พระแม่วินายกี
| วินายกี | |
|---|---|
| เทวีแห่งการเริ่มต้น | |
 | |
| ส่วนเกี่ยวข้อง | ศักติ ของพระพิฆเนศ, พระแม่มาตฤกา, พระฤทธิ, โยคินี |
| มนตร์ | คเณศมนตร์ |
| สัญลักษณ์ | โมทกะ |
| พาหนะ | หนู |
| คู่ครอง | พระคเณศ (วินายก) |
วินายกี ทรงเป็นเทวีในศาสนาฮินดูที่มีพระเศียรเป็นช้าง[1] ทั้งตำนานและพระลักษณะของพระองค์ไม่ได้ถูกบันทึกไว้อย่างชัดเจน นักวิชาการสามารถเรียนรู้เรื่องราวของพระองค์ผ่านรูปเคารพและงานเขียนฮินดูเกี่ยวกับพระองค์ซึ่งมีอยู่น้อยมาก[2]
โดยทั่วไปแล้วพระองค์เกี่ยวข้องกับพระคเณศ เทพเจ้าแห่งปัญญาที่ทรงพระเศียรเป็นช้าง[3] พระนามของพระองค์มีหลากหลาย เช่น สตรีคเณศ, วินายกี, คชณณา ("พักตร์รูปช้าง"), วิฆเณศวรี (หรือ พิฆเณศวรี) และ คเณศนี ล้วนเป็นรูปสตรีของพระนามพระคเณศ ทั้ง วินายก, คชณน, วิฆเณศวร (พิฆเณศวร) และ คเณศ จึงเชื่อกว่าพระวินายกีทรงเป็นปางสตรีของพระคเณศ[2]
พระแม่วินายกีบางครั้งพบเป็นหนึ่งใน 64 โยคินี หรือ พระแม่มาตฤกาเทวี อย่างไรก็ตาม นักวิชาการบางส่วนเชื่อว่าเทวรูปลักษณะสตรีที่มีเศียรเป็นช้างนี้เป็นเทพเจ้าสามองค์ที่ไม่ใช่องค์เดียวกัน คือ ปางศักติของพระคเณศ, องค์หนึ่งในพระมาตฤกา และโยคินีในทางตันตระ[4]
ในความเชื่อของไชนะและพุทธ มีเทวีพระนามว่า “วินายกี” หรือ “คณปติหฤทัย” (ดวงพระหฤทัยของพระคเณศ) เป็นเทวีอีกองค์หนึ่งในความเชื่อของทั้งสองศาสนา[5]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ "Vinayaki: The lesser-known story of the elephant-headed goddess, the female avatar of Ganesha".
- ↑ 2.0 2.1 Mundkur p. 291
- ↑ "The Female Ganesha". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-05-25. สืบค้นเมื่อ 2019-12-15.
- ↑ Krishan pp. 131-2
- ↑ Mundkur p. 295
บรรณานุกรม[แก้]
- Agrawala, Prithvi Kumar (1978). Goddess Vināyakī: The Female Gaṇeśa. Indian Civilization Series. Varanasi: Prithivi Prakashan.
- Cohen, Lawrence (1991), "The Wives of Gaṇeśa", ใน Brown, Robert (บ.ก.), Ganesh: Studies of an Asian God, Albany: State University of New York, ISBN 0-7914-0657-1
- Krishan, Yuvraj (1999), Gaņeśa: Unravelling An Enigma, Delhi: Motilal Banarsidass Publishers, ISBN 81-208-1413-4
- Mundkur, Balaji (1975). "The Enigma of Vaināyakī". Artibus Asiae. Artibus Asiae Publishers. 37 (4): 291–302. doi:10.2307/3250234. JSTOR 3250234.
| ปาง |  | |
|---|---|---|
| การบูชา | ||
| กลุ่มเทวสถานอัษฏวินายก | ||
| ตำนานและงานเขียน | ||
| เทพเจ้าที่เกี่ยวข้อง | ||
| อื่น ๆ | ||