ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ปูม้า"
ล จัดรูปแบบ |
|||
| บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
{{Taxobox |
{{Taxobox |
||
| image = Portunus pelagicus male.jpg |
| image = Portunus pelagicus male.jpg |
||
| image_caption = |
| image_caption = ปูม้าตัวผู้ |
||
| regnum = [[Animal]]ia |
| regnum = [[Animal]]ia |
||
| phylum = [[Arthropod]]a |
| phylum = [[Arthropod]]a |
||
| บรรทัด 14: | บรรทัด 14: | ||
| binomial_authority = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], [[ค.ศ. 1758|1758]]) |
| binomial_authority = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], [[ค.ศ. 1758|1758]]) |
||
}} |
}} |
||
'''ปูม้า''' ( |
'''ปูม้า''' ({{lang-en|flower crab, blue crab, blue swimmer crab, blue manna crab, sand crab}}, [[ชื่อวิทยาศาสตร์]]: ''Portunus pelagicus'') จัดเป็น[[ปู]]ที่อาศัยอยู่ใน[[ทะเล]][[สปีชีส์|ชนิด]]หนึ่ง ที่อยู่ใน[[สกุล (ชีววิทยา)|สกุล]] ''Portunus'' ซึ่งพบทั้งหมด 90 ชนิดทั่ว[[โลก]] และพบในน่านน้ำ[[ไทย]]ราว 19 ชนิด<ref>[http://www.crab-trf.com/horse_crab.php ปูม้า]</ref> |
||
==ลักษณะ== |
== ลักษณะ == |
||
ลักษณะทั่วไปแบ่งออกเป็น 3 ส่วนคือ ส่วนตัว, อก และท้อง ส่วนหัวและอกจะอยู่ติดกัน มีกระดองหุ้มอยู่ตอนบน ทางด้านข้างทั้งสองของกระดองจะเป็นรอยหยักคล้ายฟันเลื่อยเป็นหนามแหลมข้างละ 9 อัน ขามีทั้งหมด 5 คู่ด้วยกัน คู่แรกเปลี่ยนแปลงไปเป็นก้ามใหญ่เพื่อใช้ป้องกันตัวและจับอาหาร ขาคู่ที่ 2, 3 และ 4 จะมีขนาดเล็กปลายแหลมใช้เป็นขาเดิน ขาคู่สุดท้ายตอนปลายมีลักษณะเป็นใบพายใช้ในการ[[ว่ายน้ำ]] ขนาดกระดองสามารถโตเต็มที่ได้ราว 15-20 [[เซนติเมตร]] |
ลักษณะทั่วไปแบ่งออกเป็น 3 ส่วนคือ ส่วนตัว, อก และท้อง ส่วนหัวและอกจะอยู่ติดกัน มีกระดองหุ้มอยู่ตอนบน ทางด้านข้างทั้งสองของกระดองจะเป็นรอยหยักคล้ายฟันเลื่อยเป็นหนามแหลมข้างละ 9 อัน ขามีทั้งหมด 5 คู่ด้วยกัน คู่แรกเปลี่ยนแปลงไปเป็นก้ามใหญ่เพื่อใช้ป้องกันตัวและจับอาหาร ขาคู่ที่ 2, 3 และ 4 จะมีขนาดเล็กปลายแหลมใช้เป็นขาเดิน ขาคู่สุดท้ายตอนปลายมีลักษณะเป็นใบพายใช้ในการ[[ว่ายน้ำ]] ขนาดกระดองสามารถโตเต็มที่ได้ราว 15-20 [[เซนติเมตร]] |
||
==การกระจายพันธุ์== |
== การกระจายพันธุ์ == |
||
สำหรับปูม้าในประเทศไทยสามารถพบได้แทบทุก[[จังหวัดในประเทศไทย|จังหวัด]]ทั้งฝั่ง[[ทะเลอันดามัน]]และ[[อ่าวไทย]] โดยอาศัยอยู่บริเวณปาก[[แม่น้ำ]]และแถบ[[ชายฝั่ง]]ทะเล |
สำหรับปูม้าในประเทศไทยสามารถพบได้แทบทุก[[จังหวัดในประเทศไทย|จังหวัด]]ทั้งฝั่ง[[ทะเลอันดามัน]]และ[[อ่าวไทย]] โดยอาศัยอยู่บริเวณปาก[[แม่น้ำ]]และแถบ[[ชายฝั่ง]]ทะเล |
||
==การขยายพันธุ์== |
== การขยายพันธุ์ == |
||
ปูม้าตัวผู้และตัวเมียมีลักษณะแตกต่างกันที่จับปิ้งและ[[สี]] ตัวผู้มีก้ามยาวเรียวกว่า มี[[สีน้ำเงิน|สีฟ้า]]อ่อนและมีจุด[[ขาว]]ตกกระทั่วไปบนกระดองและก้าม พื้นท้องเป็นสีขาว จับปิ้งเป็นรูป[[สามเหลี่ยม]]เรียวสูง ตัวเมียจะมีก้ามสั้นกว่ากระดองและก้ามมีสีฟ้าอมน้ำตาลอ่อนและมีจุดขาวประทั่วไปทั้งกระดองและก้าม เมื่อถึงฤดูกาลวางไข่ ปูม้าตัวเมียจะมี[[ไข่]]ติดอยู่บริเวณระยางค์ซึ่งเคยเป็นขาว่ายน้ำในระยะวัยอ่อน โดยในระยะแรกไข่จะอยู่ภายในกระดองต่อมากระดองทางหน้าท้องเปิดออกมาทำให้สามารถเห็นไข่ชัดเจน จึงมักเรียกปูม้าในระยะนี้ว่าปูม้าที่มีไข่นอกกระดอง ไข่นอกกระดองนี้ในขณะที่เจริญแบ่ง[[เซลล์]]อยู่ภายในเปลือกไข่ สีของไข่จะค่อย ๆ เปลี่ยนจาก[[สีเหลือง]]อม[[สีส้ม|ส้ม]]เป็นสีเหลืองปน[[เทา]] สีเทาและสีเทาอม[[ดำ]] ปูม้าที่มีไข่สีเทาอมดำนั้นจะวางไข่ภายใน 1-2 วัน |
ปูม้าตัวผู้และตัวเมียมีลักษณะแตกต่างกันที่จับปิ้งและ[[สี]] ตัวผู้มีก้ามยาวเรียวกว่า มี[[สีน้ำเงิน|สีฟ้า]]อ่อนและมีจุด[[ขาว]]ตกกระทั่วไปบนกระดองและก้าม พื้นท้องเป็นสีขาว จับปิ้งเป็นรูป[[สามเหลี่ยม]]เรียวสูง ตัวเมียจะมีก้ามสั้นกว่ากระดองและก้ามมีสีฟ้าอมน้ำตาลอ่อนและมีจุดขาวประทั่วไปทั้งกระดองและก้าม เมื่อถึงฤดูกาลวางไข่ ปูม้าตัวเมียจะมี[[ไข่]]ติดอยู่บริเวณระยางค์ซึ่งเคยเป็นขาว่ายน้ำในระยะวัยอ่อน โดยในระยะแรกไข่จะอยู่ภายในกระดองต่อมากระดองทางหน้าท้องเปิดออกมาทำให้สามารถเห็นไข่ชัดเจน จึงมักเรียกปูม้าในระยะนี้ว่าปูม้าที่มีไข่นอกกระดอง ไข่นอกกระดองนี้ในขณะที่เจริญแบ่ง[[เซลล์]]อยู่ภายในเปลือกไข่ สีของไข่จะค่อย ๆ เปลี่ยนจาก[[สีเหลือง]]อม[[สีส้ม|ส้ม]]เป็นสีเหลืองปน[[เทา]] สีเทาและสีเทาอม[[ดำ]] ปูม้าที่มีไข่สีเทาอมดำนั้นจะวางไข่ภายใน 1-2 วัน |
||
==ความสำคัญทางเศรษฐกิจ== |
== ความสำคัญทางเศรษฐกิจ == |
||
ปูม้า นับเป็นปูอีกชนิดหนึ่งที่[[มนุษย์]]ใช้ปรุงเป็น[[อาหาร]]เช่นเดียวกับ[[ปูทะเล|ปูดำ]] (''Scylla serrata'') หรือปูทะเล โดยใช้ปรุงได้ทั้ง[[อาหารยุโรป]], [[อาหารจีน]], [[อาหารญี่ปุ่น]]และ[[อาหารไทย]] สำหรับอาหารไทยนั้นยังอาจปรุงเป็น[[ส้มตำ]]ปูม้าได้อีกด้วย |
ปูม้า นับเป็นปูอีกชนิดหนึ่งที่[[มนุษย์]]ใช้ปรุงเป็น[[อาหาร]]เช่นเดียวกับ[[ปูทะเล|ปูดำ]] (''Scylla serrata'') หรือปูทะเล โดยใช้ปรุงได้ทั้ง[[อาหารยุโรป]], [[อาหารจีน]], [[อาหารญี่ปุ่น]]และ[[อาหารไทย]] สำหรับอาหารไทยนั้นยังอาจปรุงเป็น[[ส้มตำ]]ปูม้าได้อีกด้วย |
||
| บรรทัด 32: | บรรทัด 32: | ||
{{commons|Category:Portunus pelagicus}} |
{{commons|Category:Portunus pelagicus}} |
||
==อ้างอิง== |
== อ้างอิง == |
||
*{{รายการอ้างอิง}} |
* {{รายการอ้างอิง}} |
||
[[หมวดหมู่:ปู]] |
[[หมวดหมู่:ปู]] |
||
[[หมวดหมู่:สัตว์เศรษฐกิจ]] |
[[หมวดหมู่:สัตว์เศรษฐกิจ]] |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 19:27, 11 มิถุนายน 2553
| ปูม้า | |
|---|---|
| |
| ปูม้าตัวผู้ | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Arthropoda |
| ไฟลัมย่อย: | Crustacea |
| ชั้น: | Malacostraca |
| อันดับ: | Decapoda |
| อันดับฐาน: | Brachyura |
| วงศ์: | Portunidae |
| สกุล: | Portunus |
| สปีชีส์: | P. pelagicus |
| ชื่อทวินาม | |
| Portunus pelagicus (Linnaeus, 1758) | |
ปูม้า (อังกฤษ: flower crab, blue crab, blue swimmer crab, blue manna crab, sand crab, ชื่อวิทยาศาสตร์: Portunus pelagicus) จัดเป็นปูที่อาศัยอยู่ในทะเลชนิดหนึ่ง ที่อยู่ในสกุล Portunus ซึ่งพบทั้งหมด 90 ชนิดทั่วโลก และพบในน่านน้ำไทยราว 19 ชนิด[1]
ลักษณะ
ลักษณะทั่วไปแบ่งออกเป็น 3 ส่วนคือ ส่วนตัว, อก และท้อง ส่วนหัวและอกจะอยู่ติดกัน มีกระดองหุ้มอยู่ตอนบน ทางด้านข้างทั้งสองของกระดองจะเป็นรอยหยักคล้ายฟันเลื่อยเป็นหนามแหลมข้างละ 9 อัน ขามีทั้งหมด 5 คู่ด้วยกัน คู่แรกเปลี่ยนแปลงไปเป็นก้ามใหญ่เพื่อใช้ป้องกันตัวและจับอาหาร ขาคู่ที่ 2, 3 และ 4 จะมีขนาดเล็กปลายแหลมใช้เป็นขาเดิน ขาคู่สุดท้ายตอนปลายมีลักษณะเป็นใบพายใช้ในการว่ายน้ำ ขนาดกระดองสามารถโตเต็มที่ได้ราว 15-20 เซนติเมตร
การกระจายพันธุ์
สำหรับปูม้าในประเทศไทยสามารถพบได้แทบทุกจังหวัดทั้งฝั่งทะเลอันดามันและอ่าวไทย โดยอาศัยอยู่บริเวณปากแม่น้ำและแถบชายฝั่งทะเล
การขยายพันธุ์
ปูม้าตัวผู้และตัวเมียมีลักษณะแตกต่างกันที่จับปิ้งและสี ตัวผู้มีก้ามยาวเรียวกว่า มีสีฟ้าอ่อนและมีจุดขาวตกกระทั่วไปบนกระดองและก้าม พื้นท้องเป็นสีขาว จับปิ้งเป็นรูปสามเหลี่ยมเรียวสูง ตัวเมียจะมีก้ามสั้นกว่ากระดองและก้ามมีสีฟ้าอมน้ำตาลอ่อนและมีจุดขาวประทั่วไปทั้งกระดองและก้าม เมื่อถึงฤดูกาลวางไข่ ปูม้าตัวเมียจะมีไข่ติดอยู่บริเวณระยางค์ซึ่งเคยเป็นขาว่ายน้ำในระยะวัยอ่อน โดยในระยะแรกไข่จะอยู่ภายในกระดองต่อมากระดองทางหน้าท้องเปิดออกมาทำให้สามารถเห็นไข่ชัดเจน จึงมักเรียกปูม้าในระยะนี้ว่าปูม้าที่มีไข่นอกกระดอง ไข่นอกกระดองนี้ในขณะที่เจริญแบ่งเซลล์อยู่ภายในเปลือกไข่ สีของไข่จะค่อย ๆ เปลี่ยนจากสีเหลืองอมส้มเป็นสีเหลืองปนเทา สีเทาและสีเทาอมดำ ปูม้าที่มีไข่สีเทาอมดำนั้นจะวางไข่ภายใน 1-2 วัน
ความสำคัญทางเศรษฐกิจ
ปูม้า นับเป็นปูอีกชนิดหนึ่งที่มนุษย์ใช้ปรุงเป็นอาหารเช่นเดียวกับปูดำ (Scylla serrata) หรือปูทะเล โดยใช้ปรุงได้ทั้งอาหารยุโรป, อาหารจีน, อาหารญี่ปุ่นและอาหารไทย สำหรับอาหารไทยนั้นยังอาจปรุงเป็นส้มตำปูม้าได้อีกด้วย
ปูม้า จึงเป็นสัตว์เศรษฐกิจอีกชนิดหนึ่งที่หน่วยงานภาครัฐ คือ กรมประมงได้ทำการเพาะขยายพันธุ์ในที่เลี้ยงและส่งเสริมให้เกษตรกรชาวไทยเลี้ยงในเชิงพาณิชย์[2] เช่น ที่จังหวัดกระบี่ เป็นต้น[3]
