พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 2 พระองค์เจ้าชั้นเอก
ประสูติ	27 กันยายน พ.ศ. 2346
สิ้นพระชนม์	10 กรกฎาคม พ.ศ. 2404 (57 ปี)
หม่อม	หม่อมแจ่ม
พระบุตร	15 คน
ราชสกุล	มหากุล
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
พระมารดา	เจ้าจอมมารดาเลี้ยง​ ในรัชกาลที่ 2

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์ (27 กันยายน พ.ศ. 2346 – 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2404) เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาเลี้ยง เมื่อวันที่ 27 กันยายน พ.ศ. 2346 มีพระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าชายโต เป็นต้นราชสกุล มหากุล

ในปี พ.ศ. 2367 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็น กรมหมื่นอินทรอมเรศ ต่อมาเมื่อวันที่ 28 สิงหาคม พ.ศ. 2394 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนกรมขึ้นเป็น กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2404 สิริพระชันษา 59 ปี

พระโอรส-พระธิดา

• หม่อมเจ้าอิศรญาณ มหากุล (ผู้นิพนธ์อิศรญาณภาษิต)
• หม่อมเจ้าปาน
• หม่อมเจ้าวิลัย (พ.ศ. 2369 – 1 สิงหาคม พ.ศ. 2439)
• หม่อมเจ้ารัฐยา (พ.ศ. 2376 – 19 มีนาคม พ.ศ. 2420)
• หม่อมเจ้าประจง (พ.ศ. 2379 – 4 มีนาคม พ.ศ. 2417)
• หม่อมเจ้าปรานี (สิ้นชีพิตักษัย 23 กันยายน พ.ศ. 2445)
• หม่อมเจ้ารศ (สิ้นชีพิตักษัย 2 กันยายน พ.ศ. 2439)
• หม่อมเจ้าจำรัส (ประสูติแต่หม่อมแจ่ม; พระราชทานเพลิง ณ วัดสระเกศ เมื่อวันที่ 28 เมษายน พ.ศ. 2453)
• หม่อมเจ้าใยยอง (พ.ศ. 2397 – 8 ธันวาคม พ.ศ. 2418)
• หม่อมเจ้าพระธรรมุณหิศธาดา (สีขเรศ วุฑฺฒิสฺสโร) (สิ้นชีพิตักษัย 12 ธันวาคม พ.ศ. 2450)
• หม่อมเจ้าทัศนา (พ.ศ. 2399 – 22 กรกฎาคม พ.ศ. 2436)
• หม่อมเจ้านภา มีโอรส คือ
  • หม่อมราชวงศ์จันทร์ มหากุล
• หม่อมเจ้าแดง (19 ตุลาคม พ.ศ. 2401 – ?)
• หม่อมเจ้านิล มหากุล
• หม่อมเจ้าใหญ่ มหากุล

พระอิสริยยศ

• หม่อมเจ้าโต
• พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าโต
• พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าโต
• พระเจ้าพี่ยาเธอ พระองค์เจ้าโต
• พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหมื่นอินทรอมเรศ
• พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์
• พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์

อ้างอิง

• ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-221-818-8
• บรรเจิด อินทุจันทร์ยง. ราชสกุลพระบรมราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : องค์การค้าของคุรุสภา, พิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2539. หน้า หน้าที่. ISBN 974-005-650-8