พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร
	พระวรวงศ์เธอ ชั้น 5; พระองค์เจ้าชั้นตรี
	พระองค์เจ้ามยุรฉัตร (ซ้าย)
พระสวามี	หม่อมเจ้าโสภณภราไดย สวัสดิวัตน์
พระบุตร	หม่อมราชวงศ์พรรธนภณ สวัสดิวัตน์
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน
พระมารดา	พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล
ประสูติ	7 มีนาคม พ.ศ. 2448
สิ้นพระชนม์	11 สิงหาคม พ.ศ. 2513 (65 ปี)

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร (7 มีนาคม พ.ศ. 2448 – 11 สิงหาคม พ.ศ. 2513) เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน กับพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล

พระประวัติ[แก้]

ประสูติเมื่อวันที่ 7 มีนาคม พ.ศ. 2448 เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล

Official visit of members of the Royal Family of Thailand, Brisbane, 1927

ครั้นวันรุ่งขึ้น วันที่ 8 มีนาคม 2448 ร.5 ทรงมีพระบรมราชโองการ โปรดเกล้าฯ ตั้งหม่อมเจ้า บุตรีในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล เป็นพระองค์เจ้าตามพระมารดา ตามกฎมณเฑียรบาลราชประเพณีที่มีมา โดยทรงโปรดเกล้าฯ ตั้งขึ้นเป็น พระหลานเธอ พระองค์เจ้า ทั้งสายที่จะร่วมพระครรภ์สืบไป

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร ทรงมีพระอนุชาและพระขนิษฐาร่วมพระมารดา คือ

1.พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเปรมบุรฉัตร

2.พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิมลฉัตร

และทรงมีพระอนุชาและพระขนิษฐาต่างมารดา คือ ท่านผู้หญิงฉัตรสุดา วงศ์ทองศรี, หม่อมเจ้ากาญจนฉัตร สุขสวัสดิ์, หม่อมเจ้าภัทรลดา ดิศกุล, หม่อมเจ้าสุรฉัตร ฉัตรไชย, หม่อมเจ้าเฟื่องฉัตร ดิศกุล, หิรัญฉัตร เอ็ดเวิร์ดส, หม่อมเจ้าทิพยฉัตร ฉัตรไชย และหม่อมเจ้าพิบูลฉัตร ฉัตรไชย^[1]

พระองค์ทรงเข้ารับการศึกษาจากโรงเรียนเซนต์โยเซฟคอนเวนต์^[2]

ในการพระราชพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียรพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระองค์เจ้าและหม่อมเจ้า พระราชนัดดาในรัชกาลที่ 4 และ 5 เชิญทั้งเครื่องเฉลิมพระราชมณเฑียร และเครื่องราชูปโภค ทั้งหมด 16 องค์ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงยืนกลาง สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินีทรงยืนเบื้องขวาพระองค์ แวดล้อมด้วยพระราชนัดดา ในรัชกาลที่ 4 และ 5 ทรงเชิญเครื่องเฉลิมพระราชมณเฑียร ทั้งนี้พระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้ามยุรฉัตร พระราชนัดดาในรัชกาลที่ 5 ทรงอุ้มไก่แจ้ขาว และเชิญทานพระกรศักดิ์สิทธิ์^[3]

แถวหน้าจากซ้ายไปขวา 1. หม่อมเจ้าดวงทิพย์โชติแจ้งหล้า (รพีพัฒน์) อาภากร เชิญศิลาบด 2. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวงศ์วิจิตร เชิญพระแสงดาบฝักทองเกลี้ยง (3) - (4) พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระบรมราชินี 5. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง เชิญพระแสงขรรค์องค์น้อย 6. พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร ทรงอุ้มไก่แจ้ขาว และเชิญทานพระกรศักดิ์สิทธิ์ 7. ท่านหญิงสุริยนันทนา (สุริยง) สุจริตกุล ทรงอุ้มวิฬาร์ 8. หม่อมเจ้าแขไขจรัสศรี (เทวกุล) เกษมศรี เชิญพานพระกล้อง

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร เสกสมรสกับหม่อมเจ้าโสภณภราไดย สวัสดิวัตน์ มีพระโอรสคือ หม่อมราชวงศ์พรรธนภณ สวัสดิวัตน์ (นามเดิม: หม่อมราชวงศ์ฉัตรโสภณ สวัสดิวัตน์)

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2513 สิริพระชันษา 65 ปี

พระนิพนธ์[แก้]

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร ทรงมีพระนิพนธ์ทั้งเขียน และงานแปล อาทิ

ชีวิตในต่างประเทศ (พ.ศ. 2493)
ศิลปแห่งการครองชีพ (พ.ศ. 2494)
บันทึกความทรงจำชีวิตในต่างประเทศ ภาคต้น (พ.ศ. 2550)

พระอิสริยยศ[แก้]

หม่อมเจ้ามยุรฉัตร ฉัตรชัย (7 มีนาคม พ.ศ. 2448 – 8 มีนาคม พ.ศ. 2448)
พระหลานเธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร (8 มีนาคม พ.ศ. 2448 – 23 ตุลาคม 2453)
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร (23 ตุลาคม 2453 – 11 สิงหาคม พ.ศ. 2513)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]

พ.ศ. 2469 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.) (ฝ่ายใน)^[4]
พ.ศ. 2469 - เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 3 (ป.ป.ร.3)^[5]
พ.ศ. 2469 - เสมาบรมราชาภิเษกทอง รัชกาลที่ 7^[6]
พ.ศ. 2469 – เหรียญบรมราชาภิเษกทอง รัชกาลที่ 7 (ร.ร.ศ.7)
พ.ศ. 2487 – เหรียญช่วยราชการเขตภายใน การรบสงครามมหาเอเชียบูรพา (ช.ร.)

พงศาวลี[แก้]

พงศาวลีของพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร

16. (=24.) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

8. (=12.) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

17. (=25.) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี

4. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

18. (=26.-28.) สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์

9. (=13.) สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี

19. (=27.) หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา

2. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน

10. นายเสถียรรักษา (เที่ยง)

5. เจ้าจอมมารดาวาด ในรัชกาลที่ 5

22. พระยาอิศรานุภาพ (ขุนเณรน้อย)

11. พระนมปริก

23. ขำ

1. พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร

24. (=16.) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

12. (=8.) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

25. (=17.) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี

6. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงษ์

26. (=18.-28.) สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์

13. (=9.) สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี

27. (=19.) หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา

3. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล

28. (=18.-26.) สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์

14. พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามงคลเลิศ

29. หม่อมแพ ศิริวงศ์ ณ อยุธยา

7. หม่อมราชวงศ์สว่าง จักรพันธุ์

15. หม่อมพลบ ศิริวงศ์ ณ อยุธยา

อ้างอิง[แก้]

↑ "พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิมลฉัตรสิ้นพระชนม์". คมชัดลึก. 6 ธันวาคม 2552. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2016-03-03. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2558. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
↑ "ศูนย์กลางต่าง ๆ ของชุมชนสีลม". หอจดหมายเหตุอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2016-03-06. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2558. Check date values in: |accessdate= (help)
↑ พระราชพิธีบรมราชาภิเษก “เฉลิมพระราชมณเฑียร” รายการจดหมายเหตุ กรุงศรี ออกอากาศ 8 พฤษภาคม 2560 รายการละเอียดพระราชพิธีบรมราชาภิเษก เฉลิมพระราชมนเฑียร และเสด็จ เลียบพระนคร ใน พระบาทสมเด็จฯพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว พุทธศักราช 2468. (2496). กรมศิลปากร.
↑ พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เล่ม 43 หน้า 3113 ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 26 พฤศจิกายน 2469
↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2469/D/4300.PDF
↑ ประกาศกระทรวงวัง เรื่อง การประดับเสมาบรมราชาภิเษก ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 43 หน้า 3718 วันที่ 16 มกราคม 2469http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2469/D/3718.PDF

กิตติพงษ์ วิโรจน์ธรรมากูร. ย้อนรอยราชสกุลวงศ์ "วังหลวง". กรุงเทพ : สำนักพิมพ์ดอกหญ้า, พิมพ์ครั้งที่ 4 พ.ศ. 2549. 304 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-941-205-2

พีระเดช อนุพงษ์ จักรพันธุ์, ม.ร.ว.. ๑๕๐ ปี สมเด็จเจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมีฯ กรมพระจักรพรรดิพงษ์. กรุงเทพฯ : กระทรวงการคลัง, 2548. 278 หน้า.

บทความเกี่ยวกับชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[1] "พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิมลฉัตรสิ้นพระชนม์". คมชัดลึก. 6 ธันวาคม 2552. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2016-03-03. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2558. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)

[2] "ศูนย์กลางต่าง ๆ ของชุมชนสีลม". หอจดหมายเหตุอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2016-03-06. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2558. Check date values in: |accessdate= (help)

[3] พระราชพิธีบรมราชาภิเษก “เฉลิมพระราชมณเฑียร” รายการจดหมายเหตุ กรุงศรี ออกอากาศ 8 พฤษภาคม 2560 รายการละเอียดพระราชพิธีบรมราชาภิเษก เฉลิมพระราชมนเฑียร และเสด็จ เลียบพระนคร ใน พระบาทสมเด็จฯพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว พุทธศักราช 2468. (2496). กรมศิลปากร.

[4] พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เล่ม 43 หน้า 3113 ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 26 พฤศจิกายน 2469

[5] ttp://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2469/D/4300.PDF

[6] ประกาศกระทรวงวัง เรื่อง การประดับเสมาบรมราชาภิเษก ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 43 หน้า 3718 วันที่ 16 มกราคม 2469http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2469/D/3718.PDF

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]