ปลาโรนิน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ปลาโรนิน
สถานะการอนุรักษ์
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Animalia
ไฟลัม: Chordata
ชั้น: Chondrichthyes
ชั้นย่อย: Elasmobranchii
อันดับ: Rajiformes
วงศ์: Rhinidae
Müller & Henle, 1841
สกุล: Rhina
Bloch & Schneider, 1801
สปีชีส์: R.  ancylostoma
ชื่อทวินาม
Rhina ancylostoma
(Bloch & Schneider, 1801)
แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์
ชื่อพ้อง
  • Rhina cyclostomus Swainson, 1839

ปลาโรนิน (อังกฤษ: Bowmouth guitarfish, Mud skate, Shark ray) ปลากระดูกอ่อนชนิดหนึ่ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Rhina ancylostoma อยู่ในวงศ์ Rhinidae จัดเป็นเพียงชนิดเดียวที่อยู่ในวงศ์นี้ และสกุล Rhina [2]

มีรูปร่างแตกต่างไปคล้ายกับปลาโรนัน (Rhinobatidae) แต่มีลักษณะที่แตกต่างอย่างเห็นได้ชัด สันนิษฐานว่ามีไว้เพื่อป้องกันตัว โดยมีส่วนหัวขนาดใหญ่ รูปทรงแบนกลมและโค้งมน ปากกลม ครีบอกแผ่กว้าง ครีบหลังตั้งสูง เป็น 2 ตอน บริเวณเหนือตามีสันเป็นหนาม ตรงกลางหลังด้านหน้าของครีบหลังมีหนามเรียงตัวกันเป็นแถวชัดเจน พื้นผิวลำตัวด้านบนมีสีเทาอมน้ำตาล มีแต้มเป็นจุดสีขาวจาง ๆ กระจายอยู่ทั่วตัว ด้านท้องมีสีขาว ยิ่งโดยเฉพาะปลาวัยอ่อนจะมีลวดลายที่มากกว่าปลาตัวโต

ขนาดโตเต็มที่มีความยาวได้ถึง 3 เมตร หนักได้ถึง 135 กิโลกรัม พบอาศัยอยู่ตามบริเวณพื้นทะเลที่เป็นดินทรายปนโคลน จัดเป็นปลาที่พบเห็นได้ยากมากในปัจจุบัน พบได้ในทะเลแดง, แอฟริกาตะวันออก, ญี่ปุ่นตอนใต้, ปาปัวนิวกินี, ในน่านน้ำไทยพบที่ฝั่งอันดามัน โดยมีชื่อที่ชาวประมงเรียกว่า "ปลากระเบนพื้นน้ำ" และมีความเชื่อว่าหนามบนหลังนั้นใช้เป็นเครื่องรางของขลังในทางไสยศาสตร์ได้ โดยนิยมนำมาทำเป็นหัวแหวน หรือนำมาห้อยคอ ซ้ำยังมีราคาซื้อขายที่ไม่แพง[3]

เป็นปลาที่นิยมเลี้ยงในพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำต่าง ๆ ทั่วโลก สำหรับในประเทศไทยมีอยู่ที่อันเดอร์วอเตอร์เวิลด์ พัทยา จังหวัดชลบุรี และ SEA LIFE Bangkok Ocean World ที่ห้าง Siam Paragon โดยมีราคาซื้อขายที่แพงมากนับล้านบาท ซึ่งปลาในที่เลี้ยงมีพฤติกรรมที่เชื่องต่อผู้เลี้ยงและกินเก่งมาก

ในวันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2558 มีการพบปลาโรนินตัวหนึ่งเป็นเพศเมีย ที่บริเวณปากแม่น้ำประแส อำเภอแกลง จังหวัดระยอง น้ำหนักประมาณ 40 กิโลกรัม ความยาวตลอดตั้งแต่หัวจรดหางประมาณ 2 เมตร อายุประมาณ 10 ปี โดยปลามีบาดแผลถลอกตลอดทั้งตัว เนื่องจากติดอวนประมง ทางศูนย์ประมงศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงทะเลอ่าวไทยฝั่งตะวันออกได้นำมาพักฟื้น โดยปลายังมีสุขภาพแข็งแรงและว่ายน้ำเล่นอย่างร่าเริง การพบปลาโรนินในครั้งนี้นับว่าเป็นที่ฮือฮา เนื่องจากในทะเลด้านอ่าวไทยแถบจังหวัดระยอง ไม่ได้พบปลาโรนินเป็นเวลานานกว่า 30 ปีแล้ว[4]

ล่าสุด กรมประมง ชี้แจงเครื่องประดับ แหวนปลาโรนิน[ลิงก์เสีย] (หัวกระเบนท้องน้ำ) ที่ทำมาจากหนามบนหัวปลา ระบุผู้ครอบครองต้องแจ้งการมีไว้ตามกฎหมายภายในวันที่ 29 พ.ย.นี้ เนื่องจาก ปลาโรนิน เป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง เข้าข่ายประทำความผิดมีไว้ซึ่งซากของสัตว์ป่าคุ้มครอง หรือผลิตภัณฑ์ที่ทำมาจากซากของสัตว์ป่าคุ้มครอง ฝ่าฝืนมีโทษปรับ 40,000 บาท

อ้างอิง[แก้]

  1. McAuley, R. and L.J.V. Compagno (2003). Rhina ancylostoma. In: IUCN 2003. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on January 21, 2010.
  2. จาก ITIS.gov (อังกฤษ)
  3. นันทวัฒน์ โชติสุวรรณ, กระเบนท้องน้ำ "ของขลัง ที่ยังว่ายน้ำได้" นิตยสาร Aquarium Biz ฉบับที่ 16 ปีที่ 2: ตุลาคม 2011 หน้า 126-130
  4. "ระยองฮือฮา! พบ ปลาโรนิน สัตว์ใกล้สูญพันธุ์ ขนาดยาวกว่า 2 เมตร". ช่อง 7. 10 August 2015. สืบค้นเมื่อ 12 August 2015.

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]