พระธรรมวโรดม

พระธรรมวโรดม เป็นสมณศักดิ์พระราชาคณะเจ้าคณะรอง ปัจจุบันพระราชทานเฉพาะแก่พระเถระฝ่ายมหานิกาย

ประวัติ

"พระธรรมวโรดม" เดิมเรียกว่า "พระธรรมโคดม" เป็นสมณศักดิ์พระราชาคณะเจ้าคณะรองในคณะคามวาสีฝ่ายขวาในสมัยกรุงศรีอยุธยา เมื่อมีการปฏิรูปการปกครองคณะสงฆ์ในสมัยรัตนโกสินทร์จึงเปลี่ยนเป็นเจ้าคณะรองในคณะใต้ ต่อมาพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดให้แก้ราชทินนามเป็น "พระธรรมอุดม" เพื่อไม่ให้พ้องกับพระนามของพระโคตมพุทธเจ้า จนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้แก้ราชทินนามอีกเป็น "พระธรรมวโรดม" จนถึงปัจจุบัน

ฐานานุกรม

ผู้ที่ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ที่ พระธรรมวโรดม สามารถแต่งตั้งฐานานุกรมได้ 8 รูป คือ

• พระครูปลัดสุวัฒนสุตคุณ วิบุลคณิสสร ธุราทรมหานุนายก

• พระครูวินัยธร
• พระครูศัพทวิมล พระครูคู่สวด
• พระครูสังฆรักขิต
• พระครูใบฎีกา

• พระครูธรรมธร
• พระครูมงคลวิลาส พระครูคู่สวด
• พระครูสมุห์

ผู้ได้รับสมณศักดิ์

ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ มีพระเถระได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ที่พระธรรมวโรดม ดังนี้

ลำดับที่	รายนาม	วัด	ดำรงสมณศักดิ์
1	พระธรรมโคดม	(ไม่ปรากฏ)	?
2	พระธรรมอุดม (ชู)	วัดราชบุรณราชวรวิหาร	?
3	พระธรรมอุดม (ทองดี)	วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร	พ.ศ. ???? - 2363
4	พระธรรมอุดม	วัดหงส์รัตนารามราชวรวิหาร	พ.ศ. 2363 - ????
5	พระธรรมอุดม (นาค)	วัดราชบุรณราชวรวิหาร	พ.ศ. ???? - 2373
6	พระธรรมอุดม (ฤกษ์)	วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2373 - 2386
7	พระธรรมอุดม (เซ่ง)	วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2386 - 2394
8	พระธรรมอุดม (ถึก)	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2394 - 2396
9	พระธรรมวโรดม (สมบุรณ์)	วัดราชบุรณราชวรวิหาร	พ.ศ. 2397 - 2415
10	พระสาสนโสภณที่พระธรรมวโรดม (สา ปุสฺสเทโว)	วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร	พ.ศ. 2415 - 2422
11	พระธรรมวโรดม (แดง สีลวฑฺฒโน)	วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2422 - 2434
12	พระธรรมวโรดม (แสง ปญฺญาทีโป)	วัดราชบุรณราชวรวิหาร	พ.ศ. 2434 - 2437
13	พระธรรมวโรดม (ฤทธิ์ ธมฺมสิริ)	วัดบพิตรพิมุขวรวิหาร	พ.ศ. 2437 - 2444
14	พระธรรมวโรดม (จ่าย ปุณฺณทตฺโต)	วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร	พ.ศ. 2445 - 2465
15	พระธรรมวโรดม (เข้ม ธมฺมสโร)	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2466 - 2472
16	พระธรรมวโรดม (เซ่ง อุตฺตโม)	วัดราชาธิวาสราชวรวิหาร	พ.ศ. 2472 - 2485
17	พระธรรมวโรดม (อยู่ ญาโณทโย)	วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2488 - 2496
18	พระธรรมวโรดม (โชติ ธมฺมปฺปชฺโชติโก)	วัดพระปฐมเจดีย์ราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2496 - 2498
19	พระธรรมวโรดม (ปุ่น ปุณฺณสิริ)	วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2499 - 2504
20	พระธรรมวโรดม (ทรัพย์ โฆสโก)	วัดสังเวชวิศยารามวรวิหาร	พ.ศ. 2504 - 2515
21	พระธรรมวโรดม (สนิธ เขมจารี)	วัดปทุมคงคาราชวรวิหาร	พ.ศ. 2515 - 2528
22	พระธรรมวโรดม (นิยม ฐานิสฺสโร)	วัดชนะสงครามราชวรมหาวิหาร	พ.ศ. 2530 - 2535
23	พระธรรมวโรดม (บุญมา คุณสมฺปนฺโน)	วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร	พ.ศ. 2535 - 2550
24	พระธรรมวโรดม (สมเกียรติ กิตฺติวฑฺฒโน)	วัดทินกรนิมิต	พ.ศ. 2551 - ปัจจุบัน

อ้างอิง

• สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 428 หน้า. ISBN 974-417-530-3