ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ต่อมบ่งเพศ"
ล r2.7.3) (โรบอต เพิ่ม: nds:Keemdrüüs |
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม) ล ลบลิงก์ที่ซ้ำซ้อน wikidata |
||
บรรทัด 22: | บรรทัด 22: | ||
[[หมวดหมู่:ระบบต่อมไร้ท่อ]] |
[[หมวดหมู่:ระบบต่อมไร้ท่อ]] |
||
[[หมวดหมู่:ระบบสืบพันธุ์]] |
[[หมวดหมู่:ระบบสืบพันธุ์]] |
||
[[ca:Gònada]] |
|||
[[da:Gonade]] |
|||
[[de:Gonade]] |
|||
[[en:Human gonad]] |
|||
[[es:Gónada]] |
|||
[[et:Sugunääre]] |
|||
[[eu:Gonada]] |
|||
[[fi:Sukupuolirauhaset]] |
|||
[[fr:Gonade]] |
|||
[[io:Gonado]] |
|||
[[is:Kynkirtill]] |
|||
[[it:Gonadi]] |
|||
[[lt:Lytinė liauka]] |
|||
[[lv:Dzimumdziedzeri]] |
|||
[[mk:Гонада]] |
|||
[[nds:Keemdrüüs]] |
|||
[[nl:Gonade]] |
|||
[[nn:Kjønnskjertel]] |
|||
[[no:Gonade]] |
|||
[[pl:Gonada]] |
|||
[[pt:Gónada]] |
|||
[[ru:Гонады]] |
|||
[[simple:Gonad]] |
|||
[[sl:Spolna žleza]] |
|||
[[sv:Könskörtel]] |
|||
[[tl:Gonad ng tao]] |
|||
[[uk:Гонади]] |
|||
[[zh:生殖腺]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 12:29, 9 มีนาคม 2556
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
ต่อมบ่งเพศ (อังกฤษ: gonad) เป็นอวัยวะที่สร้างเซลล์สืบพันธุ์ ในเพศชายคืออัณฑะ ส่วนในเพศหญิงคือรังไข่ เซลล์สืบพันธุ์ที่ผลิตขึ้นมาจะมีลักษณะเป็นแฮพลอยด์ คือมีโครโมโซมเพียงครึ่งหนึ่งจากเซลล์ร่างกายอื่นๆ ตัวอย่างเช่นสเปิร์มและโอวุม
หน้าที่
นอกจากทำหน้าที่สร้างเซลล์สืบพันธุ์แล้ว ต่อมบ่งเพศยังทำหน้าที่เป็นทั้งต่อมมีท่อและต่อมไร้ท่อ ซึ่งผลิตฮอร์โมนเพศที่ผลิตสารประเภทสเตอรอยด์ เช่นเดียวกับที่ผลิตขึ้นจากต่อมหมวกไตชั้นนอกต่างกันเพียงแค่แหล่งผลิตและปริมาณที่ผลิตขึ้น
อัณฑะ
ต่อมบ่งเพศชายหรืออัณฑะนั้นสร้างฮอร์โมนเพศชายหรือแอนโดรเจน (androgens) และสร้างสเปิร์ม ฮอร์โมนเพศชายหลักๆ คือเทสโทสเตอโรน (testosterone)
รังไข่
ต่อมบ่งเพศหญิงคือรังไข่ สังเคราะห์ฮอร์โมนเอสโตรเจน (estrogen) และโปรเจสเตอโรน (progesterone) และสังเคราะห์ไข่หรือเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง เอสโตรเจนตัวหลักที่ผลิตคือเอสตราไดออล (estradiol) ซึ่งเปลี่ยนแปลงมาจากเทสโทสเตอโรนอีกต่อหนึ่ง
การควบคุม
ต่อมบ่งเพศถูกควบคุมโดยฮอร์โมนจากต่อมหมวกไตส่วนหน้า (anterior pituitary gland) คือลูทีไนซิง ฮอร์โมน (luteinizing hormoneม, LH) และฟอลลิเคิลสติมูเลติง ฮอร์โมน (follicle-stimulating hormone, FSH) ซึ่งต่อมหมวกไตนี้ก็ถูกควบคุมอีกต่อหนึ่งโดยไฮโปทาลามัส (hypothalamus) โดยฮอร์โมน gonadotropin-releasing hormone