ชาน เทา
ชาน เทา 山濤 | |
---|---|
![]() ภาพชาน เทาจากหนังสือกู่เชิ่งเสียนเซี่ยงจฺว้านเลฺว่ (古聖賢像傳略) | |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | ค.ศ. 205 อำเภออู่จื้อ มณฑลเหอหนาน |
เสียชีวิต | 3 มีนาคม ค.ศ. 283 (78 ปี) |
บุตร |
|
ชื่อรอง | จฺวี้-ยฺเหวียน (巨源) |

ชาน เทา หรือ ซันถิว[a] (จีน: 山濤; พินอิน: Shān Tāo; ค.ศ. 205 - 3 มีนาคม ค.ศ. 283[2][3]) ชื่อรอง จฺวี้-ยฺเหวียน (จีน: 巨源; พินอิน: Jùyuán) เป็นหนึ่งในเจ็ดปราชญ์แห่งป่าไผ่ซึ่งเป็นกลุ่มบัณฑิตลัทธิเต๋า นักเขียน และนักดนตรีชาวจีนที่มีชีวิตในคริสต์ศตวรรษที่ 3 ชาน เทายังเป็นข้าราชการของรัฐวุยก๊กในยุคสามก๊กและของราชวงศ์จิ้นตะวันตก
ภูมิหลัง
[แก้]บิดาของชาน เทาคือชาน เย่า (山曜) เป็นข้าราชการผู้น้อย[4] มารดาของจาง ชุนหฺวาเป็นพี่สาวหรือน้องสาวของปู่ของชาน เทา[5]
ประวัติในวุยก๊ก
[แก้]ประมาณปี ค.ศ. 244 ชาน เทาเข้ารับราชการกับวุยก๊กขณะอายุ 40 ปี (ตามการนับอายุแบบเอเชียตะวันออก) หลังจากดำรงตำแหน่งเล็ก ๆ หลายตำแหน่งก็ได้รับการเสนอชื่อเป็นเซี่ยวเหลียน (孝廉)[6]
คืนหนึ่งเมื่อประมาณปี ค.ศ. 247 ชาน เทาอยู่กับฉือ เจี้ยน (石鉴)[b] ระหว่างที่ทั้งคู่กำลังพักผ่อน จู่ ๆ ชาน เทาก็เตะฉือ เจี้ยนและอุทานว่า "เหตุใดท่านจึงหลับอย่างสบายใจในเวลาเช่นนี้ ท่านไม่รู้หรือว่าราชครู (สุมาอี้) กำลังคิดการใด" ฉือ เจี้ยนตอบว่า "อัครมหาเสนาบดี (โจซอง) มีอำนาจมากกว่าและกุมกฎหมายไว้ ท่านจะกังวลอะไรเล่า" ชาน เทาก็โต้กลับว่า "หึ! อาจารย์ฉือไม่ควรเดินไปทั่วเลย!"[c] ไม่ถึงสองปีต่อมา เกิดอุบัติการณ์สุสานโกเบงเหลง และชาน เทาก็ปลีกวิเวกอีกครั้ง[7]
ประมาณปี ค.ศ. 262 จี คาง (嵇康) สหายของชานเทาถูกประหารชีวิต ก่อนจี คางจะถูกประหารชีวิตได้พูดกับจี เช่า (嵇紹) บุตรชายว่า "หากมีจฺวี้-ยฺเหวียนอยู่เคียงข้าง เจ้าจะไม่เป็นเด็กกำพร้า"[8]
ดูเพิ่ม
[แก้]หมายเหตุ
[แก้]อ้างอิง
[แก้]- ↑ ("ซันถิวขุนนางผู้ใหญ่จึงกราบทูลว่า พระองค์ทรงพระราชดำริดังนี้ไม่ควร ซึ่งราษฎรได้เป็นสุขอยู่ทุกวันนี้เพราะเจ้าเมืองกรมการทั้งปวงฝึกหัดทหารและสร้างสมเครื่องศาสตราวุธไว้พรักพร้อม ข้าศึกศัตรูจึงได้เกรงขาม ผู้ที่คิดประทุษร้ายต่อแผ่นดินนั้น ก็ครั่นคร้ามทำไปไม่ตลอด และผู้ที่มีใจหยาบช้าแต่ยังไม่ทรยศนั้นเล่า ก็ไม่อาจกำเริบขึ้นได้ เปรียบเหมือนมีกำแพงศิลาอันหนาแน่นรอบพระราชอาณาเขตอยู่ ถ้าพระองค์โปรดให้เลิกฝึกหัดทหารเสียแล้ว คนที่เป็นพาลสันดานโลภ ก็จะคิดตั้งตัวเป็นใหญ่มากระทำย่ำยีแก่บ้านเมือง แม้นเกิดศึกสงครามขึ้นแล้ว จะเรียกเอาทหารที่ไหนมาสู้รบกับข้าศึกได้ทันท่วงทีเล่า...") ไซจิ้น, พิมพ์ครั้งที่ 5, สำนักพิมพ์โฆษิต, 2551, หน้า 9-10.
- ↑ ([太康]四年春正月....戊午,司徒山涛薨。) จิ้นชู เล่มที่ 3.
- ↑ (...太康四年薨,时年七十九,...) จิ้นชู เล่มที่ 43.
- ↑ (父曜,宛句令。) จิ้นชู เล่มที่ 43.
- ↑ (宣穆張皇后諱春華,河內平臯人也。....;母河內山氏,司徒濤之從祖姑也。) จิ้นชู เล่มที่ 31.
- ↑ (涛年四十,始为郡主簿、功曹、上计掾。举孝廉,州辟部河南从事。) จิ้นชู เล่มที่ 43.
- ↑ (与石鉴共宿,涛夜起蹴鉴曰:“今为何等时而眠邪!知太傅卧何意?”鉴曰:“宰相三不朝,与尺一令归第,卿何虑也!”涛曰:“咄!石生无事马蹄间邪!”投传而去。未二年,果有曹爽之事,遂隐身不交世务。) จิ้นชู เล่มที่ 43.
- ↑ (康后坐事,临诛,谓子绍曰:“巨源在,汝不孤矣。”) จิ้นชู เล่มที่ 43
บรรณานุกรม
[แก้]- ฝาง เสฺวียนหลิง (648). จิ้นชู.