ศาลพระภูมิ

ศาลพระภูมิหน้าปั๊มน้ำมัน

ศาลพระภูมิ เป็นแท่นบูชาอย่างหนึ่ง สำหรับให้วิญญาณ พระภูมิเจ้าที่ หรือเทวดาได้อยู่อาศัย พบได้ทั่วไปในประเทศไทย ประเทศลาว และประเทศกัมพูชา มีลักษณะเป็นบ้านหรือวิหารหลังเล็กตั้งอยู่บนเสาเดี่ยวหรือปะรำทำจากปูนหรือไม้เป็นต้น ตั้งไว้ในจุดที่เป็นมงคลตามความเชื่อ จุดที่เป็นมงคลนี้ถูกกำหนดโดยพราหมณ์ ซึ่งมักจะอยู่ริมรั้วหรือมุมหนึ่งนอกบ้าน และบ้านหนึ่งก็อาจมีศาลพระภูมิมากกว่าหนึ่งหลัง ศาลพระภูมิมีการเรียกชื่ออื่นๆ อีกเช่น ศาลเจ้าที่, ศาลเพียงตา, ศาลอากาศเทวดา หรือเพียงแค่ ศาล

การบวงสรวงศาลพระภูมิเป็นการถวายพวงมาลัย ดอกไม้ และอาหาร ให้กับวิญญาณที่สถิตอยู่ในศาล ซึ่งมักจะทำก่อนพิธีกรรมของบ้านนั้นหรือเนื่องในวันสำคัญ ศาลพระภูมิที่ถอนแล้วมักจะนำไปไว้ที่วัดหรือทิ้งไว้ตามข้างทางแยก

เครื่องบรวงสรวงสำหรับการตั้งศาลพระภูมิ

การตั้งศาลพระภูมิเป็นสิ่งสำคัญสำหรับบ้านที่สร้างใหม่หรือบ้านเก่าที่ทำการบูรณะใหม่ เพราะคนไทยเชื่อว่าการตั้งศาลพระภูมินั้นจะทำให้เจ้าของบ้านอยู่เย็นเป็นสุข มีแต่โชคลาภ เงินทองไหลมาเทมา กิจการการค้าขายก็เจริญรุ่งเรือง ซึ่งในพิธีการตั้งศาลพระภูมิ นั้นก็ต้องมีการเตรียมเครื่องบรวงสรวง เพื่อให้พิธีการตั้งศาลพระภูมิ สมบูรณ์และถูกต้องตามหลักการของพิธีกรรม ๑. จัดโต๊ะแล้วปูผ้าขาวตั้งไว้กลางแจ้ง พร้อมกระถางธูปเทียนด้วย ๒. บายศรีปากชาม (ทำเป็นชั้นๆ ต้องไม่น้อยกว่า ๑ ชั้น) มีไข่ต้มเสียบยอดบายศรีด้วย ๓. ไก้ต้ม ๑ ตัว (วางไว้ด้านทิศเหนือ) ๔. หัวหมู ๓ หัว (วางทางทิศตะวันออก, ทิศตะวันตก, ทิศใต้) ๕. ขนมต้มแดง และ ขนมต้มขาว(จัดวางไว้ทั้ง ๔ ทิศ) ๖. ข้าวปากหม้อ (ตักใส่ในกรวยยอดบายศรี) ๗. กล้วยน้ำว้าสุก ๔ หวี ๘. มะพร้าวอ่อน ๔ ลูก เปิดฝา (ผลไม้จัดวางรวมกันไว้ในถาด ๔ ทิศ) ๙. ถั่วเขียวคั่ว (ใส่กระทงเล็กๆ วางไว้ ๔ ทิศ) ๑๐.ปลาแป๊ะซะ ๑ ตัว ๑๑. ดอกไม้ ๔ สี วางใส่กระทงเล็กๆ ละ ๕ กระทงทั้ง ๔ ทิศ (ทิศเหนือสีแดง ทิศใต้สีม่วง ทิศตะวันออกสีเหลือ ทิศตะวันตกสีขาว) ๑๒. ข้าวตอก (ใส่กระทงเล็กๆ ละ ๕ กระทง ไว้ ๔ ทิศเช่นกัน) ๑๓. หมากพลู

ดูเพิ่ม

• ศาลท่านท้าวมหาพรหม โรงแรมเอราวัณ

แหล่งข้อมูลอื่น

• The Thai Spirit House
• เรื่องเกี่ยวกับศาลพระภูมิ โดยพระราชพรหมยาน วัดท่าซุง จ.อุทัยธานี