นาซีเลอมัก

นาซีเลอมัก

นาซีเลอมักกับปลาร้า ถั่วลิสง ไข่ แกงแกะ ผัก และซัมบัล
ชื่ออื่น	นาซิ ลือเมาะ, ข้าวมันมลายู
มื้อ	จานหลักสำหรับมื้อเช้า
แหล่งกำเนิด	มาเลเซีย
ภูมิภาค	แพร่หลายทั่วไปในมาเลเซีย พบในสิงคโปร์ หมู่เกาะรีเยาในอินโดนีเซีย และภาคใต้ของไทยด้วย
ผู้สร้างสรรค์	อาหารมาเลเซีย
อุณหภูมิเสิร์ฟ	ร้อนหรืออุณหภูมิห้อง
ส่วนผสมหลัก	ข้าวหุงกับกะทิ กินกับอาหารอื่น ๆ
รูปแบบอื่น	นาซีอูดุกในอินโดนีเซีย
ตำราอาหาร: นาซีเลอมัก   สื่อ: นาซีเลอมัก

นาซีเลอมักห่อด้วยใบตอง

นาซีเลอมัก (มลายู: nasi lemak) หรือที่ในภาษามลายูปัตตานีเรียกว่า นาซิ ลือเมาะ (ออกเสียง: [nasiˀ lɨmɔˀ]) และที่ในบางครั้งเรียกเป็นภาษาไทยว่า ข้าวมันมลายู เป็นข้าวเจ้าหุงกับกะทิ ซึ่งพบในมาเลเซีย บรูไน สิงคโปร์ หมู่เกาะรีเยาของอินโดนีเซีย และภาคใต้ของไทย มาเลเซียกล่าวว่าอาหารชนิดนี้เป็นอาหารประจำชาติและเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของมาเลเซีย แม้ว่าจะมีการแพร่กระจายในบริเวณอื่น ๆ อาหารนี้เป็นคนละชนิดกับนาซีดากัง (นาซิ ดาแกฺ) ซึ่งเป็นที่นิยมทางชายฝั่งตะวันออกของคาบสมุทรมลายู คือกลันตันและตรังกานู แต่ทั้งนาซีเลอมักและนาซีดากังก็เป็นอาหารเช้าที่แพร่หลาย

คำว่า นาซีเลอมัก ในภาษามลายูหมายถึงข้าวมัน โดยนำข้าวไปแช่ในกะทิ แล้วนำส่วนผสมไปนึ่ง กระบวนการปรุงคล้ายกับอาหารอินโดนีเซียคือนาซีอูดุก บางครั้งจะเติมใบเตยหอมลงบนข้าวขณะนึ่งเพื่อให้เกิดกลิ่นหอม อาจเพิ่มเครื่องเทศบางชนิด ได้แก่ ขิงและตะไคร้ เพื่อเพิ่มความหอม

การรับประทานแบบพื้นบ้านจะห่อด้วยใบตอง ใส่แตงกวาหั่น ปลากะตักแห้งทอด (ikan bilis) ถั่วลิสงอบ ไข่ต้มแข็ง และซัมบัลซึ่งเป็นซอสมีลักษณะคล้ายน้ำพริก รสเผ็ด นาซีเลอมักนี้อาจจะรับประทานกับไก่ทอด (ayam goreng) ผักบุ้งผัด หมึกผัดพริก (sambal sotong) หอยแครง อาจาด เรินดังเนื้อ (แกงเนื้อกับกะทิและเครื่องเทศ) หรือปอดวัว (paru) อาหารเหล่านี้ส่วนใหญ่มีรสเผ็ด

นาซีเลอมักเป็นที่นิยมรับประทานในมาเลเซียและสิงคโปร์ นิยมกินเป็นอาหารเช้าทั้งสองประเทศ หรือรับประทานในภัตตาคารเป็นอาหารกลางวันหรืออาหารเย็น มีขายทั้งในศูนย์อาหารของสิงคโปร์และข้างถนนในมาเลเซีย นาซีเลอมักกูกุซ (nasi lemak kukus) หรือข้าวมันนึ่ง เป็นอีกชื่อหนึ่งของนาซีเลอมักที่ปรุงให้สุกด้วยการนึ่ง

รูปแบบที่หลากหลาย

ในมาเลเซียและสิงคโปร์ นาซีเลอมักมีรูปแบบที่หลากหลาย แปรผันไปตามผู้ปรุงจากต่างวัฒนธรรม นาซีเลอมักแบบดั้งเดิมของมาเลเซียพบทางตอนใต้และตอนกลางของคาบสมุทรมลายู ชาวมาเลเซียเชื้อสายจีนและอินเดียนิยมบริโภคนาซีเลอมักเช่นกัน ซัมบัลที่รับประทานคู่กับนาซีเลอมักมีตั้งแต่รสเผ็ดจนถึงรสหวาน นาซีเลอมักทางตะวันตกเฉียงเหนือมักรับประทานกับแกงด้วย ส่วนทางตะวันออกเฉียงเหนือ นาซีดากังข้าวยำหรือนาซี-กราบู และนาซีเบอร์เลาก์เป็นที่นิยมมากกว่า ส่วนในรัฐซาราวักและซาบะฮ์ไม่นิยมรับประทานนาซีเลอมัก

• แบบของชาวมาเลเซียเชื้อสายอินเดีย คล้ายคลึงกับรูปแบบดั้งเดิมของชาวมลายู ต่างกันที่ชาวมาเลเซียเชื้อสายอินเดียส่วนใหญ่นับถือศาสนาฮินดูและไม่รับประทานเนื้อวัว
• แบบของชาวมาเลเซียเชื้อสายจีน จะมีแบบที่ใช้เนื้อหมูในการปรุงซึ่งไม่ใช่อาหารฮาลาล
• แบบของหมู่เกาะรีเยา นิยมใส่ปลาชิ้นเล็กที่เรียกอีกันตัมบัน ซึ่งมักจะทอดให้กรอบ กินกับซัมบัล
• แบบของชาวสิงคโปร์เชื้อสายมลายู นิยมใช้ปลาร้า ที่เรียกอีกันบีลิซ ถั่ว ปลาทอด แตงกวา บางครั้งใส่ไข่
• แบบของชาวสิงคโปร์เชื้อสายจีน นิยมใส่มะรุมทอด ลูกชิ้นปลา และแกงผัก
• แบบมังสวิรัติ มักพบในกัวลาลัมเปอร์ โดยแทนที่ปลาหมักด้วยปลาร้าเจ

นอกจากนี้แล้ว ตั้งแต่วันที่ 13 กรกฎาคม ค.ศ. 2017 แมคโดนัลด์กิจการร้านอาหารจานด่วนระดับโลกของอเมริกา สำหรับสาขาในสิงคโปร์ได้ผลิตนาซีเลอมักในรูปแบบของแฮมเบอร์เกอร์ด้วย โดยใช้ขนมปังแทนข้าว เมนูนี้ได้รับความนิยมมาก แต่ก็มีเสียงวิจารณ์ออกมาสองกระแส คือ บ้างก็บอกว่ามีรสชาติอร่อยเหมือนนาซีเลอมักต้นฉบับ แต่บ้างก็บอกว่าไม่อร่อยและขาดเอกลักษณ์ของนาซีเลอมักไป

ภาพ

• 
  นาซีเลอมักแบบพื้นฐานกินไข่ ปลาหมัก แตงกวา และซัมบัล
• 
  นาซีเลอมักกับแกงไก่ กินบนใบตอง
• 
  ส่วนผสมอื่น ๆ ที่กินกับนาซีเลอมักได้แก่ ปีกไก่ทอด แตงกวาหั่น
• 
  นาซีเลอมักกับแกงไก่ ซัมบัล ปลาหมัก ถั่วลิสง ไข่ และแตงกวา