ปลาหลดจุด

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ปลาหลดจุด
สถานะการอนุรักษ์
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ แก้ไขการจำแนกนี้
โดเมน: ยูแคริโอตา
อาณาจักร: สัตว์
ไฟลัม: สัตว์มีแกนสันหลัง
ชั้น: ปลาที่มีก้านครีบ
อันดับ: อันดับปลาไหลนา
วงศ์: วงศ์ปลากระทิง
สกุล: ปลาหลด
(Günther, 1861)
สปีชีส์: Macrognathus siamensis
ชื่อทวินาม
Macrognathus siamensis
(Günther, 1861)
ชื่อพ้อง[2]
  • Rhynchobdella aculeata siamensis Günther, 1861
  • Mastacembelus siamensis (Günther, 1861)

ปลาหลดจุด เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Macrognathus siamensis ในวงศ์ปลากระทิง (Mastacembelidae) มีรูปร่างเรียวยาว ลำตัวแบนข้างเล็กน้อย จะงอยปากยื่นแหลมยาว ครีบหางเล็กปลายมนแยกจากครีบหลังและครีบก้นที่ยาว ครีบอกเล็กกลม ตัวมีสีเทาอ่อน ด้านบนมีสีคล้ำ ด้านท้องสีจาง ครีบหลังคล้ำมีจุดเล็กสีจางประและมีดวงสีดำขอบขาวแบบดวงตา 4–5 ดวงเรียงตามยาว โคนครีบหางมีอีก 1 ดวง มีความยาวประมาณ 12–15 เซนติเมตร ใหญ่สุดพบ 25 เซนติเมตร

ปลาหลดจุดอาศัยอยู่ในแหล่งน้ำนิ่งทั่วไป และแม่น้ำลำคลองของทุกภาค รวมถึงพื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้ในภาคอีสาน[3] บริโภคโดยปรุงสด ทำปลาแห้ง และรมควัน นอกจากนี้ยังจับขายเป็นปลาสวยงามด้วย[4]

ปลาหลดงวงช้าง[แก้]

ปลาหลดงวงช้างหรือปลาหลดจมูกยาวเป็นปลาที่เพิ่งได้รับการเผยแพร่เมื่อกลางปี พ.ศ. 2554 นี้[5] เป็นปลาที่ถูกค้นพบและศึกษาโดยวอลเตอร์ เรนโบธ นักมีนวิทยาชาวอเมริกันในปี พ.ศ. 2539 ที่ออกสำรวจปลาในลุ่มแม่น้ำโขงที่ประเทศกัมพูชา สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นปลาหลดชนิดใหม่เพราะมีความแตกต่างในเชิงอนุกรมวิธานจากปลาหลดจุดอยู่พอสมควร จากนั้น ไอ.จี. แบร์ด ได้ทำการสำรวจพบปลาชนิดนี้จากบริเวณน้ำตกคอนพะเพ็ง ทางตอนใต้ของแขวงจำปาศักดิ์ในประเทศลาว ในปี พ.ศ. 2542 ได้บรรยายลักษณะตรงกับของเรนโบธ หลังจากนั้นในปี พ.ศ. 2544 มอริส ก็อตลา ได้ตีพิมพ์หนังสือชื่อ Fishes of Laos ได้อ้างถึงปลาชนิดนี้ตามรายงานของเรนโบธ และลงตีพิมพ์ภาพ และสรุปว่าปลาชนิดนี้มีการกระจายพันธุ์บริเวณตอนใต้ของน้ำตกคอนพะเพ็งในพื้นที่ประเทศลาวและกัมพูชา

ในทัศนะของชัยวุฒิ กรุดพันธ์ นักมีนวิทยาแห่งคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ซึ่งได้ทำการวิจัยโดยการลงพื้นที่สำรวจและรายงานสถานะความหลากหลายของปลาในลุ่มแม่น้ำโขงและลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาร่วมกับคณะทำงานต่างชาติอีก 4 ประเทศ เห็นว่าปลาชนิดนี้เป็นปลาพื้นเมืองของลุ่มแม่น้ำโขงชนิดหนึ่ง มีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากปลาหลดจุดซึ่งเป็นชนิดที่พบได้ง่ายและแพร่กระจายพันธุ์กว้างขวาง และอาจถือเป็นลักษณะเฉพาะทางนิเวศวิทยาประการหนึ่ง อย่างไรก็ตาม ยังมีปลาในสกุลปลาหลดอีกหลายชนิดที่มีลักษณะของจมูกหรือส่วนหน้าที่ยื่นยาวออกมาเช่นนี้เหมือนกัน ปัจจุบัน ปลาหลดงวงช้างหรือปลาหลดจมูกงวงยังมิได้มีการตั้งชื่ออย่างเป็นทางการทางวิทยาศาสตร์แต่อย่างใด จึงอาจใช้ชื่อว่า Macrognathus aff. siamensis ไปก่อน[6]

อ้างอิง[แก้]

  1. Vidthayanon, C. (2012). "Macrognathus siamensis". IUCN Red List of Threatened Species. 2012: e.T180869A1672138. doi:10.2305/IUCN.UK.2012-1.RLTS.T180869A1672138.en. สืบค้นเมื่อ 20 November 2021.
  2. Froese, Rainer and Pauly, Daniel, eds. (2019). "Macrognathus siamensis" in FishBase. August 2019 version.
  3. หน้า 7, ทุ่งกุลาฯร้างปลาหลด โดย ไชยรัตน์ ส้มฉุน. ไทยรัฐปีที่ 68 ฉบับที่ 21668: วันศุกร์ที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2560 แรม 6 ค่ำ เดือน 6 ปีระกา
  4. หนังสือปลาน้ำจืดไทย โดย ดร.ชวลิต วิทยานนท์ (กรุงเทพ พ.ศ. 2544) ISBN 974-475-655-5
  5. "พบ"ปลาหลดงวงช้าง"แม่น้ำโขงชนิดใหม่ของโลก". กรุงเทพธุรกิจ. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-08-07. สืบค้นเมื่อ 2011-09-28.
  6. ชัยวุฒิ กรุดพันธ์, ปลาหลดจุดจมูกยาว (ปลาหลดงวงช้าง) ปลาไทยชนิดใหม่ของโลก ?. คอลัมน์ Wild Ambition หน้า 42-45 นิตยสาร Aquarium Biz ฉบับที่ 13 ปีที่ 2: กรกฎาคม 2011

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]