ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อูตางาวะ คูนิซาดะ"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Xiengyod (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
OctraBot (คุย | ส่วนร่วม)
replaceViaLink
บรรทัด 23: บรรทัด 23:
}}
}}


'''อุตะงะวะ คุนิซะดะ''' {{nihongo|歌川国貞||Utagawa Kunisada|}} ([[ค.ศ. 1786]] - [[ค.ศ. 1865]]) เป็น[[จิตรกร]][[ภาพพิมพ์แกะไม้ในประเทศญี่ปุ่น|ภาพพิมพ์แกะไม้]][[ภาพอุกิโยะ|อุกิโยะ]]ชาว[[ญี่ปุ่น]]คนสำคัญและมีชื่อเสียงของคริสต์ศตวรรษที่ 19
'''อุตะงะวะ คุนิซะดะ''' ({{ญี่ปุ่น|歌川国貞||Utagawa Kunisada|}}) ([[ค.ศ. 1786]] - [[ค.ศ. 1865]]) เป็น[[จิตรกร]][[ภาพพิมพ์แกะไม้ในประเทศญี่ปุ่น|ภาพพิมพ์แกะไม้]][[ภาพอุกิโยะ|อุกิโยะ]]ชาว[[ญี่ปุ่น]]คนสำคัญและมีชื่อเสียงของคริสต์ศตวรรษที่ 19


==คุนิซะดะและประวัติศาสตร์ศิลปะ==
==คุนิซะดะและประวัติศาสตร์ศิลปะ==

รุ่นแก้ไขเมื่อ 09:37, 24 มิถุนายน 2554

อูตางาวะ คูนิซาดะ

อุตะงะวะ คุนิซะดะ (ญี่ปุ่น: 歌川国貞ทับศัพท์: Utagawa Kunisada) (ค.ศ. 1786 - ค.ศ. 1865) เป็นจิตรกรภาพพิมพ์แกะไม้อุกิโยะชาวญี่ปุ่นคนสำคัญและมีชื่อเสียงของคริสต์ศตวรรษที่ 19

คุนิซะดะและประวัติศาสตร์ศิลปะ

The Hours of the Yoshiwara”; ราว ค.ศ. 1818 จากภาพชุดบิจิงะที่มีชื่อเสียงของคุนิซะดะ

ในตอนปลายของสมัยเอะโดะ (ค.ศ. 1600 – ค.ศ. 1867) ฮิโระชิเงะ, คุนิโยะชิ (Kuniyoshi) และคุนิซะดะเป็นศิลปินสามคนที่เป็นตัวแทนอันดีของการสร้างงานภาพพิมพ์สีของญี่ปุ่นของเอะโดะ แต่ในบรรดานักสะสมภาพพิมพ์ญี่ปุ่นชาวยุโรปและอเมริกันที่เริ่มขึ้นในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 ถึงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 ถือว่างานของจิตรกรทั้งสามเป็นที่มีคุณภาพด้อยกว่างานอุกิโยะแบบคลาสสิค ซึ่งเป็นผลทำให้ความนิยมภาพพิมพ์ของศิลปินทั้งสามลดถอยลง และทำให้ได้ชื่อว่าเป็นงานศิลปะของ “ความฟุ้งเฟ้อ” (decadent)

เมื่อมาถึงต้นคริสต์ทศวรรษ 1930 และคริสต์ทศวรรษ 1970 งานของฮิโระชิเงะ และ คุนิโยะชิก็ได้รับการนำมาพิจารณาใหม่ที่ทำให้ได้รับการยกฐานะว่าเป็นปรมาจารย์ของศิลปะภาพพิมพ์ แต่งานของคุนิซะดะก็ยังคงไม่ได้รับการเลื่อนฐานะให้เท่าเทียมกับจิตรกรทั้งสองดังกล่าว ยกเว้นแต่ภาพเหมือนนักแสดง (Yakusha-e) และภาพเหมือนของสตรีผู้มีความงาม (บิจิงะ) ที่เขียนในระยะแรกของการเป็นศิลปิน และงานเขียนภาพเหมือนของศีรษะของนักแสดงในบั้นปลายของชีวิตแล้ว งานอื่นๆ นอกไปจากนั้นของคุนิซะดะก็ถือกันว่าเป็นงานที่มีคุณภาพต่ำ จนกระทั่งเมื่อมาถึงต้นคริสต์ทศวรรษ 1990 เมื่อยาน ฟาน เดิสบวร์กเขียนหนังสือเกี่ยวกับการวิวัฒนาการของงานศิลปะของคุนิซะดะ[1] และเมื่อเซบาสเตียน อิซเซิร์ดเขียนงานศึกษาอย่างละเอียดเกี่ยวกับผลงานของคุนิซะดะ ทัศนคติเกี่ยวกับคุนิซะดะจึงได้เริ่มมีการเปลี่ยนแปลงว่าเป็นจิตรกรผู้ยิ่งใหญ่คนหนึ่งของศิลปะภาพพิมพ์ของญี่ปุ่น

ประวัติ

ภาพเหมือนของนักแสดงคะบุกิคะวะระซากิ กนจุโระ ที่ 1 (Kawarazaki Gonjuro I) (ค.ศ. 1861)

แม้ว่าเรื่องราวชีวิตของคุนิซะดะจะไม่มีรายละเอียดเท่าใดนัก แต่ก็มีบางสิ่งบางอย่างที่ทราบกันเป็นที่แน่นอน คุนิซะดะเกิดในปี ค.ศ. 1786 ที่ฮงโจะ (Honjo) ทางตะวันออกของเอะโดะ ชื่อเดิมคือซุมิดะ โชโงะโรที่ 9 (角田庄五朗) และรู้จักกันในชื่อซุมิดะ โชโซ (角田庄蔵) ด้วย ครอบครัวมีกิจการที่สืบกันมาในตระกูลทำเรือข้ามฟากที่ทำรายได้ให้แก่ครอบครัว บิดาของคุนิซะดะเป็นกวีสมัครเล่นที่มีชื่อเสียงพอสมควรผู้มาเสียชีวิตเพียงปีเดียวหลังจากที่คุนิซะดะเกิด ดูเหมือนว่าคุนิซะดะจะมีพรสวรรค์ทางการเขียนภาพมาตั้งแต่ยังเด็ก

งานร่างในช่วงแรกสร้างความประทับใจให้แก่โทะโยะคุนิ (Toyokuni) ผู้เป็นปรมาจารย์ของโรงเรียนอุตะกะวะและเป็นช่างออกแบบภาพพิมพ์ของภาพเหมือนของนักแสดงคะบุกิคนสำคัญ ราวปี ค.ศ. 1800 หรือไม่นานหลังจากนั้นคุนิซะดะก็ได้รับเข้าศึกษาโดยโทะโยะคุนิในฐานะเป็นศิลปินฝึกหัด และต่อมาก็ได้รับชื่อศิลปินตามธรรมเนียมญี่ปุ่นว่า “คุนิ-ซะดะ” ที่พยางค์แรก คุนิ มาจากพยางค์ที่สองของชื่อศิลปินของอาจารย์ “โทะโยะ-คุนิ

งานพิมพ์แรกที่ทราบลงวันที่ในปี ค.ศ. 1807 ที่มีลักษณะการออกแบบที่เด่น และต่อมางานพิมพ์ที่ทำระหว่าง ค.ศ. 1809 ถึง ค.ศ. 1810 แต่ในปี ค.ศ. 1808 คุนิซะดะก็เริ่มเขียนภาพประกอบให้กับ หนังสือประกอบภาพ และเริ่มเป็นที่รู้จักกันแพร่หลาย ในปี ค.ศ. 1809 คุนิซะดะก็ได้รับการกล่าวถึงว่าเป็น “ดาราของจิตรกร” ของโรงเรียนอุตะกะวะ และไม่นานหลังจากนั้นก็ได้รับการเปรียบเทียบว่ามีฝีมืออย่างน้อยก็เท่าเทียมกันกับอาจารย์ในด้านการเขียนภาพประกอบ

ภาพเหมือนของนักแสดงภาพแรกที่คุนิซะดะเขียนในไม่ปี ค.ศ. 1808 ก็ปี ค.ศ. 1809 และภาพชุดบิจิงะและภูมิทัศน์ของเอะโดะก็เริ่มทำในช่วงเดียวกัน เมื่อมาถึงปี ค.ศ. 1813 คุนิซะดะก็กลายเป็น “ดารา” ของบรรดาศิลปินในเอะโดะ (รายชื่อศิลปินยอดนิยมร่วมสมัยลำดับคุนิซะดะไว้เป็นที่สองรองจากโทะโยะคุนิ) คุนิซะดะดำรงความเป็นผู้นำทางศิลปะภาพพิมพ์แกะไม้ต่อมาจนกระทั่งมาเสียชีวิตเมื่อต้นปี ค.ศ. 1865

ราวต้นปี ค.ศ. 1810 คุนิซะดะก็เริ่มใช้ชื่อ “โกะโตะเต” (Gototei) ที่เป็นนัยยะถึงกิจการเรือข้ามฟากของบิดา ชื่อนี้ใช้ในการวาดออกแบบภาพดาราคะบุกิเกือบทุกชิ้นมาจนกระทั่งถึงปี ค.ศ. 1842 ราวปี ค.ศ. 1825 คุนิซะดะก็เริ่มใช้ชื่อ “โคะโชะโระ” (Kochoro) ในการวาดภาพที่ไม่เกี่ยวกับคะบุกิ ชื่อนี้มาจากการรวมนามแฝงของปรมาจารย์ทางจิตรกรรมฮะนะบุซะ อิตโชะ (Hanabusa Itcho) และผู้ดำเนินตามรอยอิตโชะ--ฮะนะบุซะ อิคเค (Hanabusa Ikkei) ที่คุนิซะดะเริ่มเรียนแนวศิลปะการเขียนแบบใหม่ระหว่างปี ค.ศ. 1824 ถึงปี ค.ศ. 1825

เมื่อมาถึงปี ค.ศ. 1844 คุนิซะดะจึงได้รับชื่อศิลปินของอาจารย์ โทะโยะคุนิมาใช้ โดยเริ่มด้วยการลงชื่อว่า “คุนิซะดะผู้มาใช้ชื่อโทะโยะคุนิที่ 2” อยู่ชั่วระยะหนึ่ง ระหว่างปี ค.ศ. 1844 ถึงปี ค.ศ. 1845 คุนิซะดะก็ลงชื่องานทุกชิ้นว่า “โทะโยะคุนิ” (บางครั้งก็เพิ่มชื่อห้องเขียนภาพหน้าชื่อเป็น “โคะโชะโระ โทะโยะคุนิ” และ “อิชิโยไซ โทะโยะคุนิ”) แม้ว่าคุนิซะดะจะเรียกตนเองว่า “โทะโยะคุนิที่ 2” แต่อันที่จริงแล้วคุนิซะดะควรจะเป็น “โทะโยะคุนิที่ 3” ซึ่งก็ยังคงเป็นปัญหาที่ยังไม่ลงตัวถึงสาเหตุที่คุนิซะดะละเลยโทะโยะคุนิผู้เป็นทั้งลูกศิษย์และลูกเขยของโทะโยะคุนิผู้ที่ก็ได้รับชื่อศิลปิน “โทะโยะคุนิ” เช่นกันและได้เป็นผู้นำของโรงเรียนอุตะกะวะอย่างถูกต้องระหว่างปี ค.ศ. 1825 จนกระทั่งเสียชีวิตในปี ค.ศ. 1835

วันเสียชีวิตของคุนิซะดะตรงกับวันที่ 15 ของเดือนสิบสองของปีแรกของเก็นจิ แหล่งข้อมูลหลายแหล่งให้ข้อมูลที่ไม่ถูกต้องเป็นปี ค.ศ. 1864 อันที่จริงแล้ววันที่ของปฏิทินจีน/ญี่ปุ่นตรงกับวันที่ 12 มกราคม ค.ศ. 1865 ของปฏิทินจูเลียน

งานศิลปะ

“พระอาทิตย์ขึ้นที่ฟูตะมิกะอุระ” ภาพพิมพ์ทะเลทัศน์โดยคุนิซะดะ ราว ค.ศ. 1830
ฉากนักมวยปล้ำซูโม่, ภาพพิมพ์บานพับสามโดยคุนิซะดะ, ราว ค.ศ. 1851
ภาพพิมพ์เก็นจิ
ภาพยวนอารมณ์” โดยคุนิซะดะ

ตั้งแต่เริ่มเป็นศิลปินจนกระทั่งเสียชีวิตคุนิซะดะก็เป็นผู้นำแนวนิยมใหม่ทางด้านศิลปะภาพพิมพ์แกะไม้ของญี่ปุ่นมาโดยตลอด และเป็นผู้มีหัวก้าวหน้าและรู้ใจตลาด ขณะเดียวกันก็วิวัฒนาการผลงานและลักษณะการสร้างงานศิลปะของตนเองอยู่ตลอดเวลา บางครั้งการเปลี่ยนแปลงก็เป็นการเปลี่ยนแปลงที่สร้างแนวทางใหม่และไม่ขังตัวอยู่กับกรอบงานศิลปะที่ตั้งกันขึ้นมาโดยศิลปินร่วมสมัยบางท่าน

นอกจากนั้นแล้วก็ยังสร้างผลงานไว้เป็นจำนวนมาก ที่กล่าวกันว่างานเขียนของคุนิซะดะมีด้วยกันราว 14,500 ชิ้น หรือ 22,500 แผ่น ซึ่งอาจจะเป็นไปได้ว่าคุนิซะดะอาจจะออกแบบพิมพ์แกะไม้ราวระหว่าง 20,000 ถึง 25,000 แบบด้วยตนเอง หรือ 35,000 ถึง 40,000 แผ่น

นอกจากงานตามแบบตระกูลงานของสำนักอุตะกะวะแล้ว งานส่วนใหญ่ของคุนิซะดะก็เป็นภาพพิมพ์ของคะบุกิและนักแสดง ราว 60% ของงานออกแบบอยู่ในกลุ่มนี้ นอกจากนั้นแล้วก็เป็นงานบิจิงะหรือภาพสตรีราว 15% ซึ่งมากกว่าศิลปินร่วมสมัยผู้ใด ระหว่างปี ค.ศ. 1820 ถึงปี ค.ศ. 1860 คุนิซะดะก็สร้างงานภาพเหมือนเป็นจำนวนมากของนักมวยปล้ำซูโม่ และระหว่างปี ค.ศ. 1835 ถึงปี ค.ศ. 1850 ก็แทบจะเป็นผู้เดียวที่ผูกขาดการเขียนภาพพิมพ์เก็นจิ จนกระทั่งหลังจาก ค.ศ. 1850 เท่านั้นที่ศิลปินผู้อื่นเริ่มจะสร้างงานศิลปะในแบบที่คล้ายกับที่ว่า นอกจากนั้นแล้วคุนิซะดะก็ยังออกแบบซุริโมะโนะ

งานเขียนคุนิซะดะที่ได้รับจ้างเป็นการส่วนตัวไม่ค่อยเป็นที่ทราบกันเท่าใดนัก และสามารถที่จะเปรียบเทียบได้กับปรมาจารย์ภาพอุกิโยะอื่นๆ ได้ งานเขียนภาพประกอบส่วนใหญ่ยังไม่ได้รับการศึกษา แต่ที่ทราบคืองานออกแบบทางด้าน “ภาพยวนอารมณ์” (Shunga) ที่ได้รับการตีพิมพ์ในหนังสือต่างๆ แต่เพราะการเซนเซอร์ทำให้ลงชื่อแต่เพียงบนปกโดยใช้นามแฝงว่า “Matahei” ส่วนภาพพิมพ์ภูมิทัศน์ และ ซามูไรของคุนิซะดะยิ่งหาดูได้ยากกว่าภาพประเภทอื่นขึ้นไปอีก ซึ่งมีเพียงราว 100 แบบในแต่ละกลุ่ม

ราวกลางคริสต์ทศวรรษ 1840 และต้นคริสต์ทศวรรษ 1850 เป็นช่วงที่งานภาพพิมพ์แกะไม้เป็นที่นิยมกันเป็นอันมากในญี่ปุ่น ระหว่างช่วงนี้คุนิซะดะก็ร่วมมือกับฮิโระชิเงะ หรืออาจจะกับคุนิโยะชิด้วยก็เป็นได้ในการสร้างงานชุดใหญ่สามชุด และ ในโครงการย่อยอีกบางโครงการ แต่การร่วมมือเป็นการร่วมมือทางการเมืองเพื่อการต่อต้านของการเซ็นเซอร์ของกฎหมายการปฏิรูปเต็งโปะ (Tenpo reforms) และเริ่มราวกลางคริสต์ทศวรรษ 1850 ก็เริ่มมีภาพชุดที่แต่ละส่วนลงชื่อโดยลูกศิษย์หลายคนของคุนิซะดะ เพื่อที่จะเป็นการเผยแพร่ผลงานของศิลปินแต่ละคน ลูกศิษย์คนสำคัญๆ ก็รวมมทั้งโทะโยะฮะระ คุนิชิคะ, อุตะกะวะ ซะดะฮิเดะ and อุตะกะวะ คุนิซะดะที่ 2

อ้างอิง

  1. Jan van Doesburg, What about Kunisada? (Huys den Esch, Dodewaard, 1990)
  • Sebastian Izzard, Kunisada's World (Japan Society, New York, 1993)
  • Lars Berglund, Recapturing Utagawa Kunisada - 24 Prints from the Anders Rikardson Collection (p. 59ff, Vol 25, Issue 1, Jan-Feb 1995, Arts of Asia, Hong Kong)
  • Jan van Doesburg, What about Kunisada? (Huys den Esch, Dodewaard, 1990)
  • Shigeru Shindo, (translated Yoko Moizumi, E.M. Carmichael), Kunisada: The Kabuki Actor Portraits (Graphic-Sha, Tokyo, 1993)
  • Ellis Tinios, Mirror of the Stage: The Actor Prints of Kunisada (University Gallery, Leeds, 1996)
  • Willibald Netto, Kunisada (1786-1865) Ausstellung im Kupferstich-Kabinett des Wallraf-Richartz-Museums [Katalog]" (Wallraf-Richartz-Museums, Köln, 1966)

ดูเพิ่ม

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ อุตะกะวะ คุนิซะดะ

  • The Utagawa Kunisada Project Overview of Kunisada's work with thousands of pictures, series titles, lists of actors and kabuki dramas portrayed by Kunisada, and detailed study of his artistic names and signatures. During his lifetime, he produced a staggering number of prints, so that even a partial list includes nearly 1,000 series.
  • Kunisada