ผลต่างระหว่างรุ่นของ "วิถีเมแทบอลิซึม"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ล สังคายนาวิกิพีเดียไทยรอบ 2 +เก็บกวาดด้วยสจห. |
ล โรบอต เพิ่ม: fa:مسیر سوخت و ساز; ประทิ่นเปลี่ยนแปลง |
||
บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
ในทาง[[ชีวเคมี]] |
ในทาง[[ชีวเคมี]] '''เมตาโบลิก พาทเวย์''' ({{lang-en|Metabolic pathway}}) เป็นชุดของปฏิกิริยา[[เคมี]] ที่เกิดขึ้นใน[[เซลล์ (ชีววิทยา)|เซลล์]] โดยมี[[เอ็นไซม์]]เร่งปฏิกิริยา เป็นผลให้เกิดสารที่ได้จากกระบวนการเมตาโบลิซึม (metabolic product) เพื่อการใช้งานหรือเก็บสะสมในเซลล์ หรือกระตุ้นให้เกิดกระบวนการ[[การเผาผลาญ|เมตาโบลิก]] พาทเวย์ อื่นต่อไป (ซึ่งเรียกว่า ''ฟลักซ์ เจเนอริ่ง สเตป'' (flux generating step)) |
||
== ทั่วไป == |
== ทั่วไป == |
||
บรรทัด 16: | บรรทัด 16: | ||
พาทเวย์อื่นที่เกิดขึ้นในสิ่งมีชีวิตมีดังนี้: |
พาทเวย์อื่นที่เกิดขึ้นในสิ่งมีชีวิตมีดังนี้: |
||
* [[แฟตตี้ แอซิด ออกซิเดชั่น]] (Fatty acid oxidation- |
* [[แฟตตี้ แอซิด ออกซิเดชั่น]] (Fatty acid oxidation-β-oxidation) |
||
* [[กลูโคนีโอเจนิสิส]] (Gluconeogenesis) |
* [[กลูโคนีโอเจนิสิส]] (Gluconeogenesis) |
||
* [[เอชเอ็มจี-โคเอ รีดักเทส พาทเวย์]] (HMG-CoA reductase pathway) ([[isoprene]] โซ่พรีนิเลชั่น, ดู [[คอเลสเตอรอล]]) |
* [[เอชเอ็มจี-โคเอ รีดักเทส พาทเวย์]] (HMG-CoA reductase pathway) ([[isoprene]] โซ่พรีนิเลชั่น, ดู [[คอเลสเตอรอล]]) |
||
บรรทัด 47: | บรรทัด 47: | ||
[[en:Metabolic pathway]] |
[[en:Metabolic pathway]] |
||
[[es:Ruta metabólica]] |
[[es:Ruta metabólica]] |
||
[[fa:مسیر سوخت و ساز]] |
|||
[[fr:Voie métabolique]] |
[[fr:Voie métabolique]] |
||
[[it:Via metabolica]] |
[[it:Via metabolica]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 08:16, 18 สิงหาคม 2552
ในทางชีวเคมี เมตาโบลิก พาทเวย์ (อังกฤษ: Metabolic pathway) เป็นชุดของปฏิกิริยาเคมี ที่เกิดขึ้นในเซลล์ โดยมีเอ็นไซม์เร่งปฏิกิริยา เป็นผลให้เกิดสารที่ได้จากกระบวนการเมตาโบลิซึม (metabolic product) เพื่อการใช้งานหรือเก็บสะสมในเซลล์ หรือกระตุ้นให้เกิดกระบวนการเมตาโบลิก พาทเวย์ อื่นต่อไป (ซึ่งเรียกว่า ฟลักซ์ เจเนอริ่ง สเตป (flux generating step))
ทั่วไป
เมตาโบลิก พาทเวย์ ส่วนใหญ่จะมีคุณสมบัติทั่วไปดังนี้:
- เป็นปฏิกิริยาที่ไม่ย้อนกลับเพราะมันเป็นปฏิกิริยาที่แตกสะลายและมีการปลดปล่อยพลังงานออกมา จึงเป็นปฏิกิริยาทางเดียว
- พาทเวย์ถูกควบคุมโดย การยับยั้งย้อนกลับ (feedback inhibition) หรืออาจเป็นวงจรที่ผลผลิตสุดท้ายไปเริ่มปฏิกิริยาใหม่อีกครั้ง เช่น กริ๊บ ไซเคล (Krebs Cycle)
- อนาโบลิก และ แคตาโบลิก พาทเวย์ ในยูแคริโอต จะถูกแยกโดยออร์แกเนลล์ หรือโดยการใช้เอ็นไซม์และโคแฟกเตอร์
เมตาโบลิก พาทเวย์ ส่วนใหญ่
การหายใจของเซลล์
การหายใจของเซลล์ (Cellular respiration) เมตาโบลิก พาทเวย์ ที่เกิดในเซลล์จะเป็นไปเพื่อสะลายโมเลกุลพลังงาน (fuel molecule) ไปเป็น ATP เพื่อนำพลังงานไปใช้ในกิจกรรมต่าง ๆ ของเซลล์ ในรูปแบบต่าง ๆ ดังนี้:
- ไกลโคไลสิส (Glycolysis)
- การหายใจแบบไม่ใช้อากาศ (Anaerobic respiration)
- กริ๊บ ไซเคิล (Krebs cycle) / ซิตริก ไซเคิล (Citric acid cycle)
- ออกซิเดตีฟ ฟอสฟอริเรชั่น (Oxidative phosphorylation)
พาทเวย์อื่นที่เกิดขึ้นในสิ่งมีชีวิตมีดังนี้:
- แฟตตี้ แอซิด ออกซิเดชั่น (Fatty acid oxidation-β-oxidation)
- กลูโคนีโอเจนิสิส (Gluconeogenesis)
- เอชเอ็มจี-โคเอ รีดักเทส พาทเวย์ (HMG-CoA reductase pathway) (isoprene โซ่พรีนิเลชั่น, ดู คอเลสเตอรอล)
- เพนโตส ฟอสเฟต พาทเวย์ (hexose monophosphate shunt)
- พอร์ไฟริน ซินทีสิส (หรือ heme synthesis) พาทเวย์
- วงจรยูเรีย
การสร้างสารประกอบพลังงานจากสสารที่ไม่มีชีวิต:
- การสังเคราะห์แสง (Photosynthesis-plants, algae)
- การสังเคราะห์เคมี (Chemosynthesis-some bacteria)