อำเภอโกรกพระ

อำเภอโกรกพระ
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Krok Phra
คำขวัญ:  โกรกพระ สวนสวย บึงงาม สมญานามเมืองลุงเชย
พิกัด: แม่แบบ:Coor dms
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	นครสวรรค์
พื้นที่
• ทั้งหมด	297.194 ตร.กม. (114.747 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2551)
• ทั้งหมด	36,255 คน
• ความหนาแน่น	121.99 คน/ตร.กม. (316.0 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	60170
รหัสภูมิศาสตร์	6002
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอโกรกพระ เลขที่ 2 หมู่ที่ 6 ถนนสุขาภิบาล 1 ตำบลโกรกพระ อำเภอโกรกพระ จังหวัดนครสวรรค์ 60170
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

อำเภอโกรกพระ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครสวรรค์

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอโกรกพระตั้งอยู่ทางตอนกลางของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองนครสวรรค์
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอพยุหะคีรี
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอพยุหะคีรี และอำเภอเมืองอุทัยธานี (จังหวัดอุทัยธานี)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอทัพทันและอำเภอสว่างอารมณ์ (จังหวัดอุทัยธานี)

ประวัติ

โกรกพระแต่เดิมนั้นชื่ออำเภอเนินศาลา ตั้งอยู่ที่ตำบลเนินศาลา เมื่อ ร.ศ.113 (พ.ศ.2431) ในสมัยรัชกาลที่ 5 แต่เนื่องจากการติดต่อคมนาคมของประชาชนในสมัยนั้น อาศัยการเดินทางโดยทางเรือเป็นส่วนใหญ่ สถานที่ตั้งอำเภอเดิมไม่สะดวกในการติดต่อจึงได้ย้ายมาตั้งที่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาด้านฝั่งตะวันตก ที่บ้านโกรกพระ จึงมีการเปลี่ยนชื่อเป็นอำเภอโกรกพระ เมื่อ ร.ศ. 118 หรือ (พ.ศ. 2442)

คำว่า"โกรกพระ" มีตำนานเล่าสืบต่อกันมาว่า ในการเดินทางไปมาของอำเภอโกรกพระแสนจะลำบากมาก มีทางเดียวคือทางน้ำโดยการใช้เรือ มีแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นสายหลัก น้ำในแต่ละช่วงนั้นไหลแรงและเชี่ยวมาก มีเรื่องเล่าว่า มีชาวบ้านหลายคนได้นำพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์องค์หนึ่งลงแพจากทางเหนือสู่ทางใต้เพื่อนำมาสักการะบูชา ขณะที่ล่องแพมาถึงบริเวณนั้น แพได้แตก พระพุทธรูปจมลงใต้น้ำ ชาวบ้านเสียดายพระพุทธรูปเป็นอย่างมาก ได้พยายามช่วยกันหาวิธีที่จะนำขึ้นจากน้ำให้ได้ จึงได้ ้ทำพิธีใช้เวทมนต์คาถาจุดเทียนปักบนแพเพื่อหาทิศทางของพระพุทธรูป แต่เทียนก็ลอยตามพระพุทธรูปเคลื่อนย้ายไปมาอยู่เรื่อย ๆ แต่ก็ไม่สามารถนำขึ้นมาได้เพราะเวทมนต์ คาถายังขลังไม่พอ ประกอบกับมีชาวบ้านแห่แหนมาดูพิธีดังกล่าวมากมายจึงเป็นเหตุให้พิธีแตก จึงได้ล้มเลิกที่จะนำพระพุทธรูปขึ้นจากน้ำ จึงเชื่อกันว่า พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ก็ยังคงจมอยู่ใต้น้ำตรงบริเวณนั้น คำว่า“โกรกพระ” จึงเป็นชื่อของอำเภอโกรกพระตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา

ส่วนคำว่า"สวนสวย" แสดงความหมายว่า อำเภอโกรกพระมีสวนที่ปลูกผลไม้นานาชนิด มีรสหอมหวาน คุณภาพดี อันได้แก่ ละมุด กล้วย มะละกอ กระท้อน ฝรั่งมะม่วง เป็นต้น

และ"บึงงาม" เป็นเพราะอำเภอโกรกพระมีแม่น้ำ แคว ห้วย หนอง คลอง บึง จำนวนมาก และมีทัศนียภาพที่สวยงามประชาชนได้อาศัยแหล่งน้ำเหล่านี้ดำรงชีวิตและสืบสานวัฒนธรรมทางน้ำตลอด

ส่วน"เมืองลุงเชย" ก็เพื่อยกย่อง"ลุงเชย" จาก “พล นิกร กิมหงวน”

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอโกรกพระแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 9 ตำบล 63 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

โกรกพระ

(Krok Phra)

8 หมู่บ้าน

6.

ศาลาแดง

(Sala Daeng)

5 หมู่บ้าน

2.

ยางตาล

(Yang Tan)

8 หมู่บ้าน

7.

เนินกว้าว

(Noen Kwao)

7 หมู่บ้าน

3.

บางมะฝ่อ

(Bang Mafo)

5 หมู่บ้าน

8.

เนินศาลา

(Noen Sala)

8 หมู่บ้าน

4.

บางประมุง

(Bang Pramung)

8 หมู่บ้าน

9.

หาดสูง

(Hat Sung)

6 หมู่บ้าน

5.

นากลาง

(Na Klang)

8 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอโกรกพระประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 10 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลโกรกพระ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลโกรกพระ
• เทศบาลตำบลบางประมุง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางประมุงทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลบางมะฝ่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางมะฝ่อทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโกรกพระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโกรกพระ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลโกรกพระ)
• องค์การบริหารส่วนตำบลยางตาล ครอบคลุมพื้นที่ตำบลยางตาลทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลนากลาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนากลางทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลศาลาแดง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศาลาแดงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเนินกว้าว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเนินกว้าวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเนินศาลา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเนินศาลาทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหาดสูง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหาดสูงทั้งตำบล