พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน

พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน
ธรรมเนียมพระยศของ; พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน
การทูล	ฝ่าพระบาท
การแทนตน	เกล้ากระหม่อม/เกล้ากระหม่อมฉัน
การขานรับ	เกล้ากระหม่อม/เพคะ

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน
	พระเจ้าวรวงศ์เธอ ชั้น 5; พระองค์เจ้าชั้นโท
พระสวามี	หม่อมเจ้าฉัตรมงคล โสณกุล
พระบุตร	หม่อมราชวงศ์อายุมงคล โสณกุล; หม่อมราชวงค์ถวัลย์มงคล โสณกุล; หม่อมราชวงศ์สุมาลยมงคล โสณกุล; หม่อมราชวงศ์จัตุมงคล โสณกุล
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต
พระมารดา	หม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร
ประสูติ	21 ธันวาคม พ.ศ. 2452
สิ้นพระชนม์	24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2543 (90 ปี)

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน (21 ธันวาคม พ.ศ. 2452 — 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2543) พระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต กับหม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร

พระประวัติ[แก้]

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน เรียกโดยลำลองว่า "ท่านพระองค์หญิงสี่" หรือ "ท่านพระองค์สี่"^[1] ประสูติเมื่อวันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2452 เป็นพระธิดาพระองค์ที่ห้าในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต กับหม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร เมื่อแรกประสูติมีพระยศที่ หม่อมเจ้าจุไรรัตนศิริมาน มีเจ้าพี่เจ้าน้องร่วมพระมารดาเจ็ดพระองค์ และมีเจ้าน้องต่างพระมารดาอีกสามพระองค์ ^[2] ครั้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการ โปรดเกล้าฯ ให้ยกพระบุตรของสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระนครสวรรค์วรพินิตที่ประสูติแต่หม่อมเจ้าประสงค์สมเป็น "พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า" ทั้งสายเมื่อปี พ.ศ. 2454^[3]

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน เสกสมรสกับ พลตรี หม่อมเจ้าฉัตรมงคล โสณกุล พระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนพิทยลาภพฤฒิธาดา มีพระโอรส-ธิดาสี่คน ได้แก่

หม่อมราชวงศ์อายุมงคล โสณกุล เป็นผู้ก่อตั้งหนังสือพิมพ์เดอะเนชั่น สมรสและหย่ากับอมรา เหรียญสุวรรณ
หม่อมราชวงค์ถวัลย์มงคล โสณกุล สมรสกับสันทนา โสณกุล ณ อยุธยา (สกุลเดิม หงสกุล) มีบุตรสองคน
หม่อมราชวงศ์สุมาลย์มงคล โสณกุล สมรสกับจุลเสถียร โชติกเสถียร มีบุตรสามคน
หม่อมราชวงศ์จัตุมงคล โสณกุล สมรสและหย่ากับรัชนี คชเสนี และสมรสใหม่กับบูลย์วิภา โสณกุล ณ อยุธยา (สกุลเดิม ทองไข่มุกข์) มีบุตรจากการสมรสครั้งแรกหนึ่งคน และครั้งที่สองสองคน

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน เป็นคนไทยที่เปิดร้านอาหารไทยร้านแรกในประเทศอังกฤษ ชื่อร้าน Siam Rice ในกรุงลอนดอน เมื่อกว่า 40 ปีก่อน สูตรอาหารของพระองค์ได้รับการเรียบเรียงในหนังสือ "ตำรากับข้าว พระองค์เจ้าจุไรรัตนฯ และวังบางขุนพรหม" เขียนโดยหม่อมราชวงศ์สุมาลย์มงคล พระธิดา^[4]

ในปัจฉิมวัยพระองค์ประชวรด้วยพระโรคเส้นพระโลหิตในไขพระสมองอุดตัน, โรคพระหทัย, ทางเดินพระปัสสาวะอักเสบ และไขพระสมองเสื่อม ไม่สามารถเคลื่อนไหวและรับสั่งได้ ปี พ.ศ. 2538 ศาลเยาวชนและครอบครัวกลางจึงมีคำสั่งให้พระองค์เป็นบุคคลไร้ความสามารถ อยู่ในความอนุบาลของหม่อมราชวงศ์สุมาลย์มงคล และหม่อมราชวงศ์จัตุมงคล โสณกุล^[5]

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2543 สิริพระชันษา 90 ปี

พระเกียรติยศ[แก้]

พระอิสริยยศ[แก้]

หม่อมเจ้าจุไรรัตนศิริมาน (21 ธันวาคม พ.ศ. 2452 — 6 มกราคม พ.ศ. 2454)
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน (6 มกราคม พ.ศ. 2454 — 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2543)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]

พ.ศ. 2539 - เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)^[6]
พ.ศ. 2535 - เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้น 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)^[7]
พ.ศ. 2522 - เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายใน)^[8]
พ.ศ. 2469 - เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 3 (ป.ป.ร.3)^[9]
พ.ศ. 2493 - เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ ๙ (ร.ร.ศ.9)

พงศาวลี[แก้]

พงศาวลีของพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน

16. (=20, 24) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

8. (=10, 12) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

17. (=21, 25) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี

4. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

18. สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์

9. สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี

19. หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา

2. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต

20. (=16, 24) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

10. (=8, 12) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

21. (=17, 25) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี

5. สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า สุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี

22. สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค)

11. เจ้าคุณจอมมารดาสำลี ในรัชกาลที่ 4

23. คล้าย บุนนาค

1. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุไรรัตนศิริมาน

24. (=16, 20) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

12. (=8, 10) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

25. (=17, 21) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี

6. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นมหิศรราชหฤทัย

26. ขุนเทพฯ

13. เจ้าจอมมารดาห่วง ในรัชกาลที่ 4

27. เกษ

3. หม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร

14. หมื่นมหิศรราชหฤทัย (บัว ฌูกะวิโรจน์)

7. หม่อมกลีบ ไชยันต์ ณ อยุธยา

30. สน

15. กลาย ฌูกะวิโรจน์

อ้างอิง[แก้]

↑ วิรัช จาตุรงคกุล. "ชีวิตในวังของสกุลจาตุรงคกุล". มูลนิธิสกุล ณ นคร และสายสัมพันธ์. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2557. Check date values in: |accessdate= (help)
↑ เนื่องในงานพระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงพิสิฐสบสมัย. กรุงเทพฯ : [ม.ป.พ.], พ.ศ. 2517. 50 หน้า.
↑ "ประกาศ ยกพระวรวงษ์เธอ เป็นพระเจ้าวรวงษ์เธอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 27 (1ก): 99. 8 มกราคม พ.ศ. 2453. Check date values in: |date= (help)
↑ วลัญช์ สุภากร (17 พฤษภาคม 2556). "เรียงมาลาออกมาเป็นจาน". กรุงเทพธุรกิจ. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2557. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
↑ "ประกาศศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง เรื่อง คนไร้ความสามารถ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (99ง): 37. 12 ธันวาคม พ.ศ. 2538. Check date values in: |date= (help)
↑ "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสายสะพาย ประจำปี 2539" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 113 (ตอน 22 ข): หน้า 8. 4 ธันวาคม 2539. สืบค้นเมื่อ 3 ตุลาคม 2556. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
↑ "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสายสะพาย ประจำปี 2535" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 109 (ตอนที่ 154): ฉบับพิเศษ หน้า 16. 4 ธันวาคม 2535. สืบค้นเมื่อ 15 มีนาคม 2563. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
↑ "แจ้งสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ฝ่ายหน้าและฝ่ายใน ประจำปี 2522" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 96 (ตอนที่ 93): ฉบับพิเศษ หน้า 2247. 31 พฤษภาคม 2522. สืบค้นเมื่อ 2 กันยายน 2556. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
↑ "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 43: หน้า 4300. 24 กุมภาพันธ์ 2469 (นับสากล 2470). สืบค้นเมื่อ 15 มีนาคม 2563. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)

บทความเกี่ยวกับชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยเพิ่มข้อมูล

[1] วิรัช จาตุรงคกุล. "ชีวิตในวังของสกุลจาตุรงคกุล". มูลนิธิสกุล ณ นคร และสายสัมพันธ์. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2557. Check date values in: |accessdate= (help)

[2] เนื่องในงานพระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงพิสิฐสบสมัย. กรุงเทพฯ : [ม.ป.พ.], พ.ศ. 2517. 50 หน้า.

[3] "ประกาศ ยกพระวรวงษ์เธอ เป็นพระเจ้าวรวงษ์เธอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 27 (1ก): 99. 8 มกราคม พ.ศ. 2453. Check date values in: |date= (help)

[4] วลัญช์ สุภากร (17 พฤษภาคม 2556). "เรียงมาลาออกมาเป็นจาน". กรุงเทพธุรกิจ. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2557. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)

[5] "ประกาศศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง เรื่อง คนไร้ความสามารถ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (99ง): 37. 12 ธันวาคม พ.ศ. 2538. Check date values in: |date= (help)

[6] "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสายสะพาย ประจำปี 2539" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 113 (ตอน 22 ข): หน้า 8. 4 ธันวาคม 2539. สืบค้นเมื่อ 3 ตุลาคม 2556. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)

[7] "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสายสะพาย ประจำปี 2535" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 109 (ตอนที่ 154): ฉบับพิเศษ หน้า 16. 4 ธันวาคม 2535. สืบค้นเมื่อ 15 มีนาคม 2563. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)

[8] "แจ้งสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ฝ่ายหน้าและฝ่ายใน ประจำปี 2522" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 96 (ตอนที่ 93): ฉบับพิเศษ หน้า 2247. 31 พฤษภาคม 2522. สืบค้นเมื่อ 2 กันยายน 2556. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)

[9] "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 43: หน้า 4300. 24 กุมภาพันธ์ 2469 (นับสากล 2470). สืบค้นเมื่อ 15 มีนาคม 2563. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]