สวนพฤกษศาสตร์

สวนพฤกษศาสตร์ เป็นสถาบันทางวิชาการที่เป็นแหล่งรวบรวมพรรณพืชต่างๆ เอาไว้เพื่อทำการอนุรักษ์ ศึกษา วิจัยทางวิทยาศาสตร์โดยเฉพาะทางด้านพฤกษศาสตร์หรือวิทยาศาสตร์ว่าด้วยพืช โดยมากจะมีการปลูกรวบรวมไว้เป็นหมวดหมู่ ตามแต่ละนโยบาย ลักษณะพื้นที่ และงบประมาณของสวนพฤกษศาสตร์นั้นๆ เช่น สวนกล้วยไม้ สวนสมุนไพร สวนพืชให้สี สวนพืชมีพิษ หรือ ตามการจัดจำแนกพืชเป็นวงศ์ต่างๆ เช่น วงศ์ปาล์ม วงศ์ขิงข่า เป็นต้น โดยสวนพฤกษศาสตร์ที่มีมาตรฐานจะมีองค์ประกอบที่สำคัญ เช่น แปลงรวบรวมพรรณพืช ห้องสมุด หอพรรณไม้ ห้องปฏิบัติการ นอกจากงานด้านอนุรักษ์พืชแล้ว ยังเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านพืชสำหรับการศึกษาของนักวิจัย นักเรียนนักศึกษา หรือตอบสนองต่อการเป็นแหล่งท่องเที่ยวและสถานพักผ่อนหย่อนใจ ซึ่งแนวโน้มในปัจจุบันสวนพฤกษศาสตร์จะต้องตอบสนองต่อความเป็นอยู่ของมนุษย์ เช่น การเป็นแหล่งพันธุกรรมให้แก่ชุมชนในท้องถิ่น

ไฟล์:Curitiba - 2.jpg

Curitiba, ประเทศบราซิล

สวนพฤกษศาสตร์ และสวนรุกขชาติในประเทศไทย

สวนพฤกษศาสตร์

• สวนพฤกษศาสตร์ 100 ปี กรมป่าไม้ จังหวัดฉะเชิงเทรา
• สวนพฤกษศาสตร์ภาคตะวันออก (เขาหินซ้อน) จังหวัดฉะเชิงเทรา
• สวนพฤกษศาสตร์ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (ดงฟ้าห่วน) จังหวัดอุบลราชธานี
• สวนพฤกษศาสตร์ภาคกลาง (พุแค) จังหวัดสระบุรี
• สวนพฤกษศาสตร์ภาคใต้ (เขาช่อง) จังหวัดตรัง
• สวนพฤกษศาสตร์ภาคใต้ (ทุ่งค่าย) จังหวัดตรัง
• สวนพฤกษศาสตร์พัทลุง จังหวัดพัทลุง
• สวนพฤกษศาสตร์ชายแดนภาคใต้ จังหวัดนราธิวาส

สวนพฤกษศาสตร์วรรณคดี 4 แห่ง

• สวนพฤกษศาสตร์วรรณคดีภาคกลาง จังหวัดราชบุรี
• สวนพฤกษศาสตร์วรรณคดีภาคเหนือ จังหวัดเชียงใหม่
• สวนพฤกษศาสตร์วรรณคดีภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จังหวัดร้อยเอ็ด
• สวนพฤกษศาสตร์วรรณคดีภาคใต้ จังหวัดสงขลา

สวนรวมพรรณไม้ป่า 60 พรรษามหาราชินี 4 แห่ง

• สวนรวมพรรณไม้ป่า 60 พรรษามหาราชินี ภาคกลาง จังหวัดราชบุรี
• สวนรวมพรรณไม้ป่า 60 พรรษามหาราชินี ภาคเหนือ จังหวัดเชียงใหม่
• สวนรวมพรรณไม้ป่า 60 พรรษามหาราชินี ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จังหวัดอุดรธานี
• สวนรวมพรรณไม้ป่า 60 พรรษามหาราชีนี ภาคใต้ จังหวัดนราธิวาส

สวนรุกขชาติ 56 แห่ง

ภาคกลาง

• สวนรุกขชาติมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี
• สวนรุกขชาติเขาฉกรรจ์ จังหวัดสระแก้ว
• สวนรุกขชาติวังก้านเหลือง จังหวัดลพบุรี
• สวนรุกขชาติค่ายบางระจัน จังหวัดสิงห์บุรี
• สวนรุกขชาติคูเมือง จังหวัดสิงห์บุรี
• สวนรุกขชาติถ้ำจอมพล จังหวัดราชบุรี
• สวนรุกขชาติดอนเจดีย์ จังหวัดสุพรรณบุรี
• สวนรุกขชาติด่านช้าง จังหวัดสุพรรณบุรี
• สวนรุกขชาติกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม
• สวนรุกขชาติ 100 ปี กรมป่าไม้ (ทุ่งขนาย) จังหวัดเพชรบุรี

ภาคตะวันออกเฉียงใต้

• สวนรุกขชาติหนองตาอยู่ จังหวัดชลบุรี
• สวนรุกขชาติเพ จังหวัดระยอง
• สวนรุกขชาติหนองสนม จังหวัดระยอง

ภาคตะวันออก

• สวนรุกขชาติสมเด็จพระปิ่นเกล้า จังหวัดฉะเชิงเทรา

• สวนรุกขชาติเขาพุทธทอง จังหวัดสุราษฎร์ธานี ภาคใต้
• สวนรุกขชาติรักษะวาริน จังหวัดระนอง ภาคใต้
• สวนรุกขชาติถ้ำเขานุ้ย จังหวัดสงขลา ภาคใต้
• สวนรุกขชาติพฤกษามหาราชินี จังหวัดปัตตานี ภาคใต้

• สวนรุกขชาติน้ำผุดทัพลาว จ.ชัยภูมิ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติ 100 ปี กรมป่าไม้ (ภูกุ้มข้าว) จ.ชัยภูมิ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติพุทธมณฑล จ.มหาสารคาม ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติท่าสองคอน จ.มหาสารคาม ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติดงมะอี่ จ.ร้อยเอ็ด ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติดอนหัวนาค จ.ร้อยเอ็ด ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติโพนทราย จ.ร้อยเอ็ด ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติ 100 ปี กรมป่าไม้ (ปากปวน) จ.เลย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติภูข้าว จ.เลย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติอุบลวนารมย์ จ.อุบลราชธานี ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติ 100 ปี กรมป่าไม้ (น้ำตกสำโรงเกียรติ) จ.ศีรสะเกษ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติดงบังอี่ จ.มุกดาหาร ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติน้ำตกธารทอง จ.หนองคาย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• สวนรุกขชาติวังปอพาน จ.นครพนม ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

• สวนรุกขชาติสกุโณทยาน จ.พิษณุโลก ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติบ้านแพะ จ.อุตรดิตถ์ ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติซับชมพู จ.เพชรบูรณ์ ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติเมืองราด จ.เพชรบูรณ์ ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติ 100 ปี กรมป่าไม้ (ซับสมบูรณ์) จ.นครสวรรค์ ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติกาญจนกุมาร จ.พิจิตร ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติห้วยทรายขาว จ.แพร่ ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติห้วยโรง จ.แพร่ ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติช่อแฮ จ.แพร่ ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติห้วยทาก จ.ลำปาง ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติพระบาท จ.ลำปาง ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติห้างฉัตร จ.ลำปาง ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติแช่แห้ง จ.น่าน ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติห้วยน้ำอุ่น จ.น่าน ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติเขาดินไพรวัน จ.สุโขทัย ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติโป่งสลี จ.เชียงราย ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติไม้เมืองหนาว จ.เชียงใหม่ ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติห้วยแก้ว จ.เชียงใหม่ ภาคเหนือ
• สวนรุกขชาติแม่สุริน จังหวัดแม่ฮ่องสอน
• สวนรุกขชาติห้วยชมพู จังหวัดแม่ฮ่องสอน
• สวนรุกขชาติ 100 ปี กรมป่าไม้ (ดอยหมากหินหอม) จังหวัดแม่ฮ่องสอน
• สวนรุกขชาติโป่งแข่ จังหวัดแม่ฮ่องสอน