ปิตาธิปไตย
ปิตาธิปไตย[1][a] (อังกฤษ: patriarchy) เป็นระบบสังคมแบบหนึ่งที่ซึ่งเพศชายเป็นผู้กุมอำนาจหลักและครอบงำบทบาทในด้านผู้นำการเมือง อำนาจหน้าที่ทางศีลธรรม เอกสิทธิ์ทางสังคม และการควบคุมทรัพย์สิน สังคมปิตาธิปไตยบางแห่งยังเป็นสังคมแบบสืบทอดทางพ่อ (patrilineal) ด้วย หมายความว่า ทรัพย์สินและยศฐาบรรดาศักดิ์นั้นสืบทอดโดยสายสกุลเพศชาย
ปิตาธิปไตยนั้นมีความเกี่ยวข้องกับชุดความคิดหนึ่ง อุดมการณ์ปิตาธิปไตยนั้นใช้เพื่ออธิบายและให้เหตุผลกับสภาพครอบงำของเพศชาย และถือว่าเป็นผลมาจากความแตกต่างตามธรรมชาติระหว่างชายและหญิง นักสังคมวิทยามักมองว่าปิตาธิปไตยเป็นผลผลิตทางสังคมและไม่ได้เป็นผลจากความแตกต่างระหว่างเพศทั้งสองในตัวเอง และมุ่งให้ความสนใจกับทางที่บทบาทจากเพศในสังคมหนึ่งนั้นส่งผลต่อความแตกต่างเชิงอำนาจระหว่างชายกับหญิงอย่างไร[2][3]
ในประวัติศาสตร์ ปิตาธิปไตยปรากฏอยู่ในองค์กรทางสังคม กฎหมาย การเมือง ศาสนา และเศรษฐกิจ แตกต่างกันไปตามวัฒนธรรม[4] ในสังคมร่วมสมัย ถึงแม้จะไม่มีการระบุว่าเป็นปิตาธิปไตยอย่างเปิดเผย แต่ในทางปฏิบัติพบว่าเป็นปิตาธิปไตยยังคงมีอยู่[5][6]
นักสังคมวิทยามักปฏิเสธคำอธิบายเชิงชีววิทยาเกี่ยวกับปิตาธิปไตยซึ่งถูกนำมาใช้อธิบายกำเนิดของปิตาธิปไตยอย่างแพร่หลาย[2] และยึดมั่นว่าเป็นที่กระบวนการทางสังคมที่นำไปสู่บทบาทตามเพศที่ทำให้เกิดปิตาธิปไตยขึ้น[3] ทฤษฎีทางสังคมวิทยามาตรฐานเชื่อว่าปิตาธิปไตยเป็นผลมาจากการก่อร่างทางสังคมและส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่น[7]
ดูเพิ่ม[แก้]
เชิงอรรถ[แก้]
- ↑ ชื่ออื่น เช่น สังคมอำนาจฝ่ายบิดา, สังคมแบบพ่อบ้าน ดูศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสภา คำว่า "patriarchal society"
อ้างอิง[แก้]
- ↑ https://so03.tci-thaijo.org/index.php/eJHUSO/article/download/131587/98734/ วารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา
- ↑ 2.0 2.1 Macionis, John J. (2012). Sociology (13th ed.). Prentice Hall. ISBN 0205181090
- ↑ 3.0 3.1 Henslin, James M. (2001). Essentials of Sociology. Taylor & Francis. pp. 65–67, 240. ISBN 9780536941855.
- ↑ Malti-Douglas, Fedwa (2007). Encyclopedia of Sex and Gender. Detroit: Macmillan. ISBN 978-0-02-865960-2.[ต้องการเลขหน้า]
- ↑ Lockard, Craig (2007). Societies, Networks, and Transitions. Vol. 1. Cengage Learning. pp. 111–114. ISBN 9780547047669.
Today, as in the past, men generally hold political, economic, and religious power in most societies.
- ↑ Pateman, Carole (2016). "Sexual Contract". The Wiley Blackwell Encyclopedia of Gender and Sexuality Studies. Singapore: John Wiley & Sons, Ltd. pp. 1–3. doi:10.1002/9781118663219.wbegss468. ISBN 978-1-4051-9694-9.
- ↑ Sanderson, Stephen K. (2001). The Evolution of Human Sociality. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. p. 198. ISBN 9780847695348.
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
วิกิคำคม มีคำคมที่กล่าวโดย หรือเกี่ยวกับ ปิตาธิปไตย
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Patriarchy- . Encyclopedia Americana. 1920. p. 401.
