ข้ามไปเนื้อหา

จักรวรรดิเม็กซิโกที่ 2

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
จักรวรรดิเม็กซิโก

Imperio Mexicano (สเปน)
ค.ศ. 1863–ค.ศ. 1867
คำขวัญ: Equidad en la Justicia
"เท่าเทียมในความยุติธรรม"[ต้องการอ้างอิง]
พื้นที่ที่รัฐบาลจักรวรรดิมีอำนาจปกครองจริง (สีเขียวอ่อน) และพื้นที่ที่จักรวรรดิอ้างสิทธิ์ปกครอง (เขียวเข้ม) ในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1864 เมื่ออาร์ชดยุกมัคซีมีลีอานทรงตอบรับคำกราบบังคัมทูลเชิญขึ้นเป็นจักรพรรดิ
พื้นที่ที่รัฐบาลจักรวรรดิมีอำนาจปกครองจริง (สีเขียวอ่อน) และพื้นที่ที่จักรวรรดิอ้างสิทธิ์ปกครอง (เขียวเข้ม) ในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1864 เมื่ออาร์ชดยุกมัคซีมีลีอานทรงตอบรับคำกราบบังคัมทูลเชิญขึ้นเป็นจักรพรรดิ
สถานะรัฐเอกราช[1][2][3] (รัฐบริวารของจักรวรรดิฝรั่งเศสที่สอง)
เมืองหลวงเม็กซิโกซิตี
ภาษาทั่วไปสเปน
การปกครองราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญในระบบรัฐสภาภายใต้ระบอบสหพันธ
จักรพรรดิ 
 ค.ศ. 1864–1867
จักรพรรดิมัคซีมีลีอานที่ 1
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ 
 ค.ศ. 1863–1864
ฆวน อัลมอนเต โฆเซ ซาลัส และเพลากิโอ เด ลาบาติสตา
นายกรัฐมนตรี[4] 
 ค.ศ. 1864–1866
โฆเซ มาเรีย ลากุนซา
 ค.ศ. 1866–1867
ธีโอดอร์ซิโอ ลาเรซ
 ค.ศ. 1867
ซาเตียโก วิเดาริ
ยุคประวัติศาสตร์จักรวรรดินิยมใหม่
8 ธันวาคม ค.ศ. 1861
 ตั้งคณะผู้สำเร็จราชการฯ
11 กรกฎาคม ค.ศ. 1863
 จักรพรรดิมัคซีมีลีอานทรงถูกสำเร็จโทษ
19 มิถุนายน ค.ศ. 1867
ประชากร
 ค.ศ. 1865[5] ประมาณ
8,259,080 คน
สกุลเงินเปโซ
ก่อนหน้า
ถัดไป
สหพันธ์สาธารณรัฐเม็กซิโกที่ 2
สาธารณรัฐเม็กซิโก
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของประเทศเม็กซิโก

จักรวรรดิเม็กซิโกที่ 2 (สเปน: Segundo Imperio mexicano; ฝรั่งเศส: Second Empire mexicain) เป็นจักรวรรดิที่ปกครองด้วยระบอบราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญถูกสถาปนาขึ้นในเม็กซิโกโดยกกลุ่มราชาธิปไตยเม็กซิโก โดยได้รับการสนับสนุนจากจักรวรรดิฝรั่งเศสที่สอง โดยช่วงเวลานี้มักถูกเรียกว่า “การแทรกแซงเม็กซิโกโดยฝรั่งเศสครั้งที่สอง” ได้รับการสนับสนุนจากฝ่ายอนุรักษนิยม นักบวช และชนชั้นสูงชาวเม็กซิโกกับจักรพรรดินโปเลียนที่ 3 มีเป้าหมายที่จะสถาปนาประเทศพันธมิตรที่ปกครองโดยระบอบราชาธิปไตยในทวีปอเมริกา เพื่อถ่วงดุลอำนาจกับสหรัฐอเมริกาซึ่งกำลังขยายอำนาจขึ้นเรื่อยๆ[6]

ราชบัลลังก์เม็กซิโกถูกเสนอโดยกลุ่มราชาธิปไตยเม็กซิกัน ซึ่งเคยพ่ายแพ้ต่อพวกเสรีนิยมในสงครามกลางเมืองเม็กซิโกให้แก่อาร์ชดยุกมัคซีมีลีอานแห่งออสเตรีย จากราชวงศ์ฮับส์บวร์ก-ลอร์แรน ผู้ซึ่งมีเชื้อสายสืบเนื่องถึงอดีตผู้ปกครองเม็กซิโกในยุคอาณานิคม การขึ้นครองราชย์ของมัคซีมีลีอานได้รับการรับรองผ่านการลงประชามติซึ่งเป็นที่ถกเถียงอย่างมาก โดยพระชายาของพระองค์คือเจ้าหญิงชาร์ล็อตแห่งเบลเยียม จากราชวงศ์ซัคเซิน-โคบวร์คและโกทาได้เป็นจักรพรรดินีแห่งเม็กซิโก มีพระนามในภาษาท้องถิ่นว่า “คาร์โลตา”

ขณะที่กองทัพฝรั่งเศสสามารถควบคุมพื้นที่ตอนกลางของเม็กซิโกไว้ได้ ฝ่ายสาธารณรัฐเม็กซิโกยังคงต่อต้านจักรวรรดิอย่างต่อเนื่อง ทั้งในรูปแบบสงครามเต็มรูปแบบและการสงครามกองโจร แม้ว่าจะต้องละทิ้งกรุงเม็กซิโกซิตีไป แต่ประธานาธิบดีเบนิโต ฮัวเรซ ก็ไม่เคยละทิ้งแผ่นดินเม็กซิโก และย้ายที่ตั้งรัฐบาลไปตามที่ต่าง ๆ เพื่อหลีกเลี่ยงกองกำลังจักรวรรดิ

ระบอบของจักรพรรดิมัคซีมีลีอานได้รับการยอมรับจากประเทศในยุโรป เช่น สหราชอาณาจักรและออสเตรีย รวมถึงบราซิลและจีน แต่ไม่ได้รับการยอมรับจากสหรัฐอเมริกา ในขณะนั้นสหรัฐฯ กำลังทำสงครามกลางเมือง (ค.ศ. 1861–1865) จึงไม่ได้ต่อต้านจักรวรรดิเม็กซิโกอย่างเป็นทางการ อย่างไรก็ตาม หลังจากฝ่ายสหภาพชนะสงครามกลางเมือง สหรัฐฯ ก็หันมารับรองรัฐบาลสาธารณรัฐของฮัวเรซ และกดดันทางการทูตให้ฝรั่งเศสถอนการสนับสนุนออกไป โดยที่สหรัฐฯ ไม่ได้ให้ความช่วยเหลือทางทหารแก่ฝ่ายสาธารณรัฐ[7]

เมื่อสงครามกลางเมืองสหรัฐฯ สิ้นสุดใน ค.ศ. 1865 สถานการณ์ทางภูมิรัฐศาสตร์ก็เปลี่ยนไป จักรพรรดินโปเลียนที่ 3 ทรงเริ่มถอนทหารฝรั่งเศสออกจากเม็กซิโกใน ค.ศ. 1866 ซึ่งเป็นกำลังสำคัญที่ค้ำจุนระบอบของจักรพรรดิมัคซีมีลีอาน และยุติการสนับสนุนทางการเงินเพิ่มเติม นอกจากนั้นนโยบายเสรีของจักรพรรดิมัคซีมีลีอานทำให้ฝ่ายอนุรักษนิยมจำนวนมากหันหลังให้กับพระองค์ แต่กลับได้รับการสนับสนุนบางส่วนจากฝ่ายเสรีนิยมสายกลาง เนื่องจากพระองค์ทรงรับรองกฎหมายปฏิรูปเสรีนิยมหลายฉบับ แม้ความพยายามในการปฏิรูปเพิ่มเติมจะไม่ประสบผลสำเร็จก็ตาม

ถึงแม้สถานการณ์ทางทหารจะย่ำแย่ลงเรื่อย ๆ แต่จักรพรรดิมัคซีมีลีอานก็ทรงปฏิเสธที่จะสละราชสมบัติและยังคงอยู่ในเม็กซิโกต่อไปหลังจากกองทัพฝรั่งเศสถอนตัวออก พระองค์ถูกกองทัพสาธารณรัฐจับได้ที่เมืองเกเรตาโร พร้อมด้วยนายพลโตมาส เมฆิยา และมิเกล มิรามอน จักรวรรดิเม็กซิโกที่สองสิ้นสุดลงอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 19 มิถุนายน ค.ศ. 1867 เมื่อจักรพรรดิมัคซีมีลีอานทรงถูกสำเร็จโทษพร้อมกับนายพลทั้งสองด้วยการยิงเป็นชุด สาธารณรัฐเม็กซิโกได้รับการฟื้นฟูขึ้นอีกครั้ง หลังจากที่ยังคงดำรงอยู่ได้ตลอดช่วงการแทรกแซงของฝรั่งเศสและการปกครองโดยระบอบราชาธิปไตย

อ้างอิง

[แก้]
  1. Kirkpatrick, F.A., Latin America: A brief history (2013), Cambridge University Press, p. 339.
  2. Duncan, Robert H., Rodriguez, Jaime E., The Divine Charter Constitutionalism and Liberalism in Nineteenth-Century Mexico, Rowman and Littlefield Publishers. pp. 134–138
  3. Bancroft, Hubert Howe (1887). History of Mexico Volume VI 1861–1887. San Francisco: The History Company. p. 136.
  4. Covarruvias José, Enciclopedia Política de México, Tpmp IV, Edit. Belisario Domínguez. 2010
  5. La división territorial del Segundo Imperio Mexicano, 1865
  6. Guedalla, Philip (1923). The Second Empire. Hodder and Stoughton. p. 322.
  7. Hamnett, Brian R. A Concise History of Mexico (3rd ed.). Cambridge: Cambridge University Press 2019, 222.