พระยาราชสงคราม (กร หงสกุล)

พระยาราชสงคราม (กร หงสกุล)
เกิด	16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2406
เสียชีวิต	14 ธันวาคม พ.ศ. 2457 (51 ปี)
บิดามารดา	พระยาราชสงคราม (ทัด หงสกุล)

พลเรือตรี พระยาราชสงคราม (กร หงสกุล) (16 พฤศจิกายน 2406 - 14 ธันวาคม 2457) เป็นขุนนาง นายทหารเรือชาวไทย อดีตองคมนตรี อดีตมรรคนายก วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร และเป็นนายช่างผู้ควบคุมการต่อ เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ ลำปัจจุบัน

ประวัติ

พระยาราชสงคราม (กร หงสกุล) เกิดเมื่อวันจันทร์ ขึ้น 6 ค่ำ เดือน 12 ปีกุน เบญจศก จุลศักราช 1125 ตรงกับวันจันทร์ที่ 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2406 เป็นบุตรชายของ พระยาราชสงคราม (ทัด หงสกุล)

พระยาราชสงครามสมรสกับภรรยาเอกชื่อ เยื้อน ซึ่งเป็นบุตรสาวของ พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) แต่ไม่มีบุตรธิดาด้วยกัน แต่พระยาราชสงครามมีบุตรธิดาจำนวน 5 คนที่เกิดจากอนุภรรยา 2 คน

เกิดจากอนุภรรยาชื่อ อรุณ จำนวน 4 คนคือ

• นายเตียบ เกิดเมื่อปีจอ พ.ศ. 2453
• นายจวบ เกิดเมื่อปีกุน พ.ศ. 2454
• นายสืบ เกิดเมื่อปีฉลู พ.ศ. 2456
• ดวงกมล (ญ) เกิดเมื่อปีขาล พ.ศ. 2457

เกิดจากอนุภรรยาชื่อ สงวน จำนวน 1 คนคือ

• เจียด เกิดเมื่อปีวอก พ.ศ. 2451

ด้านการศึกษา พระยาราชสงครามได้รับการศึกษาวิชางานช่างจาก พระยาราชสงคราม (ทัด) ผู้เป็นบิดาพร้อมกับพี่น้องอีก 2 คนคือ พระยาสามภพพ่าย (เจริญ) และ พระนวโกวิท (เกลื่อน)

ด้านการรับราชการ พระยาราชสงครามได้ถวายตัวเป็นมหาดเล็กใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อปีเถาะ พ.ศ. 2422 จากนั้นจึงได้รับใช้ใต้เบื้องพระยุคลบาทด้วยการเป็นนายช่างนายกองในการก่อสร้างและปฏิสังขรณ์สถานที่สำคัญ เช่น

• พระราชวังดุสิต
• วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร
• วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร
• วัดปรมัยยิกาวาส

ต่อมาท่านได้รับหน้าที่ในการออกแบบและควบคุมการต่อเรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ลำใหม่แทนเรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงส์ซึ่งทรุดโทรมยากแก่การบูรณะซ่อมแซมโดยเรือพระที่นั่งลำนี้ต่อขึ้นในปลายรัชกาลที่ 5 และมาแล้วเสร็จในต้นรัชกาลที่ 6

หลังจากที่ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นครองสิริราชสมบัติได้ไม่ถึงปีพระยาราชสงครามก็กราบถวายบังคมลาออกจากราชการในตำแหน่ง ผู้บัญชาการกรมทหารเรือฝ่ายบก รับเบี้ยบำนาญเมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2454 และถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2457ขณะอายุได้ 51 ปีโดยได้พระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 16 เมษายน พ.ศ. 2460 ที่ วัดเครือวัลย์วรวิหาร

ตำแหน่งหน้าที่ราชการและหน้าที่อื่น ๆ

• ปลัดกรมช่างทหารในไทยขวา
• เจ้ากรมช่างทหารในซ้าย
• จางวางกรมช่างทหารใน
• 25 กันยายน พ.ศ. 2444 องคมนตรี
• 26 มิถุนายน พ.ศ. 2445 มรรคนายก วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร
• 1 กันยายน พ.ศ. 2445 เจ้ากรมยุทธโยธา
• 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2454 ออกจากราชการ

บรรดาศักดิ์และยศทหาร

บรรดาศักดิ์

• พ.ศ. 2429 ขุนพรหมรักษา ถือศักดินา ๘๐๐
• 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2436 พระราชโยธาเทพ ถือศักดินา ๑๖๐๐
• 20 เมษายน พ.ศ. 2444 พระยาราชสงคราม ถือศักดินา ๓๐๐๐

ยศทหาร

• พันโท
• เรือเอก
• 22 มีนาคม พ.ศ. 2449 พลเรือตรี

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. ๒๔๓๕ - เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้น 5 เบญจมาภรณ์มงกุฎไทย (บ.ม.)
• พ.ศ. ๒๔๓๕ - เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ))
• พ.ศ. ๒๔๓๖ - เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้น 3 ตริตาภรณ์มงกุฎไทย (ต.ม.)
• พ.ศ. ๒๔๔๑ - เหรียญราชินี (ส.ผ.)
• พ.ศ. ๒๔๔๒ - เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้น 4 จัตุรถาภรณ์ช้างเผือก (จ.ช.)
• พ.ศ. ๒๔๔๒ - เหรียญราชรุจิทอง รัชกาลที่ 5 (ร.จ.ท.5)
• พ.ศ. ๒๔๔๔ - เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)
• พ.ศ. ๒๔๔๔ - เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 3 (จ.ป.ร.3)
• พ.ศ. ๒๔๔๔ - เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้น 2 ทวีติยาภรณ์มงกุฎไทย (ท.ม.)
• พ.ศ. ๒๔๔๕ - เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 3 (จ.ป.ร.3)
• พ.ศ. ๒๔๔๖ - เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.)
• พ.ศ. ๒๔๕๑ - เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.)
• พ.ศ. ๒๔๕๒ - เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 2 (จ.ป.ร.2)

แหล่งข้อมูล

• https://m.facebook.com/430875947115157/photos/a.431016957101056/1147236382145773/?type=3