ฌอแซลังที่ 1 เคานต์แห่งอิเดสซา
| ฌอแซลังที่ 1 | |
|---|---|
 | |
| เคานต์แห่งอิเดสซา | |
| ครองราชย์ | ค.ศ. 1118–1131 |
| ก่อนหน้า | พระเจ้าโบดวงที่ 2 |
| ถัดไป | ฌอแซลังที่ 2 |
| เจ้าชายแห่งกาลิลี | |
| ครองราชย์ | ค.ศ. 1112–1119 |
| ก่อนหน้า | ทานเครต |
| ถัดไป | กีโยมที่ 1 |
| สวรรคต | ค.ศ. 1131 เคย์ซุน (ตุรกีในปัจจุบัน) |
| คู่อภิเษก | เบียทริซแห่งอาร์เมเนีย เคาน์เตสแห่งอิเดสซา มาเรียแห่งซาแลร์โน |
| พระราชบุตร | ฌอแซลังที่ 2 เคานต์แห่งอิเดสซา สเตฟานีแห่งกูร์เตอแน |
| ราชวงศ์ | กูร์เตอแน |
| พระราชบิดา | ฌอแซอลังที่ 1 แห่งกูร์เตอแน |
| พระราชมารดา | เอลีซาแบ็ตแห่งมงเลรี |
ฌอแซลังที่ 1 (ฝรั่งเศส: Josselin Ier de Courtenay) เป็นขุนนางชาวแฟรงก์แห่งตระกูลกูร์เตอแน เป็นลอร์ดแห่งเตอร์เบสเซล, เจ้าชายแห่งกาลิลี (ค.ศ. 1112–1119) และเคานต์แห่งอิเดสซา (ค.ศ. 1118–1131) เคาน์ตีอิเดสซาถึงจุดสูงสุดในช่วงที่เขาปกครอง เขาถูกจับตัวสองครั้ง แต่ก็ยังสามารถขยายอาณาเขตของเคาน์ตีของตนได้ รวมถึงการเข้าร่วมในยุทธการที่อะซาซใน ค.ศ. 1125 ต่อมาเขาได้รับบาดเจ็บสาหัสจากการอุบัติเหตุอุโมงค์ถล่ม และถึงแม้จะบาดเจ็บ เขาก็ยังนำกองทัพไปช่วยป้อมปราการเคย์ซุนที่ถูกล้อม ก่อนจะเสียชีวิตในเวลาไม่นานหลังจากนั้น
ช่วงต้นของชีวิต
[แก้]ฌอแซลังเป็นบุตรของฌอแซลังที่ 1 ลอร์ดแห่งกูร์เตอแน และเอลีซาแบ็ต ธิดาของกีที่ 1 แห่งมงเลรี เขาเดินทางมายังดินแดนศักดิ์สิทธิ์ในช่วงสงครามครูเสดครั้งที่ 2 ใน ค.ศ. 1101 และเริ่มต้นด้วยการเข้ารับใช้โบดวงที่ 2 เคานต์แห่งอิเดสซา (ซึ่งอยู่ในกองทัพของโกเดอฟรอยแห่งบูยง) ซึ่งได้มอบตำแหน่งลอร์ดแห่งเตอร์เบสเซลให้แก่เขา ต่อมาฌอแซลังได้ไปร่วมรบกับกองทัพของเอเตียน เคานต์แห่งบลัว ใน ค.ศ. 1104 เขาถูกจับตัวในยุทธยุทธการที่ฮาราน ต่อมาเขาตกอยู่ในเงื้อมมือของอิลกาซี เจ้าเมืองมาร์ดิน และถูกไถ่ตัวกลับมาใน ค.ศ. 1107 ด้วยเงินจำนวน 20,000 ดินาร์
ภายใน ค.ศ. 1113 ฌอแซลังได้สร้างรัฐกึ่งปกครองตนเองรอบเมืองเตอร์เบสเซลทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำยูเฟรทีส ในขณะที่โบดวง ลูกพี่ลูกน้องของเขา ปกครองพื้นที่ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำและเมืองอิเดสซา ซึ่งมักถูกรุกรานโดยพวกเซลจุคเติร์ก ในปีเดียวกันนั้นเอง โบดวงได้ปลดเขาออกจากตำแหน่งลอร์ดแห่งเตอร์เบสเซล ฌอแซลังจึงเดินทางไปยังราชอาณาจักรเยรูซาเลม และได้รับแต่งตั้งให้เป็นเจ้าชายแห่งกาลิลี
เคานต์
[แก้]
ใน ค.ศ. 1118 โบดวงที่ 2 ซึ่งเป็นลูกพี่ลูกน้องของฌอแซลัง ได้ขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งเยรูซาเล็มแทนพระเจ้าโบดวงที่ 1 แม้ว่าทั้งสองจะเคยมีความขัดแย้งกันมาก่อน ฌอแซลังก็ให้การสนับสนุนพระเจ้าที่ 2 อย่างเต็มที่ แทนที่จะสนับสนุนอูซตาสที่ 3 เคานต์แห่งบูโลญ ซึ่งเป็นพระเชษฐาของกษัตริย์องค์ก่อน เขาจึงได้รับแต่งตั้งให้เป็นเคานต์แห่งอิเดสซา
ใน ค.ศ. 1122 ฌอแซลังถูกจับตัวอีกครั้งพร้อมกับวาเลร็องแห่งเลอ ปุยเซต์ ใกล้เมืองซารูจ โดยBelek Ghazi ต่อมา พระเจ้าโบดวงที่ 2 ก็ถูกจับกุมในเดือนเมษายน 1123 และทรงถูกคุมขังที่เมืองคาร์พูทพร้อมกับฌอแซลัง พวกเขาได้รับการช่วยเหลือโดยทหารอาร์มีเนีย 50 คนที่พระราชินีมอร์เฟียจ้างมา ซึ่งปลอมตัวเป็นพ่อค้าและแทรกซึมเข้าไปในป้อมปราการ จากนั้นก็สังหารทหารยามและช่วยตัวประกันออกมา อย่างไรก็ตาม ป้อมก็ถูกล้อมโดยกองกำลังอาร์ตุกิดไม่นานหลังจากนั้น โดยมีการตัดสินใจให้ฌอแซลังออกไปขอความช่วยเหลือ ในขณะที่พระเจ้าโบดวงยังทรงติอยู่ในป้อม แต่ท้ายที่สุด ป้อมนั้นก็ถูกชิงคืนโดยอาร์ตุกิด
เมื่อฌอแซลังกลับมาจากการจับกุม เขาสามารถขยายอาณาเขตของอิเดสซาได้ และใน ค.ศ. 1125 เขาได้เข้าร่วมในยุทธการที่อะซาซ ซึ่งเป็นชัยชนะของฝ่ายครูเสดต่ออัฏตาเบกแห่งโมซูล นำโดยอักซุนกูร์ อิลบูร์ซูคี
ใน ค.ศ. 1131 ระหว่างการล้อมปราสาทเล็ก ๆ แห่งหนึ่งทางตะวันออกเฉียงเหนือของเมืองอะเลปโป เกิดอุบีติเหตุอุโมงค์ถล่มลงมา ทำให้ฌอแซลังได้รับบาดเจ็บสาหัส หลังจากนั้นเขาได้รับข่าวว่าเอมีร์ กาซี กูมูชติกิน กำลังล้อมเมืองเคย์ซุน เมื่อฌอแซลังที่ 2 บุตรชายของเขาปฏิเสธที่จะนำทัพไปสู้กับกาซี ฌอแซลังจึงสั่งการให้นำกองทัพของตนเองออกเดินทางไปที่เคย์ซุน เขาถูกหามไปด้วยเปล และเมื่อกาซีทราบว่ากองทัพของฌอแซลังกำลังใกล้เข้ามา ก็ยกเลิกการล้อมและล่าถอยไป ฌอแซลังชนะศึกสุดท้ายของเขา และเสียชีวิตในไม่นานหลังจากนั้น
อ้างอิง
[แก้]- Elisseeff, N. (1991). "Manbidj". ใน Bosworth, C. E.; van Donzel, E. & Pellat, Ch. (บ.ก.). The Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Volume VI: Mahk–Mid. Leiden: E. J. Brill. pp. 377–383. ISBN 978-90-04-08112-3.
- La Monte, John L. (January 1942). "The Lords of Le Puiset on the Crusades". Speculum. 17 (1): 100–118. doi:10.2307/2856610. JSTOR 2856610. S2CID 225089973.
- MacEvitt, Christopher (2008). The Crusades and the Christian World of the East: Rough Tolerance. University of Pennsylvania Press.
- MacEvitt, Christopher (2019). "Joscelin, Count of Edessa". Middle East Conflicts from Ancient Egypt to the 21st Century. ABC-CLIO.
- Morton, Nicholas (2020). The Crusader States and Their Neighbours: A Military History, 1099-1187. Oxford University Press.