ข้ามไปเนื้อหา

ประเจียด

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ผ้าประเจียดของนักมวยไทย

ประเจียด คือผ้าลงเลขยันต์ถือกันว่าเป็นเครื่องป้องกันอันตรายได้[1] โดยมากใช้ผ้าขาว ผ้าแดง และผ้าเหลืองก็มี มักเป็นผ้ารูปสี่เหลี่ยม ผืนผ้าหรือสี่เหลี่ยมจัตุรัสใช้โพกศรีษะ พันคอ พันแขนหรือใส่กระเป๋า หากเป็นผืนเล็ก ๆ เอามาทําเป็นเสื้อเรียกว่า "เสื้อยันต์" ซึ่งอาจจะนับว่าอยู่ในประเภทผ้าประเจียดก็ได้ มักจะเขียนด้วยหมึกดําและดินสอดําเป็นพื้น การลงผ้าประเจียดต้องมีพิธีการเบื้องต้นเช่นเดียวกับการทํา เครื่องรางของขลังอื่น ๆ คือต้องถือเอาฤกษ์ดี ยามดี วันดี ทิศดี[2]

การทําผ้าประเจียดมีวัตถุประสงค์เพื่อคุ้มกันอันตราย โดยจะมีคุณภาพตามแต่ความต้องการ เช่น คงทน คลาด แคล้ว มหาอุด เมตตามหานิยม เป็นโชคลาภหรือมีโชคทางการค้า เป็นต้น อานุภาพของผ้าประเจียดตามยันต์ที่เขียนเช่น หากลงยันต์ตรีนิสิงเห จะมีอานุภาพป้องกันภูติผีปีศาจ หากลงยันต์ปิโยก็จะมีอานุภาพด้านเมตตามหานิยม[3]

ประวัติ

[แก้]

ในยุคโบราณสมัยทำสงครามปรากฏหลักฐานผ้าประเจียดที่ยังหลงเหลือเช่น ผืนผ้าประเจียดที่สมเด็จพระเจ้าตากสินทรงนำมาแจกจ่ายให้แก่บรรดาแม่ทัพนายกองตลอดจนหัวหมู่ ในการยกทัพลงไปปราบก๊กเจ้าพระยานครศรีธรรมราช เมื่อ พ.ศ 2312[4] หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมชเขียนไว้ว่า เมื่อครั้งกองทัพไทยไปรบกับพม่าที่ลาดหญ้า ครั้งพระเจ้าปดุงกรีฑาทัพใหญ่มาตีไทย เมื่อ พ.ศ. 2328 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงแจกผ้าลงเลขยันต์ (ประเจียด) ให้แก่ทหารโดยถือกันว่าเป็นเครื่องป้องกันอันตรายได้ ใช้เป็นผู้ผูกคอ หรือผูกต้นแขน ต่อมาเกจิอาจารย์รุ่นต่อ ๆ มา นิยมทำแจกศิษย์นำติดไปใช้ติดตัว[5]

ในปัจจุบันมีการผูกผ้าประเจียดในกีฬามวยไทยรวมถึงมวยโบราณ เพื่อเป็นเครื่องรางที่นักมวยไทยสวมใส่เพื่อเป็นสิริมงคลและขวัญกำลังใจในการต่อสู้ นอกจากนี้ นักกระบี่กระบองได้มีการคาดผ้าประเจียดเช่นกัน[6]

อ้างอิง

[แก้]
  1. "ประเจียด". สนุก.คอม.
  2. "ความเชื่อเกี่ยวกับไสยศาสตร์". ฐานข้อมูลท้องถิ่นภาคใต้-มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
  3. มณีรัตน์, ณัฐธัญ. "การศึกษาวิเคราะห์ระบบยันต์ในภาคกลางของประเทศไทย". สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (สพร.).
  4. "เปิดผังกองทัพ "สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช" บนผ้าประเจียด". ศิลปวัฒนธรรม.
  5. "ตำนานผ้าประเจียด". ไทยรัฐ.
  6. ประวัติความเป็นมากีฬากระบี่กระบอง