ปล่อยให้ทำไป
| ส่วนหนึ่งของชุดบทความเรื่อง |
| ระบบเศรษฐกิจ |
|---|
ปล่อยให้ทำไป[1] หรือ แลเซ-แฟร์ (ฝรั่งเศส: laissez-faire) เป็นแนวคิดและระบบเศรษฐกิจที่สนับสนุนการค้าเสรี โดยปราศจากการแทรกแซงจากรัฐบาลหรือองค์กรใด ๆ คำนี้มาจากภาษาฝรั่งเศส แปลตรงตัวว่า "ปล่อยให้เป็นไป" สะท้อนแนวคิดที่ว่าเศรษฐกิจจะดำเนินไปได้ดีที่สุดเมื่อรัฐบาลไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยว
ประวัติความเป็นมา
[แก้]แนวคิดเลสเซแฟร์เริ่มเป็นที่รู้จักในช่วงกลางศตวรรษที่ 18 ในฝรั่งเศส โดยกลุ่มนักคิดที่เรียกว่า "ฟิซิโอแครต" (Physiocrats) ซึ่งต่อต้านระบบเศรษฐกิจแบบควบคุมที่มีอยู่ในขณะนั้น
ฟิซิโอแครตเสนอให้มีการเก็บภาษีที่ดินเพียงประเภทเดียว แทนระบบภาษีที่ซับซ้อนในฝรั่งเศสช่วงศตวรรษที่ 17 พวกเขาเชื่อว่าที่ดินเป็นแหล่งความมั่งคั่งที่แท้จริงเพียงอย่างเดียว และการเก็บภาษีจากที่ดินจะไม่ส่งผลกระทบต่อการผลิตเหมือนภาษีประเภทอื่น
แนวคิดนี้ได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางหลังจากอดัม สมิธ (Adam Smith) นักเศรษฐศาสตร์ชาวสกอตแลนด์ เขียนหนังสือ "ความมั่งคั่งของประชาชาติ" (The Wealth of Nations) ในปี ค.ศ. 1776 สมิธเสนอแนวคิดเรื่อง "มือที่มองไม่เห็น" (invisible hand) ซึ่งอธิบายว่าการแสวงหาผลประโยชน์ส่วนตัวของแต่ละคนจะนำไปสู่ประโยชน์ของสังคมโดยรวม
หลักการพื้นฐาน
[แก้]- ปัจเจกบุคคลเป็นหน่วยพื้นฐานของสังคม: แนวคิดนี้ให้ความสำคัญกับสิทธิและเสรีภาพของแต่ละบุคคล
- เสรีภาพตามธรรมชาติ: เชื่อว่ามนุษย์ทุกคนมีสิทธิและเสรีภาพโดยกำเนิด
- ระบบธรรมชาติควบคุมตัวเอง: เชื่อว่าเศรษฐกิจและสังคมสามารถปรับสมดุลได้เองโดยธรรมชาติ
- การแข่งขันเสรี: ตลาดควรมีการแข่งขันอย่างเสรี โดยไม่มีการควบคุมจากภายนอก
การนำไปใช้และข้อวิจารณ์
[แก้]แม้ว่าแนวคิดเลสเซแฟร์จะไม่เคยถูกนำไปใช้อย่างเต็มรูปแบบในประเทศใด แต่มีอิทธิพลอย่างมากต่อนโยบายเศรษฐกิจในหลายประเทศ โดยเฉพาะในช่วงศตวรรษที่ 19 และต้นศตวรรษที่ 20 อย่างไรก็ตาม แนวคิดนี้ก็ได้รับการวิพากษ์วิจารณ์อย่างมาก โดยเฉพาะในประเด็นต่อไปนี้:
- อาจนำไปสู่ความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ
- ขาดการคุ้มครองแรงงานและผู้บริโภค
- อาจเกิดการผูกขาดทางธุรกิจ
- ไม่สามารถแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจมหภาคได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ในปัจจุบัน แม้ว่าแนวคิดเลสเซแฟร์แบบสุดโต่งจะไม่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง แต่หลักการบางอย่าง เช่น การสนับสนุนการค้าเสรีและการลดการแทรกแซงของรัฐบาล ยังคงมีอิทธิพลต่อนโยบายเศรษฐกิจในหลายประเทศ
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "ศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสถาน (ศัพท์รัฐศาสตร์)". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-07-15. สืบค้นเมื่อ 2013-01-26.
{{cite web}}: ระบุ|accessdate=และ|access-date=มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ|archivedate=และ|archive-date=มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ|archiveurl=และ|archive-url=มากกว่าหนึ่งรายการ (help)
- Brebner, John Bartlet (1948). "Laissez Faire and State Intervention in Nineteenth-Century Britain". Journal of Economic History. 8: 59–73.
- Fisher, Irving (January 1907). "Why has the Doctrine of Laissez Faire been Abandoned?". Science. 25 (627): 18–27. doi:10.1126/science.25.627.18. PMID 17739703.
- Taussig, Frank W. (1904). "The Present Position of the Doctrine of Free Trade". Publications of the American Economic Association. 6 (1): 29–65.
- Gaspard, Toufick. A Political Economy of Lebanon 1948–2002: The Limits of Laissez-faire. Boston: Brill, 2004. ISBN 978-90-04-13259-7.
- Ellen Judy Wilson; Peter Hanns Reill (1 August 2004). Encyclopedia Of The Enlightenment. Infobase Publishing. p. 241. ISBN 978-0-8160-5335-3. Archived from the original on 23 July 2023. Retrieved 21 July 2012.
- Rothbard, Murray (1995). An Austrian Perspective on the History of Economic Thought. Edward Elgar Publishing. p. 371. ISBN 0-945466-48-X.
- Gaffney, Mason. "The Taxable Surplus of Land: Measuring, Guarding and Gathering It". Archived from the original on 10 May 2015. Retrieved 9 December 2014.
- Edward H. Litchfield. "Quick Reference Handbook Set, Basic Knowledge and Modern Technology" (revised ed.).
- "Laissez-faire" Archived 2015-09-27 at the Wayback Machine, Business Dictionary.
- "Adam Smith". Encyclopædia Britannica. Archived from the original on 12 April 2020. Retrieved 12 April 2020.
 | บทความนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล หมายเหตุ: ขอแนะนำให้จัดหมวดหมู่โครงให้เข้ากับเนื้อหาของบทความ (ดูเพิ่มที่ วิกิพีเดีย:โครงการจัดหมวดหมู่โครงที่ยังไม่สมบูรณ์) |