ผลต่างระหว่างรุ่นของ "โซดาไฟ"
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม) ล ลบลิงก์ที่ซ้ำซ้อน wikidata |
Octahedron80 (คุย | ส่วนร่วม) เก็บกวาด |
||
บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
{{chembox |
{{chembox |
||
| |
| Name = Sodium hydroxide |
||
| ImageFile = SodiumHydroxide.jpg |
| ImageFile = SodiumHydroxide.jpg |
||
| |
| ImageFile1 = Sodium-hydroxide-crystal-3D-vdW.png |
||
| IUPACName = Sodium hydroxide |
| IUPACName = Sodium hydroxide |
||
| |
| OtherNames = Caustic soda<br />Lye |
||
| Section1 = {{Chembox Identifiers |
| Section1 = {{Chembox Identifiers |
||
| |
| CASNo = 1310-73-2 |
||
| |
| CASNo_Ref = {{cascite}} |
||
| |
| ChemSpiderID = 14114 |
||
| |
| EINECS = 215-185-5 |
||
| |
| UNNumber = 1823 |
||
| |
| RTECS = WB4900000 |
||
}} |
|||
| Section2 = {{Chembox Properties |
| Section2 = {{Chembox Properties |
||
| |
| Formula = NaOH |
||
| |
| MolarMass = 39.997 g/mol |
||
| |
| Appearance = White solid |
||
| |
| Density = 2.1 g/cm<sup>3</sup> |
||
| |
| Solubility = 111 g/100 ml (20 °C) |
||
| |
| MeltingPt = 318 °C (591 K) |
||
| |
| BoilingPt = 1390 °C (1663 K) |
||
}} |
|||
| Section7 = {{Chembox Hazards |
| Section7 = {{Chembox Hazards |
||
| |
| ExternalMSDS = [http://www.jtbaker.com/msds/englishhtml/s4034.htm External MSDS] |
||
| |
| EUIndex = 011-002-00-6 |
||
| |
| EUClass = Corrosive ('''C''') |
||
| |
| RPhrases = {{R35}} |
||
| |
| SPhrases = {{S1/2}}, {{S26}}, {{S37/39}}, {{S45}} |
||
| |
| NFPA-H = 3 |
||
| |
| NFPA-F = 0 |
||
| |
| NFPA-R = 1 |
||
| |
| FlashPt = Non-flammable |
||
}} |
|||
| Section8 = {{Chembox Related |
| Section8 = {{Chembox Related |
||
| |
| OtherAnions = [[Sodium hydrosulfide]]<br />[[Sodium amide]] |
||
| |
| OtherCations = [[Lithium hydroxide]]<br />[[Potassium hydroxide]]<br />[[Rubidium hydroxide]]<br />[[Caesium hydroxide]] |
||
| |
| OtherCpds = [[Sodium oxide]] |
||
}} |
|||
}} |
}} |
||
'''โซดาแผดเผา''', '''โซดาไฟ''' หรือ '''คอสติกโซดา''' ({{lang-en|caustic soda}}) ''[[พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542]]'' นิยามว่า คือ "สารประกอบชนิดหนึ่ง ชื่อ โซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH) เป็นของแข็งสีขาว ดูดความชื้นดีมาก ละลาย |
'''โซดาแผดเผา''', '''โซดาไฟ''' หรือ '''คอสติกโซดา''' ({{lang-en|caustic soda}}) ''[[พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542]]'' นิยามว่า คือ "สารประกอบชนิดหนึ่ง ชื่อ โซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH) เป็นของแข็งสีขาว ดูดความชื้นดีมาก ละลายน้ำได้ดี ใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมทำสบู่ ไหมเรยอง" |
||
โซดาไฟถูกใช้ในการผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน และยังใช้ประโยชน์ได้อีกมากมาย เช่น ในการผลิตเยื่อและ[[กระดาษ]] [[สบู่]]และผลิตภัณฑ์ซักฟอก เคมีภัณฑ์ การทำความสะอาด โรงกลั่นน้ำมัน การใช้งานทาง[[อุตสาหกรรมโลหะ]] [[อุตสาหกรรมอาหาร]] [[ไหมเรยอง]] สิ่งทอ และอื่น ๆ |
โซดาไฟถูกใช้ในการผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน และยังใช้ประโยชน์ได้อีกมากมาย เช่น ในการผลิตเยื่อและ[[กระดาษ]] [[สบู่]]และผลิตภัณฑ์ซักฟอก เคมีภัณฑ์ การทำความสะอาด โรงกลั่นน้ำมัน การใช้งานทาง[[อุตสาหกรรมโลหะ]] [[อุตสาหกรรมอาหาร]] [[ไหมเรยอง]] สิ่งทอ และอื่น ๆ |
||
บรรทัด 48: | บรรทัด 48: | ||
เวลาที่ท่อระบายน้ำทิ้งต่าง ๆ อุดตัน ส่วนใหญ่จะนึกถึง โซดาไฟ หรือ คอสติกโซดา (Caustic soda) หรือ โซเดียมไฮดรอกไซด์ (sodium hydroxide) บางครั้งรู้จักกันในชื่อ สารเคมีผงมัน หรือ โซดาแผดเผา สามารถหาซื้อได้ตามร้านค้าทั่วไป หรือร้านขายอุปกรณ์ซ่อมแซมบ้าน |
เวลาที่ท่อระบายน้ำทิ้งต่าง ๆ อุดตัน ส่วนใหญ่จะนึกถึง โซดาไฟ หรือ คอสติกโซดา (Caustic soda) หรือ โซเดียมไฮดรอกไซด์ (sodium hydroxide) บางครั้งรู้จักกันในชื่อ สารเคมีผงมัน หรือ โซดาแผดเผา สามารถหาซื้อได้ตามร้านค้าทั่วไป หรือร้านขายอุปกรณ์ซ่อมแซมบ้าน |
||
คุณลักษณะสารเคมีเป็นของแข็งสีขาว ไม่มีกลิ่น มีฤทธิ์เป็นด่าง ยิ่งเข้มข้นมากยิ่งมีฤทธิ์มาก ร้อน และสามารถกัดผิวหนังให้เปื่อยยุ่ยได้ในระยะเวลาเพียงแค่เสี้ยววินาที |
คุณลักษณะสารเคมีเป็นของแข็งสีขาว ไม่มีกลิ่น มีฤทธิ์เป็นด่าง ยิ่งเข้มข้นมากยิ่งมีฤทธิ์มาก ร้อน และสามารถกัดผิวหนังให้เปื่อยยุ่ยได้ในระยะเวลาเพียงแค่เสี้ยววินาที |
||
ผู้คนส่วนมากอาจจะไม่รู้ถึงคุณลักษณะของสารเคมี และการทำปฏิกิริยาทางเคมีดีพอ เมื่อนำไปใช้งานจริงทำให้เกิดปัญหาติดตามมาอย่างคาดไม่ถึง เช่น เวลาที่ท่ออุดตัน ก็จะไปซื้อโซดาไฟ มาเทใส่ลงไปในท่อที่อุดตัน(วิธีใช้งาน ควรใส่โซดาไฟในภาชนะก่อน |
ผู้คนส่วนมากอาจจะไม่รู้ถึงคุณลักษณะของสารเคมี และการทำปฏิกิริยาทางเคมีดีพอ เมื่อนำไปใช้งานจริงทำให้เกิดปัญหาติดตามมาอย่างคาดไม่ถึง เช่น เวลาที่ท่ออุดตัน ก็จะไปซื้อโซดาไฟ มาเทใส่ลงไปในท่อที่อุดตัน (วิธีใช้งาน ควรใส่โซดาไฟในภาชนะก่อน ค่อย ๆ เติมน้ำแล้วคนให้ละลายให้หมดก่อนที่จะนำไปเทใส่ท่อระบายน้ำ เพื่อกันไม่ให้โซดาไฟไปเกาะผนังท่อเพิ่มการอุดตันอีก) การแก้ไขปัญหาลักษณะนี้ สามารถใช้ได้กับการอุดตันบางประเภทเท่านั้นเอง เช่น การอุดตันที่เกิดจากคราบ[[ไขมัน]] คราบ[[สบู่]] คราบ[[ผงซักฟอก]] |
||
'''ข้อควรระวังเมื่อใช้โซดาไฟ''' |
'''ข้อควรระวังเมื่อใช้โซดาไฟ''' |
||
บรรทัด 56: | บรรทัด 56: | ||
'''การปฐมพยาบาลเบื้องต้น''' |
'''การปฐมพยาบาลเบื้องต้น''' |
||
ถ้าหายใจเข้าไปให้รีบย้ายผู้ป่วยออกมา ให้ได้รับอากาศบริสุทธิ์แล้วรีบนำส่งแพทย์ หากเข้าตารีบล้างตาด้วยน้ำอุ่นทันที โดย |
ถ้าหายใจเข้าไปให้รีบย้ายผู้ป่วยออกมา ให้ได้รับอากาศบริสุทธิ์แล้วรีบนำส่งแพทย์ หากเข้าตารีบล้างตาด้วยน้ำอุ่นทันที โดยค่อย ๆ ให้น้ำไหลผ่านตา 30 นาที เปิดเปลือกตาไว้ พยายามอย่าให้น้ำล้างตาไหลข้างที่มีสารเคมีไหลเข้าตาข้างที่ไม่เป็นอะไรโดยเด็ดขาด เมื่อถูกผิวหนังให้รีบล้างออก โดยให้น้ำไหลผ่านบริเวณที่ถูกสารอย่างน้อย 30 นาที พร้อมกับถอดชุด - อุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เปื้อนสารออกแล้วรีบนำส่งแพทย์ให้เร็วที่สุด |
||
'''โซดาไฟกับปฏิกิริยาต่อเนื่อง''' |
'''โซดาไฟกับปฏิกิริยาต่อเนื่อง''' |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 21:20, 18 เมษายน 2556
ชื่อ | |
---|---|
IUPAC name
Sodium hydroxide
| |
ชื่ออื่น
Caustic soda
Lye | |
เลขทะเบียน | |
เคมสไปเดอร์ | |
ECHA InfoCard | 100.013.805 |
EC Number |
|
เลขอี | E524 (acidity regulators, ...) |
RTECS number |
|
UN number | 1823 |
CompTox Dashboard (EPA)
|
|
คุณสมบัติ | |
NaOH | |
มวลโมเลกุล | 39.997 g/mol |
ลักษณะทางกายภาพ | White solid |
ความหนาแน่น | 2.1 g/cm3 |
จุดหลอมเหลว | 318 °C (591 K) |
จุดเดือด | 1390 °C (1663 K) |
111 g/100 ml (20 °C) | |
ความอันตราย | |
NFPA 704 (fire diamond) | |
จุดวาบไฟ | Non-flammable |
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน | |
แอนไอออนอื่น ๆ
|
Sodium hydrosulfide Sodium amide |
แคทไอออนอื่น ๆ
|
Lithium hydroxide Potassium hydroxide Rubidium hydroxide Caesium hydroxide |
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa
|
โซดาแผดเผา, โซดาไฟ หรือ คอสติกโซดา (อังกฤษ: caustic soda) พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 นิยามว่า คือ "สารประกอบชนิดหนึ่ง ชื่อ โซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH) เป็นของแข็งสีขาว ดูดความชื้นดีมาก ละลายน้ำได้ดี ใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมทำสบู่ ไหมเรยอง"
โซดาไฟถูกใช้ในการผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน และยังใช้ประโยชน์ได้อีกมากมาย เช่น ในการผลิตเยื่อและกระดาษ สบู่และผลิตภัณฑ์ซักฟอก เคมีภัณฑ์ การทำความสะอาด โรงกลั่นน้ำมัน การใช้งานทางอุตสาหกรรมโลหะ อุตสาหกรรมอาหาร ไหมเรยอง สิ่งทอ และอื่น ๆ
การใช้สารเคมีแก้ปัญหาท่ออุดตัน
เวลาที่ท่อระบายน้ำทิ้งต่าง ๆ อุดตัน ส่วนใหญ่จะนึกถึง โซดาไฟ หรือ คอสติกโซดา (Caustic soda) หรือ โซเดียมไฮดรอกไซด์ (sodium hydroxide) บางครั้งรู้จักกันในชื่อ สารเคมีผงมัน หรือ โซดาแผดเผา สามารถหาซื้อได้ตามร้านค้าทั่วไป หรือร้านขายอุปกรณ์ซ่อมแซมบ้าน คุณลักษณะสารเคมีเป็นของแข็งสีขาว ไม่มีกลิ่น มีฤทธิ์เป็นด่าง ยิ่งเข้มข้นมากยิ่งมีฤทธิ์มาก ร้อน และสามารถกัดผิวหนังให้เปื่อยยุ่ยได้ในระยะเวลาเพียงแค่เสี้ยววินาที ผู้คนส่วนมากอาจจะไม่รู้ถึงคุณลักษณะของสารเคมี และการทำปฏิกิริยาทางเคมีดีพอ เมื่อนำไปใช้งานจริงทำให้เกิดปัญหาติดตามมาอย่างคาดไม่ถึง เช่น เวลาที่ท่ออุดตัน ก็จะไปซื้อโซดาไฟ มาเทใส่ลงไปในท่อที่อุดตัน (วิธีใช้งาน ควรใส่โซดาไฟในภาชนะก่อน ค่อย ๆ เติมน้ำแล้วคนให้ละลายให้หมดก่อนที่จะนำไปเทใส่ท่อระบายน้ำ เพื่อกันไม่ให้โซดาไฟไปเกาะผนังท่อเพิ่มการอุดตันอีก) การแก้ไขปัญหาลักษณะนี้ สามารถใช้ได้กับการอุดตันบางประเภทเท่านั้นเอง เช่น การอุดตันที่เกิดจากคราบไขมัน คราบสบู่ คราบผงซักฟอก
ข้อควรระวังเมื่อใช้โซดาไฟ
โซดาไฟ สามารถทำให้เกิดอันตรายแก่ร่างกายได้อย่างเฉียบพลัน ถ้าสูดดมฝุ่นควันของสารจะทำให้ระคายเคืองต่อระบบทางเดินหายใจ อาจเกิดปอดอักเสบ น้ำท่วมปอดได้ หากเข้าตาจะมีฤทธิ์ทำลาย ตั้งแต่ระคายเคือง หรือรุนแรงกระทั่งทำให้ตาบอดได้ หากถูกผิวหนังจะทำให้เกิดการไหม้จนเป็นแผลลึก หากรับประทานเข้าไปจะเกิดการไหม้ในปาก ลำคอ และทางเดินอาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย หมดสติ จนถึงขั้นเสียชีวิตได้ ผู้ที่เคยได้รับสารเข้าไปทางปาก อาจมีการพัฒนากลายเป็นมะเร็งในภายหลัง 12-42 ปี หลังจากกินเข้าไป
การปฐมพยาบาลเบื้องต้น
ถ้าหายใจเข้าไปให้รีบย้ายผู้ป่วยออกมา ให้ได้รับอากาศบริสุทธิ์แล้วรีบนำส่งแพทย์ หากเข้าตารีบล้างตาด้วยน้ำอุ่นทันที โดยค่อย ๆ ให้น้ำไหลผ่านตา 30 นาที เปิดเปลือกตาไว้ พยายามอย่าให้น้ำล้างตาไหลข้างที่มีสารเคมีไหลเข้าตาข้างที่ไม่เป็นอะไรโดยเด็ดขาด เมื่อถูกผิวหนังให้รีบล้างออก โดยให้น้ำไหลผ่านบริเวณที่ถูกสารอย่างน้อย 30 นาที พร้อมกับถอดชุด - อุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เปื้อนสารออกแล้วรีบนำส่งแพทย์ให้เร็วที่สุด
โซดาไฟกับปฏิกิริยาต่อเนื่อง
แม้ว่าโซดาไฟเป็นสารไม่ติดไฟ แต่ถ้าสัมผัสกับสารบางชนิด เช่น กรดเข้มข้น หรือทำปฏิกิริยาอย่างรุนแรงกับน้ำ จะทำให้เกิดปฏิกิริยาเคมีกันจนเกิดความร้อนพอเพียง และทำให้สารที่วางอยู่ใกล้สามารถติดไฟได้ การดับเพลิงจึงต้องดูสารที่เป็นคู่ปฏิกิริยาทางเคมี และรวมถึงการเลือกใช้เครื่องดับเพลิงให้ถูกต้องกับเหตุการณ์ด้วย
- สารเคมีที่ไม่มีรหัสสารประกอบผับเคม
- บทความที่ไม่มีแหล่งที่มาของ InChI
- บทความที่ไม่มีแหล่งที่มาของ EBI
- บทความที่ไม่มีแหล่งที่มาของ UNII
- Articles with changed CASNo identifier
- Chembox and Drugbox articles with a broken CheMoBot template
- E number from Wikidata
- Pages using Chembox with unknown parameters
- บทความเกี่ยวกับ เคมี ที่ยังไม่สมบูรณ์
- สารประกอบโซเดียม
- เบส
- ไฮดรอกไซด์