พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร (ซ้าย) ทรงฉายร่วมกับพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล (ขวา) พระมารดา
พระอิสริยยศ	พระวรวงศ์เธอ
ฐานันดรศักดิ์	พระองค์เจ้าชั้นตรี
ราชวงศ์	จักรี
ข้อมูลส่วนพระองค์
ประสูติ	7 มีนาคม พ.ศ. 2448
สิ้นพระชนม์	11 สิงหาคม พ.ศ. 2513 (65 ปี)
พระชนก	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน
พระชนนี	พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล
พระสวามี	หม่อมเจ้าโสภณภราไดย สวัสดิวัตน์
พระบุตร	หม่อมราชวงศ์พรรธนภณ สวัสดิวัตน์

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร (7 มีนาคม พ.ศ. 2448 — 11 สิงหาคม พ.ศ. 2513) เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.)
• เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นมหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นมหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 1 (จ.ป.ร.1)
• เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 4 (ว.ป.ร.4)
• เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 1 (ป.ป.ร.1)
• เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 8 ชั้นที่ 2 (อ.ป.ร.2)
• เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 1 (ภ.ป.ร.1)

พระประวัติ

ประสูติเมื่อวันที่ 7 มีนาคม พ.ศ. 2448 เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล

ครั้นวันรุ่งขึ้น วันที่ 8 มีนาคม 2448 ร.5 ทรงมีพระบรมราชโองการ โปรดเกล้าฯ ตั้งหม่อมเจ้า บุตรีในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล เป็นพระองค์เจ้าตามพระมารดา ตามกฎมณเฑียรบาลราชประเพณีที่มีมา โดยทรงโปรดเกล้าฯ ตั้งขึ้นเป็น พระหลานเธอ พระองค์เจ้า ทั้งสายที่จะร่วมพระครรภ์สืบไป

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร ทรงมีพระอนุชาและพระขนิษฐาร่วมพระมารดา คือ

1.พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเปรมบุรฉัตร

2.พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิมลฉัตร

และทรงมีพระอนุชาและพระขนิษฐาต่างมารดา คือ ท่านผู้หญิงฉัตรสุดา วงศ์ทองศรี, หม่อมเจ้ากาญจนฉัตร สุขสวัสดิ์, หม่อมเจ้าภัทรลดา ดิศกุล, หม่อมเจ้าสุรฉัตร ฉัตรไชย, หม่อมเจ้าเฟื่องฉัตร ดิศกุล, หิรัญฉัตร เอ็ดเวิร์ดส, หม่อมเจ้าทิพยฉัตร ฉัตรไชย และหม่อมเจ้าพิบูลฉัตร ฉัตรไชย

พระองค์ทรงเข้ารับการศึกษาจากโรงเรียนเซนต์โยเซฟคอนเวนต์

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร เสกสมรสกับหม่อมเจ้าโสภณภราไดย สวัสดิวัตน์ มีพระโอรสคือ หม่อมราชวงศ์พรรธนภณ สวัสดิวัตน์ (นามเดิม: หม่อมราชวงศ์ฉัตรโสภณ สวัสดิวัตน์)

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2513 สิริพระชันษา 65 ปี

พระนิพนธ์

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร ทรงมีพระนิพนธ์ทั้งเขียน และงานแปล อาทิ

• ชีวิตในต่างประเทศ (พ.ศ. 2493)
• ศิลปแห่งการครองชีพ (พ.ศ. 2494)
• บันทึกความทรงจำชีวิตในต่างประเทศ ภาคต้น (พ.ศ. 2550)

พระอิสริยยศ

• 7 มีนาคม พ.ศ. 2448 - 8 มีนาคม พ.ศ. 2448 - หม่อมเจ้ามยุรฉัตร ฉัตรไชย
• 8 มีนาคม พ.ศ. 2448 - 23 ตุลาคม 2453 - พระหลานเธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร
• 23 ตุลาคม 2453 - 11 สิงหาคม 2513 - พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร

พงศาวลี

พงศาวลีของพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร

16. (=24.) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย               8. (=12.) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                       17. (=25.) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี               4. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                             18. (=26.-28.) สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ พระองค์เจ้าศิริวงศ์ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์               9. (=13.) สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี                       19. (=27.) หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา               2. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน                                   20.               10. นายเสถียรรักษา (เที่ยง)                       5. เจ้าจอมมารดาวาด                             22. พระยาอิศรานุภาพ (ขุนเณรน้อย)               11. พระนมปริก                       23. ขำ               1. พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร                                         24. (=16.) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย               12. (=8.) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                       25. (=17.) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี               6. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงษ์                             26. (=18.-28.) สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ พระองค์เจ้าศิริวงศ์ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์               13. (=9.) สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี                       27. (=19.) หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา               3. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล                                   28. (=18.-26.) สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ พระองค์เจ้าศิริวงศ์ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์               14. พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามงคลเลิศ                       29. หม่อมแพ ศิริวงศ์ ณ อยุธยา               7. หม่อมราชวงศ์สว่าง จักรพันธุ์                             30.               15. หม่อมพลบ ศิริวงศ์ ณ อยุธยา                       31.

อ้างอิง

• กิตติพงษ์ วิโรจน์ธรรมากูร. ย้อนรอยราชสกุลวงศ์ "วังหลวง". กรุงเทพ : สำนักพิมพ์ดอกหญ้า, พิมพ์ครั้งที่ 4 พ.ศ. 2549. 304 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-941-205-2

• พีระเดช อนุพงษ์ จักรพันธุ์, ม.ร.ว.. ๑๕๐ ปี สมเด็จเจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมีฯ กรมพระจักรพรรดิพงษ์. กรุงเทพฯ : กระทรวงการคลัง, 2548. 278 หน้า.