ผลต่างระหว่างรุ่นของ "วาฬมีฟัน"
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม) ล เพิ่มหมวดหมู่ |
||
| บรรทัด 47: | บรรทัด 47: | ||
==แหล่งข้อมูลอื่น== |
==แหล่งข้อมูลอื่น== |
||
{{wikispecies|Odontoceti}} |
{{wikispecies|Odontoceti}} |
||
| ⚫ | |||
[[หมวดหมู่:วาฬมีฟัน]] |
|||
[[az:Dişli balinalar]] |
[[az:Dişli balinalar]] |
||
| ⚫ | |||
[[be:Зубатыя кіты]] |
[[be:Зубатыя кіты]] |
||
[[be-x-old:Зубатыя кіты]] |
[[be-x-old:Зубатыя кіты]] |
||
| บรรทัด 57: | บรรทัด 59: | ||
[[da:Tandhvaler]] |
[[da:Tandhvaler]] |
||
[[de:Zahnwale]] |
[[de:Zahnwale]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[en:Toothed whale]] |
[[en:Toothed whale]] |
||
[[eo:Dentocetacoj]] |
[[eo:Dentocetacoj]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[eu:Odontozeto]] |
[[eu:Odontozeto]] |
||
[[fa:آببازسانان دنداندار]] |
[[fa:آببازسانان دنداندار]] |
||
| ⚫ | |||
[[fr:Odontoceti]] |
[[fr:Odontoceti]] |
||
[[ga:Míol mór fiaclach]] |
[[ga:Míol mór fiaclach]] |
||
[[gl:Odontocetos]] |
[[gl:Odontocetos]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[hr:Kitovi zubani]] |
[[hr:Kitovi zubani]] |
||
| ⚫ | |||
[[is:Tannhvalir]] |
[[is:Tannhvalir]] |
||
[[it:Odontoceti]] |
[[it:Odontoceti]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[ka:კბილიანი ვეშაპები]] |
[[ka:კბილიანი ვეშაპები]] |
||
[[kk:Тісті киттер]] |
[[kk:Тісті киттер]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[lv:Zobvaļi]] |
[[lv:Zobvaļi]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[mn:Шүдэт халим]] |
[[mn:Шүдэт халим]] |
||
[[nl:Tandwalvissen]] |
[[nl:Tandwalvissen]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[nn:Tannkvalar]] |
[[nn:Tannkvalar]] |
||
| ⚫ | |||
[[oc:Odontoceti]] |
[[oc:Odontoceti]] |
||
[[pl:Zębowce]] |
[[pl:Zębowce]] |
||
[[pt:Odontoceti]] |
[[pt:Odontoceti]] |
||
[[ru:Зубатые киты]] |
[[ru:Зубатые киты]] |
||
| ⚫ | |||
[[simple:Odontoceti]] |
[[simple:Odontoceti]] |
||
[[sk:Bezkosticovce]] |
[[sk:Bezkosticovce]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[sv:Tandvalar]] |
[[sv:Tandvalar]] |
||
[[tr:Dişli balinalar]] |
[[tr:Dişli balinalar]] |
||
[[uk:Зубаті кити]] |
[[uk:Зубаті кити]] |
||
[[vi:Cá voi có răng]] |
[[vi:Cá voi có răng]] |
||
| ⚫ | |||
[[zh:齿鲸]] |
[[zh:齿鲸]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 19:30, 4 กุมภาพันธ์ 2556
| วาฬมีฟัน ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: อีโอซีน – ปัจจุบัน | |
|---|---|
| |
| วาฬเพชฌฆาต (Orcinus orca) เป็นวาฬมีฟัน ที่อยู่ในวงศ์ Delphinidae หรือโลมา จัดเป็นโลมาที่มีขนาดใหญ่ที่สุด | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Chordata |
| ชั้น: | Mammalia |
| อันดับ: | Cetacea |
| อันดับย่อย: | Odontoceti Flower, 1867[1] |
| วงศ์ | |
|
| |
วาฬมีฟัน (อังกฤษ: Toothed whale) เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมกลุ่มหนึ่งที่อาศัยอยู่ในน้ำทั้งทะเล, น้ำกร่อย และน้ำจืดบ้างบางส่วน เป็นอันดับย่อยของอันดับวาฬและโลมา (Cetacea) ใช้ชื่ออันดับย่อยว่า Odonceti (/โอ-ดอน-โต-เซ-เตส/)
วาฬมีฟันนั้นประกอบไปด้วยวาฬและโลมา เป็นสัตว์กินเนื้อ ด้วยการไล่ล่าสัตว์น้ำต่าง ๆ เป็นอาหาร เช่น ปลา รวมถึงสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในทะเลบางจำพวก เช่น สิงโตทะเล หรือแมวน้ำ ได้ในบางชนิด ขณะที่บางชนิดกินสัตว์มีเปลือกแข็งอย่าง หอย หรือครัสเตเชียน ได้ด้วย มีขนาดลำตัวเล็กกว่าวาฬไม่มีฟันมาก
วาฬมีฟัน บางชนิดมีฟันเพียง 2-3 ซี่[2] แต่ส่วนมากจะมีฟันแข็งแรงเรียงเป็นแถวทั้งขากรรไกรบนและล่าง โดยวาฬมีฟันที่มีขนาดใหญ่ที่สุด คือ วาฬสเปิร์ม ที่มีความยาวได้ถึง 60 ฟุต มีรูปร่างคล้ายลูกอ๊อดขนาดใหญ่ มีหัวเป็นสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่มากที่ภายในมีไขมันและน้ำมันอยู่เป็นจำนวนมาก วาฬสเปิร์มสามารถดำน้ำได้ลึกและกินหมึกเป็นอาหาร โดยเฉพาะอย่างหมึกยักษ์ ขณะที่วาฬมีฟันที่มีขนาดเล็กที่สุด คือ โลมาลาพลาตา อาศัยอยู่ตามแถบชายฝั่ง, ปากแม่น้ำ ของทวีปอเมริกาใต้ฝั่งแอตแลนติก ที่มีความยาวเต็มที่ไม่ถึง 2 เมตร นับเป็นสัตว์ในอันดับนี้ที่มีขนาดเล็กที่สุดในโลกด้วย[3]
วาฬเพชฌฆาต หรือวาฬออร์กา นับเป็นวาฬมีฟันที่มีลำตัวยาวประมาณ 30 ฟุต เป็นวาฬที่มีศักยภาพในการไล่ล่าสูง โดยจะทำการล่าเป็นฝูงและสามัคคีกัน ซึ่งวาฬเพชฌฆาตนอกจากจะล่าปลาขนาดเล็กกินเป็นอาหารด้วยแล้ว ยังอาจจะกินปลาขนาดใหญ่และเป็นอันตรายอย่าง ปลาฉลามขาว รวมถึงสัตว์เลือดอุ่นทะเล เช่น นกทะเล, นกเพนกวิน, แมวน้ำ, สิงโตทะเล หรือแม้แต่วาฬหรือโลมาด้วยกันเป็นอาหารได้ด้วย[3]
วาฬีมีฟันชนิดหนึ่ง คือ นาร์วาล เป็นวาฬที่อาศัยอยู่เป็นฝูงเฉพาะมหาสมุทรอาร์กติกในแถบขั้วโลกเหนือ มีลักษณะเฉพาะ คือ มีฟันที่แปลก วาฬนาร์วาลจะมีฟัน 2 ซี่เมื่อแรกเกิด แต่นาร์วาลตัวผู้เมื่อเจริญเติบโตขึ้นฟันข้างซ้ายจะยาวไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งกลายเป็นสิ่งที่แหลมยาวเหมือนงาช้างหรือเขาสัตว์ ลักษณะม้วนเป็นเกลียวที่ยาวได้ถึง 3 เมตร (10 ฟุต) เหมือนยูนิคอร์น ในเทพปกรณัมกรีก ซึ่งนาร์วาลจะใช้เขาแหลมนี้ในการเจาะเซาะน้ำแข็งในการว่ายน้ำ รวมถึุงใช้ต่อสู้ป้องกันตัวและแย่งชิงตัวเมียด้วย ซึ่งตัวเมียจะมีเขานี้เพียงสั้น ๆ[4] รวมถึงใช้ขุดหาอาหารตามพื้นน้ำเป็นอาหาร ส่วนใหญ่ได้แก่ ปลาลิ้นหมา และครัสเตเชียน และหอยต่าง ๆ[5]
มนุษย์จะใช้ประโยชน์จากวาฬมีฟันด้วยการใช้ฟันและเขี้ยวแกะสลักมาแต่โบราณ นับเป็นของหายาก ล้ำค่า ขณะที่เขาของนาร์วาล ในอดีตมีความเชื่อว่าเป็นเขาของยูนิคอร์นจริง ๆ ถือเป็นของล้ำค่าและเป็นเครื่องประดับที่มีราคา[6]
การจำแนก
แบ่งออกเป็นวงศ์ต่าง ๆ ได้ทั้งหมด 8 วงศ์ แยกออกเป็นชนิดต่าง ๆ ได้ 73 ชนิด[1] (บางวงศ์ได้สูญพันธุ์ไปแล้วตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์)
- Delphinidae Gray, 1821 (โลมา, วาฬเพชฌฆาต)
- Hyperoodontidae Gray, 1846 (วาฬจะงอย)
- Iniidae Gray, 1846 (โลมาแม่น้ำอเมซอน)
- Kogiidae Gill, 1871 (วาฬสเปิร์มเล็ก)
- Monodontidae Gray, 1821 (วาฬเบลูกา, นาร์วาล)
- Phocoenidae Gray, 1825 (โลมาหัวบาตรหลังเรียบ, พอร์พอยส์)
- Physeteridae Gray, 1821 (วาฬสเปิร์ม)
- Platanistidae Gray, 1846 (โลมาแม่น้ำอินเดีย)
สูญพันธุ์ไปแล้ว
- † Squalodontidae Brandt, 1873[7]
อ้างอิง
- ↑ 1.0 1.1 จาก itis.gov
- ↑ วาฬและโลมา หน้า 1
- ↑ 3.0 3.1 วาฬและโลมา หน้า 37-42, "สัตว์สวยป่างาม" (ชมรมนิเวศวิทยา มหาวิทยาลัยมหิดล, สิงหาคม 2518)
- ↑ วาฬและโลมา หน้า 7
- ↑
K.L. Laidre , M.P. Heide-Jørgensen , O.A. Jørgensen , and M.A. Treble (2004). "Deep-ocean predation by a high Arctic cetacean". ICES J. Mar. Sci. 61 (1): 430–440. doi:10.1016/j.icesjms.2004.02.002.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ ตัวเป็นๆ ยูนิคอร์นแห่งท้องทะเล
- ↑ Grateloup, Description d'un fragment de mâchoire fossile, d'un genre nouveau de reptile (Saurien), de taille gigantesque, voisin de l'Iguanodon..., Bordeaux 1840.
แหล่งข้อมูลอื่น
