พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5
พระองค์เจ้าชั้นเอก
ประสูติ17 มกราคม พ.ศ. 2434
สิ้นพระชนม์4 มิถุนายน พ.ศ. 2475 (41 ปี)
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระมารดาเจ้าจอมมารดาแส ในรัชกาลที่ 5

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ (17 มกราคม พ.ศ. 2434 – 4 มิถุนายน พ.ศ. 2475) เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาแส

พระประวัติ[แก้]

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาแส (บุตรีของพระยาอัพภันตริกามาตย์ (ดิศ โรจนดิศ)) เมื่อวันเสาร์ เดือนยี่ ขึ้น 8 ค่ำ ปีขาล โทศก จ.ศ. 1252 ตรงกับวันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2433 (แบบสากลคือ พ.ศ. 2434) มีพระโสทรเชษฐาและพระโสทรเชษฐภคินี 2 พระองค์ คือ

พระเจ้าพี่นางเธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการประชวรและสิ้นพระชนม์ในสมัยรัชกาลที่ 7 เมื่อวันเสาร์ เดือน 7 ขึ้น 1 ค่ำ ปีวอก จัตวาศก จ.ศ. 1294 ตรงกับวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2475 สิริพระชันษา 42 ปี[1]พระราชทานเพลิงพระศพเมื่อวันที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2476 ณ พระเมรุ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร[2]

พระเกียรติยศ[แก้]

ธรรมเนียมพระยศของ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ
ธงประจำพระอิสริยยศ
การทูลใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตนข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับพ่ะย่ะค่ะ/เพคะ

พระอิสริยยศ[แก้]

  • พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ (17 มกราคม พ.ศ. 2434 - 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453)
  • พระเจ้าน้องนางเธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ (23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 - 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468)
  • พระเจ้าพี่นางเธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ (26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 - 4 มิถุนายน พ.ศ. 2475)

ภายหลังสิ้นพระชนม์

  • พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ (10 กรกฎาคม พ.ศ. 2478)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]

พระองค์เจ้าทิพยาลังการได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นสูงสุดของตระกูลต่าง ๆ ดังนี้[1]

ราชตระกูล[แก้]

พระราชตระกูลในสามรุ่นของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ
พระชนก:
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระอัยกาฝ่ายพระชนก:
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระปัยกาฝ่ายพระชนก:
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนก:
สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี
พระอัยยิกาฝ่ายพระชนก:
สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี
พระปัยกาฝ่ายพระชนก:
สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ
กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนก:
หม่อมน้อย
พระชนนี:
เจ้าจอมมารดาแส ในรัชกาลที่ 5
พระอัยกาฝ่ายพระชนนี:
พระยาอัพภันตริกามาตย์
(ดิศ โรจนดิศ)
พระปัยกาฝ่ายพระชนนี:
จมื่นอินทร์ประพาส (เลี้ยง)
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนนี:
ท้าวมังสี (ขำ)
พระอัยยิกาฝ่ายพระชนนี:
ขรัวยายบาง
พระปัยกาฝ่ายพระชนนี:
ไม่ทราบ
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนนี:
ไม่ทราบ

อ้างอิง[แก้]

  1. 1.0 1.1 ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวสิ้นพระชนม์, เล่ม 49, ตอน ง, 12 มิถุนายน พ.ศ. 2475, หน้า 895
  2. ราชกิจจานุเบกษา,หมายกำหนดการ พระราชทานเพลิงพระศพและศพ ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส พุทธศักราช ๒๔๗๕ เล่ม 49, ตอน 0 ง, 12 มีนาคม พ.ศ. 2475, หน้า 4254
  3. "พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ฝ่ายหน้า และ ฝ่ายใน ประจำปี ๒๔๔๓" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 17 (ตอน 35): หน้า 501. 25 พฤศจิกายน ร.ศ. 119. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม พ.ศ. 2564. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
  4. "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบันฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 25 (ตอน 39): หน้า 1153. 27 ธันวาคม ร.ศ. 127. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-20. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม พ.ศ. 2564. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
  5. "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบัน ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 29 (ตอน 0 ง): หน้า 2445. 22 มกราคม ร.ศ. 131. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม พ.ศ. 2564. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
  6. "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 43 (ตอน 0 ง): หน้า 3114. 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2469. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-20. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม พ.ศ. 2564. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)