จอตูไอต์
| จอตูไอต์ Kyawthuite | |
|---|---|
ตัวอย่างของจอตูไอต์ จัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติเทศมณฑลลอสแอนเจลิส | |
| การจำแนก | |
| ประเภท | แร่ออกไซด์ |
| สูตรเคมี | BiSbO4 |
| คุณสมบัติ | |
| โครงสร้างผลึก | มอนอคลินิก |
| ค่าความแข็ง | 512 |
| อ้างอิง: [1][2] | |
จอตูไอต์ (อังกฤษ: Kyawthuite, /ˈtʃɜːrˌtuːaɪt/[3]; พม่า: ကျော်သူအိုက်) เป็นแร่หายาก[1] มีสูตรเคมีคือ BiSbO4[2] เป็นสารประกอบบิสมัทแอนติโมเนตธรรมชาติ ซึ่งบิสมัทมีสถานะออกซิเดชัน +3 และพลวงมีสถานะออกซิเดชัน +5[4]
คำอธิบาย
[แก้]จอตูไอต์มีโครงสร้างผลึกแบบมอนอคลินิก มีกรุปปริภูมิ I2/c และมีโครงสร้างทางเคมีที่คล้ายคลึง (isostructural) กับไคลโนเซอร์แวนไทต์ (clinocervantite)[1] ซึ่งมีธาตุพลวงสามวาเลนต์คล้ายคลึงกัน (trivalent-antimony-analogue)[5] จอตูไอต์ยังเป็นพลวงอะนาล็อกของไคลโนบิสวาไนต์ (clinobisvanite)[6]
การปรากฎ
[แก้]
พบจอตูไอต์ในปี พ.ศ. 2553 ในบริเวณใกล้เคียงกับเมืองโม่โกะ ภาคมัณฑะเลย์ ประเทศพม่า ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีชื่อเสียงด้านแร่อัญมณีหลากหลายชนิด[7] และต่อมา ดร. จอ ตู (พม่า: ကျော်သူ, อักษรโรมัน: Kyaw Thu) จากมหาวิทยาลัยย่างกุ้งได้ระบุว่าเป็นตัวอย่างแร่ชนิดใหม่ สมาคมแร่วิทยาระหว่างประเทศ (International Mineralogical Association) ได้รับรองให้จอตูไอต์เป็นแร่ชนิดใหม่อย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2558[8]
มีบันทึกตัวอย่างแร่ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาตินี้ขนาด 0.3 กรัมเพียงตัวอย่างเดียว ซึ่งเก็บรักษาและจัดแสดงไว้ที่พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติเทศมณฑลลอสแอนเจลิส รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา[9][10]
อ้างอิง
[แก้]- 1 2 3 "Kyawthuite: Kyawthuite mineral information and data". Mindat.org. สืบค้นเมื่อ 4 มีนาคม 2016.
- 1 2 Kampf, A.R., Rossman, G.R. and Ma, C. (2015). Kyawthuite. IMA 2015-078. CNMNC Newsletter No. 28. ธันวาคม 2015. p. 1863. ; Mineralogical Magazine 79. pp. 1859–1864.
- ↑ Julien Miquel (29 มีนาคม 2024). How to Pronounce Kyawthuite (CORRECTLY!). สืบค้นเมื่อ 5 พฤษภาคม 2025 – โดยทาง ยูทูบ.
- ↑ Kampf, Anthony R.; Rossman, George R.; Ma, Chi; Williams, Peter A. (1 มิถุนายน 2017). "Kyawthuite, Bi3+Sb5+O4, a new gem mineral from Mogok, Burma (Myanmar)". Mineralogical Magazine. 81 (3): 477–484. doi:10.1180/minmag.2016.080.102. ISSN 0026-461X.
- ↑ "Clinocervantite: Clinocervantite mineral information and data". Mindat.org. สืบค้นเมื่อ 9 มีนาคม 2016.
- ↑ "Clinobisvanite: Clinobisvanite mineral information and data". Mindat.org. สืบค้นเมื่อ 9 มีนาคม 2016.
- ↑ "Mogok Township, Pyin-Oo-Lwin District, Mandalay Division, Myanmar". Mindat.org. สืบค้นเมื่อ 4 มีนาคม 2016.
- ↑ Puiu, Tibi (30 กรกฎาคม 2025). "Meet the world's rarest mineral. It was found only once". ZME Science (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ 6 สิงหาคม 2025.
- ↑ Luntz, Stephen (26 มกราคม 2023). "There Is Only One Specimen Of The Rarest Mineral On Earth". IFLScience (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 30 มกราคม 2023.
- ↑ Starr, Michelle (29 พฤศจิกายน 2024). "The World's Rarest Mineral Is So Rare It's Only Ever Been Found Once". Science Alert.