ราชวงศ์ฮันโนเฟอร์

ราชวงศ์ฮันโนเฟอร์

พระราชอิสริยยศ	พระมหากษัตริย์บริเตนใหญ่และไอร์แลนด์ จักรพรรดิอินเดีย พระมหากษัตริย์ฮันโนเวอร์ ดยุกแห่งเบราน์ชไวก์-ลือเนบูร์ก ดยุกแห่งเบราน์ชไวก์
ปกครอง	ฮันโนเวอร์
เชื้อชาติ	เยอรมัน (ฮาโนเวียน), อังกฤษ
ประมุขพระองค์แรก	เกออร์ก ดยุกแห่งเบราน์ชไวก์-ลือเนบูร์ก
ผู้นำสกุลองค์ปัจจุบัน	แอร์นสท์ เอากุสท์ที่ 5 เจ้าชายแห่งฮันโนเวอร์ผู้อ้างสิทธิในราชบัลลังก์
ประมุขพระองค์สุดท้าย	แอร์นสท์ เอากุสท์ ดยุกแห่งเบราน์ชไวก์
สถาปนา	ค.ศ. 1635
สิ้นสุด	ค.ศ. 1918

ราชวงศ์แฮโนเวอร์ เป็นราชวงศ์เยอรมันที่ครองราชบัลลังก์สหราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ต่อจากราชวงศ์สจวตในปี พ.ศ. 2257 ราชวงศ์นี้ยังปกครองรัฐฮันโนเวอร์ในประเทศเยอรมนีอันเป็นดินแดนที่ราชวงศ์นี้เป็นเจ้าของ ในบางครั้งอาจเรียกราชวงศ์นี้ว่าราชวงศ์เบราน์ชไวก์-ลือเนบูร์ก สายฮันโนเวอร์ (House of Brunswick and Lüneburg, Hanover line)

ประวัติ

เกออร์ก ดยุกแห่งเบราน์ชไวก์-ลือเนบูร์กเป็นสมาชิกแรกของราชวงศ์แฮโนเวอร์ เมื่อดัชชีเบราน์ชไวก์-ลือเนบูร์กถูกแบ่งในปี พ.ศ. 2178 เกออร์กได้รับมรดกส่วนราชรัฐคาเลนแบร์ก (Principality of Calenberg) และราชรัฐเกิททิงเงิน (Principality of Göttingen) และในปี พ.ศ. 2179 ท่านได้ย้ายไปพำนักอยู่ที่ฮันโนเวอร์ ดยุก แอร์นสท์ เอากุสท์ โอรสของท่านได้รับการแต่งตั้งเป็นเจ้านครรัฐผู้คัดเลือกจักรพรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ในปี พ.ศ. 2235 เจ้าหญิงโซฟีแห่งฮันโนเวอร์ภริยาของดยุกแอร์นสท์ ออกัสตัสได้อ้างสิทธิในราชบัลลังก์บริเตนใหญ่อันเนื่องจากพระราชบัญญัติการสืบสันตติวงศ์ ค.ศ. 1701 ได้กำหนดว่ารัชทายาทที่เป็นโรมันคาทอลิกไม่สามารถครองราชบัลลังก์ได้ เจ้าหญิงโซฟีซึ่งขณะนั้นเป็นโปรเตสแตนต์ที่เป็นพระญาติใกล้ชิดที่สุดกับพระเจ้าวิลเลียมที่ 3 แห่งอังกฤษ พระเจ้าวิลเลียมจริง ๆ แล้วทรงเป็นชาวดัตช์แห่งราชวงศ์ออเรนจ์-นัสเซา แต่ทั้งพระมเหสีและพระราชมารดาเป็นเจ้าหญิงในราชวงศ์สจวต

ราชวงศ์แฮโนเวอร์ปกครองสหราชอาณาจักร

พระเจ้าจอร์จที่ 1 แห่งบริเตนใหญ่ พระราชโอรสในดยุกแอร์นสท์ ออกุสท์และเจ้าหญิงโซฟีแห่งฮันโนเวอร์ได้ขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์บริเตนใหญ่ และเป็นพระมหากษัตริย์บริเตนใหญ่พระองค์แรกของราชวงศ์แฮโนเวอร์ แม้ว่าพระองค์จะอยู่ในลำดับที่ 52 ในลำดับการสืบสันตติวงศ์ก็ตามพระมหากษัตริย์สหราชอาณาจักรในราชวงศ์แฮโนเวอร์ ได้แก่

พระมหากษัตริย์สหราชอาณาจักรบริเตนใหญ่

• พระเจ้าจอร์จที่ 1 แห่งบริเตนใหญ่ (George I) พ.ศ. 2257-พ.ศ. 2270 (เกออร์ก ลุดวิก (Georg Ludwig) = จอร์จ หลุยส์ (George Louis))
• พระเจ้าจอร์จที่ 2 แห่งบริเตนใหญ่ (George II) พ.ศ. 2270-พ.ศ. 2303 (เกออร์ก เอากุสท์ (Georg August) = จอร์จ ออกัสตัส (George Augustus))
• พระเจ้าจอร์จที่ 3 แห่งบริเตนใหญ่ (George III) พ.ศ. 2303-พ.ศ. 2363

พระมหากษัตริย์สหราชอาณาจักรบริเตนใหญ่และไอร์แลนด์

• พระเจ้าจอร์จที่ 3 แห่งบริเตนใหญ่ (George III) พ.ศ. 2303-พ.ศ. 2363
• พระเจ้าจอร์จที่ 4 แห่งสหราชอาณาจักร (George IV) พ.ศ. 2363-พ.ศ. 2373)
• พระเจ้าวิลเลียมที่ 4 แห่งสหราชอาณาจักร (William IV) พ.ศ. 2373-พ.ศ. 2380
• สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย แห่งสหราชอาณาจักร (Victoria) พ.ศ. 2380-พ.ศ. 2444

พระเจ้าจอร์จที่ 1 พระเจ้าจอร์จที่ 2 และพระเจ้าจอร์จที่ 3 ต่างก็ทรงดำรงดำแหน่งเจ้าชายและดยุกแห่งเบราน์ชไวก์-ลือเนบูร์ก (Electors and dukes of Brunswick-Lüneburg) ซึ่งเรียกอย่างไม่เป็นทางการว่าผู้คัดเลือกแห่งฮันโนเวอร์ (Electors of Hanover) ในช่วงต้นของปี พ.ศ. 2357 เมื่อฮันโนเวอร์ได้กลายเป็นราชอาณาจักร พระมหากษัตริย์บริเตนใหญ่ก็มีพระอิสสริยยศเป็นพระมหากษัตริย์ฮันโนเวอร์ด้วย

ราชบัลลังก์สหราชอาณาจักรและฮันโนเวอร์ได้แยกจากกันในปี พ.ศ. 2380 เมื่อมีกฎหมายแซลิกที่กำหนดให้ราชบัลลังก์ฮันโนเวอร์ไม่ได้ตกผ่านรัชทายาทของตกไปสู่สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย แต่กลับผ่านไปยังพระราชปิตุลาของพระองค์คือแอร์นสท์ เอากุสท์ 1 แห่งฮันโนเวอร์ (Ernest Augustus I of Hanover, Duke of Cumberland) เมื่อสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียสวรรคตในปี พ.ศ. 2444 ราชวงศ์ซัคเซิน-โคบูร์กและโกทาได้ครองราชบัลลังก์สหราชอาณาจักรต่อ โดยพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7 พระราชโอรสและองค์รัชทายาทผู้เป็นพระโอรสในเจ้าชายอัลเบิร์ตแห่งซัคเซิน-โคบูร์กและโกทา พระราชสวามีในสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย ทำให้ชื่อราชวงศ์อังกฤษเปลี่ยนไปเป็นซัคเซิน-โคบูร์กและโกทาตามนามสกุลของพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7 ซึ่งได้รับมาจากพระราชบิดา

ราชวงศ์แฮโนเวอร์ปกครองราชอาณาจักรฮันโนเวอร์

หลังจากพระเจ้าวิลเลียมที่ 4 แห่งสหราชอาณาจักรสวรรคตในปี พ.ศ. 2380 มีพระมหากษัตริย์ฮันโนเวอร์ได้ขึ้นครองราชย์ต่อ ดังนี้

• พระเจ้าแอร์นสท์ เอากุสท์ที่ 1 แห่งฮันโนเวอร์ (Ernest Augustus I) พ.ศ. 2380-พ.ศ. 2394
• พระเจ้าเกออร์กที่ 5 แห่งฮันโนเวอร์ (George V) พ.ศ. 2394-พ.ศ. 2409, ถูกถอดจากราชสมบัติ

ราชอาณาจักรฮันโนเวอร์สิ้นสุดลงเมื่อถูกรวมเข้ากับปรัสเซียในปี พ.ศ. 2409

ดัชชีเบราน์ชไวก์

ในปี พ.ศ. 2427 เชื้อสายของราชวงศ์เวลฟ์ (House of Welf) ได้สิ้นสุดลง ตามกฎหมายของราชวงศ์ ราชวงศ์แฮโนเวอร์สามารถขึ้นครองบัลลังก์ดัชชีเบราน์ชไวก์ แต่กระนั้นก็มีแรงกดดันจากปรัสเซียต่อพระเจ้าจอร์จที่ 5 และแอร์นสท์ เอากุสท์ ดยุกที่ 3 แห่งคัมเบอร์แลนด์ (Ernest Augustus, 3rd Duke of Cumberland) พระราชโอรสไม่ให้ขึ้นเป็นรัฐสมาชิกของจักรวรรดิเยอรมัน ตามกฎหมายในปี พ.ศ. 2422 ได้ตั้งสภาชั่วคราวขึ้นมาเพื่อดูแลเมื่อดยุกถึงแก่อสัญกรรม หรือแต่งตั้งผู้สำเร็จราชการแทนในกรณีจำเป็น

ดยุกแห่งคัมเบอร์แลนด์ได้อ้างสิทธิเป็นดยุกแห่งเบราน์ชไวก์หลังจากดยุกองค์ก่อนสิ้นพระชนม์ แต่ก็มีการต่อรองที่ยาวนานและปัญหาก็ไม่ได้รับการแก้ไข เจ้าชายอัลเบิร์ตแห่งปรัสเซัย (Prince Albrecht of Prussia) ได้ทรงแต่งตั้งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ หลังจากพระองค์สวรรคตในปี พ.ศ. 2449 ดยุกโยฮันน์ อัลแบร์ตแห่งเมคเลนบูร์ก (Duke John Albert of Mecklenburg) ได้ครองราชย์ต่อ โอรสคนโตของดยุกแห่งคัมเบอร์แลนด์ได้ถึงแก่กรรมในอุบัติเหตุรถยนต์ในปี พ.ศ. 2455 ดยุกแห่งคัมเบอร์แลนด์จึงประกาศให้ราชบัลลังก์ตกสู่โอรสองค์เล็ก ผู้ซึ่งแต่งงานกับพระราชธิดาในจักรพรรดิแห่งเยอรมนี (Kaiser) ได้ให้สัตย์ปฏิญาณว่าจะเป็นพันธมิตรกับจักรวรรดิเยอรมัน และได้รับอนุญาตให้ขึ้นครองราชบัลลังก์ของดัชชีในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2456 ท่านเป็นนายพลตรี (major-general) ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง แต่ตำแหน่งดยุกแห่งเบราน์ชไวก์ก็ถูกล้มล้างในปี พ.ศ. 2461 บิดาของท่านก็ถูกถอดจากพระอิสริยยศอังกฤษในปี พ.ศ. 2462 เนื่องจากจับอาวุธต่อสู้กับสหราชอาณาจักร

ผู้อ้างสิทธิในราชบัลลังก์

หัวหน้าราชวงศ์ในลำดับถัดมาได้แก่

• พระเจ้าจอร์จที่ 5 แห่งฮาโนเวอร์ (George V) พ.ศ. 2409-พ.ศ. 2421
• แอร์นสท์ เอากุสท์ ดยุกที่ 3 แห่งคัมเบอร์แลนด์ (Ernest Augustus, 3rd Duke of Cumberland) พ.ศ. 2421-พ.ศ. 2466
• แอร์นสท์ เอากุสท์ที่ 3 ดยุกผู้ถูกถอดแห่งบรุนสวิค (จากตำแหน่ง) (Ernest Augustus III, the deposed duke of Brunswick) พ.ศ. 2466-พ.ศ. 2496 โอรสของดยุกคนก่อน
• แอร์นสท์ เอากุสท์ ผู้อาวุโส เจ้าชายแห่งฮันโนเวอร์ (Ernest Augustus the elder, Prince of Hanover) พ.ศ. 2496-พ.ศ. 2530
• แอร์นสท์ เอากุสท์ ผู้เยาว์ เจ้าชายแห่งฮันโนเวอร์ (Ernest Augustus the younger, Prince of Hanover) พ.ศ. 2530-ปัจจุบัน

ราชวงศ์นี้ปัจจุบันพำนักอยู่ในออสเตรียตั้งแต่ปี พ.ศ. 2409 พระอิสสริยศและตำแหน่งนี้ใช้เพียงสมมติกันขึ้นมาเพื่อความเคารพตั้งแต่ปี พ.ศ. 2462

เกร็ดข้อมูล

• ถนนในเขตเศรษฐกิจกลางของบริสเบน (Brisbane's Central Business District) มีชื่อตามสมาชิกของราชวงศ์ฮาโนเวอร์ ถนนที่ตัดขนานกับ Queen Street จะตั้งตามชื่อสมาชิกที่เป็นหญิง ส่วนถนนที่ตัดตั้งฉากจะเป็นมีชื่อตามชื่อสมาชิกที่เป็นชาย
• จัตุรัสฮาโนเวอร์ ในเมืองนิวยอร์กตั้งชื่อตามชื่อราชวงศ์ รวมไปถึงชื่อรัฐนิวบรันสวิก (province of New Brunswick) ในแคนาดา รวมทั้งชื่อเมืองต่างๆ ในทางตะวันออกของสหรัฐอเมริกาและแคนาดา
• ชื่อเมืองแอดิเลด (Adelaide) ในประเทศออสเตรเลีย ตั้งชื่อตามพระนางแอเดเลดแห่งซัคเซิน-ไมนิงเงิน สมเด็จพระราชินีแห่งสหราชอาณาจักร (Adelaide of Saxe-Meiningen) พระมเหสีในพระเจ้าวิลเลียมที่ 4 แห่งสหราชอาณาจักร

หนังสืออ่านประกอบ

• Fraser, Flora. Princesses: The Six Daughters of George III. Knopf, 2005. (อังกฤษ)
• Plumb, J. H. The First Four Georges. Revised ed. Hamlyn, 1974. (อังกฤษ)
• Redman, Alvin. The House of Hanover. Coward-McCann, 1960. (อังกฤษ)
• Van der Kiste, John. George III’s Children. Sutton Publishing, 1992. (อังกฤษ)

ดูเพิ่ม

• รายพระนามพระมหากษัตริย์สหราชอาณาจักร
• รายพระนามพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษ

แหล่งข้อมูลอื่น

• ตารางเวลาของราชวงศ์ฮาโนเวอร์ (อังกฤษ)
• วงศ์วานของราชวงศ์ (อังกฤษ)
• Die Welfen (เยอรมัน) เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของราชวงศ์เวลฟ์
• กฎการสืบสันตติวงศ์ของราชวงศ์เวลฟ์ (อังกฤษ)