 1513 เขาก็ได้พบทะเลแปซิฟิก และในปี ค.ศ. 1519 นครปานามาก็ก่อตั้งขึ้นริมชุมชนพื้นเมืองกลุ่มน้อยรายหาดแปซิฟิก ต่อมา เมื่อมีการค้นพบประเทศเปรูแล้ว นครปานามาก็เจริญเป็นเมืองท่าสำคัญและเป็นศูนย์กลางการปกครองในที่สุด ลุปี ค.ศ. 1671 เฮนรี มอร์แกน (Henry Morgan) โจรสลัดชาวเวลส์ ล่องเรือมาจากฝั่งแคริบเบียนข้ามคอคอดปานามา แล้วเข้าทำลายนครจนถึงแก่ความพินาศ สมัยต่อมา จึงมีการย้ายนครไปที่คาบสมุทรน้อยแห่งหนึ่งทางตะวันตก และในปี ค.ศ. 1997 องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติประกาศยกซากนครปานามา ซึ่งบัดนี้เรียก "ปานามาเบียโค" (Panamá Viejo) ขึ้นเป็นมรดกโลก

ชีวภาค

ชีวภาคของปานามาแล้วไปด้วยสัตวชาติ (fauna) และพฤกษชาติ (flora) จากทั้งอเมริกาเหนือและใต้เข้ามาใช้ชีวิตอยู่ในลักษณะทับซ้อนกัน (overlapping) เช่น มีนกมากกว่าห้าร้อยสายพันธุ์อาศัยอยู่ในท้องที่คอคอด

นอกจากนี้ เพราะมีเทือกเขายาวเหยียดตลอดคอคอด ภูมิอากาศฝั่งแอตแลนติก (ฝั่งทะเลแคริบเบียน) จึงชื้นเป็นปรกติ ขณะที่ฝั่งทะเลแปซิฟิกกลับแห้งและชื้นสลับกันไป ภูมิอากาศร้อนชื้นเช่นว่าเป็นปัจจัยหนึ่งที่นำพาให้สิ่งมีชีวิตหลายสายพันธุ์ที่มีสีสันแจ่มจ้าและร่างกายใหญ่โต ทั้งแมลง งูเงี้ยวเขี้ยวขอ นก ปลา และสัตว์เลื้อยคลานต่าง ๆ แห่เข้ามาอาศัยเป็นอันมากด้วย

ดูเพิ่ม

คลองปานามา

อ้างอิง

Panama: Isthmus that Changed the World. NASA Earth Observatory.
A New Voyage and Description of the Isthmus of America (1695), by Lionel Wafer. Excerpt from the 1729 Knapton edition
Mellander, Gustavo A.(1971) The United States in Panamanian Politics: The Intriguing Formative Years. Daville,Ill.:Interstate Publishers. OCLC 138568.
Mellander, Gustavo A.; Nelly Maldonado Mellander (1999). Charles Edward Magoon: The Panama Years. Río Piedras, Puerto Rico: Editorial Plaza Mayor. ISBN 1-56328-155-4. OCLC 42970390.

แหล่งข้อมูลอื่น

บทความเกี่ยวกับภูมิศาสตร์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

@@ บรรทัด 1: / บรรทัด 1: @@
 [[ไฟล์:Pm-map.png|thumb|450px|right|คอคอดปานามา]]
-'''คอคอดปานามา''' ({{lang-es|Istmo de Panamá}}) หรือในอดีตเรียก '''คอคอดดาเรียน''' ({{lang-es|Istmo de Darién}}) เป็นแผ่นดินกิ่วคอดซึ่งอยู่กลาง[[ทะเลแคริบเบียน]]และ[[มหาสมุทรแปซิฟิก]] และเชื่อม[[ทวีปอเมริกาเหนือ]]เข้ากับ[[ทวีปอเมริกาใต้]] ทั้งเป็นดินแดน[[ประเทศปานามา]]และเป็นแหล่ง[[คลองปานามา]] นอกจากนี้ ยังมีคุณค่าทางยุทธศาสตร์นานัปการเช่นเดียวกับคอคอดแห่งอื่น ๆ
+'''[[คอคอด]][[ปานามา]]''' ({{lang-es|Istmo de Panamá}}) หรือในอดีตเรียก '''คอคอดดาเรียน''' ({{lang-es|Istmo de Darién}}) เป็นแผ่นดินกิ่วคอดซึ่งอยู่กลาง[[ทะเลแคริบเบียน]]และ[[มหาสมุทรแปซิฟิก]] และเชื่อม[[ทวีปอเมริกาเหนือ]]เข้ากับ[[ทวีปอเมริกาใต้]] ทั้งเป็นดินแดนประเทศปานามาและเป็นแหล่ง[[คลองปานามา]] นอกจากนี้ ยังมีคุณค่าทางยุทธศาสตร์นานัปการเช่นเดียวกับคอคอดแห่งอื่น ๆ
 คอคอดปานาเกิดขึ้นราวสามล้านปีก่อนใน[[Pliocene|ยุคไพลโอซีน]] ซึ่งทำให้[[มหาสมุทรแอตแลนติก]]และมหาสมุทรแปซิฟิกแยกจากกัน และก่อให้เกิด[[Gulf Stream|กระแสน้ำอุ่น]]ในมหาสมุทรดังกล่าว
@@ บรรทัด 10: / บรรทัด 10: @@
 [[ไฟล์:Nahl 1850%2C Der Isthmus von Panama auf der H%C3%B6he des Chagres River.jpg|thumb|300px|An 1850 oil painting by Charles Christian Nahl, titled, ''The Isthmus of Panama on the height of the Chagres River'']]
-ขณะแล่นเรือไปตามฝั่งทะเลแคริบเบียน [[Vasco Núñez de Balboa|บัสโก นูเญซ เด บัลโบอา]] (Vasco Núñez de Balboa) ขุนนางชาวสเปนคนหนึ่ง ได้ฟังชนพื้นเมืองร่ำลือถึง "ทะเลใต้" ครั้นวันที่ 25 กันยายน 1513 เขาก็ได้พบทะเลแปซิฟิก และในปี 1519 นครปานามาก็ก่อตั้งขึ้นริมชุมชนพื้นเมืองกลุ่มน้อยรายหาดแปซิฟิก ต่อมา เมื่อมีการค้นพบ[[ประเทศเปรู]]แล้ว นครปานามาก็เจริญเป็นเมืองท่าสำคัญและเป็นศูนย์กลางการปกครองในที่สุด ลุปี 1671 [[Henry Morgan|เฮนรี มอร์แกน]] (Henry Morgan) โจรสลัดชาวเวลส์ ล่องเรือมาจากฝั่งแคริบเบียนข้ามคอคอดปานามา แล้วเข้าทำลายนครจนถึงแก่ความพินาศ สมัยต่อมา จึงมีการย้ายนครไปที่คาบสมุทรน้อยแห่งหนึ่งทางตะวันตก และในปี 1997 [[องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ]]ประกาศยกซากนครปานามา ซึ่งบัดนี้เรียก "[[Panamá Viejo|ปานามาเบียโค]]" (Panamá Viejo) ขึ้นเป็น[[มรดกโลก]]
+ขณะแล่นเรือไปตามฝั่งทะเลแคริบเบียน [[Vasco Núñez de Balboa|บัสโก นูเญซ เด บัลโบอา]] (Vasco Núñez de Balboa) ขุนนางชาวสเปนคนหนึ่ง ได้ฟังชนพื้นเมืองร่ำลือถึง "ทะเลใต้" ครั้นวันที่ [[25 กันยายน]] [[ค.ศ. 1513]] เขาก็ได้พบทะเลแปซิฟิก และในปี [[ค.ศ. 1519]] นครปานามาก็ก่อตั้งขึ้นริมชุมชนพื้นเมืองกลุ่มน้อยรายหาดแปซิฟิก ต่อมา เมื่อมีการค้นพบ[[ประเทศเปรู]]แล้ว นครปานามาก็เจริญเป็นเมืองท่าสำคัญและเป็นศูนย์กลางการปกครองในที่สุด ลุปี [[ค.ศ. 1671]] [[Henry Morgan|เฮนรี มอร์แกน]] (Henry Morgan) โจรสลัดชาวเวลส์ ล่องเรือมาจากฝั่งแคริบเบียนข้ามคอคอดปานามา แล้วเข้าทำลายนครจนถึงแก่ความพินาศ สมัยต่อมา จึงมีการย้ายนครไปที่คาบสมุทรน้อยแห่งหนึ่งทางตะวันตก และในปี [[ค.ศ. 1997]] [[องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ]]ประกาศยกซากนครปานามา ซึ่งบัดนี้เรียก "[[Panamá Viejo|ปานามาเบียโค]]" (Panamá Viejo) ขึ้นเป็น[[มรดกโลก]]
 <!--
 Silver and gold from the [[viceroyalty of Peru]] were transported overland across the isthmus to [[Portobelo, Colón|Porto Bello]] where [[Spanish treasure fleet]]s shipped them to [[Seville]] and [[Cádiz]] from 1707.