ไอโอ

ไอโอ (อังกฤษ: Io, กรีก: Ἰώ) สามารถหมายถึง

• ไอโอ (เทพปกรณัมกรีก) นักบวชของเฮรา ที่ตกเป็นภรรยาของซูส ในเทพปกรณัมกรีก
• ไอโอ (ดวงจันทร์) บริวารของดาวพฤหัสบดี

อ โอ ไอโอเป็นธิดาของท้าวอินนะคัสเจ้าเมืองอาร์กอสโอรสของเทพไท แทนโอเชียนัส กับ เทวีธีทิส เมื่อโตขึ้นไอโอได้ทำหน้าที่เป็นผู้ทำพิธีบวงสรวงเทพีฮีรา ซูสเห็น ความ งามของไอโอก็ลอบมาได้นางเป็นชายาและเพื่อปกปิดให้รอดพ้นสายตา ของพระนาง ฮีราเวลาที่ซูสมาหาไอโอพระองค์ก็จะเนรมิตเมฆหมอกปกคลุมเอาไว้ แต่ความลับ นี้ไม่สามารถเก็บไว้ได้ตลอดเพราะวันหนึ่งพระนางฮีราได้แอบติดตาม ซูสมา และเกิดสงสัยเมฆหมอกเนรมิตนั้น พระนางจึงใช้ฤทธิ์ขับไล่เมฆหมอกให้จาง หาย ไป ซูสต้องแก้ปัญหาเฉพาะหน้าโดยการแปลงร่างไอโอให้กลายเป็นโคและ บอกพระ นางฮีราว่าพระองค์เนรมิตโคนี้ขึ้นเองจากก้อนดินซึ่งพระนางฮีรารู้ทันจึงเอ่ย ปาก ขอโคจากพระสวามี ซูสจึงต้องจำใจมอบโคให้พระนางฮีราเพราะเกรงว่าความลับ จะ แตกพระนางฮีราได้นำโคแปลงนั้นไปให้อาร์กัสผู้มีตาร้อยดวงเฝ้าไว้ป้องกัน ซูสมา พานางกลับไปแต่ซูสก็คิดหาทางแก้ไขได้โดยการให้เฮอร์เมสไปกำจัดอา ร์กัสเสีย

เฮอร์เมสจำแลงกายเป็นเด็กเลี้ยงแกะไปเป่าปี่ต้นอ้อและเล่า นิทานให้อาร์กัสฟัง ซึ่งอาร์กัสก็เกิดความเคลิบเคลิ้มเผลอหลับไป เฮอร์เมสจึงฆ่าอาร์กัสตายและปลด ปล่อยไอโอได้สำเร็จ พระนางฮีราจึงได้นำดวงตาของอาร์กัสไปติดไว้ที่หางนกยูง จนทำให้หางนกยุง มีลวดลายรูปดวงตาจนถึงทุกวันนี้ เคราะห์กรรมของไอโอยัง ไม่สิ้นเพราะ พระนางฮีราได้ร่ายมนต์ป้องกันไม่ให้นางคืนร่างเป็นมนุษย์ แถมยังส่ง เหลือบ มากัดไอโอในร่างโคให้ทรมานอีกด้วย ไอโอกระเซอะกระเซิงไปทั่วทั้ง แถบ ทะเลไอโอเนียที่ราบอิลลิเรีย เขาฮีนัส ข้ามช่องแคบบอสฟอรัส

วันหนึ่ง ไอโอขึ้นไปถึงยอดเขาคอเคซัส ได้พบกับเทพโปรมิธิอุสที่ถูกซูสลงโทษ จองจำ อยู่บนหน้าผาเพราะเหตุขโมยไฟจากสวรรค์มาให้มนุษย์ใช้โปรมิธิอุสได้ ช่วย ทำนายว่าไอโอจะคืนร่างเป็นมนุษย์ได้เมื่อเดินทางถึงแม่น้ำไนล์

ไอโอ จึงดั้นด้นเดินทางต่อไปจนถึงแม่น้ำไนล์ ขณะเดียวกันซูสก็อ้อนวอนง้องอน เท พีฮีราจนพระนางใจอ่อนยอมคลายมนต์ให้ไอโอจึงได้คืนร่างกลับเป็นคนที่ แม่ น้ำไนล์นั่นเอง ณ ที่นั้น ไอโอได้ให้กำเนิดโอรสชื่อ เอพาฟัส ซึ่งต่อมาได้ตั้ง นครที่มีชื่อเสียงในอียิปต์ ชื่อว่า นครเมมฟิสและเชื้อสายรุ่นที่ 11 ของเอพาฟัสคน หนึ่งเป็นวีรบุรุษคนสำคัญ ชื่อว่า เฮรากลิส ได้กลับมาช่วยปลดปล่อยโปรมิธิอุส ให้เป็นอิสระได้