ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เทือกเขาพิรินี"
ล โรบอต เพิ่ม: id:Pirenia |
ล สังคายนาวิกิพีเดียไทยรอบ 2 +เก็บกวาดด้วยสจห. |
||
บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
{{ต้องการอ้างอิง}} |
|||
{{รอการตรวจสอบ}} |
|||
[[ |
[[ไฟล์:Central pyrenees.jpg|thumb|240px|เทือกเขาพิเรนีสตอนกลาง]] |
||
[[ |
[[ไฟล์:Pic de Bugatet.jpg|thumb|240px|[[บูกาเต|ยอดเขาบูกาเต]]ใน[[เขตสงวนธรรมชาติเนอูวีเยย์]]]] |
||
'''เทือกเขาพิเรนีส (Pyrenees) ''' ([[ภาษาคาตาลัน|คาตาลัน]]: ''Pirineus''; [[ภาษาฝรั่งเศส|ฝรั่งเศส]]: ''Pyrénées''; [[ภาษาสเปน|สเปน]]: ''Pirineos''; [[ภาษาอ็อกซิตัน|อ็อกซิตัน]]: ''Pirenèus''; [[ภาษาอารากอน|อารากอน]]: ''Perinés''; [[ภาษาบาสก์|บาสก์]]: ''Pirinioak'') เป็น[[ทิวเขา]]ใน[[ยุโรป]]ตะวันตกเฉียงใต้ที่เป็น[[พรมแดนธรรมชาติ]]ระหว่าง[[ประเทศฝรั่งเศส]]กับ[[ประเทศสเปน]] เทือกเขานี้ยังแบ่ง[[คาบสมุทรไอบีเรีย]]ออกจากฝรั่งเศสและมีความยาวประมาณ 430 กิโลเมตร (267 ไมล์) จาก[[มหาสมุทรแอตแลนติก]] ([[อ่าวบิสเคย์]]) จนถึง[[ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน]] ([[แหลมเกรอุส]]) |
'''เทือกเขาพิเรนีส (Pyrenees) ''' ([[ภาษาคาตาลัน|คาตาลัน]]: ''Pirineus''; [[ภาษาฝรั่งเศส|ฝรั่งเศส]]: ''Pyrénées''; [[ภาษาสเปน|สเปน]]: ''Pirineos''; [[ภาษาอ็อกซิตัน|อ็อกซิตัน]]: ''Pirenèus''; [[ภาษาอารากอน|อารากอน]]: ''Perinés''; [[ภาษาบาสก์|บาสก์]]: ''Pirinioak'') เป็น[[ทิวเขา]]ใน[[ยุโรป]]ตะวันตกเฉียงใต้ที่เป็น[[พรมแดนธรรมชาติ]]ระหว่าง[[ประเทศฝรั่งเศส]]กับ[[ประเทศสเปน]] เทือกเขานี้ยังแบ่ง[[คาบสมุทรไอบีเรีย]]ออกจากฝรั่งเศสและมีความยาวประมาณ 430 กิโลเมตร (267 ไมล์) จาก[[มหาสมุทรแอตแลนติก]] ([[อ่าวบิสเคย์]]) จนถึง[[ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน]] ([[แหลมเกรอุส]]) |
||
บรรทัด 14: | บรรทัด 14: | ||
ส่วนใน[[ภูมิศาสตร์กายภาพ|ทางกายภาพ]] เทือกเขานี้แบ่งออกเป็นสามส่วน ได้แก่ ส่วนกลาง ส่วนตะวันตกหรือแอตแลนติก และส่วนตะวันออก |
ส่วนใน[[ภูมิศาสตร์กายภาพ|ทางกายภาพ]] เทือกเขานี้แบ่งออกเป็นสามส่วน ได้แก่ ส่วนกลาง ส่วนตะวันตกหรือแอตแลนติก และส่วนตะวันออก |
||
[[ |
[[ไฟล์:Aneto_01.jpg|250px|thumb|[[อาเนโต|ยอดเขาอาเนโต]] เป็นยอดเขาที่สูงที่สุดในเทือกเขาพิเรนีส]] |
||
พิเรนีสตอนกลางขยายไปทางทิศตะวันออก จาก[[ช่องเขาซอมพอร์ต]] (Somport) ผ่านบัลดารัน และครอบคลุมยอดเขาที่สูงที่สุดของทิวเขานี้ไว้ คือ |
พิเรนีสตอนกลางขยายไปทางทิศตะวันออก จาก[[ช่องเขาซอมพอร์ต]] (Somport) ผ่านบัลดารัน และครอบคลุมยอดเขาที่สูงที่สุดของทิวเขานี้ไว้ คือ |
||
* [[อาเนโต|ยอดเขาอาเนโต]] (Aneto) หรือยอดเขาเนตู (Néthou) สูง 3,404 [[เมตร]] (11,168 [[ฟุต]]) ในสันเขามาลาเดตา |
* [[อาเนโต|ยอดเขาอาเนโต]] (Aneto) หรือยอดเขาเนตู (Néthou) สูง 3,404 [[เมตร]] (11,168 [[ฟุต]]) ในสันเขามาลาเดตา |
||
บรรทัด 24: | บรรทัด 24: | ||
{{coor title dm|42|40|N|1|00|E|region:ES_type:mountain}} |
{{coor title dm|42|40|N|1|00|E|region:ES_type:mountain}} |
||
{{เรียงลำดับ|ทืเอกเขาพิเรนีส}} |
|||
[[หมวดหมู่:เทือกเขา|พิเรนีส]] |
[[หมวดหมู่:เทือกเขา|พิเรนีส]] |
||
[[หมวดหมู่:ภูมิศาสตร์ยุโรป]] |
[[หมวดหมู่:ภูมิศาสตร์ยุโรป|พิเรนีส]] |
||
[[หมวดหมู่:เทือกเขาในประเทศฝรั่งเศส]] |
[[หมวดหมู่:เทือกเขาในประเทศฝรั่งเศส|พิเรนีส]] |
||
[[หมวดหมู่:เทือกเขาในประเทศสเปน]] |
[[หมวดหมู่:เทือกเขาในประเทศสเปน|พิเรนีส]] |
||
[[หมวดหมู่:ภูเขาในทวีปยุโรป]] |
[[หมวดหมู่:ภูเขาในทวีปยุโรป|พิเรนีส]] |
||
{{โครงธรณีวิทยา}} |
{{โครงธรณีวิทยา}} |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 17:47, 1 กุมภาพันธ์ 2552
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
เทือกเขาพิเรนีส (Pyrenees) (คาตาลัน: Pirineus; ฝรั่งเศส: Pyrénées; สเปน: Pirineos; อ็อกซิตัน: Pirenèus; อารากอน: Perinés; บาสก์: Pirinioak) เป็นทิวเขาในยุโรปตะวันตกเฉียงใต้ที่เป็นพรมแดนธรรมชาติระหว่างประเทศฝรั่งเศสกับประเทศสเปน เทือกเขานี้ยังแบ่งคาบสมุทรไอบีเรียออกจากฝรั่งเศสและมีความยาวประมาณ 430 กิโลเมตร (267 ไมล์) จากมหาสมุทรแอตแลนติก (อ่าวบิสเคย์) จนถึงทะเลเมดิเตอร์เรเนียน (แหลมเกรอุส)
ส่วนใหญ่แล้ว ยอดเขาหลัก ๆ จะเป็นแนวพรมแดนฝรั่งเศส-สเปน ซึ่งมีอันดอร์ราแทรกอยู่ตรงกลาง ข้อยกเว้นหลักของกฎนี้คือ บัลดารัน (Val d'Aran) ที่เป็นของสเปน แต่ตั้งอยู่ทางลาดเขาด้านเหนือของทิวเขา ส่วนข้อผิดปกติอื่น ๆ ได้แก่ เซร์ดาญา (Cerdanya) และดินแดนส่วนแยกของสเปนที่ชื่อยีเบีย (Llívia)
ภูมิศาสตร์
ในทางการปกครอง เทือกเขาพิเรนีสเป็นส่วนหนึ่งของจังหวัด (départements) ของฝรั่งเศส จากทิศตะวันออกไปทิศตะวันตกดังต่อไปนี้ จังหวัดปีเรเน-ออเรียงตาล จังหวัดโอด จังหวัดอารีแอช จังหวัดโอต-การอน จังหวัดโอต-ปีเรเน และจังหวัดปีเรเน-อัตลองตีก (สองจังหวัดหลังยังเป็นที่ตั้งของอุทยานแห่งชาติพิเรนีสอีกด้วย)
เทือกเขาพิเรนีสยังเป็นส่วนหนึ่งของจังหวัด (provincias) ของสเปน จากทิศตะวันออกไปทิศตะวันตกดังต่อไปนี้ จังหวัดเคโรนา จังหวัดบาร์เซโลนา จังหวัดเยย์ดา จังหวัดอวยสกา จังหวัดซาราโกซา จังหวัดนาวาร์ และจังหวัดกีปุซโกอา
พื้นที่ทั้งหมดของราชรัฐอิสระอันดอร์ราตั้งอยู่ในเทือกเขาพิเรนีส
ส่วนในทางกายภาพ เทือกเขานี้แบ่งออกเป็นสามส่วน ได้แก่ ส่วนกลาง ส่วนตะวันตกหรือแอตแลนติก และส่วนตะวันออก
พิเรนีสตอนกลางขยายไปทางทิศตะวันออก จากช่องเขาซอมพอร์ต (Somport) ผ่านบัลดารัน และครอบคลุมยอดเขาที่สูงที่สุดของทิวเขานี้ไว้ คือ
- ยอดเขาอาเนโต (Aneto) หรือยอดเขาเนตู (Néthou) สูง 3,404 เมตร (11,168 ฟุต) ในสันเขามาลาเดตา
- ยอดเขามงโปเซ (Mont Posets) สูง 3,375 เมตร (11,072 ฟุต)
- ยอดเขามงแปร์ดู (Mont Perdu) หรือมอนเตเปร์ดีโด (Monte Perdido) สูง 3,355 เมตร (11,007 ฟุต)
ในส่วนพิเรนีสตะวันตกนั้น ความสูงเฉลี่ยของทิวเขาจะค่อย ๆ ลดลงจากทิศตะวันออกไปยังทิศตะวันตก จนกระทั่งรวมเข้ากับภูเขาบาสก์ (Basque mountains) ใกล้อ่าวบิสเคย์ และในพิเรนีสตะวันออก นอกจากจุดที่แตกออกไปเพียงแห่งเดียวทางด้านตะวันออกสุดของปีเรเนซารีเยชวส (Pyrénées Ariégeoises) แล้ว ระดับความสูงเฉลี่ยจะยังคงที่เสมอกันอย่างน่าประหลาด จนกระทั่งถึงจุดหนึ่งที่ลาดเอียงลงไปกะทันหันในส่วนของแนวเขาที่เรียกว่าอัลแบร์ (Albères)