ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เอกสารตัวเขียนสีวิจิตร"
ล โรบอต เพิ่ม: hr:Oslikani rukopisi; ปรับแต่งให้อ่านง่าย |
Luckas-bot (คุย | ส่วนร่วม) ล โรบอต เพิ่ม: sh:Iluminacija (manuskript) |
||
บรรทัด 57: | บรรทัด 57: | ||
[[ja:装飾写本]] |
[[ja:装飾写本]] |
||
[[nl:Illuminatie (boeken)]] |
[[nl:Illuminatie (boeken)]] |
||
[[sh:Iluminacija (manuskript)]] |
|||
[[sv:Illumination]] |
[[sv:Illumination]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 12:16, 7 สิงหาคม 2553
ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
หนังสือวิจิตร (ภาษาอังกฤษ: Illuminated manuscript) คือหนังสือต้นฉบับที่ตัวหนังสือตกแต่งเพิ่มเติมด้วยสีสรรค์เช่นตัวหนังสือตัวแรกที่ขยายใหญ่ขึ้นและเล่นลายอย่างวิจิตร หรือเขียนขอบคัน หรือทำเป็นจุลจิตรกรรม ตามความหมายตรงตัวจะหมายถึงต้นฉบับที่ตกแต่งด้วยเงินและทอง แต่การใช้กันโดยทั่วไปโดยนักวิชาการสมัยใหม่ในปัจจุบันจะหมายถึงต้นฉบับใดก็ได้ที่มีการตกแต่งหรือหนังสือประกอบภาพจากทั้งทางตะวันตกและทางศาสนาอิสลาม
งานหนังสือวิจิตรฉบับแรกที่สุดที่มีการตกแต่งพอประมาณมาจากสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 5 ถึงที่ 7 ส่วนใหญ่ทำในไอร์แลนด์, อิตาลี และประเทศอื่นๆ บนผืนแผ่นดินใหญ่ยุโรป ความสำคัญของหนังสือวิจิตรมิใช่เพียงคุณค่าทางวรรณกรรมแต่ยังมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ด้วย ซี่งจะเห็นได้จากต้นฉบับหนังสือวิจิตรที่ทำให้เราเรียนรู้ถึงประวัติศาสตร์ โรมันและ กรีกที่ตกแต่งโดยผู้บันทึกและตกแต่งหนังสือตามสำนักสงฆ์
หนังสือวิจิตรส่วนใหญ่ที่ยังหลงเหลืออยู่ในปัจจุบันมาจากยุคกลางแม้ว่าการสร้างหนังสือวิจิตรจะทำกันมาจนถึงศิลปะเรอเนซองส์ในคริสต์ศตวรรษที่ 15 เนื้อหาของงานส่วนใหญ่ในสมัยแรกๆ จะเป็นงานศาสนา แต่ต่อมาโดยเฉพาะในคริสต์ศตวรรษที่ 13 ก็เริ่มมีงานทางโลกเพิ่มขึ้น และเกือบทั้งหมดจะทำเป็นหนังสือแต่ก็มีบ้างที่เป็นม้วนหรือเป็นแผ่นเดียวเขียนบนหนัง (อาจจะเป็นหนังลูกวัว, แกะ, หรือแพะ) ที่มีคุณภาพดี หลังปลายยุคกลางวัสดุที่ใช้เขียนก็เปลี่ยนมาเป็นกระดาษ เมื่อวิวัฒนาการพิมพ์เพิ่งเริ่มใหม่ๆ ผู้พิมพ์ก็อาจจะทิ้งช่องว่างไว้สำหรับพยัญชนะตัวแรก, ขอบ หรือ ภายเขียนย่อส่วนแต่การพิมพ์ทำให้ ศิลปะการทำหนังสือวิจิตรเสื่อมความนิยมลง แต่ก็ทำกันต่อมาจนถึงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 16 แต่น้อยลงมากและทำสำหรับผู้มีฐานะดีจริงๆ เท่านั้น
นอกจากหนังสือวิจิตรจะเป็นตัวอย่างของสิ่งที่หลงเหลือมาจากยุคกลางแล้วก็ยังเป็นตัวอย่างที่ดีของจิตรกรรมที่มาจากยุคกลางด้วย และบางครั้งก็เป็นจิตรกรรมอย่างเดียวที่เหลืออยู่จากยุคนั้น
ดูเพิ่ม
- จุลจิตรกรรมหนังสือวิจิตร
- จุลจิตรกรรม
- ศิลปะกอธิค
- ศิลปะไบแซนไทน์
- ศิลปะเรอเนซองส์
- บาเธเลมี ฟาน เอค
- พระวรสาร
- หนังสือประจำชั่วโมง
แหล่งข้อมูลอื่น
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ หนังสือวิจิตร วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ พยัญชนะตัวแรกของหนังสือวิจิตร วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ “หนังสือประจำชั่วโมง”
สมุดภาพ
-
หนังสือวิจิตรโดยแพนเทเลียน (Pantaleon) จากราว ค.ศ. 986
-
ภาพนักบุญลูคอีแวนเจลลิส จากราวคริสต์ศตวรรษที่ 10
-
หนังสือวิจิตรจากสเปน จากราว ค.ศ. 1047
-
หนังสือวิจิตรจากเอธิโอเปีย (Eliza Codex 23)
-
การเลือกตั้งของจอฟฟรี เดอ บุยยอง จากราว ค.ศ. 1280
-
หนังสือวิจิตรภาษาอาหรับ จากราว ค.ศ. 1287
-
การตกแต่งพยัญชนะตัวแรกของจุลหนังสือเรื่อง “Lehel's Horn” จากราว ค.ศ. 1360
-
ภาพทหารอาหรับจากหนังสือวิจิตร จากคริสต์ศตวรรษที่ 14
-
พระแม่มารีและพระบุตร จาก “หนังสือประจำชั่วโมงของดุ๊คเบอรี” (Très Riches Heures) จากสมัยเรอเนซองส์ ในคริสต์ศตวรรษที่ 15
-
จุลจิตรกรรมสัญลักษณ์แฝงคติจาก “ตำนานแห่งความรัก” ของพระเจ้าเรเน (King Rene’s Livre du cueur d'amour esprit) โดย บาเธเลมี ฟาน เอค จากคริสต์ศตวรรษที่ 16