อาการคัน

อาการคัน (Pruritus)
บัญชีจำแนกและลิงก์ไปภายนอก
ICD-10	L29
ICD-9	698
DiseasesDB	25363
MedlinePlus	003217
eMedicine	derm/946
MeSH	D011537

อาการคัน เป็นความรู้สึกระคายเคืองทางผิวหนังของคนหรือสัตว์ ที่ ทำให้เกิดอาการอยากเกาขึ้นมา

กระบวนการเกิด

สารเคมีที่ทำให้เกิดอาการคัน มีชื่อว่าฮิสทามีน (histamine) เป็นโมเลกุลที่ปล่อยออกมาโดยมาสต์ เซลล์ (mast cell) ที่อยู่ใต้ผิวหนัง histamine ยังทำให้เกิดผื่นแดง เวลาที่ถูกแมลงกัด สารเคมีนี้จะติดอยู่บริเวณปลายประสาทสัมผัสชนิดหนึ่งใต้ผิวหนัง

เป็นที่เข้าใจกันมาตลอดว่า อาการคันจากการกระตุ้นบนผิวหนัง เช่น การไหวของขนเส้นเล็กๆ บนร่างกาย จะส่งผ่านมาในลักษณะของความรู้สึกเจ็บเล็กๆ แต่ผลการวิจัยล่าสุดพบว่า อาการคันหรือความรู้สึกคันนั้น เป็นคนละอย่างกับ ความรู้สึกเจ็บ โดยความรู้สึกคันจะมีระบบประสาทส่วนของมันเองโดยเฉพาะ ความรู้สึกคันจากสารฮิสทามีนถูกส่งไปยังสมองผ่านทางอีกระบบประสาทหนึ่ง, Andrew และ คณะ ได้อธิบายไว้ในปี พ.ศ. 2544 ความรู้สึกคันอันเกิดจากสารฮิสทามีนนี้ จะเดินทางผ่าน ลำเส้นใยประสาทสไปโนทาลามิก (spinothalamic tract) เช่นเดียวกับความรู้สึกเจ็บ เพียงแต่ว่าความรู้สึกคันจะวิ่งผ่านเส้นประสาทส่วนของมันเอง

อ้างอิง

• Andrew D, Craig AD (2001). Spinothalamic lamina I neurons selectively sensitive to histamine: a central neural pathway for itch. Nature Neuroscience Jan;4 (1) :9-10.
• National Cancer Institute (2003) "Pruritus" Retrieved Aug. 22, 2005.